۱. منشا ویروس کرونا چه بوده است؟!
جهان در چنبره راهزنان قراردارد از راهزنان مالی تا راهزنان زیستی . راهزنان مالی همان سرما داران جنائی هستند که با دست اندازی بر بازارهای مالی و شبکه های بانکی بشریت را به اسارات پولی خوددرآورده و راهزنان زیستی در واقع همین ویروس ها یا ناقلان اپیدمی امراض بشمار می روند . راهزنان زیستی با ورود به درون یاخته های گیاهان و جانوران، تن آنها را پایگاه همگون سازی و افزایشِ شمارِ خود می کنند و سپس با بکار اندازیِ مکانیزم های؛ تب، سُرفه، عطسه، زُکام و اسهال در تنِ میزبان خود، به بیرون می جهند. آنها همچنین از راه نزدیکی و آمیزشِ جنسی از کالبدی به کالبدِ دیگر می روند. ویروس ها نیز مانند آدمها بدنبالِ ماندگارتر کردنِ سامانه ی ژنتیکِ خود در جهان اند. البته ویروس ها کالبد ندارند و تنها با دست اندازی به پیکرِ گیاهان و تنِ جانورانِ دیگر می توانند مکانیزمِ ژنتیکِ خود را کارا نگه دارند. باشروع اپیدمی کروناویروس « COVID-19 » وزیر خارجه آمریکا ویروس آن را “ویروس ووهان” نامیده است، اقدامی که خشم مقامهای چین را برانگیخته است. چینیها حالا مدعیاند که احتمالا ارتش آمریکا ویروس را در ووهان منتشر کرده است.
میان چین و آمریکا جنگی تبلیغاتی بر سر منشا ویروس کرونا درگرفته است و طرفین یکدیگر را به اشاعه آن متهم میکند. اقدام مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در نامیدن ویروس جدید به عنوان “ویروس ووهان” خشم چین را برانگیخته است. مقامهای چینی این نامگذاری را “غیرمسئولانه” خواندهاند.
گمان میرود که این ویروس جدید از راه فروش غیرقانونی حیوانات وحشی در یکی از بازارهای حیوانات وحشی ووهان به انسان منتقل شده باشد. با اینکه تحقیقات اخیر در چین نشان میدهد که خفاش میتواند منشاء احتمالی این ویروس باشد، مصرف سوپ خفاش چندان در این کشور متداول نیست و تحقیقات درباره منشاء دقیق این ویروس ادامه دارد.
روز دوشنبه، سوم فوریه، انتشار تحقیقات یک ویروس شناس چینی در نشریه علمی نیچر، ادعاها درباره آنفولانزا و سینه پهلوی ناشی از ویروس کرونا و ارتباط آن با خفاشهای فروش رفته در یکی از بازارهای محلی شهر ووهان را دوباره قوت بخشید. همزمان با تایید نخسین مورد ابتلا به این ویروس در ایالات متحده، چندین سند ثبت اختراع در توییتر و فیسبوک منتشر شد که در نگاه اول به نظر میرسد نشان میدهند که کارشناسان از سالها پیش با این ویروس آشنا بودهاند.یکی از نخستین کاربرانی که این اتهامات را مطرح کرد جوردن ساتر، سازنده مشهور تئوریهای توطئه و کاربر یوتیوب بود.او در یک رشته توییت طولانی که حالا چندین هزار بار ریتوییت شده است، متنی منتشر کرد که به سند ثبت اختراعی منتهی میشود که در سال ۲۰۱۵ توسط موسسه پربرایت در انگلستان درخواست شده بود. موضوع این سند درمان و جلوگیری از انتقال بیماریهای تنفسی از راه ساختن واکسنی با استفاده از نسخه ضعیفشده ویروس کرونا است. این متن به شکل گستردهای در گروههای فیسبوکی نیز منتشر شده است، هرچند که غالبا به گروههایی که برای ضدیت با واکسیناسیون و انتشار تئوریهای توطئه تشکیل شدهاند محدود مانده است.
این واقعیت که بنیاد بیل و ملیندا گیتس از یک طرف حامی مالی موسسه پربرایت است و از طرف دیگر به ساخت واکسنی برای این ویروس کمک مالی کرده است در نگاه جوردن ساتر به این معنی است که شیوع فعلی این ویروس بر اساس یک طرح قبلی صورت گرفته است و هدفش جذب بودجه برای تولید یک واکسن است.
جوردن ساتر در یکی از توییتهایش نوشته است «بنیاد گیتس در طول این سالها چقدر پول صرف برنامههای واکسیناسیون کرده است؟ آیا شیوع این بیماری بر اساس یک نقشه بوده است؟ آیا دارند از رسانهها استفاده میکنند تا مردم را از آن بترسانند؟» . اما سند ثبت اختراع موسسه پربرایت ربطی به این ویروس جدید ندارد. موضوع این سند، ویروس دیگری به نام آیبیوی است که به خانواده ویروس کرونا تعلق دارد و ماکیان را مبتلا میکند. در عین حال، ترزا موهان، سخنگوی پربرایت، به وبسایت بازفید گفته است که بودجه اختصاصی این موسسه به پروژه آیبیوی از محل کمکهای بنیاد گیتس تامین نشده است.
خبر دیگری اذهان داشته که براساس گزارشی از یک روزنامه چینی جانوری بنام پانگولین توزیع کننده ویروس کروناست. مردی ۵۵ ساله از استان خوائی (در چین) اولین شخصی است که درماه نوامبر مبتلا به ویروس کرونا شد. از آن زمان دانشمندان چینی در تلاش بودند تا به این منبع برسند و در اوایل فوریه بر اساس اطلاعات زنتیکی تخمین زدند که پانگولین که مورچه خوار است این ویروس را به خفاش منتقل کرد و از خفاش به انسان انتقال یافت. پانگولین به علت داشتن گوشت و فلس هائی که دارد در طب سنتی در چین از آن استفاده میشود و همچنین در آنجا یکی از محبوب ترین حیوانات محسوب میشود.
«پانگولین عامل اصلی انتقال ویروس کرونا »
یکی دیگر از ادعاهای بیپایهای که در فضای مجازی پخش شده است میگوید که این ویروس بخشی از «برنامه جنگ بیولوژیکی مخفی چین» است و احتمالا از موسسه ویروسشناسی ووهان بیرون آماده است.خیلی از منابع مورج این تئوری به دو مقاله پرخوانندهای ارجاع میدهند که در واشنگتن تایمز منتشر شدهاند و در آنها از یک افسر اطلاعاتی سابق اسرائیل نقل قول شده است.اما در این مقالهها هیچ مدرکی که این ادعا را اثبات کند دیده نمیشود و از قول این افسر اسرائیلی نیز نقل شده است تا به حال هیچ سند و نشانهای « مبنی بر نشت این ویروس دیده نشده است».
ادعای نادرست دیگری هم وجود دارد که ظهور این ویروس را با تعلیق یکی از محققان آزمایشگاه ملی میکروبشناسی کانادا مرتبط میداند.سال گذشته، تلویزیون ملی کانادا گزارش کرد که دکتر شیانگو چیو، ویروسشناس، و همسر و تعدادی از دانشجویانش که اهل چین بودند به خاطر “تخطی از سیاستها” از این آزمایشگاه اخراج شدهاند. پلیس به این تلویزیون گفته بود “هیچ خطری امنیت عمومی را تهدید نمیکند.”
در گزارش دیگری عنوان شده بود که دکتر چیو به مدت دو سال و هر سال دو مرتبه از آزمایشگاه ملی ایمنی بیولوژیک ووهان که زیرمجموعه آکادمی علوم چین است بازدید میکرده است.توییتی که تا به امروز بیش از ۱۲٫۰۰۰ بار ریتوییت شده است و ۱۳٫۰۰۰ بار هم لایک خورده است، بدون ارائه هیچ مدرکی، مدعی شده است که دکتر چیو و همسرش یک «تیم جاسوسی» بودهاند که «عوامل بیماریزا را به آزمایشگاه ووهان» میفرستاند، و همسرش هم “به شکل تخصصی روی ویروس کرونا تحقیق میکرده است.”
در دو گزارش تلویزیون ملی کانادا هیچ اثری از این سه ادعا دیده نمیشود و عبارات « ویروس کرونا» و «جاسوس» حتی یک بار هم در آنها استفاده نشده است.این تلویزیون در گزارش جدیدی این ادعاها را بیاساس خوانده است.
ووهان شهر بزرگ چین است که ویروس کرونا دسامبر گذشته ابتدا در آنجا تشخیص داده شد. متخصصان این فرضیه را مطرح کردهاند که ویروس کرونا در بازار حیوانات این شهر به انسان منتقل شده است.
سازمان جهانی بهداشت در باره نامیدن ویروس کرونا با عنوان “ویروس ووهان” یا “ویروس چینی” هشدار داده و این نامگذاری را مانعی احتمالی در جدیگرفتن ویروس توصیف کرده است.
به گزارش رویترز سخنگوی وزارت خارجه چین با بیان اینکه احتمال دارد آمریکا عامل انتقال ویروس کرونا به شهر ووهان بوده باشد، به واشنگتن توصیه کرد در مورد سابقه ابتلای شهروندان آمریکایی به این ویروس شفاف سازی کند.وی از آمریکا خواست در مورد سابقه ابتلا به ویروس کرونا جدید در آمریکا و احتمال انتقال این ویروس به چین توسط ارتش آمریکا، شفافسازی کند.وی در این مورد در توییتر نوشته است شروع اولین مورد ابتلا در ایالات متحده چه زمان بوده است و چه تعداد مبتلا شدهاند و نام بیمارستانها چیست؟
وی افزودشاید این ارتش ایالات متحده بوده که این همهگیری را به ووهان برده است. شفاف باشیدایالات متحده به ما یک توضیح بدهکار است.این هفته وزارت خارجه چین از مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا به دلیل آنکه از ویروس کرونا تحت عنوان ویروس ووهان یاد کرد، انتقاد کرد و اظهارات وی را در تضاد با توصیههای سازمان جهانی بهداشت خواند. رئیس سازمان بهداشت جهانی خاطرنشان کرد که شمار موارد کووید ۱۹ (بیماری ناشی از ویروس کرونا) در خارج از چین در دو هفته گذشته ۱۳ برابر شده است. تعداد کشورهایی که درگیر این بیماری هستند سه برابر شده است.یعنی بر اساس آخرین گزارشهای تا روز جمعه سیزدهم مارج ۳۱۷۶ نفر در چین جان خود را بر اثر ابتلا به این ویروس از دست دادهاند. پس از چین، ایتالیا با ۱۰۱۶ و ایران با ۵۱۴ قربانی دومین و سومین کشور از نظر تعداد کشتهشدگان ناشی از ابتلا ویروس کرونا هستند.اسپانیا نیز اعلام کرد که ۱۲۰ نفر بر اثر این ویروس کشته و در مجموع ۴۲۰۰ مورد در این کشور مبتلا به کرونا شناسایی شدهاند . دفتر بانک مرکزی اروپا، به عنوان تعیینکننده سیاستهای مالی اتحادیه اروپا در شهر فرانکفورت آلمان واقع شده و ویروس کرونا در تمام شانزده ایالت این کشور گسترش یافته است.
یک بررسی اجمالی نشان می دهد که نظام درمانی فوق طبقاتی امریکا یکی از آسیب پذیر ترین کشورها در مقابله با کرونا وایروس است .شاید بهمین دلیل و اطلاعاتی که به آقای ترامپ انتقال داده شده ، ایشان در امریکا اعلام وضعیت عادی تا تاریخ نگارش این مقاله داده است . نگاهی به نمایه زیر نشان میدهد که تعدادبیمارستان های امریکا احتمالا از تعدادبارها و کازینوهای قمارخانه ای کمتر است.
درواقع سئوال اساسی پساکرونائی ملت ها از دولت ها این خواهد بود که هزینه های درمانی میلیاردی که از مالیات مردم تامین شده در کجا و برای چه کسانی خرج شده است. نمایه زیر هزینه های درمان و سلامت را در کشورهای منتخب نمایش می دهد که بررسی آن خارج از این مقاله اما پرسش برانگیزاست که چرا درامریکا هزینه سرانه سلامت مردم این قدر گران است اما بقول آقای ترامپ میلیاردها دلار پول مالیات مردم در افغانستان و خاورمیانه به خاطر منافع جنگ طلبان وشرکتهای نفتی و اسلحه سازی سوخت شده است.
بازخوانی زندگی همه ما نشان می دهد که بسیاری از ترس های بشر لزوما با واقعیات زندگی آنان همخوانی نداشته و بویژه آن هنگام که حوادث و خطرات پیش رویمان را نمی شناسیم و یا داروی دردمان را نمی دانیم ، احساس تنهایی و از خود بیگانگی به ما دست داده و ترس مارا فرا می گیرد. به خصوص چون دانش بشر در حال حاضر درباره این ویروس کرونا و مداوای آن هنوز محدود است ترس از آن بیشتر خودرا نمایان می سازد . از طرفی دیگر چون منشاء ویروس و داروی مقابله با آن تا کنون کشف و تولید نشده « به جز روغن بنفشه» ، بسیاری اظهار نظر ها مبنای علمی و پزشکی نداشته و لذاخطر ویروس کرونا خطر جدیدی برای ما انسانهاست و ناشناختههایش آن را ترسناکتر هم میکند. شاید به همین دلیل است که بسیاری با هجوم به فروشگاه ها و انبار مواد غذائی و کاغذ توالت خودرا اماده مقابله با خطرات احتمالی آن کرده اند؟! وکوشش داریم به خودمان تلقین کنیم «انشاءاله گربه است ». غافل از اینکه « ترس ، برادر مرگ است ».این موضوع در ایالت های مختلف بویژ, ایالت هائی ی که جان دوستان « ثروتمندان » بیشتری ساکن هستند بیشتر نمایان است . تحقیقات روان پژوهی پیرامون شیوه های قضاوت و تصمیم گیری های انسانها موید آن است که «که انسانها وقتی نمیدانند چه اتفاقی در حال روی دادن است، واکنش های آنان از سر وحشت است و زمای که واکنش انسان در باره اتفاقات از سر وحشت واکنش باشد عملا بیشتر درگیر احتمالات خواهد شد تا امکان وقوع اتفاق بطور مشخص احتمال اینکه کسی دچار بیماری شود، یا وقتی که بیماری را گرفت آنقدر حالش بد شود که در بیمارستان بستری شود و اگر شد جانش را از دست دهد، در فکر کسی که با خطری ناشناخته دست به گریبان است بیشتر بالا و پایین میشود. ما به احتمالات منفی بیشتر توجه میکنیم تا به درصد امکان وقوع آنها برای ما. مثلا ویروس کرونای جدید کسانی را که بدن ضعیفتری دارند و در سنین بالاتر هستند بیشتر بیمار میکند. اما کسانی که ترس ذهن آنها را مشغول کرده پیش از اینکه به سن و سال و وضعیت سلامت خود توجه کنند به جنبههای منفی و احتمال بیماری و مرگشان فکر میکنند.در واقع انسانها همان قدر که جایگاه امروزشان را مدیون شجاعت هستند به حس ترس هم وام دارند زیرا همین ترس بوده که در تکامل بشر کمک کرده از خطرات جان سالم به در ببرد پس ترس لزوما بد نیست اما غلبه ترس بر وجود انسان اورا پیشاپیش تسلیم اتفاق نیفتاده خواهد کرد ؟! اگر چه ترس میتواند حسی منطقی باشدو باعث شود به ذخیره کردن داروهای مورد نیاز یا مواد غذایی فاسدنشدنی برای یک دوره قرنطینه تروی اوریم و یا لغو و برگزار نکردن کنسرت یا کاهش سفرهای هوایی هم میتواند به پخش نشدن بیماری کمک کند. اما گاهی همین ترس میتواند به افراط منجر شود. افراط یعنی انبار کردن بیش از حد مواد غذایی. آنقدر که برای دیگران چیزی باقی نماند. تجربه نشان داده که انسان ها بطور عموم در مقابل حوادث در درجه اول احساسی برخورد میکنند تا تعقلی. یعنی علیرغم تغییرات شگرف علم و تکنولوژی هنوز هم سیستم احساسی قوی تر عمل میکند. البته برای گستردگی ترس از این بیماری جدید که جهان فرا گرفته، به جز ناشناخته بودن این بیماری، دلایل دیگری هم برای وحشت مردم و واکنشهای احساسی به آن وجود دارد.حضور افراد زیادی که عموما بیکار و استاد فوروارد کردن هر مطلبی حتی بدون اینکه خودشان هم آن مطلب را بخوانند! باعث شده خطر ناشی از کروما به کرات بزرگتر ازآنی باشد که باید.
تا زمان نگارش این مقاله« ۲۳ مارچ » ، تعداد مبتلایان این بیماری ۳۳۹.۱۶۳نفر گزارش شده که وضعیت ۲۱۴.۸۹۳ نفر آنان قابل کنترل و وضعیت ۱۰.۵۵۳ نفر بحرانی اغلام شده است . علاوه باین تاکنون ۹۹.۰۱۴ نفر درمان شده و ۱۴.۰۷۳ فوت شده اند. نمایه زیر وصعیت مبتلایان و کشته شدگان و بیماران در کشورهائی که این ویروس به صورت حاد عمل کرده نشان می دهد.
نکته جالب توجه در مورد این اپیدمی که علم پزشکی را هم عاصی نموده ، اظهارنظرهای غیر مسئولانه در بیشتر کشورهای درگیر این بیماری توسط کلاشان مذهبی جماعت از امریکا ، اسرائیل، هند تا ایران بوده است. از کاشف « روغن گل بنفشه» در ایران ، توصییه خاخام های ضد بشر صیهونیست، نوشیدن گوارای ادرار گاو در هندوستان تا آن کشیش نابینای حرامزاده ای که اخیرا در واشنگتن مدعی کشف داروی ضد کرونا شد و دادگاه اورا به جرم فریب افکار عمومی محکوم کرد . « کل اگر طبیب بودی ، چشم خود باز گشودی» ؟ . کرونا در واقع از یک طرف میدان نبرد علم و دانش با ناسازگاری های زیستی و از طرف دیگر صحنه رزم آزمائی دانش با خرافات سنتی و مذهبی در دیگر میدان بود.
علم جدید به ما می اموزد «همان طور که ما باید مراقب باشیم کسی به سمت ما عطسه یا سرفه نکند تا به بیماری مبتلا نشویم، همانقدر هم باید مراقب باشیم کسی ترسهای اضافهاش را به ما عطسه نکند مضافا ما نباید ترسهای مان را به دیگران سرایت بدهیم ، زیرا ترس زیادی و بیهوده باعث میشود بدن ما در برابر بیماریها آسیبپذیرتر شود. برای اینکه «ما به صورت خودکار هنگام ترس بخشهایی از بدن خودرا که به آن احتیاج نداریم را خاموش میکنیم. مثل سیستم ایمنی که وقتی میخواستیم از دست حیوانات درنده فرار کنیم خیلی به آنها احتیاج نداشتیم» . کاربرد رسانه ها بخصوص آن رسانه هائی که مزد بگیر هم هستند آن است که در اخبار انتشاری همیشه جنبههای جنجالی هر موضوعی را علم کنند و یا جنبه های خاصی را پنهان کاری نمایند لذا شهروندان باید بیشتر مراقب باشند اخبار درست را از منابع درست تر دریافت نمایند تا کانال های تلگرامی و اشخاصی که بدون هویت کارشان تولید خبر های این چنینی است. مثلا یقینا مردم امریکا نمی دانند که رقم مرگ و میر سالانه ناشی از آنفولانزا در امریکا حدود ۳۸هزار نفر و فقط در سال ۲۰۱۹ حدود ۴۷ هزار نفر از این بابت مرده اند؟!
۲. سقوط آزاد بازارهای مالی
شروع ویروس کرونا باعث شد روزنامه های محافل سرمایه داری هار « نتولیبرال ها » مثل وال استریت ژورنال و نیویورک تایمز افت اقتصادی چین را همچون ترامپ به فال نیک و بنفع امریکا بدانند، اینها غافل هستند که فرآیند سرمایه گذاری های هوشمندانه جین به طریقی است که همه را با خود سوار یک قایق نموده تا در صورتیکه هرکسی به این قایق آسیب رساند ، خودنیز غرق شود؟! نگاهی به رابطه چین و امریکا که در نمایه زیر خلاصه شده این موضوع را اثبات می کند.
شیوع جهانی اپیدمی و رسوخ ویروس در لابلای جامعه امریکا و سقوط بازارهای مالی امریکا این اندیشه تخریب را به عقب راند ، زیرا اقتصاد جهانی و جهانی شدن سرمایه آسیب را از کناره ای رودخانه به اقیانوس سرمایه « بورس امریکا» اتنقال داده و بازارهای مالی جهان را بشدت تکان داد بطوریکه تأمین ١٢٠ میلیارد یورو اعتبار برای خرید اوراق بهادار تا پایان سال جاری میلادی، تنها بخشی از تصمیمات تازه بانک مرکزی اروپا برای مقابله با بحران اقتصادی شدید ناشی از گسترش ویروس کرونا است. عدم تغییر بهره راهبردی، تصمیم دیگری است که در نشست روز پنجشنبه ٢٢ اسفند/ ۱٢ مارس شورای بانک اتخاذ شده است.
از طرف دیگر بسیاری از شرکتهای تولیدی و خدماتی متوسط و کوچک در آلمان و سایر کشورهای اروپائی، به خاطر گسترش ویروس کرونا با بحرانی روبرو شدهاند که کارشناسان اقتصادی آن را با بحران مالی جهانی سال ٢٠٠٨ میلادی مقایسه میکنند؛ بحرانی که برونرفت از آن برای برخی کشورهای صنعتی تا ١٠ سال طول کشید.بانک مرکزی اروپا علاوه بر افزایش ١٢٠ میلیارد یورو بر اعتبارات خرید اوراق بهادار، اعتبارات تازهای هم در اختیار بانکها قرار میدهد تا آنها بتوانند برای مقابله با بحران مالی، به مشتریان خود کمک کنند. قرارست این کمک ها تا ۷۵۰ میلیاردیورو افزایش یابد. اما هیچ کس نمی داند این سکته اقتصادی است یا رکود اقتصادی ؟!
دروز دوشنبه نهم مارج۲۰۲۰ که تراز بورس در سقوط آزاد بود، آقای ترامپ در توییتر مدعی شد که {«سال گذشته ۳۷ هزار آمریکایی به خاطر آنفلوآنزای معمولی مردند. میانگین سالانه بین ۲۷ هزار و ۷۰ هزار است. چیزی تعطیل نمیشود، زندگی و اقتصاد در جریان است. در این لحظه ۵۴۶ مورد ابتلا داریم و ۲۲ مورد هم مرگ. به این فکر کنید» }. نشانه بی اطلاعی رئیس جمهورامریکا ازماهیت بحران کنونی که عمدتا مسائل را از زاویه کازینو و قمار و شرط بندی می بیند باعث شد که روز پنجشنبه دوازهم مارچ ، پس از اینکه فدرالرزرو و ترامپ نتوانستند نگرانیهای سرمایهگذاران در مورد تأثیرات منفی اقتصادی ویروس کرونا را کاهش دهند، سهام آمریکا به شدت سقوط کردند. پسامد بعدی پس از اینکه ترامپ اعلام ممنوعیت سفر اروپا به امریکا را مطرح و فدرالرزرو اعلام کرد روز پنجشنبه ۵۰۰ میلیارد دلار به بانکها نقدینگی تزریق میکند و روز جمعه هم یک تریلیون دلار قرارداد بازخرید اوراق قرضه ارائه خواهد کرد، شاخصهای سهام موقتاً از سقوط باز ایستادند اما واقعیت آن بود که این موارد انتظارات سرمایهگذاران را برای تقویت اقتصاد آمریکا در برابر ویروس کرونا برآورده نکرد و شاخصها دوباره سقوط خود را از سر گرفتند.در وافع علیرغم « پول پاشی » میانگین صنعتی داوجونز با ۸درصد سقوط کرد که این بدترین سقوط یک روزه آن از ۱۹۸۷ سقوط بزرگ بازار سهام تا کنون است. شاخص اِساَندپی۵۰۰(S&P۵۰۰) که میانگین قیمت سهام ۵۰۰ شرکت برتر بورس نیویورک و نزدک را نشان میدهد، با گذشته حدود ۳۴ دقیقه از شروع معاملات روز دوشنبه والاستریت ۲۰۸ واحد معادل ۷ درصد سقوط کرد، رخدادی که برای نخستین بار پس از دسامبر ۲۰۰۸، موجب توقف ۱۵ دقیقهای خرید و فروشها شد. با آغاز به کار دوباره مبادلات سهام از سال ۹:۴۹ سقوط شاخص اِساَندپی۵۰۰ به ۷.۲ درصد رسید.
یادآور می شود مطابق آیین نامه اداره بازار سهام نیویورک اگر افت شاخص اِساَندپی۵۰۰ به ۱۳ درصد میرسید، سامانه معاملات برای بار دوم به مدت ۱۵ دقیقه متوقف میشد ولی اگر این سقوط تا ۲۰ درصد ادامه مییافت، داد و ستدهای تا پایان ساعت معاملاتی روز دوشنبه تعطیل میشد.این محدودیت معاملاتی پس از رخداد سقوط بورس نیویورک در دوشنبه سیاه سال ۱۹۸۷ طراحی و اجرا شده است.سقوط سهام آمریکا در معاملات پنجشنبه به قدری شدید بود که پس از باز شدن بازارها معاملات به مدت ۱۵ دقیقه متوقف شد. حتی بدترین سقوط یک روزه سهام در بحران مالی بزرگ ۲۰۰۸ به این حجم نبوده است.مدیر ارشد سرمایه در بانک یوبیاس، در مصاحبه ای گفت ویروس کرونا برای بازار ترسناک است و مردم نمیدانند انتظار چه چیزی را باید داشته باشند. انگار سونامی میآید. ما میدانیم که هر لحظه ممکن است بازار از آن آسیب ببیند، اما هیچکس نمیداند نتیجه چه چیزی خواهد شد. شیوع شتابان ویروس کرونا در پنج قاره جهان با به چالش کشیدن رشد اقتصادی جهان، احتمال کاهش فروش و سودآوری بسیاری از شرکتهای بینالمللی را افزایش داد، بر همین اساس، بازارهای سهام در اروپا و آسیا طی ۷ روز کاری گذشته سیاهترین دوره کاری خود را از زمان وقوع بحران مالی سال٢٠٠٨ تاکنون سپری کرده بودند و بازار سهام آمریکا نیز شاهد بدترین شرایط خود طی ۹ سال اخیر بودند. همچنین قیمت جهانی نفت نیز در این مدت به پایینترین رقم در بیش از ۲.۵ سال گذشته رسیده بود.در زمان نگارش این مقاله بانک امریکا«Bank of America » رسما ورود اقتصاد امریکا را به دوره رکود اعلام و برآورد شده که آسیب کرونا ویروس به اقتصاد جهانی ۱۲ هزار میلیارددلار و به اقتصاد امریکا رقمی حدد ۴ هزار میلیارد می باشد.
در این میان بازار فرصت طلبی علمی نیز داغ شده بطوریکه ارزش شرکت داروسازی مدرنا (Moderna) آمریکا در پی رسانهای شدن ادعای کشف واکسن ویروس کرونا توسط محققان این شرکت، بیش از ۵۵ درصد در بورس نزدک آمریکا رشد کرده است.
در حالی که هر سهم شرکت بیوتکنولوژی مدرنا تا پیش از انتشار این خبر حدود ۱۸.۵ در بازار بورس نزدک نیویورک خرید و فروش میشد، در معاملات روز دوشنبه ارزش هر سهم این شرکت به ۲۲ دلار نزدیک شد و در ادامه روند صعودی طی روز سهشنبه و ساعات معاملاتی صبح چهارشنبه، به ۲۹ دلار رسید.شرکت مدرنا صبح روز دوشنبه اعلام کرد واکسنی به نام (MRNA-1273) را برای پیشگیری از بیماری کووید-۱۹ کشف کرده و این واکسن را برای انجام آزمایشهای بیشتر و تأیید آن به سازمان ملی آلرژی و بیماریهای عفونی آمریکا (NIAID) ارسال کرده است. این شرکت آمریکایی ابراز امیدواری کرده است که آزمایش این واکسن بر روی انسان از ماه آوریل (کمتر از دو ماه آینده) آغاز شود و پس از گذشت یک سال به تولید و مصرف انبوه برسد. اما ماهیت کاهش نرخ بهره چه تاثیری بر این روند دارد؟ چرا با وجود آنکه بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو)، وفق خواسته آقای ترامچ رئیس جمهور در سه هفته اخیر تا کنون دوبار نرخ بهره را کاهش داده اما شاقول بورس امریکا بعنوان شاخص بورس های جهان کماکان در حال زنگ زدن است و عدهای از اقتصاددانان نسبت به این اقدام عجیب هشدار میدهند.چندی پیش جاستین ولفرز، استاد دانشگاه میشیگان، در توئیتی خطاب به دونالد ترامپ گفت «یا وضعیت اقتصادی خوب است، یا نرخ بهره را باید پایین بیاوریم؛ امّا هر دو با هم نمیتوانند درست باشند».
پس دعوا بر سر چیست؟ اگر وضعیت اقتصادی آمریکا خوب است، پس چرا صحبت از پایین آوردن رخ بهره بانکی میشود؟ مگر شرایط مساعد اقتصادی را نباید فرصتی مغتنم شمرد برای بالا بردن نرخ بهره بانکی؟ در واقع کاهش نرخ بهره بانکِ مرکزی نفع خاصی برای بخس مواد اقتصاد نخواهد داشت زیرا اگر چه مجموعههای صنعتی و تولیدی، برای افزایش توان تولیدی خود، نیازمند سرمایههای کلان بودهاند. به عنوان مثال، مجموعههای تولید خودرو برای افزایش حجم تولید، نیازمند ماشینآلات سنگین برای مونتاژ هستند. راهاندازی خط تولید جدید، تعداد زیادی شغل به وجود میآورد و این کارمندان جدید حقوق خود را وارد چرخه اقتصاد میکنند و به رشد اقتصادی کمک میکنند. کاهش نرخ بهره بانکی از این رو، سبب افزایش سرمایهگذاری، افزایش تولید، افزایش اشتغال، و رشد اقتصادی میشود. این هذیانی است که تئوریپردازان اقتصادی برای توجیه کاهش نرخ بهره به آن متوسل میشوند.
بررسی اجمالی بدهی های بانکی نشان می دهد که در کشورهای پیشرفته چیزی نزدیک به ۷۰ درصد کل بدهی بخش خصوصی، مربوط به خانوادههایی است که برای خرید مسکن از بانک پول قرض کردهاند. ۳۰ یا ۴۰ درصد باقیمانده بین بدهی شرکتها و بدهی اشخاص برای خریدهای کوچکتر پخش میشود.واقعیت اقتصاد قرن بیست یکم بسیار متفاوت با آن رویایی است که اقتصاددانان قرن بیستم در سر میپروراندند. شرکتهای بزرگ امروز، به علت گرایش به تکنولوژی دیجیتال و پردازش دادهها، به سرمایهگذاریهای کلان نیاز ندارند؛ نکتهای که لارنس سامرز، وزیر خزانهداری سابق ایالات متحده آمریکا، سالهاست آن را به همکارانش یادآوری میکند. این شرکتها ارائهدهنده خدمات دیجیتال به کاربران خود هستند، و نه کالا. و همانطور که میدانیم پیشرفت تکنولوژی باعث سقوط دائمی قیمت تجهیزات الکترونیکی میشود؛ این عامل اصلی کاهش نیاز به سرمایهگذاری در عصر نوین است.با چنین تصویری کاهش نرخ بهره حتی میتواند در شزایط فعلی خطرناک هم باشد زیرا در شرایطی که بزرگترین شرکتهای آمریکایی میلیاردها دلار سودِ خود را (برای اینکه مشمول مالیات نشود) از کشور خارج میکنند، و برخی دیگر برای بالا بردن ارزش سهام شرکت، اقدام به بازخرید سهام خودشان میکنند، منطقی است که متخصصان بازار سهام از این شرایط عجیب و بیسابقه ابراز نگرانی کنند زیراکاهش نرخ بهره بانکی میتواند باعث رشد حبابی قیمت سهام شرکتها شود. این پدیدهای است بسیار خطرناک، که سالها پیش شروع شده و هم اکنون نیزدر حال گسترش است.تأثیر دیگر این اقدام بحثبرانگیز بانک مرکزی آمریکا در بازار مسکن حس خواهد شد. پایین آمدن سودِ وام باعث افزایش درخواست وام مسکن، و در نتیجه افزایش قیمت مسکن خواهد شد. قیمت مسکن پس از بحران سال ۲۰۰۸ رشد چشمگیری داشته، و اینک در بسیاری از شهرهای بزرگ کشور آمریکا، خرید مسکن برای نسل جوان، تبدیل به رویایی دست نیافتنی شده است. ادامه روند فعلی به افزایش اختلاف طبقاتی بین نسلی دامن میزند، که در نهایت باعث افزایش نارضایتی عمومی میشود.حال اگر لحظه ای تصور کنید رئیس جمهور امریکا دستی در ساخت و ساز دارد شاید بتوانید حدس بزنید پافشاری او بر کاهش نرخ بهره بر سر لحاف ملاست . و این پایان ماجرا نیست. خطر دیگری که اقتصاد جهانی را تهدید میکند وامهایی است که کشور آمریکا به کشورهای در حال توسعه ارائه میدهد. کاهش نرخ بهره موجب افزایش درخواست وام خواهد شد؛ و البته نرخ بهره بانکی نمیتواند برای همیشه پایین بماند. بازگشت آن به حد عادی (حدود پنج درصد) میتواند باعث توقف بازپرداخت این وامها و بحران مالی گسترده شود.همه موارد فوق را کنار هم بگذارید و این پرسش نمایان میشود: کاهش نرخ بهره بانکی، در شرایط فعلی، بیشتر شبیه داروست یا زهر؟. اگر جه قبل از شیوع کرونا ویروس عده ای از اقتصاددانان مشهور امریکا نگران کاهش نرخ رشد و رکود احتمالی در بازارها بودند اما در حال حاضر با توجه به آثار کرونا ویروس رشد اقتصادی ایالات متحده آمریکا در حال کند شدن است؛ و علت این امر، اجرای بد موقع سیاست کاهش مالیات (در سال ۲۰۱۷) و جنگ تجاری با چین است. رشد اشتغال در سالهای اخیر وضع خوبی داشته، امّا در شرایطی که رشد دستمزد چهل سال است که متوقف شده، سرمایهگذاری بخش خصوصی در حال کاهش بوده (که خود گویای بیاعتمادی شرکتهای بزرگ به آینده اقتصادی کشور آمریکاست)، و کسری بودجه دولت و اختلاف طبقاتی، هر دو در حال گسترش هستند، مشکل بتوان تصور کرد که کاهش یک چهارم درصدی (۰.۲۵ درصد) نرخ بهره بانکی بتواند نجاتدهنده این وضعیت باشد.کلید این معما در دست رئیسجمهور و کنگره آمریکاست. تنها راه برونرفت از این وضعیت، ایجاد تحولات اساسی در نحوه پخش شدن درآمد ملّی و سرمایهگذاری بخش دولتی برای بازسازی زیرساختهای ایالات متحده آمریکا مطابق با استانداردهای توسعه پایدار است. برخی نمایندگانی مجلس امریکا موافق نقشه راهی هستند که چندی است در رسانهها مورد توجه قرار گرفته است. این نقشه راه -که قرارداد جدید سبز نام گرفته- وعده میدهد از طریق سرمایهگذاری در انرژیهای پاک، هم زیرساختهای این کشور را سامان دهد، و هم اشتغال ایجاد کند.امّا این پایان راه نیست. در پایان نشست اخیر مدیران ارشد شرکتهای بزرگ آمریکایی بیانیهای منتشر شد که گویای نگرانی آنها از ثبات اقتصادی و نیز اجتماعی آمریکاست. توزیع ناعادلانه درآمد و ثروت در این کشور به حدی رسیده که جامعه آمریکا اکنون نیازمند اقدام فوری است. نمودار زیر وخامت اوصاع نابرابری در جهان را به خوبی نشان میدهد:
نمایه زیر قیمت هر بشکه نفت و هر اونس طلا را طی سنوات ۲۰۲۰-۱۹۴۶ نمایش می دهد که خود گویای آن ست که از سال ۲۰۱۰ جهان دجار تغییرات شگرفی شده که نیاز به اصلاح آن وجود دارد؟
هفته گذشته قیمت نفت شاخص برنت در پی مخالفت روسیه با تصمیم اوپک برای کاهش دوباره تولید روزانه ۱.۵ میلیون بشکه نفت به ۳۶ دلار سقوط کرد، یعنی تقریبا نصف ابتدای سال جاری شد.عربستان در پی مقاومت روسیه، اعلام کرد که تولید خود را در ماه فوریه به ۱۲.۳ میلیون بشکه در روز خواهد رساند، یعنی ۲.۶ میلیون بشکه بیشتر از سطح کنونی. روسیه نیز گفته است تولیدش را افزایش خواهد داد. بطوریکه نفت تا هر بشکه ۲۰ دلار هم پائین آمد.
این در حالی است که بر اساس ارزیابی آژانس بینالمللی انرژی، مصرف جهانی نفت در سه ماهه ابتدایی سال جاری میلادی نسبت به دوره مشابه سال قبل به خاطر شیوع ویروس کرونا حدود ۲.۵ میلیون بشکه کاهش یافته است.بدین ترتیب، اگر عربستان و روسیه واقعا تولید خود را افزایش دهند، جهان با حجم عظیمی از تولید مازاد نفت مواجه خواهد شد و قیمتها دوباره سقوط خواهد کرد.در نگاه اول به نظر میرسد این جنگ تنها میان روسیه و عربستان بعنوان بزرگترین صادرکنندههای نفت جهان برای حفظ بازارهای فروش خود و نوعی شاخ و شانه کشیدن برای همدیگر باشد، اما این کار عملا صنعت نفت آمریکا را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.اوپک به همراه کشورهای همپیمان بیش از دو سال است که برای کاهش نفت مازاد در جهان، تولید خود را کاهش میدهد. اما در این فاصله، تولید نفت دیگر کشورها به سرعت در حال رشد است و این مجموعه با شرایط کنونی باید هر سال از تولید خود بکاهد تا بتواند موازنه عرضه و تقاضای نفت در بازارها را حفظ کند.
برای نمونه آمریکا طی دو سال گذشته با توسعه پروژههای نفت شیل، تولید خود را حدود ۴ میلیون بشکه افزایش داده و به ۱۳.۳ میلیون بشکه رسانده است و تا پنج سال آینده حدود چهار میلیون بشکه نیز میخواهد به این رقم بیفزاید.بدین ترتیب این کشور عربستان و روسیه را بعنوان بزرگترین تولیدکنندههای نفت در سالهای گذشته پشت سر گذاشته و چند ماهی است که به صادرکننده خالص نفت تبدیل شده، یعنی صادرات نفتش از واردات پیشی گرفته و دارد به مهمترین رقیب این کشورها در بازارهای جهانی نفت تبدیل میشود.
همه اینها به مدد تلاش اوپک و کشورهای همپیمان به رهبری روسیه برای کاهش تولید نفت و افزایش قیمت آن از سال ۲۰۱۸ تاکنون اتفاق افتاده است.اما برخلاف عربستان و تا حدودی روسیه، هزینه تولید نفت شیل در آمریکا بسیار بالا (عمدتا ۳۱ تا ۵۴ دلار هزینه برای تولید یک بشکه نفت) است و افت قیمت نفت طی روزهای گذشته زنگ خطر ورشکستگی برای دهها شرکت نفتی آمریکا را به صدا درآورده است. اگر به گذشته نه جندان دور در نیمه سال ۲۰۱۴ بازگردیم مشتاهده خواهیم کرد که به خاطر اوجگیری تولید نفت مازاد، قیمتهای جهانی نفت شروع به کاهش کرد و در ابتدای سال ۲۰۱۶ به ۳۱ دلار نیز رسید، موضوعی که باعث شد هم سرمایهگذاریهای بینالمللی برای اکتشاف و تولید نفت کاهش یابد و هم تولید نفت آمریکا به خاطر اینکه بسیاری از پروژههای نفت شیل در عمل زیانده شدند، روزانه حدود ۶۰۰ هزار بشکه کاهش پیدا کند.
در حوزه سرمایهگذاری بینالمللی برای اکتشاف و تولید نفت نیز آمارهای آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که این رقم در سال ۲۰۱۴ حدود ۸۲۹ میلیارد دلار بود، اما در سال ۲۰۱۶ به ۴۵۲ میلیارد دلار سقوط کرد. کاهش سرمایهگذاری یعنی کاهش تولید نفت در سالهای آتی. بدیهی است این وضعیت در نگاه اول به سود اوپک و روسیه به نظر میرسد، چون همان قیمت ۳۱ دلار هم برای آنها حاشیه سود داشت، اما مشکل اینجا است که این کشورها به شدت به درآمدهای نفتی متکی هستند و با این قیمتها، با کسری بودجه مواجه میشدند. برای نمونه بر اساس ارزیابی صندوق بینالمللی پول، عربستان در سال ۲۰۱۶ برای جلوگیری از کسری بودجه نیاز داشت قیمت نفت ۹۶ دلار باشد لذا، اوپک و کشورهای همپیمان به رهبری روسیه وارد گفتگو شدند تا تولید خود را کاهش دهند و قیمتهای نفت بالا برود.به همین علت در سال ۲۰۱۸ این مجموعه تولید خود را ۱.۲ میلیون بشکه در روز کاهش داد و قیمت نفت به نزدیک ۶۵ دلار رسید و به تبع آن دوباره تولید نفت آمریکا اوج گرفت. پارسال به خاطر اوجگیری تولید نفت آمریکا، متوسط قیمت نفت برنت به ۵۷ دلار کاهش یافت و باعث شد اوپک و کشورهای همپیمان به رهبری روسیه تصمیم بگیرند برای سال ۲۰۲۰ تولید نفت خود را دوباره ۹۰۰ هزار بشکه کاهش دهند.
ویروس کرونا همچنان که همه اوضاع جهان را در هم ریخت ، معاملات نفتی را نیز به دلیل کاهش موثر تقاضای جهانی نفت تحت تاثر قرار داد .اما نکته حائز اهمیت آن بود که برای سال جاری، عربستان نیاز به نفت ۸۳ دلاری و روسیه نیاز به نفت ۴۲ دلاری دارد تا با کسری بودجه مواجه نشود. لذا اوپک تصمیم گرفت دوباره این مجموعه تولید خود را ۱.۵ میلیون بشکه کاهش دهد، اما روسیه زیر بار نرفت و قیمتهای جهانی نفت به ۳۶ دلار سقوط کرد. در همین رابطه عربستان که خود را با کسری بودجه مواجه میبیند، این بار تصمیم گرفت تولید نفتش را افزایش دهد تا هم روسیه را تحت فشار بگذارد و هم بخشی از تولید نفت شیل آمریکا را از رده خارج کند.
اما موضوع مبهم این است که عربستان و روسیه شاید تنها چند ماه بتوانند وضعیت کنونی را ادامه دهند و اگر قیمت نفت افزایش نیابد، هر دو کشور با کسری هنگفت بودجه مواجه میشوندزیرا پول ملی روسیه، روبل، طی یک هفته گذشته بیش از ۱۰ درصد از ارزش خود را از دست داده، شاخص بورس این کشور ۱۷ درصد افت کرده و ارزش سهام شرکتهای نفتی روسیه به شدت سقوط کرده است. در مورد عربستان نیز وضعیت مشابهی حاکم است.
نگاهی به وضعیت تفت در امریکا نیز موید آن است که در سال ۲۰۱۸ کل سرمایهگذاریهای اکتشاف و تولید نفت و گاز جهان به ۴۷۷ میلیارد دلار رسیده بود که سهم آمریکا از این رقم ۱۱۶ میلیارد دلار بود که رقم چشم گیری تلقس می شد . اما افت قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ نسبت به ۲۰۱۸ باعث شد ایالات متحده شمار سکوهای حفاری فعال را از ۸۸۸ دستگاه در اواخر ۲۰۱۸ به ۶۸۵ دستگاه در اواخر سال گذشته میلادی کاهش دهد و سرمایهگذاریهای جدید را نیز مقداری کاهش داد. میزان سرمایهگذاریها در بخش نفت و گاز آمریکا در سال جاری نیز انتظار میرفت دوباره ۴ میلیارد دلار کاهش یابد، اما قیمتهای کنونی نفت اگر ادامه یابد، شرکتهای آمریکایی سرمایهگذاریها را به شدت کاهش خواهند داد و تولید نفت آمریکا نیز به تبع آن افت خواهد کرد.اما نکته اینجاست که برخلاف روسیه و عربستان که سهم نفت از درآمدهای بودجه آنها به ترتیب ۴۰ درصد و ۸۷ درصد است، نگرانی مستقیم آمریکا تنها محدود به زیان شرکتهای نفتیاش است، آن هم نه همه شرکتها. البته سقوط قیمت نفت تبعات غیرمستقیمی بر اقتصاد آمریکا نیز دارد که نیاز به تحلیلی جداگانه دارد، اما اقتصاد ایالات متحده مانند عربستان و روسیه متکی به نفت نیست.
نتیجه آنچه گفته شد این است که عربستان و روسیه احتمالا دیگر مایل نیستند مانند گذشته به بهای از دست دادن سهم خود از بازار، قیمتهای جهانی نفت را بالا نگه دارند و آمریکا از این فرصت برای افزایش تولید خود و ورود به بازارهای جهانی نفت بهره ببرد.از انجا که آمریکا در نظر دارد تا پنج سال آینده تولید روزانه نفت خود را به ۱۷ میلیون بشکه برساند. لذا اوپک و کشورهای همپیمان باید هر سال تولید خود را کاهش دهند تا جهان با نفت مازاد مواجه نشود و قیمتها بالا بماند. از طرفی، تنها آمریکا نیست که عرصه را برای اوپک تنگ میکند، کانادا و برخی کشورهای آفریقایی نیز برای افزایش تولید نفت تلاش میکنند.
اما نکته مهم این است که هم اقتصاد اعضای اوپک و هم روسیه به حدی وابسته به نفت هست که قابلیت تحمل دراز مدت ادامه افت قیمت نفت را ندارند و شاید به همین خاطر روز سهشنبه الکساندر نواک اعلام کرد که مسکو آماده مذاکره دوباره با اوپک است. شاید روسیه در نظر دارد سهمش از کاهش تولید دوباره نفت پایین باشد و عربستان به تنهایی بخش اعظم افت تولید این مجموعه را بر عهده بگیرد.
نتیجه گیری :
پدیده « کرونا ویروس » نشان داد که بشر علیرغم فتح کرات آسمانی و دسترسی به ماهواره و تکنولوژی های پیچیده کماکان در مقابله باعصیان طبیعت و مسائل زیست محیطی هنوز آسیب پذیر بوده مضافا برآنکه بسیاری عوارض طبیعی محصول خود کاشته شرکت های بزرگ بین المللی در عدم رعایت مسائل زیست محیطی و از بین بردن محیط زیست هستند والا کیست که نداند « خفاش و کوسه و پشه و میمون و..» بیش از هزاران سال با بشریت همزاد و در یک پیوستگی محیطی بوده که تا زمانی که این بشر دوپا متعرض آنان نشده ، انها نیز کاری به انقراض نسل بشریت نداشته بلکه اعمال و عملکرد این بشر دوپا بوده که باعث انقراض نسل های متفاوتی از حیوانات، گیاهان ، کوه ، جنگل و دریا شده است .
تاثیرشیوع اپیدمی « کرونا ویروس » در اقتصاد بهم تنیده جهانی « گلوبایزیشن» از طرفی، دروغگوئی سیاسی – اجتماعی بسیاری حکومت ها و برباددان فتنه خرافات مذهبی و غیر مذهبی و تعطیلی دکان « دین داران کاسب مسلک ملون و مذبذب » را نشان داد که با روعن بنفشه به جدال علم برآمدند و برآیند « اپیدمی کرونا – ویروس» بدون شک « پیروزی علم بر ثروت» و« شعله ور شدن شراره الکل بر باورهای فرو خفته تاریک مسلکان سیاه اندیش» بود .
تاثیر دیگر این اپیدمی که در برخی کشورها وضعیت جنگی را باعث شد ، تکانه ویرانگری را بر بخش غیر مولد اقتصاد یعنی سهم بازی و بازارهای کاذب کاغذی« مشتقات مالی» که به نام سلاح های کشتار جمعی مالی « Financial Weapons of Mass Destruction » مشهورند ، وارد کرد و زنگ های رکود و سکوت و سکته را برای اقتصادهای متکی بر بخش های غیر مولد به صدا درآود که بار دیگر ضرورت اصلاح نظام های متکی بر راهزنان مالی را نشان داد و مردم به عینه مشاهده کردند که اگر کارخانه ای وجودنداشته باشد و تولیدی صورت نگیرد ده ها شرکت آمازونی قادر نخواهند بود دولیتر الکل و مایعات ضد عفونی کننده تحویل دهند؟!
آمارهای مستند حکایت از نابرابری عظیم اجتماعی- اقتصادی در جهان و بویژه جهان پیشرفته دارد بطوریکه حجم بدهی های شهروندان جهان به چنان سقفی رسیده که در امریکای شمالی با کاهش حقوق یا عدم پرداخت pay cheque » »دویست دلار در ماه بسیاری خانوارها پاشیده خواهدشد اما در مقابل ثروت فقط ۱۲۴۸ ثروتمند جهان بیش ازثروت ۴.۶ میلیارد نفر از ساکنان جهان شده است ؟!. خوشبختانه یا شوربختانه کرونا –ویروس فقیر و ثروتمند را در آلودگی به خود را فرقی نمی گذارد و گستره اپیدمی « کرونا – ویروس ـ نوعی همبستگی جهانی را بوجودآورده تا مردم جهان به عینه مشاهده کنند چگونه نارهبران و ثروتمندان به راحتی عطسه خودرا تست می کنند اماهزاران نفرآلوده به این مرض قادر به تامین هزینه تست آن نیستندو چگونه رهبرانی که دم از بشریت می زنند تلاش دارند امتیاز کشف داروی این اپیدمی را انحصاری نمایند زیرا برای این اوباشان تنها چیزی که مهم نیست بشریت ، محیط زیست و حقوق برابر انسان ها ست.بنابراین فعالان سیاسی- اجتماعی باید تلاش نمایند در پرتو آگهی به مردم در پیشگیری این اپیدمی سطح خواسته هاو مبارزات مردم رابالا برده و بر علیه نابرابری جهانی و جهانی سازی یکپارچه که باعث تخریب محیط زیست و پیدایش امراض عمومی شده اند دست به مبارزات گسترده جهانی زنند، زیرا با فرض مهار « کرونا ویروس » مجددا چند صباحی دیگر امراض منبعث از زیست محیطی دوباره شیوع خواهد یافت وبرای ریشه کردن این اپیدمی های جهانی نیاز بیک همبستگی جهانی بر علیه جهان خوارانی که فقط بفکر سود و انباشت ثروت هستند ، یک ضرورت حال و آینده است . بدون شک حوزه این اپیدمی ویروسی بسیار گسترده تر از بحران سال ۲۰۰۸ و اپیدمی طاعون در قرونوسطی ببوده و دولت های غیر مسئول و سرمایه داری جهانی بسادگی قادر به عبور از آن بدون دادن هزینه نخواهد بود. همان طوری که اپیدمی طاعون در قرون وسطی در اروپا با درهم شکستن سیطره کلیسا موجد رنسانس و تغییر در جامعه کاروتولید با ایجاد ساختار سیاسی – اقتصادی و اجتماعی وبوجودآوردن بنیاد ایدئولوزیکی شد ، در جهان پساکرونائی شاهد تحولات شگرفی در بازارها و تعریف جدیدی از علم و دانش که مدتهاست مقهور ثروت شده بود، خواهیم شد. حاکمان و صاحبان قدرتی که ثروت لایزال کشورها را غارت و سرمایه ای مردم را بجای مصرف در نظام سلامت مصروف تشکیل بنیادهای عریض و طویل خیریه ای فرار از مالیات کرده اند در پساکرونا دیگر بسادگی قادر به فریب افکار عمومی نخواهند بود زیرا آتشی که کرونا برافروخته دامان آنان را نیز فرا خواهدگرفت. درسی که کرونا به جامعه و افکار عمومی دادبیش از هزاران جلد کتاب روشنگری تاثیر گذاشت که امید برآن است که این درس ها بشریت و بویژه جامعه کارو تولید را از تاریک خانه ها و سیاهچال های فکری به مناسبات نوین انسانیت عقلانی نزدیکتر سازد.
غلامحسین دوانی
پژوهشگر مالی – اقتصادی
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.