“هنرمند اگر پرشور باشد و بدون خودخواهی، همیشه اعتراضی زنده است. همین که دهانش را باز کند اعتراض است: علیه سازشکاری، علیه آنچه رسمی، عمومی یا ملی است، آنچه همه با آن احساس راحتی میکنند، پس لحظهای که هنرمند دهانش را باز میکند درگیر است، چرا که باز کردن دهانش همیشه جنجالآفرین است.”
پازولینی از درخشانترین، اسرارآمیزترین و بحثبرانگیزترین شخصیتهای بعد از جنگ درایتالیا است. بسیاری از نوشتهها و فیلمهای پازولینی حول مسائلی چون خشونت و زیادهروی میگردد. فضای اکثر آثارش زندگی طبقهی کارگر و تنگدست است. لایهای از جامعهی آن زمان که دیگران “طبقه پست” مینامیدند. پازولینی کشش خاصی به این گروه داشت و خود مدتی درون این طبقه اجتماعی که آن را “لومپن پرولتاریا” مینامید، زندگی کرد.
نگاه انتقادی پازولینی به جامعه ایتالیا و سبک رئالیستی او باعث شد که کارهای وی در طول زندگی حرفهایش آماج انتقادات و سانسور قرار بگیرد. از جمله آخرین فیلم او “سالویا ۱۲۰ روز در سودوم”، ساخت سال ۱۹۷۵ میلادی که نمایش آن به خاطر صحنههای تجاوز، قتل و شکنجه در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع شد. میشائل هانکه، کارگردان اطریشی و سازنده فیلم “روبان سفید”، درباره این فیلم میگوید: “این فیلم من را برآشفت.” در این فیلم تحقیر شدن انسان، بدون هرگونه ملاحظهای، در قالب صحنههای تکاندهندهی خشونت به تصویر کشیده شده است. پازولینی در جایگاه یک شاهد، با نگاهی موشکافانه هیچ هدفی را جز نمایش ایتالیای فاشیستی دنبال نمیکرد.
میکل آنجلو آنتونیونی، کارگردان و فیلمنامهنویس ایتالیایی میگوید: “پازولینی در واقع قربانی رمانها و شخصیتهای فیلمهای خود شد.”
بخشی از شعر خاکستر گرامشی
“این ماه مه نیست که هوایی اینچنین ناپاک میآورد
تاریکیِ این باغ غریب را تاریکتر میکند و چشم را
به درخشش روزنههای بیوقت و کورِ نور خیره میکند…
این آسمانِ کفبهدهانآورده بر چارتاقیهای زردگون
در قوسهایی عظیم
که پیچوخم رود تیبر و تپههای آبیِ سیرِ لاتیوم را
از دیده پنهان میکند…
ماه مهی پاییزی
در لابهلای این دیوارهای کهنه
آرامشی مرگناک را
منفور همچون سرنوشتمان
گسترده میکند
هر چه خاکستری در جهان است جمع میکند،
پایان دههای
که حاصل تلاشهای پرشور و سادهلوحانهی ما را
به امید نو کردن حیات
بر ما نمایان کرد
تا عاقبتمان به ویرانهها ختم شود
و سکوتی خیس و سترون…”
Pasolini, Gramsci’s Ashes – 1957
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.