هرفردی فارغ از گرایش جنسی و هویت جنسیتی‌اش به‌عنوان یک انسان از لحظه‌ای که وارد اتاق‌درمان مشاور، روانشناس یا روانپزشک می‌شود حقوقی دارد. این حقوق عمومی هستند و باید در ارتباط با تمامی مراجعه‌کنندگان رعایت شوند. در ادامه با این حقوق آشنا می‌شوید:
۱. حق احترام به مراجع همان‌گونه که هست. فرقی ندارد شما در چه جایگاه اجتماعی و یا موقعیت سنی و طبقاتی باشید. با هر پیشینه و زندگینامه‌ای اگر به درمان‌گری مراجعه کنید، این اساسی‌ترین حق شماست که به¬عنوان یک انسان، مورد احترام واقع شوید. البته که ممکن است رفتاریا عملکرد شما توسط درمان‌گرتان به¬صراحت نقد شود ولی او حق ندارد کرامت انسانی شما را تحت هیچ شرایطی زیر سوال ببرد.
۲. حق برخورداری از رفتار منصفانه و بدون تبعیض: شما حق دارید فارغ از نژاد، زبان، مذهب، ملیت، گرایش جنسی، هویت جنسیتی، طبقه اجتماعی و سوابق خانوادگی‌تان از خدمات متخصصی که به او رجوع کرده‌اید، استفاده کنید. اگر شواهدی مبتنی بر برخورد تبعیض‌آمیز مشاهده کردید مجبور به تحمل فضا نیستید و حق شما است که اعتراض کنید یا حتی به مراجع بالاتر شکایت کنید.
۳. حق محفوظ ماندن اطلاعات و حریم شخصی : کسی جز مشاورتان حق ندارد به محتوای اطلاعات شخصی پرونده شما دسترسی داشته باشد. ضبط صدا و ویدیو بدون اجازه یا اطلاع شما ممنوع است. گاهی مشاوران برای بهبود کیفیت درمان، با به اشتراک گذاشتن جزییات مرتبط با شما با اساتید یا سوپروایزرهایشان، ازآنها مشورت حرفه‌ای می¬گیرند که این کار، ناقض رازداری نیست. همچنین اگر شما قصدتان برای آسیب جدی ( اعمال خشونت) به خودتان یا فرد دیگری را در جلسه مشاوره مطرح کنید، مشاور شما مجاز به فاش کردن محتوای سخنان‌تان (تنها مرتبط با خطر آسیب یا اعمال خشونت) برای عضوی از خانواده یا مراجع قانونی، به منظور صیانت از جان شما و یا دیگری است. سومین موقعیتی که اطلاعات شما به طور مجاز می‌تواند فاش شود، در برابر دادگاه است. دادگاه ممکن است درموارد بسیارخاص قانونی (مثل پرونده های قتل یا تجاوز) از درمان‌گر طرفین پرونده، درخواست کند اطلاعات خاصی را در اختیار قاضی قراردهند. اگر نوجوان (زیر سن قانونی) باشید، ممکن است درمان‌گرتان لازم بداند مواردی را درباره مسایل شما با والدین تان در میان بگذارد. اما قبل از این¬کار باید حتماً ازشما اجازه بگیرد و برای شما توضیح دهد که چرا اطلاع دادن به والدین تان مهم است. به¬جز مواردی که ذکرشد، درمان‌گران، در هیچ موردی حق افشای اسرار و اطلاعات مراجعان را ندارند.
با توجه به اینکه در ایران ممکن است نهادهای قضایی از این اطلاعات برای متهم کردن فرد نیز بهره جویند، توصیه می‌کنیم از ارائه اطلاعات غیر ضرور به‌ویژه اسم افراد دیگر در جلسات مشاوره خودداری کنید.
۴. حق آگاهی از روند درمان: شما حق دارید بعد از یک تا سه جلسه ابتدایی ( که جلسات ارزیابی هستند) به طور روشن درباره موارد زیر بدانید:
درمان‌گرتان چه مشکلی را درشما تشخیص داده است؟ نام مشکل یا بیماری شما چیست؟ به چه دلایلی ممکن است ایجاد شود. چه سیری دارد؟ ( پیش رونده است یا روبه بهبود یا ثابت؟) راه حل‌ها و گزینه‌های درمانی پیش رو کدام‌هاست. کدام رویکرد درمانی قرار است طی شود. هدف درمان رسیدن به کدام نقطه است؟ ( آیا بهبودی قطعی وجود دارد یا پیشرفت نسبی؟) مسئولیت های شما در طی درمان یا رفع مشکل شامل چه مواردی است؟ کل درمان حدودا ً چقدر زمان می‌برد؟ چند جلسه مشاوره مورد نیاز است؟ فواصل جلسات چگونه خواهد بود؟ هزینه هرجلسه جقدر است؟
مسایلی که دربالا ذکرشد باید طی یک توافق دونفره روشن شوند. ممکن است درمان‌گر، طرح درمانی را که در ذهن دارد به وضوح بیان نکند اما دانستن درباره آن حق شماست و میتوانید دراین باره سوال بپرسید و درخواست اطلاعات بیشتر کنید. همچنین میتوانید درخواست کنید به موضوعی بیشتر پرداخته شود. مثلا ً بگویید « من فکر می¬کنم یکی از دلایل احساس تنهایی‌ام، ضعف من در روابط بین فردی است و دوست دارم روی این ضعف کارکنیم» . به¬این ترتیب، درهمان ابتدا با بیان خواسته¬هایتان، انتظارات خود را از درمان مشخص می‌کنید. اگر درمان‌گر بنابه دلایلی بخواهد تعداد جلسات مشاوره را کاهش یا افزایش دهد و یا فواصل بین جلسات را کم یا زیاد کند موظف است درباره دلایل آن با شما گفتگو کند.
۵. حق اتمام درمان در زمان دلخواه: حتی اگر از قبل درباره یک روند درمان یا مشاوره بیست جلسه‌ای توافق کرده باشید شما تعهدی برای ماندن اجباری در آن ندارید. شما حق دارید که در هر لحظه تصمیم بگیرید، انجام قرار مشاوره یا درمان را پایان دهید و از ادامه آن منصرف شوید بدون اینکه به‌جز وظیفه اطلاع دادن در مورد تصمیم‌تان، موظف به ارائه کم‌ترین توضیحی در این باره باشید. هرچند توصیه می شود اگر ایرادی در روند درمان حس می‌کنید یا حس خوبی به آن ندارید، قبل از ترک درمان درباره آن گفتگو کنید. اما اگر این کار معذب‌تان می‌کند الزامی نیست.
۶. حق پرداختن به شکایت اصلی: هریک از ما وقتی به مشاور و روانشناس مراجعه می‌کنیم، یک یا دو مورد اصلی را به عنوان دلیل اصلی شکایت یا مشکل عمده‌ای که مایلیم حل شود مطرح می‌کنیم و طبیعتاً انتظار داریم در پایان فرایند درمان، آن مشکل/ها حل شده باشد. اگر فکر می‌کنید روند درمان/ مشاوره از مسیر اصلی خود منحرف می‌شود یا درباره موضوعاتی بی‌ربط صحبت می‌شود حق دارید درباره چرایی آن سوال کنید.
نکته: بسیار محتمل است برخی درمان‌گران ناآگاه به‌ویژه در ایران، بدون اینکه شما درخواست کرده باشید بر روی گرایش یا هویت جنسی تان متمرکز شوند و بخواهند درباره امکان تغییر یا درمان آن سخن بگویند. درحالی که شما به دلیل دیگری (مثلا ًبرای درمان افسردگی یا اضطراب‌تان) مراجعه کرده‌اید. هرگز به آنها این اجازه را ندهید. این حق شماست که در همان حیطه‌ای که درخواست کمک کرده‌اید، مشاوره دریافت کنید. اگر در آرایشگاه درخواست کوتاهی مو کنید و آرایشگرتان بخواهد رنگ مویتان را تغییر دهد چه واکنشی نشان می‌دهید؟ همان واکنش را لازم است نسبت به چنین درمان‌گری نشان دهید. به او بگویید که مشکلی با گرایش یا هویت جنسی‌تان ندارید و یا روشن‌تر بگویید که این درمان‌ها غیر اصولی بوده و به‌روز نیستند.
۷. حق پاسخ ندادن به سوالاتی که مراجع با آنها راحت نیست. شما موظف نیستید به سوالاتی پاسخ دهید که فکر می‌کنید مسایل خیلی شخصی شما را هدف قرار می‌دهند. یا سوالاتی که جواب‌دادن به آنها برای شما دردناک است و بار روانی زیادی دارد. در برخی شرایط ممکن است قلباً دلتان بخواهد به سوال پاسخ دهید اما هنوز از نظر هیجانی آماده نباشید یا نیاز به زمان بیشتری داشته باشید تا در حضور مشاورتان احساس امنیت و اعتماد کامل داشته باشید. در این شرایط میتوانید دقیقا همین موضوع را به او انتقال دهید و در فرصتی دیگر به سوال او پاسخ دهید.
گاه ممکن است سوالی را بی‌ربط و مغرضانه بیابید. خصوصا اگر ارتباطی با موضوع مشاوره نداشته باشد. به طور مثال ممکن است شما به دلیل ضعف حافظه تان درخواست مشاوره داده باشید و مشاور بخواهد درباره جزییات رابطه جنسی شما و شریک‌تان بداند. در چنین شرایطی باید جدی، قاطعانه و بدون تعارف اعلام کنید که این حریم شخصی شماست و سوال مطرح شده بی‌ارتباط با موضوع بحث است.
۸. حق درخواست نظارت بر درمان شما حق دارید درخواست دهید که درمان‌گر دیگری، روند درمان شما و پرونده تان را مورد بازبینی قراردهد و اظهار نظر او را بدانید.
نظرات
این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.