هوش مصنوعی و انسان، حریف یا همکار؟!

با پیشرفت هوش مصنوعی به عنوان دریچه‌ای نو برای آینده انسان، از نگرانی‌هایی در قالب تهدید‌هایی که از قبل آن متوجه انسان‌ها می‌شود، گفتگو به میان می‌آید. آیا این نگرانی و ترس واقعی است یا…؟!

پاریس میزبان اجلاس جهانی هوش مصنوعی است. رهبران جهان و کارآفرینان این حوزه برای بررسی تحولات فناوری در پایتخت فرانسه گرد هم آمده‌اند. در همین حال، گروه کوچکی از معترضان روز دوشنبه در میدان باستیل تجمع کردند. آن‌ها با بنرهایی که در دست داشتند، نگرانی‌های خود را بیان کردند.

این اعتراض توسط گروهی با نام «توقف در هوش مصنوعی» سازماندهی شد. هدف اصلی این تجمع، جلب توجه به نیاز فوری به مقررات بین‌المللی توسعه هوش مصنوعی بود.

این کنفرانس بخشی از نشست‌های جهانی در زمینه حکمرانی هوش مصنوعی است. اکنون، مدل جدیدی که در چین توسعه یافته، صنعت را تحت تأثیر قرار داده است.

در ۱۵ شهریور ۱۴۰۳ آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا توافقنامه‌ای در مورد چارچوب فعالیت هوش مصنوعی امضا کردند. این نخستین معاهده بین‌المللی الزام‌آور در مورد استانداردهای این فناوری بود.

قانون اتحادیه اروپا مقررات جامعی را برای توسعه، استقرار و استفاده از سیستم‌های هوش مصنوعی در بازار داخلی این اتحادیه تعیین می‌کند.

قانون‌گذاران اروپایی نیز پیش‌تر نظارت بر شرکت‌های فناوری را افزایش داده‌اند. آن‌ها از شرکت‌هایی مانند گوگل، فیس‌بوک و تیک‌تاک خواسته‌اند که برنامه‌های خود را برای مدیریت ریسک‌های هوش مصنوعی ارائه دهند.

کنوانسیون هوش مصنوعی عمدتاً بر حمایت از حقوق بشر افراد تحت تأثیر این فناوری متمرکز است. در فروردین ۱۴۰۳، مجمع عمومی سازمان ملل نیز اولین قطعنامه جهانی غیرالزام‌آور درباره این حوزه را تصویب کرد.

این قطعنامه به حفظ حقوق بشر، نظارت بر خطرات و حفاظت از داده‌های شخصی توجه دارد. تدوین این سند، که ایالات متحده پیشنهاد داده بود، با حمایت چین و ۱۲۱ کشور دیگر طی سه ماه انجام شد.

 

توسعه سریع هوش مصنوعی، نگرانی اصلی عقب‌ماندن انسان از وضع قوانین مربوطه

پیشرفت سریع هوش مصنوعی نگرانی‌هایی درباره تأثیر آن بر انتخابات، کلاهبرداری و از دست رفتن مشاغل ایجاد کرده است. در نوامبر ۲۰۲۳ آمریکا، بریتانیا و بیش از ۱۲ کشور دیگر توافقی برای حفظ امنیت این فناوری امضا کردند. این توافق از شرکت‌ها می‌خواهد سیستم‌های ایمن‌تری ایجاد کنند.

در ۲۳ اسفند ۱۴۰۲ پارلمان اروپا «قانون هوش مصنوعی» را تصویب کرد. این اولین مجموعه قوانین جامع جهان برای این فناوری است و اروپا را از ایالات متحده جلوتر قرار داده است. همچنین، شرکت مایکروسافت اعلام کرد که هکرهایی از چین و روسیه در حال استفاده از نرم‌افزار «اوپن‌ای‌آی» برای جاسوسی هستند.

هوش مصنوعی مولد می‌تواند محتوای جدیدی از جمله متن، تصویر، موسیقی و ویدیو تولید کند. این فناوری ممکن است برای تولید اطلاعات جعلی استفاده شود.

امروزه، بسیاری از کاربران با استفاده از ابزارهای رایگان گوگل و اوپن‌ای‌آی قادرند محتوای غیرواقعی ایجاد کنند. کارشناسان هشدار داده‌اند که این تهدید در انتخابات آینده جدی‌تر خواهد شد.

اطلاعات نادرستی که در ماه‌های اخیر در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، هشداردهنده است. نقش این فناوری در بیش از ۵۰ انتخابات سال جاری می‌تواند قابل توجه باشد. تشخیص و مقابله با انتشار این اطلاعات برای دولت‌ها و شرکت‌های فناوری دشوار است.

توسعه سریع این فناوری، پیگیری و شناسایی عاملان سوءاستفاده از آن را سخت‌تر کرده است. کارشناسان معتقدند که شرکت‌های فناوری هنوز برای جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست آماده نیستند. تشخیص محتوای صوتی جعلی دشوارتر از ویدئو است، زیرا ردپایی از تغییرات باقی نمی‌گذارد.

جفری هینتون، از پیشگامان یادگیری ماشین، اظهار کرده که این فناوری می‌تواند از بشر هوشمندتر شود. ایلان ماسک، بنیان‌گذار تسلا، همراه با بیش از ۱۰۰۰ رهبر فناوری، در سال ۲۰۲۳ خواستار توقف آزمایش‌های بزرگ هوش مصنوعی شد. آن‌ها هشدار دادند که این فناوری ممکن است خطرات عمیقی ایجاد کند.

 

مانند هر پیشرفت تکنولوژیک، سوء استفاده می‌تواند موجب خسارات غیرقابل جبران شود

اتوماسیون شغلی یکی از نگرانی‌های اصلی این حوزه است. بسیاری از صنایع مانند بازاریابی، تولید و مراقبت‌های بهداشتی به سرعت در حال پذیرش این فناوری هستند.

نگرانی دیگر این است که دولت‌های سرکش یا گروه‌های خاص بتوانند از این فناوری برای اهداف اقتصادی یا سیاسی سوءاستفاده کنند.

امنیت شبکه و حریم خصوصی نیز تحت تأثیر این فناوری قرار گرفته‌اند. چین از فناوری تشخیص چهره در ادارات، مدارس و اماکن عمومی استفاده می‌کند. این امر می‌تواند به دولت‌ها امکان ردیابی افراد و جمع‌آوری داده‌های نظارتی را بدهد.

چت‌بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی نیز اطلاعات کاربران را جمع‌آوری می‌کنند. هنوز مشخص نیست که این داده‌ها چگونه استفاده می‌شوند.

فناوری هوش مصنوعی کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد. با این حال، گاهی برای مقاصد نظامی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در سال ۲۰۱۶، بیش از ۳۰ هزار نفر، از جمله محققان رباتیک، خواستار توقف سرمایه‌گذاری در سلاح‌های هوش مصنوعی شدند. این سلاح‌ها خطرات بزرگی برای غیرنظامیان دارند و ممکن است به دست افراد نادرست بیفتند.

برخی کارشناسان نگرانند که این فناوری آن‌قدر سریع پیشرفت کند که فراتر از کنترل انسان عمل کند. برای مثال، یکی از مهندسان سابق گوگل اعلام کرد که چت‌بات LaMDA به گونه‌ای پاسخ می‌دهد که گویی یک انسان است. با این حال، این فناوری دارای مزایای فراوانی مانند بهبود مراقبت‌های بهداشتی و افزایش بهره‌وری است.

برای بهره‌گیری از مزایای این فناوری، تدوین مقررات ضروری است.

بسیاری از کشورها بر تدوین قوانین برای مدیریت این فناوری تمرکز کرده‌اند. آمریکا و اتحادیه اروپا اقداماتی را برای کنترل گسترش این فناوری آغاز کرده‌اند. با این حال، این اقدامات نباید مانع پیشرفت علمی شوند.

[آیا هوش مصنوعی برای  مشاغل انسانها یک تهدید است؟!]

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)