آشنایی کلی با مجمع عمومی سازمان ملل متحد
مجمع عمومی سازمان ملل متحد تا چند روز دیگر اجلاس سالانه خود را در شهر نیویورک آمریکا شروع می‌کند. مجمع عمومی ملل متحد چیست و کارکردها، وظایف و تاثیرات آن در نظم جهانی کدامند؟
بی شک نام سازمان ملل به گوش هر محاطبی خورده است بزرگترین اجتماع بین‌المللی که دارای بخش‌های مختلف بوده و به عنوان بازیگر اصلی در صحنه بین المللی و جهانی ایفای نقش می‌کند.
مجمع عمومی ملل متحد بخش و رکن اصلی و جهانی مشورتی سازمان ملل می‌باشد که کلیه کشورهای عضو سازمان ملل در مجمع عمومی شرکت دارند.
فصل چهارم منشور ملل متحد پیرامون مجمع عمومی ملل متحد می‌باشد. در مجمع عمومی ملل متحد هر عضو سازمان ملل دارای یک حق رای می‌باشد و نمی‌‌تواند بیش از ۵ نماینده در مجمع عمومی داشته باشد.
نمایندگان تمامی کشورهای عضو سازمان ملل متحد که در حال حاضر ۱۹۳ کشور می‌باشند در مجمع عمومی حضور دارند و حضور در مجمع عمومی و یک رای برای هر کشور، ربطی به میزان جمعیت و یا سایر پارامترها مانند شرایط اقتصادی و… ندارد.
اجلاس سالانه مجمع عمومی ملل متحد
مجمع عمومی ملل متحد نشست‌های سالانه خود را به طور منظم از سه‌شنبه سومین هفته ماه سپتامبر به مدت ۳ الی ۴ ماه در مقر سازمان ملل در نیویورک برگزار می‌کند.
علاوه بر نشست‌های سالانه و روند معمولی اجلاس مجمع عمومی ملل متحد، چنانچه شورای امنیت ملل متحد یا یک کشور عضو مجمع که موافقت اکثر کشورهای مجمع را با خود داشته باشد درخواست اجلاس مجمع عمومی کنند نشست یا اجلاس فوق‌العاده مجمع عمومی ملل متحد نیز برگزار می‌شود.
علاوه بر ۲ مورد فوق مجمع عمومی می‌‌تواند جلسه فوق‌العاده فوری که اختصاص به یک مشکل مشخص دارد برگزار نماید این اجلاس به فاصله زمانی کمتر از ۲۴ ساعت از زمان تقاضای شورای امنیت بر اساس رای هر یک از ۹ عضو شورا یا با اکثریت اعضای سازمان برگزار می‌شود.
دستور کار مجمع عمومی ملل متحد
دستور کار مجمع عمومی ملل متحد تمامی موضوعات، به جز موضوعاتی است که در همان زمان در شورای امنیت ملل متحد در دست بررسی می‌باشند.
به عبارت دیگر مجمع عمومی ملل متحد در مورد موضوعاتی از قبیل مسائل مربوط به درگیری‌های نظامی و مسابقه تسلیحاتی، مسائل بهبود وضعیت کودکان، جوانان، زنان، مسائل مربوط به توسعه پایدار و حقوق بشر، و همچنین تصمیم گیری در مورد هزینههای سازمان ملل و سهم هر یک از کشورهای عضو آن تصمیم‌گیری می‌کند.
در واقع مجمع عمومی فراگیرترین رکن و بنیان سازمان ملل متحد محسوب می‌شود که دارای صلاحیت گسترده‌ای می‌باشد.
ارکان دیگر سازمان ملل متحد باید به صورت سالانه گزارش‌های خود را به مجمع عمومی ملل متحد ارائه دهند تا بحث و بررسی نهایی در مورد موضوعات مربوطه حول آن در این مجمع صورت بگیرد.
مجمع عمومی ملل متحد ضمن بررسی تمامی این گزارشات و تصویب بودجه، ارگان نظارتی بر تمام ارکان سازمان ملل نیز محسوب می‌شود.
مجمع عمومی ملل متحد طبق ماده ۱۰ منشور ملل متحد این اختیار را دارد که در خصوص هر مسئله یا امری که در چارچوب منشور قرار می‌گیرد یا در ارتباط با اختیارات و وظایف یکی از ارکان‌های پیش‌بینی شده بحث نماید و در مورد آنها توصیه نامه صادر کند.
محدودیت‌های مجمع عمومی ملل متحد
علیرغم دستور کار گسترده‌ای که بر عهده مجمع عمومی ملل متحد است این ارگان در ورود به برخی موارد و موضوعات محدویت دارد.
مواردی چون عدم مداخله در اموری که ذاتا در صلاحیت داخلی دولت‌ها می‌باشد.
عدم مداخله در موارد اختلاف یا در وضعیت‌هایی که شورای امنیت ملل متحد در حال رسیدگی به آن می‌باشد جز اینکه شورای امنیت خود، آن موضوع و رسیدگی به آن را به مجمع عمومی ارجاع دهد.
تمامی مسائل مربوط به حفظ صلح و امنیت بین‌المللی که نیاز به اقدام عملی دارند که این امر در حیطه و شرح وظایف شورای امنیت ملل متحد می‌باشد.
اختیارات خاص مجمع عمومی ملل متحد
مجمع عمومی ملل متحد علاوه بر وظایف عام، یک سری وظایف خاص مربوط به خود نیز دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
بحث در مورد تمام مسائل و موضوعاتی که در چارچوب منشور ملل متحد قرار می‌گیرد منهای ماده ۱۲ منشور ملل متحد.
بحث و بررسی درباره تمامی موضوعاتی که مربوط به مسئله حفظ صلح و امنیت بین المللی می‌شود منهای موارد مطروحه در شورای امنیت.
انتخاب اعضای سایر رکن‌های اصلی سازمان ملل شامل اعضاء غیر دائم شورای امنیت، شورای اقتصادی، اجتماعی و شورای قیمومیت در زمان اضطرار.
معرفی یا انتخاب اعضای ارکان فرعی مجمع عمومی.
هماهنگی بین فعالیت‌های موسسات تخصصی زیرمجموعه مجمع.
بررسی و بحث بر سر ارائه توصیه درباره اصول همکاری در زمینه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی.
هژمونی و امر بر شورای اقتصادی اجتماعی و شورای قیومیت.
هژمونی و امر بر اداره سازمان و تصویب بودجه سازمان ملل و تقسیم و تخصیص سهمیه‌های پرداختی اعضاء سازمان ملل.
صدور مجوز برای موسسات تخصصی جهت درخواست نظر مشورتی از دیوان بین‌المللی دادگستری.
دریافت و بررسی گزارش‌های شورای امنیت ملل متحد و سایر ارکان سازمان ملل.
مطالعه و صدور توصیه در خصوص ترویج همکاری‌های بین‌المللی در امور سیاسی و ایجاد زمینه‌های مناسب برای توسعه تدریجی و تدوین حقوق بین‌الملل، کمک به تحقق حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین برای همه آحاد بشر بدون هیچ گونه تبعیض نژادی، جنسی، زبانی، مذهبی، و همیاری بین‌المللی در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی.
علاوه بر این موارد، مجمع عمومی ملل متحد وظیفه ارائه توصیه‌های بین‌المللی برای حل و فصل مسالمت آمیز هر وضعیتی بدون توجه به منشا آن که احتمالا به روابط دوستانه بین‌المللی لطمه می‌زند را دارد.
برخی وظایف مشترک بین مجمع عمومی و شورای امنیت
مجمع عمومی با وجود اختلافاتی که در مورد موضوعات مورد بررسی با شورای امنیت دارد در برخی موضوعات به طور مشترک با شورای امنیت وظایف و اختیارات مشترک دارد.
مسائلی از جمله ترکیب سازمان شامل پذیرش عضو جدید یا معلق کردن عضویت یا اخراج یک دولت عضو، انتخاب قضات دیوان بین‌المللی دادگستری، انتخاب دبیر کل ملل متحد بر اساس توصیه شورای امنیت و اداره مناطق استراتژیک و سوق‌الجیشی در سرزمین‌های تحت قیمومیت سازمان ملل متحد.
کمیته‌های مجمع عمومی ملل متحد
مجمع عمومی ملل متحد از شش زیر کمیته تشکیل شده که موضوعات مطروحه ابتدا در آنجا به بحث و بررسی گذاشته شده و سپس برای تصمیم‌گیری نهایی به مجمع عمومی ارجاع داده می‌شوند.
این شش کمیته به ترتیب عبارتند از:
کمیته خلع سلاح و امنیت بین‌المللی
کمیته اقتصادی و مالی
کمیته اجتماعی، بشردوستانه و فرهنگی
کمیته ویژه سیاسی و استعمارزدایی
کمیته امور اداری و بودجه‌ای
کمیته حقوقی
مضاف بر ۶ کمیته اصلی یک کمیته دیگر نیز وجود دارد که اختیارات هیئت‌های نمایندگی را بررسی و کنترل می‌نماید.
انتخاب هیئت رئیسه مجمع عمومی
مجمع عمومی ملل متحد ۳ ماه قبل از شروع اجلاس سالانه اقدام به انتخاب هیئت رئیسه کرده که این هیئت شامل یک رئیس، ۲۱ معاون رئیس و ۷ رئیس کمیته‌های مجمع می‌باشند.
نکته قابل توجه در انتخاب رئیس اجلاس مجمع عمومی ملل متحد آن است که برای این منصب، هیچگاه شخصی از میان ۵ کشور عضو دائم شورای امنیت که دارای حق وتو هستند انتخاب نمی‌گردد.
همچنین برای رعایت مساوات هر ساله رئیس اجلاس مجمع عمومی از یک قاره انتخاب می‌شود.
قطعنامه‌های حقوق بشری مجمع عمومی ملل متحد
با وجود اینکه قطعنامه‌های صادر شده حقوق بشری از جانب مجمع عمومی ملل متحد برای کشورهای مربوطه بار حقوقی و الزامی ندارد اما در جامعه جهانی و صحنه بین‌المللی برای این کشورها هزینههای سیاسی ایجاد می‌کند.
شایان ذکر است برای حکومت ولایت فقیه تا کنون ۶۷ قطعنامه نقض حقوق بشر توسط مجمع عمومی ملل متحد صادر شده است. [۶۷مین محکومیت خامنه‌ای درکمیته سوم مجمع عمومی ملل متحد]
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.