وقتی تکنیک انتخاب روی پایه غلط رفت، احتمال اینکه یک نفر مثل یزید بیاید هست! [۱۱۴]
حکایت حکومت ولایت فقیه در سرزمین ایران
بخش دوم از فصل دوم (۴)
ولی فقیه سوم؛ خطری که در کمین است!
تدوین و تحقیق از: محمد شوری ( نویسنده و روزنامه نگار )
@shourimohammad
[ روزنامه ] انقلاب اسلامی:
در طی انقلاب اسلامی ایران مردم تحت رهبری امام در سرنوشت خود شرکت جستند. نظام قبلی را ساقط ساختند و با رای خود در رفراندوم تاریخی ۱۰ و ۱۱ فروردین، نظام جمهوری اسلامی را انتخاب کردند. نمایندگان مجلس خبرگان نیز از طریق آرای عمومی و نه انتصاب، برگزیده شدند تا قانون نظام جمهوری اسلامی ایران را تدوین کنند. به این ترتیب دو حق عمده ای که در طول تاریخ مبارزه علیه جباران و زورگویان بشر کسب کرده است، یعنی حق عزل و سرنگون کردن نظام حاکم و حق تعیین و انتخاب نظامی حکومتی درانقلاب ایران عملاتضمین شده اند. اعمال این دو حق منوط به حق سومی است که بشر در طول تاریخ با مبارزات انبیا پویایی اسلام و دیگر مبارزات برحق کسب کرده است و آن حق نظارت بر اعمال حکومت است.اصولی که تا بحال در مورد حقوق مردم مانند اصل ۶ مصوبه و اصول مربوط به مجلس شورای ملی واختیارات آنکه حتی تا حد احضار رئیس جمهور و استیضاح و عزل و نصب دولت پیشرفته است، تصویب شد،. همین به رسمیت شناختن حقوق سه گانه فوق توسط اکثریت نمایندگان مجلس خبرگان است.امام نیز بکرات درباره این حقوق تصریح کرده اند. ولی در انظار بعضی حقانیت این حقوق کاملا مشخص نشده است و همین امر موجب ابهاماتی در مورد کار مجلس شده است، ممکن است برای رفع این ابهامات توضیحاتی در مود این حقوق بدهید؟
دکتر [ سید احمد ] نوربخش:
من دنباله بحث آقای دکتر غفوری را می گیرم. یکی از اساسی ترین علل پیروزی امام تکیه بر مردم بود. خیلی از ماها که خودمان را روشنفکر می دانیم همیشه توی محاسبات بودیم. محاسبه اینکه قدرت غرب چقدر است؟ شرق چقدر است؟ انگلیس چگونه فکر می کند؟ تمام توی این محاسبات بودیم. امام آمد و تکیه اش را روی مردم گذاشت. با تکیه بر مردم بود که توانست پیروز شود… ما ولایت فقیه و مرجعیت را پذیرفته ایم. منتها تکنیک پیاده کردن آن را باید مشخص کنیم. در شیعه یک تکنیگ بسیار جالبی بوده است. یعنی انتخاب مرجع روی قاعده لطف و شناخت کامل بوده، و مردم بهترین فردی را که در جامعه وجود داشته به عنوان مرجع انتخاب می کردند. حال اگر بخواهیم تکنیک پیاده کردن این امر را درست کنیم باید توجه داشته باشیم که همیشه در تکنیک احتمال بوجود آوردن سیستم هایی هست. بعد از پیغمبر چون تکنیک انتخاب خراب بود. یعنی بعدا تکنیکی بوجود آمد و بجای علی یکی دیگر را انتخاب کرد، یک نسل نگذشته بود که یزید آمد و در مسند نشست! پس به محض اینکه تکنیک انتخابمان روی پایه غلط رفت، احتمال اینکه یک نفر مثل یزید از همان سیستم بیرون بیاید هست….این سیستمی که در شیعه وجود داشته و مرجع را مردم خود بخود انتخاب می کردند، یک سیستم بسیار پسندیده ای بوده است و تا بحال خوب کار کرده و دلیلی ندارد که ما بخواهیم آن را عوض کنیم و روی سیستم انتخابات بگذاریم! ما می دانیم که رادیو، تلویزیون و رسانه های گروهی در انتخابات نقش بسیار مهمی می توانند بازی کنند و سرمایه داری هم همینطور…این است که اگر بخواهیم هر تکنیکی برای انتخاب مرجع یا فقیه بگذاریم امکان اینکه این پارامترها در انتخابش دخالت کند خیلی هست و آن وقت ما با دین مردم بازی کرده ایم…مساله دیگری که اشکال بوجود می آورد تمرکز قدرت در یک قسمت است. حالا هرکسی باشد و هر جا متمرکز بشود _من اسم نمی برم_ فرصت طلبان هجوم می آورند….ما الان امام را نباید در نظر بگیریم. ولایت امام را فکر می کنم همه قبول کرده اند. هیچ مساله ای هم نیست.ولی قانونی که ما می نویسیم برای صد سال، دویست سال آینده تیز هست.ما باید توجه کنیم به محض اینکه در یک جا قدرت بوجود آوردید احتمال اینکه چند نفر را در یک حوزه دربسته ای بفرستند وجود دارد. یعنی احتمال اینکه این ها را از جای دیگر تقویبت بکنند و این ها بیایند در مراکز قدرت قرار بگیرند و با دنیای مردم بازی کنند، هست. یعنی با خود اسلام بازی بکنند… در مورد آینده این قانون اساسی باید فکر بکنبم که مساله ولایت را به چه ترتیب بنویسیم تا اشکالی بوجود نیاید.
دکتر [حسن] آیت:
صحبت های آقای نوربخش مرا به یاد یک جمله از حضرت علی و یک لطیفه انداخت. جمله حضرت علی این است: الناس منهم فی الذل فی الذل. مردم از ترس خواری در خواری هستند. واین لطیفه ماحصلش را بیان می کند که به یکی گفتند چرا گدایی می کنی؟ گفت: گدایی می کنم تا محتاج خلق نباشم!!
مساله ای که ایشان گفتند از ترس اینکه دچار یزید نشویم، یزیدیسم یا آمریکائیسم را بپذیریم. تمام حرف ما این است که باید مسیری طی کرد که دچار مسیر آن ها نشویم. ایشان می فرمایند اگر ما به مساله تکنیک توجه نکنیم! و همان تکنیک سابق را بگذاریم باشد تا یک وقت دچار این گرفتاری ها نشویم و دین از بین نرود. تکنیک سابق درموردی بود که دین از حکومت جدا بود، ولی الان ما نمی تواتیم مردم را معطل بگذاریم تا بعد از اینکه مثلا فلان ولی امر کنار رفت بگوئیم ده سال صبر کنید تا یکی دیگر پیدا بشود.و مردم را بلاتکلیف بگذاریم.این است که باید تکلیف مردم روشن بشود.و ما از ترس اینکه مبادا دچار دمکراسی های غربی بشویم از همین الان خود را دچار آن دمکراسی ها بکنیم. مساله این نیست. تکنیک را می شود متناسب با حکومت تعیین کرد و وسائلی هم برای کنترل که مبادا منجر به آن وضع شود.
آقای نوربخش گفتند اگر وضع طوری بشود که این نظامی که ما پیش بینی می کنیم منجر به دیکتاتوری و پیدایش یزید بشود…
دکتر نوربخش: من چنین چیزی نگفتم…
آیت: به هر حال شما گفتید منجر به پیدایش یزید می شود و دین از دست می رود. مگر دین چیست؟ دین همین زندگی مردم است. ما با این جمله ای که می گوئیم دین را در حقیقت از مسائل اجتماعی جدا کرده ایم. دین همین زندگی و بهداشت مردم است. همین اقتصاد و فرهنگ مردم است. تصوری که ما از دین داریم همان اصولی است که اروپایی از دین دارد. و دین را یک امر بین خدا و مردم می داند. در حالی که این نیست. گفتم دین همین زندگی است. ناچار باید راهی پیدا کنیم تا کسانی به زمامداری برسند که اسلام گفته این ها زمامدار باشند و نگوئیم اگر اینکار را کردیم یک آدم ناباب ممکن است پیدا بشود. زیرا به این ترتیب آدم ناباب را همین الان پذیرفته ایم.
[روزنامه] انقلاب اسلامی:
نظر شما در مورد سه حق انتخاب، حکومت، نظارت در امر ولایت و عزل حکومت چیست؟
آیت: هر سه حق هست. و در قانون اساسی هم به مردم داده شده تا مردم حکومت را انتخاب کنند. منتها فرد صالحی را انتخاب کنند و این در تمام قوانین دنیا هست. در فرانسه هم اگر شما نگاه کنید رئیس جمهور باید محکوم به جرم و جنایت نباشد و ما ضریب اطمینان را بالاتر برده ایم. در اسلام ضریب اطمینان خیلی بالاتر از این است… هر کس در اسلام در حد شعور، آگاهی و شناخت خودش حق نظارت دارد. یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر عالم بودن به موضوع است… سرنگون کردن یک حکومت یک اصل اسلامی است و ما آن ر به صورت یک اصل تنظیم کرده بودیم که امیدواریم به تصویب هم برسد. این اصل آنقدر انقلابی بود که افراد از ترس انقلابی بودنش نخواستند آن را تصویب کنند. در روایات هست که وقتی حکومت ظالم بود، از اسلام منحرف شد، مردم حق قیام علیه حکومت را دارند… به هر حال هر سه حق، حق مردم است و هیچ مباینتی با ولایت فقیه _مخصوصا این تاکید را دارم_ که ندارد.
ماخذ:
روزنامه انقلاب اسلامی ۱۴مهر۱۳۵۸. میزگردی با خبرگان. کدام اسلام؟ کدام مجتهد؟ کدام فقه؟
سید احمد نوربخش. حسن آیت
ادامه دارد…
جمعه ها منتشر می شود
جمعه ۲۴ دی ۱۴۰۰
t.me/shourimohammad
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.