روحانی و “کاهش قدم به قدمِ تورم”

 

علی جلالی

تقریبا یک سال از انتخابات یازدهم ریاست دولت در نظام جمهوری اسلامی گذشته و با بر سرکار آمدن حسن روحانی و کابینه اقتصادی وی، گمانه زنی ها در خصوص تغییرات اقتصادی و گشایش در بخش های مختلف شروع شد. در همان آغاز راه هم دولت و هم مخالفان آن تغییرات در این حوزه را منوط به تغییرات در سیاست های خارجی کشور و رفع تنش های موجود با جهان غرب به خصوص آمریکا دانستند.

امکانی که تا کنون دولت روحانی تمام تلاش خود را برای تحقق آن به کار بسته و برای رسیدن به هدف، انتقادات و حملات زیادی را نیز از سوی منتقدان و اصولگرایان در کشور تحمل کرده است.

اقتصاد تقریبا فلج کشور با تورم شدید، رشد نقدینگی بالا، بیکاری گسترده، توقف فعالیت هزاران واحد تولیدی صنایع کوچک و بزرگ، تعطیلی بخش بزرگی از شهرک های صنعتی، منفی شدن نرخ سرمایه گذاری، ورشکستگی بخش های گسترده صنعت کشاورزی، رکود و ضرر شدید صنایع خودرو سازی، وضع بد مسکن، فساد گسترده و بی سابقه موجود در نظام مالی و بانکی، ناپدید شدن بخش های بزرگی از بودجه سالانه کشور طی هشت سال، سقوط بازار پتروشیمی کشور، صادرات نفت و عدم بازپرداخت ارزی آن از سوی مشتریان، واردات گسترده و معاملات غذا در برابر پول نفت و هزاران مشکل اساسی دیگر در این حوزه کار را به جایی رساند که هیچ ناظر و کارشناسی بر این باور نبود که دولت روحانی بتواند در یک سال گذشته تغییرات هر چند کوچکی را ایجاد کند.

اگر چه در پی اراده سیاسی و توافق اولیه هسته ای در ژنو، دولت روحانی توانست، سونامی ویرانگری که بر پیکر اقتصاد کشور تاخته بود را تا حدی آرام کند، اما آنچه بر جای ماند، ویرانه هایی به نظر می رسید که پرداختن به هر کدام از آنها مستلزم تدابیر گسترده، ایجاد امکانات ویژه و همراهی دستگاه های بزرگ و نهادهای اصلی کشور در حوزه های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بود.

امکانات و تدابیری که در طی یک سال گذشته به شکل انتقادات، حملات و حتی کارشکنی ها و فشارهای گوناگون در تمامی حوزه ها خود را نشان داد.

فشارهایی که پی در پی و بدون در نظر گرفتن واقعیت های تلخ به جای مانده از دوران دو دولت ویرانگر نهم و دهم بر پیکر بیمار اقتصاد ایران وارد شده و می شود.

امروز اما، پس از یک سال فعالیت ها و تلاش های گسترده دولت در حوزه های مختلف برای رفع موانع اقتصادی در کشور، هنوز بسیاری از کارها انجام نشده و حتی به عقیده برخی ناظران، تغییرات آینده در اقتصاد کشور بستگی به نوع سیاست ها و نحوه مدیریت دولت یازدهم دارد.

برخی نظرات در مورد نحوه عملکرد قانون هدفمندی یارانه ها، نحوه برخورد دولت با افزایش نرخ حامل های انرژی و همچنین بودجه بندی کشور در سال جاری به شکلی بوده که جای انتقادات بسیاری را حتی برای هواداران این دولت فراهم کرده و به گفته کارشناسان؛ غبار موجود در اقتصاد و سرمایه کشور به حدی سنگین و آلوده است که دیدن چشم اندازی روشن و نزدیک را غیر ممکن می سازد.

با اینحال، رئیس دولت یازدهم در تازه ترین اظهارات خود به تحولات یک سال گذشته پرداخته و در نشست خبری روز گذشته خود با اشاره به مباحث سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی ورزشی، باز هم طبق معمول به مهمترین مشکل کشور، یعنی اقتصاد پرداخت.

 

امید به رشد مثبت اقتصادی

به نوشته خبرگزاری دانشجویان ایران، تورمی که آرام شد، رشد اقتصادی که در آستانه مثبت قرار گرفت، تسیلم در برابر نظر یارانه‌ای جمع و وابستگی حل بیکاری به نتیجه مذاکرات هسته‌ای محور اشاره‌های اقتصادی حسن روحانی در اتمام یک سال حضور دولت یازدهم در اداره کشور بود.

به گزارش ایسنا، وی با یادآوری تغییرات رشد اقتصادی کشور در یکی دو سال گذشته با امیدواری نسبت به روزهای رونق اقتصادی گفت: “در شش ماه اول سال ۱۳۹۱رشد اقتصادی ما منفی ۵٫۸درصد بوده است که در شش ماهه دوم به منفی ۶٫۷درصد یعنی نزدیک به منفی ۷درصد رسیده بود. در سال ۱۳۹۲ما نیز خیلی دلمان می‌خواست که رشد اقتصادی منفی نباشد اما در شش ماه اول که منفی بود و احتمالا در شش ماه دوم هم به مثبت نرسیده باشد.”

روحانی هدف و تلاش دولت را رشد مثبت اقتصادی کشور در سال جاری عنوان و نسبت به دستیابی به این هدف تاکید کرد.

 

اختلاف بیان بین مردم و دولت

به نوشته این خبرگزاری، روحانی که همواره کاهش تورم و مهار آن را در تمامی صحبت های خود با مردم از طریق رسانه ملی و یا نشست های مطبوعاتی مورد تاکید قرار می دهد این بار در مقابل انتقادات مطرح شده مبنی بر اینکه با وجود تاکید مسولان اقتصادی برای کاهش تورم مردم همچنان از گرانی ها رنج می برند؟ این گونه پاسخ داد که مردم همین امروز هم می‌توانند کاهش تورم را لمس کنند، اما ممکن است بین دولت و آنان اختلاف بیان وجود داشته باشد.

وی در توضیح بیشتر افزود: “ما رشد فزاینده تورم را کنترل کرده‌ایم به گونه ای که اکنون ماشین تورم به جای سرعت ۱۰۰کیلومتر با سرعت ۲۰کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کند و این در حالی است که در سال گذشته در طول دو روز قیمت اجناس تغییر می کرد، اما اکنون این زمان تغییر به یک ماه رسیده است.”

روحانی مدعی شد که دولت یازدهم عنان اسب سرکش تورم را کشیده‌ و این اسب اکنون آرام آرام راه می‌رود.

وی خاطرنشان کرد: “تورم نقطه به نقطه از ۴۳درصد امروز به ۱۶درصد رسیده‌، یعنی ۲۷درصد کاهش پیدا کرده است. فکر می‌کنم در تاریخ کشور ما سابقه نداشته باشد که ظرف ۱۰ماه تورم ۲۷درصد کاهش یافته باشد.”

 

رونق بدون تورم می خواهیم

بنابراین گزارش، وی با بیان اینکه نرخ تورم به هر حال قابل قبول نیست و این نرخ باید تک رقمی شود از مشکل دولت در اینکه می خواهد رونق بدون تورم ایجاد کند سخن گفت و افزود: “می‌خواهیم رونقی ایجاد کنیم که تورمی نباشد. ما نمی‌خواهیم دستمان در جیب بانک مرکزی رود چراکه قبلا در مساله مسکن مهر در جیب بانک مرکزی دست کردند و پایه پولی را ۴۰درصد بالا بردند.

روحانی رشد بی‌حساب تورم را به تامین مالی مسکن مهر ارتباط داد و بیان کرد: “در حال حاضر ما می‌توانیم ادعا کنیم که تمام جاده های ایران را اتوبان می‌کنیم و در این راستا از بانک مرکزی هم استقراض کنیم که البته نتیجه آن گرانی اجناس هم می‌شود.”

 

در یارانه ها نظر دیگری داشتم

به نوشته ایسنا، وی همچنین به مراقبت دولت در بالا نرفتن پایه پولی کشور اشاره و یادآور شد: “ما تصمیمات یک شبه نمی‌گیریم بلکه با برگزاری جلسات متعدد بحث می‌کنیم و اگر نظر اکثریت جمع با من مخالف باشد، عقب‌نشینی می‌کنم. در اجرای قانون هدفمندی یارانه ها نظر دیگری داشته اما تسلیم تصمیم جمع شده است.

 

اعتبارات هدفمندی در تولید و سلامت

روحانی همچنین در دومین ماه اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه هزینه کرد میزان اعتبار و درآمدهای حاصل از آن را مورد اشاره قرار داد و افزود: “بخشی از این منابع به تولید به عنوان یکی از اهداف مهم ما اختصاص می یابد چراکه برای رشد اقتصادی و اشتغال به تولید نیازمندیم اکنون نیز بخشی از درآمد حاصل از هدفمندی‌ یارانه ها به بخش تولید و به ویژه بخش برق اختصاص یافته است.”

وی با تاکید بر اهمیت بخش سلامت برای دولت یادآور شد: “از این رو بخش بزرگی از درآمد یارانه‌ها به بخش سلامت اختصاص یافته تا نگرانی مردم در این بخش کمتر شود.”

رییس جمهور از اقدام دولت در سلامت نیز سخن گفت و بیان کرد: “بیمه را همگانی کرده‌ایم و تسهیلات زیادی در بیمارستان‌های دولتی ایجاد کرده ، داروهای تحت پوشش را گسترش داده و بیماران صعب‌العلاج را تحت پوشش قرار داده‌ایم. دولت فکر می‌کند این اقدامات ضروری است تا مردم در نظام سلامت آسودگی داشته باشند. البته که ما در بخش امنیت غذایی ، محیط زیست و حمل و نقل عمومی نیز از درآمد یارانه‌ها استفاده می‌کنیم.”

به گفته وی دولت تلاش خواهد کرد تا سرمایه در گردش به عنوان نیازمندی مهم و اولیه تولید را با کمک تسهیلات بانکی حل و فصل کند.

 

نتیجه مذاکرات و وضعیت اشتغال بیکاران

حسن روحانی همچنین با اشاره به مسله بیکاری و وعده هایی که در این مورد در یکسال گذشته از آن سخن گفته بود، گفت: “در مورد لشکر بیکاران (تعبیر یک خبرنگار) یا همان جوانان عزیزی که بیکارند و تعدادشان هم کم نیست و اکثراً تحصیل‌کرده‌اند، باید بگویم که اتفاقا یکی از راه‌های اشتغال، به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای است. اگر تحریم‌ها برداشته شود، سرمایه‌گذاری روان‌تر خواهد شد چراکه بیکاری با وام دادن حل نمی‌شود، بلکه راه حل آن رشد اقتصادی است.”

روحانی همچنین راه حل معضل بیکاری و رونق اقتصادی را سرمایه‌گذاری و تکنولوژی است دانست و افزود: “دولت هم باید زمینه‌ها را برای سرمایه‌گذاری مساعد کند؛ البته این را نمی‌گویم که اگر تحریم‌ها برطرف نشود بیکاری را حل نمی‌کنیم. نمی‌گویم راه ایجاد اشتغال پایان تحریم‌هاست، اما پایان تحریم‌ها می‌تواند به اشتغال کمک کند.”

 

چیزهایی که کشور را عقب می برد

وی در ادامه به برخی اظهارات پیرامون مذاکرات و تأثیر آن بر روند سرمایه گذاری و اقتصاد کشور توضیح داد: “اینکه گفته شود با به نتیجه رسیدن مذاکرات، عده‌ای پولدار می‌شوند، از آن قصه‌های بی‌جایی است که کشور ما را عقب نگه داشته است. اینکه می‌گویند بگذار همه فقیر باشند اما فلان‌فرد پولدار نشود، این یکی از مشکلات فرهنگی و بینشی ماست که اشتباه است. ما باید به سرمایه‌گذار اعتماد دهیم. همین حرف که یکی پولدار می‌شود و دیگری نه، اختلاف را بیشتر می‌کند یعنی امنیت کافی به سرمایه‌دار نمی‌دهیم که این حرف کاملا نادرست است. در نظام ما سرمایه‌گذار از امنیت برخوردار است و ما در این زمینه چیزی جز قانون را نمی‌پذیریم.”

 

فروش نفت را افزایش خواهیم داد

رئیس‌ دولت یازدهم با اشاره به اینکه؛ ما امسال چهار فاز پارس جنوبی را به ثمر می‌رسانیم، اظهار کرد: “در منابع مشترک نفتی به شدت شروع به فعالیت خواهیم کرد و فروش نفت را همچنان که افزایش داده‌ایم، باز هم افزایش خواهیم داد و این ربطی به مذاکرات ندارد. تَرَک برداشتن دیوارهای تحریم را همه قبول دارند و برای این دوران بازگشتی نخواهد بود.”

روحانی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این‌که ما معصوم نیستیم و ممکن است اشتباه کنیم، تصریح کرد: “ما وقتی اشتباه می‌کنیم به ملت می‌گویم زیرا دولت از آن ملت است و من خادم ملت هستم کسی که اشتباه خود را نپذیرد هیچگاه ترقی نمی‌کند مردم مطمئن باشند دولت مسائل را با مشورت پیش می‌برد و قول می دهیم تورم را قدم به قدم کاهش بدهیم.”

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)