نماز جمعه ۱۵ فروردین ۱۴۰۴ بار دیگر به صحنه‌ای تبدیل شد برای بازتاب آشفتگی، سردرگمی و وحشت از آینده‌ای مبهم در میان نیروهای حکومتی. آنچه از تریبون‌های شهرهایی چون قم، تهران و زنجان به گوش رسید، نه صدای اطمینان و اقتدار، بلکه پژواک اضطراب، تنش‌های داخلی و هراسی پنهان از آینده‌ای تیره بود.
قم؛ روایتی از بحران با چاشنی عزت نمایشی
در قم، محمدجواد اعرافی، امام جمعه و یکی از مهره‌های وفادار به بیت خامنه‌ای، با زبانی آمیخته به اغراق و ترس، سال ۱۴۰۳ را سالی «پرمشقت» و همراه با «فقدان شهدای خدمت» معرفی کرد. این تصویرسازی، با اشاره به تحولات غزه و لبنان، تلاشی بود برای فرافکنی و دگرگون‌سازی واقعیت تلخ داخلی. او به‌ظاهر با الفاظی همچون «عزت» و «اقتدار» می‌کوشید تا ضعف‌ها را بپوشاند، اما محتوای حرف‌هایش حاکی از عمق بحران و وحشت از ریزش نیروهای بدنه نظام بود.
تهران؛ رادیکالیسم علیه جریان عقل‌گرا
در تهران، خطیب موقت نماز جمعه، قنبری، صریح‌تر سخن گفت. او به‌طور مستقیم به نیروهایی درون حاکمیت حمله کرد که هنوز روزنه‌هایی از مذاکره و تعامل با غرب را برای کاستن از فشارها می‌بینند. قنبری با لحنی تحقیرآمیز، این افراد را «ترسو» و «خوش‌خیال» نامید و مذاکره با آمریکا را «اشتباهی استراتژیک» خواند. این ادبیات تند، نشانه‌ای روشن از وجود شکاف در اردوگاه قدرت است؛ جریانی که با ادامه تحریم‌ها و بحران‌های اقتصادی، مسیر مذاکره را نه از سر ضعف، بلکه از روی ناچاری دنبال می‌کند.
زنجان؛ اعتراف به جنگ اقتصادی و فشارهای درونی
در زنجان، حسینی امام جمعه، به گونه‌ای متفاوت اما واقع‌گرایانه‌تر به بحران‌ها پرداخت. او از «جنگ اقتصادی» سخن گفت که مردم به‌طور ملموس با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. سخنان او درباره «تحریم‌ها»، «فرسودگی روانی» و «خسارت‌های اجتماعی»، درواقع اعترافی آشکار به عمق بحرانی است که از درون، پایه‌های نظام را فرسوده کرده است. او نسبت به منحرف کردن افکار عمومی هشدار داد؛ اما نگفت که همین منحرف‌سازی سال‌هاست یکی از تاکتیک‌های ثابت نظام بوده است.
تلاشی برای زنده نگه‌داشتن روحیه‌های فروریخته
آنچه از این خطبه‌ها برمی‌آید، نه تحلیل اوضاع، بلکه نوعی عملیات روانی برای بالا نگه‌داشتن روحیه نیروهایی است که امیدشان به بقای نظام در حال رنگ‌باختن است. اشاره مداوم به «اقتدار»، دعوت به برخورد با زنان، و تحریک بسیجی‌ها، درواقع واکنشی است به فروپاشی روحیه‌ای که زمانی ستون بقای حکومت بود.
جمع‌بندی؛ نشانه‌های بحران عمیق‌تر از همیشه
مجموع این اظهارات، بازتاب شرایطی است که مسعود رجوی از آن به‌عنوان سال «قیام و آتشفشان» یاد کرده بود. رژیم در ابتدای سال نو، بیش از هر زمان دیگری درگیر تضادهای درونی، هراس از آینده، بحران مشروعیت و فشارهای خارجی و داخلی است. خطبه‌های ۱۵ فروردین، نه نشان اقتدار، بلکه تلاشی دستپاچه برای حفظ ظاهر در میان فروپاشی فزاینده ساختار حاکمیت بود.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.