چرا در کشورهای اسکاندیناوی ماسک الزامی نیست؟ تفاوت‌ها و نکات مشترک؟
نزاع بین آژانس بهداشت عمومی سوئد و بیورن اولسون، پرفسور در بیماری‌های عفونی ادامه دارد. اولسون به شدت به این سازمان حمله کرد و آنها را یک فرقه خطاب کرد که با اعمالشان موجب از دست رفتن جان افراد می‌شوند و هنوز در اعمال الزامی استفاده از ماسک برنامه مشخص و معینی ندارند. لازم می‌بینم در اینجا اشاره کنم که قبلا اولسون موافق استفاده الزامی از ماسک نبوده و در این فاصله با انتشار مطالعات جدید در مورد ماسک، موافق زدن ماسک مثل بیشتر کشورهایی اروپایی است. او به شدت انتقادات خود افزوده است که چرا سازمان بهداشت سوئد در استراتژی خود مبنی بر بکارگیری الزامی ماسک تجدید نظر نمی‌کند. اولسون می‌گوید ، یکی از مسائلی که آژانس بهداشت عمومی به طور مداوم از آن چشم پوشی کرده ، نیاز به استفاده از ماسک بینی و دهان است. ماسک می تواند از عفونت جلوگیری کند.
اما آندرش تگنل، اپیدمیولوژیست کشور سوئد با مطالب اولسون موافق نیست و می‌گوید : من از چند تن از آنها خواسته‌ام که اسنادی را که به آنها مراجعه می کنند برای من ارسال کنند، ولی من تاکنون چیزی بیشتر از آنچه که ما از آنها آگاه هستیم ، دریافت نکرده ام.
به باور تگنل مطالب منتشر شده در مقاله لانست مبتنی بر تعدادی از مطالعات قدیمی است. وی اضافه می‌کند :“متاسفانه تعداد بسیار کمی از کشورهایی که اکنون الزامات قانونی برای ماسک دهان و بینی را اعمال کرده اند هنوز نتوانسته‌اند مطلب علمی و تاثیر ماسک زدن را در یک ژورنال علمی ارائه دهند.
در جهان استفاده از ماسک بینی و دهان در بسیاری از مناطق به یک الزام قانونی تبدیل شده است. در اسکاندیناوی، پوشیدن ماسک هنوز داوطلبانه است. تگنل در مطالب قبلی گفته بود که ماسک می‌تواند در کشورهایی که به شدت خود را قرنطینه کرده بودند و بعدا به سمت بازگشایی رفتند مؤثر باشد، البته از نظر روانشناسی موضوع، چنانچه افراد احساس امنیت بهتری داشته باشند.
سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند از ماسک در محیط های عمومی استفاده شود در جایی که امکان فاصله فیزیکی یک متر امکان پذیر نیست. این موضوع به یک بحث داغ در کشورهای اروپای تبدیل شده است و قوانین چگونگی پوشش دهان و بینی در اروپا تا به امروز متفاوت بوده است.
در بیشتر کشورهای اروپایی برای شهروندانی که از حمل و نقل عمومی استفاده می کنند، یا در مکان‌های سربسته هستند و یا اینکه در جاهایی هستند که نمی شود فاصله حداقل یک و نیم متری را رعایت کرد، استفاده از ماسک الزامی است. اما در کشورهای اسکاندیناوی به جز در مسافرت‌های هوایی، استفاده از ماسک الزامی نیست بلکه یک امر داوطلبانه است. اما این کشورها به صورت دایم بر فاصله فیزیکی و اجتماعی اصرار می‌کنند. برای نمونه تجمع بیش از ۵۰ نفر در سوئد در سالن ها و مکان‌های عمومی ممنوع است. این تعداد قبلا ۵۰۰ نفر بودە است.
در تازه ترین بررسی علمی که در نشریه معتبر«لانست»انتشار یافت[۱] گفته می شود ماسک بینی و دهان خطر ابتلا به کووید ۱۹ را کاهش می دهد. در این بررسی اجمالی مشخص می شود که ماسک و فاصله فیزیکی حداقل یک متر میزان ابتلای به ویروس کرونا را کاهش می‌دهد. این بزرگترین مطالعه‌ای بوده تا به امروز در مورد خطرات عفونت ویروس انجام شده است. این مرور مطالعاتی شامل ۱۷۲ مطالعه از ۱۶ کشور مختلف بوده است. به گفته محققان، شستشوی مرتب دستها و به مدت طولانی بسیار ضروری است. نتایج این مطالعه مبنایی بوده است که موسسه پیشگیری از عفونت اروپا «ECDU» با مراجعه به آن استدلال لزوم استفاده از ماسک در وضعیتهای معینی در بیشتر کشورهای اروپایی را اعلام کرده است.
البته اگر با دقت بیشتری این مطالعه بررسی شود پی خواهیم برد که قسمت عمده آن به مطالعات اپیدمی از همین خانواده کرونا «سارس و مرس» مربوط است. در واقع فقط ۷ مطالعه آن شامل ویروس کرونا و مطالعه در مورد ماسک دهان و بینی می‌شود و قسمت عمده آن هم ستفاده از ماسک دهان و بینی در میان کادر درمانی را دربرمی گیرد. در آنجا اشاره می‌شود به ماسک های با کیفیت بالا که دارای فیلتر هستند و اصطلاحا به آنها «ان ۹۵» گفته می‌شود. هیچ یک از این مطالعات در سطح جامعه انجام نگرفته است ولی به شکلی این مطالعات منتشر شده را به کلیت جامعه تعمیم داده‌اند. و این مساله که مطالعات مورد توافق کلی متخصصان نیست نقطه ضعف محسوب می شود.
در یک مطالعه علمی دیگر که نتایج آن در ژورنال علمی «جاما» ژورنال انجمن پزشکی آمریکا منتشر شد، آمده است لمس صورت توسط افرادی که از ماسک استفاده کرده‌اند طی پاندمی کرونا به مراتب کاهش یافته است. در این تحقیق، محققان از طریق فیلم های ویدئویی تعداد و میزان دفعاتی که افراد صورت خود را چه قبل از شروع پاندمی کرونا و چه طی همه‌گیری کرونا لمس کرده‌اند مشخص می کنند. این مشاهده شامل دفعات لمس صورت توسط افرادی که ماسک زده‌اند در مقایسه با افرادی که بدون ماسک بوده‌اند. [۲]
این تحقیق در مجموع شامل ۴،۷۰۰ نفر در کشورهای ژاپن ، چین ، کره جنوبی ، انگلیس ، فرانسه ، آلمان ، اسپانیا ، ایتالیا و ایالات متحده قبل از شروع پاندمی و ۲۹۰۰ نفر در ماه‌های فوریه و مارس در طول بیماری پاندمی بوده است.
نتایج نشان می دهد در کشورهایی مانند چین و کره جنوبی که غالبا بیشتر مردم از ماسک استفاده می کنند، تعداد دفعاتی که صورت خود را لمس کرده‌اند به مراتب پائین بوده است.
به دلیل اهمیت موضوع در مورد ماسک دهان و بینی در سوئد و کشورهای اسکاندیناوی، رادیوی علمی سوئد [۳] در یک گزارش به بررسی این موضوع پرداخته و در این گزارش ۱۹ دقیقه‌ای، نکته نظرات آندرش یوهانسون، رئیس انجمن پزشکان بهداشت سوئد و اوسا ملهوس، پرفسور در باکتری شناسی بالینی و متخصص حوزه بهداشت لحاظ شده که در اینجا به چند نکته مهم از نظرات آنها اشاره می‌شود.
اوسا ملهوس، در آغاز می‌گوید که شاید ماسک دهان را بهتر است ماسک محافظتی تف انداختن بنامیم، زیرا آنها به طور عمده‌ای از ذرات موجود در دهان به بیرون جلوگیری می‌کنند. اما کسی که ماسک دارد وقتی از مکان سربسته به یک مکان باز می‌آید معمولا آن را بر می‌دارد و دوباره در مکان دیگری که الزامی است از آن استفاده می‌کند و با لمس ماسک به دفعات، احتمال انتقال آلودگی ویروس از طریق بینی و دهان افزایش می‌یابد و خطر آلودگی ماسک و به طبع آن آلودگی افراد از طریق دهان و بینی افزایش خواهد یافت. مثلا زمانی که در مترو هستید ماسک می‌زنید و وقتی که به فضای باز وارد می شوید آن را بر می‌دارید و دفعاتی که ماسک با دستها که ممکن است در طول مسیر آلوده شده باشند آلوده می شوند و در این حالت خطر ابتلای افراد را افزایش داده‌ایم. بنابراین ماسک زمانی موثر خواهد بود که آن را لمس نکنیم یعنی به عبارت دیگر به محض خروج از منزل ماسک زده شود تا رفتن مجدد به منزل. یا اینکه در صورت لمس و برداشتن آن از یک ماسک جدید استفاده شود و این هم از منظر اقتصادی به افراد جامعه فشار وارد خواهد کرد.
آندرش یوهانسون ، رئیس انجمن پزشکی بهداشت سوئد به طور تلویحی با نقطه نظرات وسا ملهوس موافق است ولی به شکل مثبتی به تحقیقی که در «جاما» منتشر شده اشاره می‌کند. این تحقیق به وضوح مشخص کرده در میان افرادی که از ماسک استفاده می‌کنند در دفعات لمس صورت در مقایسه با افرادی که بدون ماسک بوده‌اند به مراتب کمتر بوده است. با این وجود نمی توان با اطمینان گفت که ماسک زدن باعث کاهش شیوع عفونت خواهد شد.
اما وی معتقد است که این مطالعه نشان می دهد اطلاعات و آموزش لازم برای استفاده از ماسک یک ضرورت در اروپا است. به نظر می رسد که مردم آسیا – در اینجا منظور ساکنان شرق اسیا است – در استفاده از ماسک به مراتب از ساکنان اروپایی بهتر عمل کرده‌اند و به یک نکته جالبی اشاره می‌کند:” اگر بخواهیم استفاده از ماسک را به مرحله اجرا بگذاریم، مسلما به یک دوره آموزشی در استفاده درست از آن نیاز خواهیم داشت، همانطور که قبلا در آسیا به این امر مبادرت کرده‌اند و سابقه دهها ساله در استفاده از ماسک را یدک می‌کشند”.
لازم به توضیح است که با افزایش میزان آلودگی به ویروس کرونا در میان شهروندان دانمارکی، این کشور نیز به جمع دیگر کشورهای اروپایی در لزوم استفاده از ماسک برای مسافران مترو و قطار پیوست. با افزایش ابتلا به کووید احتمالا شاهد تغییر مواضع برخی دیگر از کشورهای اسکاندیناوی نیز خواهیم بود.
REFERENS:
۱.https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)31142-9/fulltext
- Yong-Jian Chen et al “Comparison of Face-Touching Behaviors Before and During the Coronavirus Disease 2019 Pandemic” JAMA 29 juli 2020. doi:10.1001/jamanetworkopen.2020.16924
۳.https://sverigesradio.se/artikel/7445700
نظرات
این تحقیقات یکم ناقصه چون یک تصویر که خود سازمان بهداشت نشون داده بود این بود که اگر فرد که مبتلا نیست ماسک بزنه ولی فرد مبتلا نزنه ، شانس الودگی ویروس بالای ۷۰ درصد
ولی اگر فقط فرد مبتلا بزنه و فردی که نیست نزنه ، امکان سرایت ۵ درصده !
یعنی موثر اینکه که فرد مبتلا بزنه ! اما چرا اجبار زدن همگانی ماسک میشه ! سادس چون این ویروس دوران کمون مخفیش زیاده و مشخص نیست کی مبتلا هست یا نه
بخاطر همین میگن تمام افراد بزنن تا فرد مبتلای در بینشون باشه باعث سرایت به بقیه نشه !
ولی اگر در اینده روشی پیدا بشه که در همون اوایل فرد مبتلا رو مشخص کنه نیاز به زندن ماسکم از بین میره .
در اخر اینکه دو فرد مبتلا و غیر مبتلا ماسک در محیط بسته بزنن و بیشتر از ۴۵ دقیقه طول بکشه و تهویه ای نباشه ، امکان سرایت میکن قطعی !
پنجشنبه, ۲۳ام مرداد, ۱۳۹۹