برآمد نوین جنبش مطالباتی که با فروکش نسبی اعتراضات ضد دیکتاتوری در خیابان های شهرهای مختلف کشور آغاز شده بود، در بطن موقعیت انقلابی کنونی تداوم یافته و حتی گسترده تر شده است. در روزهای یک شنبه هفتم و دوشنبه هشتم اسفند بازنشستگان در ادامه تجمعات اعتراضی هفته های قبل مجددا به خیابان آمدند.

روز دوشنبه، هشتم اسفند، بازنشستگان مخابرات در اعتراض به مشکلات معیشتی و برای مطالباتشان در استان های خراسان رضوی، کردستان، اراک، اصفهان، هرمزگان، کرمانشاه، لرستان و تهران در مقابل ادارات مخابرات این استان‌ها و شهرها تجمعات خیابانی برگزار کردند.

بازنشستگان تأمین اجتماعی نیز در روز یکشنبه، هفتم اسفند، در اعتراض به وضعیت بد معیشتی و برای پی گیری مطالباتشان در شهرهای شوش، اصفهان، اهواز، و شوشتر دست به تجمعات خیابانی زدند. بازنشستگان فولاد اصفهان نیز روز یکشنبه، هفتم اسفند، تجمع اعتراضی برپا کردند.

علاوه بر بازنشستگان مخابرات و یکشنبه های اعتراضی بازنشستگان تامین اجتماعی، اعتصاب کارکنان ذوب آهن اصفهان که از روز شنبه، ششم اسفند شروع شده بود، علیرغم دستگیری حداقل شصت نفر و اشغال کارخانه از سوی نیروهای ضد شورش و سرکوبگران بسیجی همچنان ادامه یافت.

برای اولین بار بعد از چهل سال کارگران فولاد یزد دست به اعتراض و اعتصاب زدند. همچنین خبر اعتصاب و تجمع اعتراضی کارگران پروژه‌ای شاغل در نیروگاه سبلان اردبیل به خاطر عدم پرداخت سه ماه حقوق معوقه، تجمع اعتراضی کارگران شهرداری یاسوج در مقابل شهرداری و شورای شهر برای پرداخت بین هشت تا سیزده ماه حقوق معوقه، تجمع کارگران شاغل در شرکت پخش فراورده های نفتی منطقه اصفهان در مقابل این شرکت و اعتراض جمعی از کشاورزان روستای الباجی واقع در مسیر اهواز- اندیمشک نیز در دو روز اخیر انتشار یافته است.

در کنار اخبار اعتراضات روزهای اخیر فراخوان هایی نیز برای تجمع گسترده اعتراضی در روزهای آینده انتشار یافته که از آنجمله است فراخوان تجمع بزرگ بازنشستگان کشوری، لشگری و تامین اجتماعی در روز نهم اسفند ۱۴۰۱.

موج جدید برآمد جنبش مطالباتی در هفته های اخیر از نظر محور اصلی اعتراض با موج های پیشین شباهت دارد و دریافت دستمزد معوقه و اجرای همسان سازی در مرکز آن است.

در دوره های گذشته، اعتراضات مطالباتی در حد و گستره مورد انتظار به شکل گیری تشکل های مستقل گروههای مختلف مطالبه گر با بهره گیری از شبکه های اجتماعی منجر نشد. در شرایطی که حاکمیت اجازه هیچ گونه تشکل سازی مستقل نمی دهد، بسیاری از «نهاد»ها یا «تشکل»های ژلاتینی ایجاد شده در شبکه های اجتماعی در ادوار گذشته ی جنبش مطالباتی، به ابتکار افرادی خاص یا جمع های دو تا سه نفره با وابستگی های پنهان نگاه داشته شده محفلی، گروهی، سازمانی و حزبی از طیف های مختلف سیاسی تشکیل شدند.

پشت صحنه برخی از «همگرایی ها»ی حوزه اقدامات اعتراضیِ مطالباتی در این دوره، به شکلی نانوشته و غیر رسمی تفاهم و همسویی گرایش های محفلی و گروهی ادمین ها و گردانندگان گروههای مزبور بود، که در عین حال برای گسترش دایره نفوذ خود رقیب هم بودند. نیروهای ساییری حاکمیت نیز در همه سطوح سعی در تخریب ارتباطات، تفرقه افکنی، شناسایی فعالین و از هم پاشاندن گروههای مختلف و یا فاسد کردن گروهها از طریق نفوذی های خود داشته اند.

جنبش مطالباتی برای این که بتواند در دور جدید بستر ایجاد تشکل های کاغذی و فاقد قدرت بسیج و یا تاخت و تاز افراد قدرت طلب و امتیازخواه را محدود کند؛ و برای این که نگذارد فرقه های قدرت طلب، ریاکار و بی ریشه با فضاسازی کاذب و انداختن نفوذی های خود به درون معدود تشکل های مستقل، مقاصد حزبی و گروهی خود را زیر پوشش «جنبش های اجتماعی» پنهان کنند، از ترکیب دو رویکرد ناگزیر است:

اول خودسامان یابی اعتراضات مطالباتیِ رسته ای را در اولویت بگذارد.

دوم خودسامان یابی را بر موازین دمکراتیک و سازوکارهای بهره گیری از خرد جمعی استوار سازد.

در غیاب این دو ویژگی خطر آن هست که سازمان یابی شبکه ای به میدانی برای تاخت و تاز و گاوبندی های افراد جاه طلب و کارگزاران پنهان و نفودی فرقه های حزبی خارج از کشوری و شبه تشکل های کاغذی آنها و فیل هواکنی های دوره ای آنان زیر پوشش «همگرایی و همبستگی جنبش های اجتماعی» و «رهایی انسان» تبدیل شود.

یک نمونه مشخص از اولویت بخشی به اعتراضات مطالباتی رسته ای در حوزه خودسامان یابی، اعتراضات کنونی بازنشستگان مخابرات است. همان زمینه ها و عواملی که شرایط حرکت همزمان اعتراضی بازنشستگان مخابرات در چندین شهر را در روزهای اخیر فراهم آورده اند، ناگزیر هستند از طریق شبکه های اجتماعی حداقل کارگروه مشترکی برای هماهنگی ادمین های گروههای استانی از نظر مطالباتی، فراخوان ها و اطلاع رسانی مستقل ایجاد کنند و از این طریق «شورای هماهنگی بازنشستگان مخابرات» را تشکیل دهند.

چنین تشکلی بدیهی است که بکلی از تشکل های رسمی و فرمایشی زیرمجموعه نهادهای حاکمیتی جداست و با تدوین اساسنامه دمکراتیک اجازه نفوذ به عناصر قدرت طلب و مصادره جو که اکنون به نام بخش های مختلف مطالبه گر، گروه های مجازی ایجاد می کنند، نمی دهد.

ناگزیری ایجاد شورای هماهنگی بازنشستگان مخابرات، یا بازنشستگان فولاد یا سایر گروههای خاص مطالبه گر دیگر، اگر درک نشود و اگر به سوی آن جهت گیری نشود، یا گروههای دیگر بدون هیچ تعهد واقعی یا قدرت به میدان آوردن نیروی واقعی، نمایندگی مطالبات بازنشستگان مخابرات را به نفع خود مصادره و با آن وارد دادوستد سیاسی با گروههای دیگر می شوند، یا در شرایط بدتر شدن روزافزون وضع معیشتی، فروپاشی اقتصاد و صعود وحشتناک و روزانه دلار مطالبه گری بازنشستگان مخابرات، حرکت در دایره ای بسته؛ تلاشی بی دستاورد و فریادی در زیر آب خواهد ماند.

الگوی شکل رسته ای سازمان یابی، شورای هماهنگی تشکل های مستقل صنفی معلمان است. این الگو در حوزه خودسامان یابی می تواند الگوی مطلوبی برای برخی از رسته ها و گروهبندی های خاص مطالباتی نظیر مخابرات، بازنشستگان فولاد، واحدهای بزرگ خاص صنعتی پراکنده (صعنت فولاد یا معادن) باشد، اما بدیهی است که نه کانون های صنفی معلمان، نه شورای هماهنگی آنان نمی توانند علاوه بر معلمان نماینده عموم بازنشستگان یا کارگران صنعتی هم باشند.

جنبش مطالباتی برای این که بتواند میدان عمل فرقه هایی که یارگیری در درون تشکل های مستقل در شبکه های اجتماعی، ولو به قیمت پاشاندن آنها شیوه کارشان است، و همچنین انواع ماجراجویان سیاسی و جاه طلبان جویای نام  را مهار کند، و برای این که بتواند دستاوردهای واقعی و بازپس نگرفتی داشته باشد، لازم است هر چه گسترده تر و ملزم تر مطالبه گری را با وجود همه دشواری ها و موانع با خودسامان یابی بر پایه سازوکارهای دمکراتیک در الویت بگذارد.

 

 

 

 

 

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)