نمی‌دانم بخندم یا گریه کنم؟

روزهایی را به یاد می‎آورم که چطور درباره اینکه روزنامه‎نگار خوبی باشیم برایمان سخنرانی می‎کردند. این جملات را به یاد می‎آورم: متعصب نباشید، با مسایل عاقلانه برخورد کنید، مستقیما به موضوع بپردازید، به‌دنبال تمام جزییات باشید، سرتان به کار خودتان باشد و با هیچ‌کس همدردی یا همفکری نکنید… اینها اصولی بود که در مدت همکاری من با سی‌ان‎ان بارها بر آن تاکید می‎شد. امروز اما وقتی به جریان رسانه‌ای نگاه می‎کنم از آنچه به‌عنوان تیتر یک رسانه‌ها منتشر می‎شود سرخورده می‎شوم. متوجه شده‌ام که گزارشگران و خبرنگاران ما برای اینکه به جهان بگویند در غزه واقعا چه می‎گذرد به‌سختی مبارزه می‎کنند. اغلب تیترها درباره وقایع غزه است اما متوجه شده‎ام که تعصبی خاص و جریان رسانه‌ای نادرستی نسبت به حقایق، درباره قربانیان و رویکرد تحولات مناقشه اسراییل و فلسطینی‎ها وجود دارد. به همین دلیل است که در هفته‌های گذشته برخی خبرنگاران متهور و جسور تنها به این دلیل که کار خود را درست انجام داده‌اند به دردسر افتاده‌اند. دایانا ماگنی، خبرنگار سی‌ان‌ان، به‌دلیل گزارشش از خوشحالی شهرک‎نشین‌ها از بمباران غزه، از تل‌آویو اخراج و به مسکو فرستاده شد. ایمن محی‌الدین، خبرنگار دیگری از شبکه خبری ان‌بی‌سی، پس از اینکه گزارش بسیار تاثرانگیزش از کشته‌شدن چهارکودک فلسطینی توسط جنگنده‎های اسراییلی را منتشر کرد از غزه اخراج شد. محی‌ا‌لدین خود شاهد کشته‌شدن این چهار کودک، که به‌گفته او در ساحل فوتبال بازی می‎کردند، بوده است. دیگر رسانه‎های خبری اغلب به داستان‎هایی که از غزه شنیده می‌شود یا توجه بسیار کمی دارند یا تماما آنها را نادیده می‌گیرند. به‌عنوان مثال، روزنامه واشنگتن‌پست یکشنبه ۲۰جولای، پس از کشته‌شدن بیش از ۴۰۰ فلسطینی که اغلب غیرنظامی بودند، ستونی در صفحه نخست به تحولات غزه پرداخته و تیتر گزارش را به کشته‌شدن دو اسراییلی در این درگیری‌ها اختصاص داده و در خط دوم گزارش اشاره‎ای هم به کشته‌شدن ۴۰۰ فلسطینی کرده است. پس از خواندن تیتر این گزارش احساسات متضادی داشتم. مطمئن نبودم و نمی‎دانستم که می‎خواهم بخندم، گریه کنم یا استفراغ کنم. احساس می‌کردم می‌توانم به پستوی ذهن و فکر روسای رسانه‌هایی از این دست بروم و تصور کنم که به خبرنگاران خود چه می‌گویند؛ «چطور جرات می‌کنید به جهان نشان دهید که اسراییل غیرنظامیان را می‌کشد و کودکان را هدف قرار می‎دهد؟ کار شما فقط این است که بر موشک‌پراکنی‌های حماس تمرکز کنید و نشان دهید که اسراییلی‌ها در معرض خطر موشک‌های حماس هستند. کار شما این است که به اسراییلی‎ها کمک کنید تا تجاوز خود را به غزه توجیه کنند. فقط باید نشان دهید که آنها حق دفاع از خود را دارند. همه چیزهایی را که درباره کار حرفه‎ای خبرنگاری و روزنامه‌نگاری شنیده‌اید و به ذهن سپرده‎اید فراموش کنید. این اصول برای دنیای خبری دیگری کاربرد دارد نه حمله اسراییل به غزه.»

البته وقتی پای مناقشه اسراییل و فلسطین به میان می‌آید، این نخستین‌بار نیست که جریان رسانه‌ای حقایق مربوط به جنایت‌های صورت‌گرفته را قلب می‌کند. از همین‌رو است که وقتی به رفتار حرفه‎ای و شأن روزنامه‌نگاری می‎اندیشم شرمنده شده و بار سنگینی را روی شانه‌های خود احساس می‌کنم. اساسا فکر می‌کنم به روزنامه‎نگاری تجاوز شده است. احساس می‌کنم که در میان ما خبرنگاران و روزنامه‌نگاران هیولاهایی وجود دارند که این حرفه را بسیاربسیار بدنام کرده‌اند؛ کسانی که وقتی کلمه انسانیت از دهانشان خارج می‌شود برایشان شبیه یک جوک است.

چه انتظاری از غول‌های رسانه‎ای داریم وقتی به ما قبولانده‌اند و اینطور وانمود کرده‌اند که اسراییل با حداقل ۳۰۰ کلاهک هسته‎ای و با یکی از پیشرفته‎ترین نیروهای هوایی و سیستم دفاع ضدموشکی روی زمین از خود در برابر مبارزان مقاومت فلسطینی و موشک‌‌پراکنی‎های آنان حفاظت می‌کند. برخی از این تسلیحاتی که اسراییلِ‌تا بنِ دندان مسلح ادعا می‎کند باید در برابر آنها از خود دفاع کند، دست‎ساز هستند و در خانه‌هایی ساخته شده‌اند که سال‎هاست در محاصره‌اند. با این حال جریان رسانه‎ای غالب می‎خواهد شما این را باور کنید که (رژیم) اسراییل حق دارد از خود دفاع کند. چیزی که همیشه می‌خواسته‎ام بدانم این است که این افراد از کجا چنین حقی را به دست آورده‌اند که می‌توانند حقایق را مستقیم یا غیرمستقیم دستکاری کنند؟ آنها چطور توانستند ما را قانع کنند که مردم محصور در سرزمینی زندان‌گونه، تروریست‎هایی هستند که می‎توانند موجودیت اسراییل را تهدید کنند؟

شاید پاسخ را یافته باشم. اینکه یک دروغ را مرتبا تکرار کنید کافی است، مردم سرانجام آن را باور خواهند کرد. بمباران‌های غزه ادامه دارد و هر روز بر شمار بی‌گناهانی که در سکوت خبری کشته می‌شوند، افزوده می‎شود و من حدس می‎زنم باید در انتظار دروغ‌های بزرگ‌تری باشیم که به‌عنوان سرخط خبرها منتشر می‎شود!