صلاح‌الدین‌دمیرتاش: حق تعیین سرنوشت را باید اساس قرار داد و از اجرای آن حمایت کرد

صلاح الدین دمیرتاش، سیاستمدار کرد و یکی از ٣ نامزد ریاست جمهوری در ترکیه ‌طی گفتگویی با سی ان ان ترک در پاسخ به‌ سوالی در باره‌ بحران کنونی در عراق و سوریه‌ می گوید: «برای پرهیز از جنگهای داخلی، حمایت از اصل “حق تعیین سرنوشت” باید اساس باشد.»

در عراق و سوریه تغییراتی در مرزها ایجاد شده و سازمانی در این دو کشور پیدا شده که در بخشهایی از آنها اعلام حاکمیت کرده است. چقدر هم طول می کشد نمی دانیم. آقای بارزانی هم گفته برای درست کردن دولت کردستان به رفراندم مراجعه می کند که‌ این خود طرفداران و مخالفینی پیدا کرده است. نظر شما درباره عراق و سوریه چیست؟

همه می بینند وضعیت هر روز دارد بدتر می شود و این یک کشف مهم نیست. این وضعیت را همه‌ به طور زنده هر روزه‌ دارند می بینند. احتمال تقسیم شدن عراق خیلی زیاد است و در سوریه هم احتمال با هم زندگی کردنشان خیلی ضعیف شده است. در عراق تقریبا این جدایی قطعی شده‌ است. قلب اینطوری می خواهد یعنی نظر من این است که یک فرمولی پیدا می شد تا همه خلقهای خاورمیانه می توانستند با هم زندگی کنند اما اکنون از امروز شانس برای چنین فرمول و زندگی مشترکی زیاد قوی نیست.

اگر تمایزات باعث ایجاد مرزهای جدید می شود قبل از اینکه به‌ خونریزیهای تازه، دشمنی، جنگهای داخلی و اتنیکی تازه‌ای منجر شود لازم است برای اجرای آنها با وسیعترین روحیه پذیرش با آنها روبرو شد.

به صورت معقول اگر زندگیها را نمی توان نگه داشت و مرزهای جدیدی کشیده خواهند شد از رویکردی که مرزها را قبول کند نفع خواهیم برد.

به طور مثال سوریه ای که تقسیم می شود همه قسمتهایش، عراقی که تجزیه می شود همه قسمتهایش می تواند سالها درجنگی قراربگیرند که به نفع هیچ کس نیست. این معنایش ادامه‌ جنگ است که‌ نه کرد، نه ترک، نه عرب، نه فارس و هیچ جامعه‌ای از آن نتیجه‌ای‌ نخواهند گرفت.

ولی اصل حق تعیین سرنوشت ملتها را به عنوان یک اصل اساسی حمایت کرده‌ و آن را اساس قرار بدهیم. این حق را چطوری استفاده می کنند به خود آنها مربوط است. قبل از هر کس خود مردم و ملتها هستند که‌ تصمیم می گیرند.

جامعه‌ جهانی و همسایه ها هم در شرایطی که این مردم دارند از این حق استفاده می کنند باید کمک و گفتگو بکنند تا آن گذشته‌های خون آلود که‌ همه‌ سیستمهای زندگی را زیر و رو می کرد، تکرار نشود. ترکیه‌ هم بنظر من لازم است چنین موضعی داشته‌ باشد.

اگر آنجا یک کردستان تاسیس شود و مردم خودشان نوع زندگی را برای آینده خود تعیین بکنند و راه دیگری هم نداشته باشند، برای اینکه‌ جوامع آنجا چه شیعه، چه سنی، چه عرب و ترکمن و کورد کمتر ضرر ببینند یعنی برای جلوگیری از احتمال هر نوع خونریزی(خدا نصیب نکند) باید چنین موضعی گرفت. چرا ترکیه باید این مواضع را بگیرد؟ برای اینکه‌ ترکیه‌ شانس مداخلات در آینده‌ داشته‌ باشد. منظورم مداخله‌ نظامی نیست. منظورم کمکهای دیپلماتیک و دمکراتیک است. اگر از حالا طرفداری بکند و یک خط مذهبی یا یک سمت را پشتیبانی کند آنگاه شانس مداخله‌های از این دست ضعیف خواهد شد.

ویدئو از فیس بوک Bilgi Can(زبان ترکی)
https://www.facebook.com/photo.php?v=341718132643685&set=vb.100004165036872&type=2&theater

ترجمه از ترکی: رحمان جوانمردی

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)