صنعت گاز ایران در مسیر نابودی کامل
صنعت گاز کشور در آستانه نابودی کامل قرار دارد، صادرات گاز به شدت کاهش یافته و صنعت گاز نیز به شدت فرسوده و پولی برای سرمایه‌گذاری در صنعت گاز موجود نیست. با این وجود به نظر می‌رسد نظام در پی گرانی قیمت گاز در کشور است.
تامین کسری بودجه با افزایش قیمت گاز
مرکز پژوهش‌های مجلس نظام یکشنبه ۶ بهمن ماه با انتشار گزارشی از افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید، انتقال و توزیع گاز به همراه بازپرداخت بدهی‌های پروژه‌های بهینه‌سازی انرژی، گازرسانی و جمع‌آوری گازهای همراه خبر داده است. امری که تحلیل‌گران آن را مقدمه‌ای برای افزایش قیمت گاز می‌دانند.
نکته مهم در آمارهای بودجه سال آینده و گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس به آن اشاره شده است، افزایش ۳۶ درصدی هزینه تولید، انتقال و توزیع گاز و رسیدن آن به نزدیک ۱۳ هزار میلیارد تومان است.
از طرفی بازپرداخت بدهی دولت از بابت پروژه‌های گازرسانی، جمع‌آوری گازهای همراه و بهینه‌سازی انرژی نیز با رشدی ۱۰۰ درصدی به ۸ هزار میلیارد تومان خواهد رسید.
فرسودگی صنعت گاز نظام
عملاً دو سوم درآمدهای فروش داخلی گاز نظام صرف هزینه تولید و توزیع و پروژه‌های بهینه‌سازی می‌شود و صنعت گاز نظام نیاز به ده‌ها میلیارد دلار سرمایه دارد تا بتواند تا چند سال آینده جلو افت تولید میدان گازی پارس جنوبی را بگیرد.
کاهش صادرات گاز به عراق
این در حالی است که وزارت برق عراق در دی‌ماه سال جاری اعلام کرد طی سه ماه گذشته تحویل گاز نظام به این کشور به شدت کاهش یافته است.
طبق قرارداد نظام باید روازنه ۵۰ میلیون متر مکعب گاز به عراق صادر کند. اما تحقق این رقم تاکنون فقط بر روی کاغذ ممکن بوده است.
احمدی موسی سخنگوی وزارت برق عراق در دی ۹۸ به بلومبرگ گفت: «قبلا ایران روزانه ۲۵ میلیون متر مکعب گاز به این کشور می‌داد، اما الان به ۴ میلیون متر مکعب سقوط کرده است.»
کاهش صادرات به ترکیه
دویچه وله نیز در روز ۱۰ آبان ۹۸ گزارش داد «آمار اداره تنظیم بازار انرژی ترکیه نشان می‌دهد که میزان گاز وارداتی ترکیه از ایران در ماه اوت امسال (۲۰۱۹) در قیاس با مدت مشابه در سال قبل تا یک‌سوم کاهش پیدا کرده است. این آمار نشان می‌دهد در ماه اوت ایران فقط روزانه ۱۶۰میلیون مترمکعب گاز صادر کرده است در حالی‌که طبق قراردادی که با ترکیه بسته باید به‌طور متوسط ماهیانه ۸۳۳ میلیون مترمکعب گاز صادر می‌کرد»
تناقض‌گویی در مورد تولید و صادرات گاز
با این همه اما شرکت ملی گاز از اردیبهشت‌ماه سال جاری انتشار آمارهای ماهانه گاز را متوقف کرده و سران نظام اطلاعات متناقضی درباره تولید و صادرات گاز ارائه می‌دهند.
شهریور ماه سال جاری بیژن زنگنه اعلام کرد که ظرفیت تولید روزانه پارس جنوبی به ۷۵۰ میلیون متر مکعب رسیده و صادرات کشور به عراق در تیرماه به ۳۸ میلیون متر مکعب اوج گرفته است.
۲۹ آبان ماه مهدی جمشیدی‌دانا مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد مصرف خانگی گاز به ۵۱۳ میلیون متر مکعب رسیده و میزان مصرف گاز بخش صنعتی ۱۲۷ میلیون مترمکعب و بخش نیروگاهی نیز ۵۰ میلیون مترمکعب شده است.
مجموع این سه بخش عددی بالغ بر ۶۹۰ میلیون متر مکعب می‌شود که از میزان اعلام شده تولید گاز توسط زنگنه (۷۵۰ میلیون متر مکعب) ۶۰ میلیون متر مکعب کمتر است و نظام نباید در صادرات گاز به عراق و ترکیه مشکلی داشته باشد اما سخنگوی وزارت برق عراق سخن از واردات تنها ۴ میلیون متر مکعب گاز از نظام خبر می‌دهد و صادرات گاز به سوریه نیز وضع مشابهی دارد.
مشکل کمبود گاز در بخش‌های صنعتی و نیروگاهی نظام
در همین حال تحویل گاز به بخش‌های صنعتی و نیروگاهی ایران نیز به شدت افت کرده است.
شرکت ملی گاز نظام ۲۲ دی اعلام کرد مصرف خانگی و تجاری گاز از مرز روزانه ۵۷۳ میلیون مترمکعب گذشت که ادامه این روند سبب محدودیت گازرسانی به بخش صنعتی و نیروگاهی و به تبع آن کاهش صادرات می شود.
پول صادرات گاز به نظام برنمی‌گردد
مشکلات نظام در صنعت گاز به همین جا ختم نمی‌شود. بیژن نامدار زنگنه، به تازگی اعلام کرد عراق «برای گاز دریافتی پولی به ما نمی‌دهد».
زنگنه بهمن‌ماه سال ۹۷ با اشاره به مشکلات دریافت پول گاز و برق صادراتی نیز گفته بود عراق دو میلیارد دلار بدهی دارد ولی به خاطر تحریم‌ها نمی‌تواند پول بدهد.
شایان ذکر است آمریکا از ۱۵ ماه پیش چندین بار به عراق معافیت‌های چندماهه داده است تا خرید برق و گاز از ایران را ادامه دهد و آخرین معافیت آمریکا قرار است ماه آینده به اتمام برسد.
بانک تجارت عراق مسئول انتقال پول گاز و برق نظام با ارز دینار عراق به حسابی در همین بانک است و نظام تنها می‌تواند برای خرید کالاهای انسان‌دوستانه از این پول استفاده کند.
بانک تجارت عراق روز یک بهمن ۹۸ اعلام کرد در صورتی که آمریکا ماه آینده معافیت‌ها را تمدید نکند، این بانک انتقالات مالی میان عراق و ایران را متوقف خواهد کرد.
حمید حسینی سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی نظام نیز در روز ۹ بهمن اعلام کرد «پول گاز و برق صادراتی ایران به عراق به حساب بانک مرکزی این کشور واریز می‌شود و تحریم‌ها مانع از امکان برداشت پول است و پنج میلیارد دلار در بانک مرکزی عراق رسوب کرده است.»
صف برای دریافت کپسول گاز
ورشکستی صنعت گاز نظام، کشور را در شرایطی قرار داده است که علاوه بر کاهش چشمگیر صادرات گاز به خارج در داخل ایران نیز شهروندان با کمبود گاز مواجه هستند.
در روز ۹ بهمن ۹۸ مردم شهرستان زابل در استان سیستان و بلوچستان مقابل فرمانداری نظام در اعتراض به نبود کپسول گاز تجمع اعتراضی برگزار کردند. اخباری از کمبود گاز مایع در سایر شهرهای کشور نیز گزارش شده است.
این در حالی است که ایران دومین منابع گاز جهان را داراست.
فسادی که ساختار مراکز دولتی مانند نفت و گاز را فراگرفته مانع از به‌روز شدن شبکه حامل گاز شده است و به‌همین دلیل بعد از سال‌ها استفاده بی‌رویه از شبکه‌های گازی، اکنون مشکلات یکی پس از دیگری سر بیرون می‌آورد.
نظام برای به‌روز نگه‌داشتن سیستم گازی، اکنون با چالشهای جدی روبه‌رو است به عنوان نمونه میدان گازی پارس جنوبی که بیش از ۲۵درصد گاز نظام را تأمین می‌کند، ظرف چند سال آینده به نیمه‌ی عمر خود وارد شده و تولید آن با شتاب کاهش می‌یابد و نظام قادر به سرمایه‌گذاری برای جلوگیری از کاهش تولید آن نیست و سرنوشت صادرات گاز نامعلوم‌تر خواهد شد.
بنابراین هنگامی که تمامی راه‌ها برای کسب درآمد به‌منظور جبران کسری بودجه بسته می‌شود، یک راه‌کار بیشتر برای نظام باقی نمی‌ماند و آن‌هم فشار هر چه بیشتر بر روی مردم و افزایش قیمت گاز می‌باشد.
امری که مانند گرانی بنزین می‌تواند جرقه قیام و تظاهرات در کف خیابان باشد.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.