به هر گونه رفتار آزار و اذیت گرانه‌ای که در اینترنت رخ دهد و با بهره گیری از طریق تکنولوژی‌های نوین مثل رایانه، تبلت، تلفن همراه یا هر وسیله مبتنی بر اینترنت دیگری صورت بگیرد، آزار و اذیت اینترنتی گفته می‌شود.

آزار و اذیت اینترنتی در همه محل‌های که برای برقراری ارتباط با دیگران مورد استفاده قرار می‌دهد، بروز می‌کند. این مکان‌ها عبارتند از:

• شبکه‌های اجتماعی

• اپلیکیشن‌های پیام رسان

• ایمیل

• انجمن‌ها و چت روم‌ها

• کامنت‌هایی که در سایت‌های استریم زنده نوشته می‌شود

• مکالمات صوتی در حین بازیهای آنلاین

در صورتی که محتوای آزار دهنده توسط دیگر کاربران اینترنتی ضبط شده و در سایت‌های مختلف منتشر شوند، کودکان و نوجوانانی که در این حادثه آسیب‌ دیده‌اند، دوباره مورد آزار و اذیت واقع می‌شوند. این حالت می‌تواند در مورد آزار و اذیت‌های آفلاین نیز رخ دهد.

آزار و اذیت اینترنتی کودکان و نوجوانان ممکن در حالات مختلفی رخ دهد که عبارتند از:

• زورگویی/ زورگویی اینترنتی

• سوءاستفاده احساسی : که شامل باج‌خواهی عاطفی نیز می‌شود، مثل تحت فشار قرار دادن نوجوان برای قبول درخواست‌های جنسی مثل سکس چت و …

• سکس چت : اغوا یا مجبور کردن فرد به ارسال تصاویر برهنه

• سوءاستفاده جنسی : حالتی است که در آن کودک یا نوجوان از طریق اغوا یا اجبار در اعمال جنسی (آنلاین یا فیزیکی) شرکت داده می‌شود. در اغلب موارد کودک متوجه نیست که مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد

• بهره‌جویی جنسی : زمانی که فرد یا گروهی از قدرت خود استفاده کرده و فرد زیر ۱۸ سالی را با اجبار یا فریب و دروغ در فعالیت جنسی مشارکت دهند. معمولا در بهره‌جویی جنسی، قربانی در ازای انجام اعمال جنسی هدیه، پول، توجه یا مواد مخدر دریافت می‌کند.

تاثیرات آزار و اذیت اینترنتی بر روی کودکان:

آزار و اذیت اینترنتی یا فیزیکی، بر روی کودک تاثیرات منفی خواهد داشت، ممکن است برخی از این تاثیرات طولانی مدت باشد. پیامدهای آزار و اذیت اینترنتی عبارتند از:

• اضطراب

• خودزنی

• اختلال در اشتها

• فکر کردن به خودکشی

تحقیقات نشان داده که تاثیرات قلدری اینترنتی، تفاوت چندانی با قلدری در دنیای واقعی ندارد که عبارتند از:

• کاهش نمرات درسی

• افسردگی

• اضطراب

• بروز انواع مشکلات روانی

کودکان زمانی که با قلدری اینترنتی مواجه می‌شوند، بیشتر از قلدری‌های صورت گرفته در مدرسه احساس درماندگی می‌کنند. برخورد با فرد زورگو می‌تواند در هر لحظه و هر جایی رخ دهد. به همین علت کودک چنین تصور می‌کند که هرگز از دست قلدر خلاص نخواهد شد.

واکنش مناسب در برخورد با آزار و اذیت‌های اینترنتی:

اگر فکر می‌کنید خطری فرزندتان را تهدید می‌کند، باید سریعا به مراجع قانونی شکایت کنید. اما در صورتی که خطر جدی نباشد، باید از دستورالعمل‌های زیر پیروی کنید:

• با آرامش به صحبت‌های فرزندتان گوش دهید.

• در طول مکالمه به خاطر داشته باشید که فرزندتان ممکن است از بازگو کردن وقایع احساس شرمندگی کند.

• قضاوت نکنید، حتما این نکته را به فرزندتان بقبولانید که تقصیری ندارد و گناهکار فرد آزار دهنده است.

علاوه بر این، والدین باید بدانند که در برخی موارد، آزار و اذیت آنلاین و فیزیکی با هم مرتبط هستند بنابراین هرگاه کودک آمادگی درک آزار و اذیت اینترنتی را داشت، باید با سوالات درست او را در این مسیر راهنمایی کنند. والدین باید در مورد انواع مختلف آزار و اذیت اینترنتی اطلاعات کافی داشته باشند تا بتوانند از کودکان خود حمایت کنند، در غیر این صورت، خطرات بیشتری متوجه کودکان خواهد شد.

همچنین باید به این نکته توجه داشت که قربانیان آزار و اذیت اینترنتی، به حمایت و توجه مداوم و طولانی مدت نیاز خواهند داشت.

جلوگیری از آزار و اذیت اینترنتی کودکان:

برای اینکه بتوان احتمال بروز آزار و اذیت اینترنتی را کاهش داد، بهتر است والدین از سنین پایین با فرزندان خود در مورد فواید و مضرات اینترنت صحبت کنند. این موارد می‌توان شامل:

• امنیت اینترنتی

• روابط سالم

• نحوه گزارش رفتار یا فعالیت نامناسب

با وجود اینکه اینترنت تاثیرات مثبتی بر روی زندگی کودکان دارد، اما احتمال مواجهه با سوءاستفاده و آزار و اذیت نیز برایشان زیاد است. با این حال، والدین می‌توانند با انجام برخی کارها، این احتمال را کاهش دهند:

• حتما زمانی از روز خود را برای صحبت کردن با فرزندتان اختصاص دهید و به او بگویید که در صورت نیاز، می‌تواند به شما مراجعه کرده و در مورد هر مسئله‌ای با شما گفت و گو کند.

• باید اهمیت اینترنت و تاثیر آن بر روی زندگی انسان امروزی را درک کنید. بنابراین قبل از بروز اتفاقی ناگوار که منجر به دوری فرزندتان از اینترنت شود، در مورد تهدیدات اینترنتی و واکنش مناسب با آنها صحبت کنید.

• به طور مداوم در مورد مسائل امنیتی با کودکان خود صحبت کنید. مطمئن شوید که فرزندتان مباحث مطرح شده را بکار می‌گیرد. امنیت چیزی نیست که بتوان آن را با یکبار صحبت کردن به نوجوان یاد داد.

• در مورد نحوه و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی، قوانینی وضع کرده و از فرزند خود بخواهید تا آنها را رعایت کند.

• در مورد تنظیمات حریم خصوصی با فرزندتان صحبت کنید. سعی کنید اهمیت موضوع را برایشان شرح دهید و در تنظیم حریم خصوصی حسابها، به او کمک کنید.

والدین باید قبل از ورود فرزندشان به دنیای دیجیتال و اینترنت، در مورد تهدیدات و افزایش توان مواجهه با شرایط مختلف را به او یاد دهند. برخی از این مسائل عبارتند از:

• روابط اینترنتی

• قلدری اینترنتی

• هویت و تصویر از خود

• سلامتی، سبک زندگی

• حریم خصوصی و امنیت

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)