ترکیه یکی از کشورهایی است که به دلیل موقعیت استراتژیکی که دارد و نزدیکی با کشورهایی مانند ایران، افغانستان، سوریه و… به یکی از اولین مکانهای مورد اقامت پناهندگان مختلف از کشورهای مختلف تبدیل شده است.

ناشی از وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی، سرکوبهای گسترده در ایران و در کشوری مانند افغانستان علاوه بر شرایط اسفناک معیشتی، سرکوب و وجود جریانهای ارتجاع ضد مردمی مانند طالبان هرروزه شاهد روند روبه رشد تعداد پناهجویان به ترکیه و به تبع آن هرچه نامساعد تر شدن شرایط پناهندگان در ترکیه هستیم.

وضعیت پناهندگان ایرانی مانند دیگر پناهندگان که به امید امنیت و بدست آوردن آینده ای نسبتا بهتر زادگاه خود را ترک کرده اند بسیار نامناسب است. چراکه روند اخراج پناهندگان ایرانی در سالهای اخیر فزونی گرفته است. بنا به گزارش خبرگزاری دویچه وله: ”بسیاری از ایرانی‌های تحت پیگرد سیاسی به ترکیه می‌گریزند اما ترکیه با نادیده گرفتن حقوق پناهجویی در بسیاری موارد متقاضیان را اخراج می‌ کند”. البته دشواری های پناهندگی در ترکیه به اینها ختم نمی شود.

محمود کاچان، وکیل دادگستری می‌گوید: “آن دسته از ایرانی‌هایی که اسم و رسم و نفوذی نسبی در افکار عمومی دارند، در ردهء ‌افراد خاص دسته‌بندی می‌‌شوند و این گروه بیش از سایرین در معرض خطر دیپورت قرار میگیرند”. پاپایانی، عضو کمیته بین‌المللی سازمان عفو بین‌الملل و فعال مدنی می‌گوید: ”شکایات زیادی دریافت شده که مقامات ترکیه، تقاضاهای پناهندگی را مطابق کنوانسیون مربوطه بررسی نمی‌کنند و در بسیاری موارد، پناهجو مجبور گشته به دلیل بلاتکلیفی طولانی به ایران برگردد”. نسیم پاپایانی اضافه می‌کند که: “بازگشت به ایران، برای خیلی از این افراد خطرناک است و می‌تواند به بازداشت‌های خودسرانه منجر شود. این در حالی است که طبق قوانین خود ترکیه، دیپورت پناهجو به کشوری که خطراعدام، تهدید جانی یا سلب آزادی در آن وجود دارد، مجاز نیست.”

معامله کثیف اتحادیه اروپا با دولت اردوغان جهت حفاظت از قلعه اروپا، دست دولت ترکیه را جهت فشارهای غیر انسانی بر پناهجویان کاملا باز گذاشته است. رفتار سوداگرانه ی حاکمیت ترکیه با سرنوشت پناهجویان از چشم نهادهای به اصطلاح حقوق بشری پنهان نمانده است. نهاد گزارشگران بدون مرز می‌گوید شرایط امنیتی روزنامه‌نگاران پناهجوی ایرانی در ترکیه نگران‌کننده است.

این سازمان در اطلاعیه‌ ای با اشاره به تاخیر‌ بررسی پرونده روزنامه‌نگاران ایرانی، از تهدید‌های جمهوری اسلامی یاد می‌کند: ”۱۲ روزنامه‌نگار و شهروند-خبرنگار هم‌‌اکنون در شرایطی بسیار دشوار بسر می‌برند. نزدیک به مرزهای ایران خود و خانواده‌هایشان قربانی آزارگری نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی هستند. افزون براین اداره مهاجرت ترکیه از ارائه همیاری‌ بایسته به آن‌‌ها برای درخواست و استقرار در کشوری امن رویگردانی می‌کند”.

تاخیر در رسیدگی به پرونده‌های متقاضیان در ترکیه، ناشی از یک تغییر قانونی در سال ۲۰۱۸ است. تا سپتامبر این سال، پناهجویان درخواست‌ خود را به کمیساریای عالی سازمان ملل ارائه می‌کردند اما پس از آن، این فرایند به اداره مهاجرت و پلیس ترکیه محول شد. پناهجویان ایرانی شکایت می ‌کنند که به دلیل کاغذبازی و رسوم بوروکراتیک روند رسیدگی‌ها بسیار کند و فرسایشی است.

در چند سال گذشته شماری به دلیل طول کشیدن بررسی‌ها، فرصت رفتن به آمریکا را از دست داده‌اند؛ زیرا با وجود دریافت پاسخ مثبت در دوران ریاست جمهوری اوباما، با محدودیت‌های مهاجرتی دولت ترامپ روبرو شده و مجبور شدند در ترکیه بمانند. اگر همه این شرایط برای سرکوب مخالفین جمهوری اسلامی کارساز نباشد، رژیم خود مستقیما وارد عمل شده و اقدام به ترور مینماید. قتل مسعود مولوی یکی از عوامل امنیتی سابق رژیم و سعید کریمیان، مدیر جم تی‌وی، از جمله مواردی بودند که تا کنون رسانه ای شده اند.

البته این ترورها در خلال دهه های گذشته هم صورت گرفته و در ادامه ی اعمال قتلهای سیستماتیکی است که جمهوری اسلامی با دست باز اقدام به مبادرت کرده است.

دولت ترکیه در استرداد زندانیان سیاسی کرد هم ید طولانی دارد. میتوان گفت که دولت ترکیه در رابطه با زندانیان سیاسی کرد تفاهم و همکاری بیشتری با جمهوری اسلامی از خود نشان می دهد. راز پنهانی نیست که ویژگی شبه فاشیستی رژیم ترکیه و سرکوب خونین مردم کردستان، باعث می شود که بسیار سیستماتیک تر و سرکوبگرانه تر، فعالین سیاسی کرد را تحت تعقیب قرار دهد.

تحت فشار قرار دادن و سرکوب جنبش حق طلبانه مردم کردستان در هر بخشی که باشد بستری برای همکاری جمهوری اسلامی با دولت ترکیه است تا بلکه بتوانند به پاسخ مشترکی جهت زدودن صورت مسئله دست یابند. از همین روست که ضرورت اتحاد و همبستگی فعالین سیاسی عرصه های مختلف مبارزه در ترکیه، همکاری های مشخص، ارتباط با احزاب و جریانهای مترقی و چپ اپوزیسیون و اقدام به خود سازمانی بیش از هر زمان دیگری خود را نشان می دهد.

پناهندگان سیاسی در ترکیه ضمن آنکه باید بیشتر از هر زمان دیگری مراقب امنیت خود و دیگر رفقایشان باشند، بلکه لازم است با همکاری و خودسازمانی ،اقدامات دولت ترکیه و جمهوری اسلامی را تا آنجا که ممکن است خنثی سازند.

پناهنجویان در ترکیه می توانند با متشکل کردن خود در شوراهای همبستگی پناهجویان و دیگر نهادها و مرتبط شدن به هم از طریق شبکه های اجتماعی در مورد وضعیت پناهجویان به طور منظم اطلاع رسانی کنند و ضمن تشریک مساعی برای مشکلاتشان راه چاره بیابند.

همکاری با جنبش های پیشرو اجتماعی و نهادهای مترقی و چپ در داخل ترکیه و دیگر نهاد های پناهندگی می تواند از به دام افتادن فعالین سیاسی به اشکال مختلف ممانعت به عمل آورد.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)