وحدت نوع انسان؛ ماهیّت «روح»

حضرت بهاءُالله رسالتشان را معیّن می فرمایند و دربارۀ ماهیّتِ «روح» تعلیم می دهند (۱)

نوشتۀ مایکل کِرتوتی ‌(Michael Curtotti) (۲)

۲۲ آگوست ۲۰۱۷
ترجمۀ مهرداد جعفری

در ایّامی که حضرت بهاءُالله در راه عزیمت به عَکّا به گالیپولی وارد شدند همان طوری که قبلا مشاهده شد اِنذاراتی نسبت به نتایج حاصله از چنان تبعیدی را نازل فرمودند.
http://www.noghtenazar.org/node/1749 در همان لوح مبارک خطاب به صدر اَعظم عثمانی معروف به رئیس صریحاً هدف از رسالت خویش را بیان می فرمایند.

«قَدْ جاءَ الغُلامُ لِیُحیِیَ العالَمَ وَ یَتَّحِدَ مَنْ عَلَی الاَرضِ کُلِّها سَوفَ یَغلِبُ ما اَرادَ اللهُ وَ تَرَی الاَرضَ جَنَّهَ الأبْهیٰ» ۳ [مضمون به فارسی: غلام [از القاب حضرت بهاءُالله] آمده است تا جهان را زنده نماید و همۀ ساکنان زمین را متّحد فرماید. بزودی آنچه خدا اراده فرمود غالب خواهد شد و زمین را بهشتِ اَبهی خواهی دید.]

حضرت بهاءُالله نه تنها اظهار فرمودند که هدفشان اتّحاد جامعه و اِحیایِ حیاتِ انسانی است بلکه می فرمایند این امر یقیناً به وقوع خواهد پیوست.

موضوع وحدت عالم انسانی محور تعالیم حضرت بهاءُالله است
http://www.noghtenazar.org/node/1669 و آن را از همان اوّلین دورۀ آثار عرفانی حضرتشان تا آخرین آثار نازله از قلمشان مشاهده می کنیم و می یابیم. در «کلمات مکنونۀ عربی» http://www.noghtenazar.org/node/1550 می فرمایند:

«یا اَبناءَ الاِنسانِ هَلْ عَرَفتُمْ لِمَ خَلَقناکُم مِن تُرابٍ واحِدٍ لِئلّا یَفتَخِرَ اَحَدُ عَلیٰ اَحَدٍ وَ تَفَکَّرُوا فیٖ کُلِّ حینٍ فیٖ خَلقِ اَنفُسِکُم اِذاً یَنبَغیٖ کَما خَلَقناکُم مِنْ شَیْءٍ واحِدٍ اَنْ تَکُونُوا کَنَفسٍ واحِدَهٍ، بِحَیْثُ تَمْشُونَ عَلى رِجْلٍ واحِدَهٍ، وَتَأْکُلُونَ مِنْ فَمٍ واحِدٍ، وَتَسْکُنُونَ فِی أَرْضٍ واحِدَهٍ؛ حَتَّى تَظْهَرَ مِنْ کَیْنُوناتِکُمْ وَأَعْمالِکُمْ وَأَفْعالِکُمْ آیاتُ التَّوْحِیدِ وَجَواهِرُ التَّجْرِیدِ. هذا نُصحیٖ عَلَیکُمْ یا مَلأ الاَنوارِ…» ۴ [مضمون به فارسی: ای فرزندان انسان آیا دانستید چرا شما را از خاکی واحد آفریدیم؟ برای این که احدی بر احدی افتخار نکند و در هر حین در آفرینش خودتان تفکّر کنید. بنابراین شایسته است همان طور که شما را از شیء واحدی خلق کردیم، شما مانند نَفْسِ واحدی باشید. بطوری که بر پای واحد راه روید و از دهان واحد بخورید و در زمین واحد ساکن شوید تا این که از حقایق و ذات و اعمال و افعالِ شما آیات و نشانه های توحید و جواهرِ تجرید و انقطاع ظاهر شود. این نصیحت من برای شماست ای اهل انوار…]

هم چنین این بیانات بطور خلاصه و یا تلویحی اشاره به هدف نزول آثار مبار ک می باشد که در یکی از آخرین آثار خویش موسوم به «رسالۀ اِبْنِ ذِئب» http://www.noghtenazar.org/node/1681 دربارۀ استقرار حتمی وحدت نوع بشر بیاناتی نازل فرمودند.

حتی در این ایّام پر دغدغه طنین بیاناتشان در عالم وجود شنیده می شود.

در همین رساله مانند تمامی دیگر آثار حضرت بهاءُالله صریحاً و تلویحاً مُستعمین خویش را خطاب فرمودند. هم چنین در بیان زیر به کلّیۀ پیروان خویش در جواب یکی از پیروان که سؤالی در مورد حقیقتِ روح نموده بود و قسمتی از آن در زیر آمده چنین می فرمایند:

«اِنَّ الرّوحَ وَ العَقلَ وَ النّفْسَ وَ السَّمعَ وَ البَصَرَ واحِدَهٌ تَخْتَلِفُ بِاخْتِلافِ الأسْبابِ کَما فِی الاِنسانِ تَنْظُرُونَ ما یَفْقَهُ بِهِ الاِنسانُ وَ یَتَحَرَّکُ وَ یَتَکَلَّمُ وَ یَسْمَعُ وَ یَبْصُرُ کُلُّها مِنْ آیَهِ رَبِّهٖ فیهِ وَ اِنَّها واحِدَهٌ فیٖ ذاتِها وَلکِنْ تَخْتَلِفُ بِاخْتِلافِ الأسبابِ اِنَّ هٰذا لَحَقٌّ مَعلومٌ مَثَلاً بِتَوَجُّهِها اِلیٰ اَسبابِ السَّمعِ یَظهَرُ حُکمُ السَّمعِ وَ اسْمُهُ وَ کَذلِکَ بِتَوَجُّهِها اِلیٰ اَسبابِ البَصَرِ یَظهَرُ اَثَرٌ آخَرٌ وَ اسْمٌ آخَرُ فَکِّرْ لِتَصِلَ اِلیٰ اَصلِ المَقصودِ وَ تَجِدَ نَفسَکَ غَنِیّاً عَمّا یُذکَرُ عِندَ النّاسِ وَ تَکُونَ مِنَ المُوقِنینَ وَ کَذلِکَ بِتَوَجُّهِها اِلَی الدِّماغِ وَ الرّأسِ و اَسبابٍ اُخْریٰ یَظهَرُ حُکمُ العَقلِ وَ النَّفْسِ. اِنَّ‌ رَبَّکَ هُوَ المُقتَدِرُ عَلیٰ ما یُریدُ.» ۵ [مضمون به فارسی: بدرستی که روح و عقل و نفس و سمع و بصر یکی هستند که به اختلاف و تفاوت اسباب مختلف می گردند. همان طور که در انسان می بینید آنچه را که به آن انسان آگاه و دانا می گردد و به آن حرکت و تکلّم می کند و می شنود و می بیند همه از نشانه و آیتِ پروردگار او در اوست. و بدرستی که آن در ذات خود واحد است ولی به اختلاف اسباب گوناگون می شود. بدرستی که این حقّی است معلوم. مثلاَ به توجّه آن [روح] به اسباب شنیداری حُکمِ شنیدن و اسم آن ظاهر می شود و به همین ترتیب به توجّهش به اسبابِ بینایی اثر و اسم دیگری آشکار می شود. تفکّر کن تا به اصل مقصود برسی و خود را از آنچه نزد مردم است بی نیاز بیابی و از موقنین باشی و به همین ترتیب به تَوجّهِ روح به مغز و سر و اسبابِ دیگر حُکمِ عقل و نَفْس آشکار می گردد. بدرستی که پروردگار تو بر آنچه می خواهد مقتدر است.]

قدرت روح که قادر است به نکته ای «توجّه» نماید بسیار قابل اهمّیّت است. اهمّیّت آن در مواضیع مختلفه بیان گردیده به عنوان مثال در «کلمات مکنونه» می فرمایند:

«چشمی بَربَند و چشمی بَرگُشا، بَربَند یعنی از عالم و عالمیان بَرگُشا یعنی به جمالِ قُدسِ جانان.» ۶

قسمتی از یکی از خطابات حضرت عبدُالبهاء هم در مورد توجّه روح شاهد این مطلب است:

«… هنگامی که بشر فکر و قلب خویش را به برکت های روحی انسانی معطوف نمی کند و توجّه به سمت مادّیات و عالم جسمانیِ طبیعت توجّه می نماید… در عالمِ تأسف است! زیرا اگر صفات روحانی روح که سرچشمه اش روحِ اِلهی است مورد استفاده قرار نگیرد تدریجاً سست و ضعیف خواهد گردید و نهایتاً قدرت خویش را از دست می دهد و در حالی که منحصراً خواصّ مادّی روح انسان در نظر باشد گرچه بسیار قدرتمند می گردد ولی گمراهی و اسفناکی و درندگی و ظالم و خیانت کار و ستمکار و خشمگین و قسیُّ القلبی حاصل می گردد… نفسی با این خصوصیّات هدفش صدمه و آزار و اذیّت دیگران می باشد.

برعکس اگر در نفسی خصوصیّات روحانی تقویت گردد به طوری که از مادّیات روی گرداننده، وی الهی می گردد و چنان بشری می گردد که تمامی صفات رحمانی در وی ظاهر خواهد گردید و منعکس کنندۀ نورانیّت اِلهی خواهد گردید و عامل توسعه و گسترش روحانیّت عالم انسانی خواهد گردید زیرا چراغ خواهد گردید که طریق را نشان خواهد داد.» ۷

پاورقی ها:
توجّه: برای «محفوظ بودن حقّ چاپ» به اصل مقاله به انگلیسی مراجعه فرمائید.
(۱). این مقالۀ شمارۀ ۱۳۷ نویسنده می باشد.
(۲).مایکل کِرتوتی به مناسبت جشن دویستمین سالگرد تولّد مبارک حضرت بهاءالله که در ۲۱\۲۲ اکتبر ۲۰۱۷ برگزار می گردد تعهّد شخصی نموده که تا آن روز ۲۰۰ مقاله در مَواضیع مختلفۀ دیانت بهائی بنویسد. برای اصل این مقاله ها به: http://beyondforeignness.org/ مراجعه فرمائید.
(۳). نِداء الرّبُّ الجُنُود، صفحۀ ۴۱.
(۴). کلمات مکنونۀ عربی، شمارۀ ۶۸.
(۵). نِداء الرّبُّ الجُنُود، صفحۀ ۴۴.
(۶). کلمات مکنونۀ فارسی، شمارۀ ۱۲.
(۷). ترجمۀ تحت اللّفظی از (Paris Talks) صفحۀ ۳۱.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)