آرا گولر عکاس اسطوره‌ای ترکیه‌ درگذشت

آرا گولر٬ عکاس اسطوره‌ای ترکیه‌ که از مهمترین پیشگامان عکاسی خلاقانه در جهان است در ۹۰ سالگی در بیمارستان فلورانس نایتینگل درگذشت.

به گزارش مجله نوریاتو به نقل از آناتولی، ظفر گوکای، پزشک معالج گولر اعلام کرد که علی رغم تمامی تلاش‌ها گولر به دلیل نارسایی قلبی فوت کرده است.

آرا گولر را به نام “عکاس استانبول” می‌شناسند. عکس‌های گولر تصویر این شهر را، آن طور که در دهه ۵۰ تا ۷۰ بود، در تاریخ ثبت کرده‌اند. اورهان پاموک برنده جایزه نوبل، تصویرسازی رمان خود “استانبول” را با عکس‌های او انجام داد.

شصت سال پیش و در سال ۱۹۵۲، او اولین گزارش تصویری خود را با موضوع ماهیگیرهای محله کومکاپی استانبول، در یک روزنامه ارمنی زبان منتشر کرد.

آرا گولر از اواخر دهه ۵۰ همکاری خود با آژانس مگنوم فوتوز را آغاز کرد و خبرنگار مجله های تایم و لایف در ترکیه هم بود. کارهای او در موزه های بسیاری در سراسر جهان به نمایش گذاشته شده است.

مارک گریگوریان روزنامه نگار نامدار ارمنی می گوید: سال‌ها بود که می‌خواستم با گولر مصاحبه کنم. ولی هر بار که به استانبول سفر می کردم، گولر در خانه ییلاقی خود بود و یک بار هم گفتند که او بیمار است و نمی‌تواند با من ملاقات کند.

آرا گولر را به نام «عکاس استانبول» می‌شناسند. عکس‌های گولر تصویر این شهر را، آن طور که در دهه ۵۰ تا ۷۰بود، در تاریخ ثبت کرده‌اند. اورهان پاموک برنده جایزه نوبل، تصویرسازی رمان خود «استانبول» را با عکس‌های او انجام داد.

شصت سال پیش و در سال ۱۹۵۲، او اولین گزارش تصویری خود را با موضوع ماهیگیرهای محله کومکاپی استانبول، در یک روزنامه ارمنی زبان منتشر کرد.

گولر از اواخر دهه ۵۰ میلادی همکاری خود با آژانس مگنوم فوتوز را آغاز کرد و خبرنگار مجله های تایم و لایف در ترکیه هم بود. کارهای او در موزه های بسیاری در سراسر جهان به نمایش گذاشته شده است.

آرا گولر می گوید: اگر عکس های من از استانبول نبود، شهر قدیم تا حالا به دست فراموشی سپرده شده بود. از شهر قدیم استانبول دیگر چیزی نمانده است…

اورهان پاموک، برنده جایزه نوبل، می گوید بزرگترین دستاورد آرا گولر ثبت تصویری خاطرات استانبول برای میلیون ها نفر است؛ تصاویری که این شهر را با همه غنا و شاعرانه بودنش نمایش می دهد.

گولر در دهه ۵۰ از چهره بسیاری از مشاهیر عکاسی کرد، از جمله: وینستون چرچیل، ایندیرا گاندی، ماریا کالاس، آلفرد هیچکاک، مارک شاگال، سالوادور دالی و پابلو پیکاسو.

سرگِی پاراجانُف، عکاس ارمنی که در سرتاسر دنیا به دلیل آثارش از او تقدیر به عمل آمده، از جمله کسانی بودکه گولر او را در استانبول ملاقات و از او عکس گرفت.

ارمنی بودن او تاثیر بسیاری در کارهایش گذاشت. به گفته او، مجموعه عکس هایش از ماهیگیران ارمنی یکی از مهمترین و جدی ترین کارهایش بوده است که بعدها کتابی از آنها منتشر کرد.

آرا گولر می گوید: ‘مرا عکاس استانبول لقب داده اند، ولی خودم فکر می کنم که من یک شهروند جهانی هستم و یک عکاس جهانی.’

بالاخره، در یک روز گرم ماه اکتبر، همدیگر را در کافه خودش ملاقات کردیم: “کافه آرا” که در محله پرشور استقلال، در چند قدمی میدان تقسیم قرار دارد. کافه پرطرفداری است؛ میز و صندلی هایش تا لب خیابان چیده شده و عکس‌های بزرگ گولر دیوارهای خانه‌های اطراف را پوشانده است. گولر وارد شد و به عصایش تکیه داد. من با او به زبان ارمنی مصاحبه کردم، ولی وقتی دوستانش وارد کافه شدند متوجه زبان‌های ترکی، انگلیسی، فرانسوی و یونانی شدم. این برخوردها در استانبول یک جو بین‌المللی بوجود آورده است.

آرا گولر می‌گوید: “به من می‌گویند عکاس استانبول، ولی من شهروند جهانم. من عکاس جهان هستم.”

گولر در دهه ۵۰ از چهره بسیاری از مشاهیر جهان عکاسی کرد، از جمله وینستون چرچیل، ایندیرا گاندی، ماریا کالاس، آلفرد هیچکاک، مارک شاگال، سالوادور دالی و پابلو پیکاسو.

یکی از مهم‌ترین گزارش های او، مجموعه‌ای از گزارش های ویژه در مورد زندگی روزمره ماهیگیرهای ارمنی محله کومکاپی استانبول بود. این گزارش ها در میانه دهه ۵۰ در روزنامه «زمانک» در استانبول منتشر شد.

“”دیگر هیچ چیز از شهر آن زمان نمانده است. زیبایی شناسی شهر تغییر کرده است. تمدن دارد پیش می‌رود، ولی مردم ذائقه خود برای زیبایی را از دست داده‌اند.””

آرا گولر در این باره به من چنین می‌گوید: “با سردبیر روزنامه رفیق بودم، پدربزرگ آرا کچونیان، سردبیر فعلیش بود. گزارشم در مورد ماهیگیرهای ارمنی یکی از مهم ترین و جدی ترین کارهایم است. بعدها یک کتاب هم درباره آن‌ها چاپ کردم.”

اورهان پاموک، برنده جایزه نوبل، عکس‌های بسیاری از گولر را برای کتابش «استانبول» انتخاب کرده است.

پاموک در مقدمه کتابی از آثار آرا گولر می‌نویسد: “بزرگترین دستاورد آرا گولر، ثبت خاطره ای تصویری برای میلیون‌ها نفر است، که غنا و روح شاعرانه این شهر را به خوبی نشان می‌دهد.”

این نویسنده مشهور می افزاید: “هر بار که به جزئیات عکس‌های گولر از استانبول نگاه می‌کنم، می‌خواهم به پشت میزم بدوم و درباره این شهر چیزی بنویسم.”

گولر ارزش واقعی عکس‌هایش را می‌داند. او در حالی که در “کافه آرا” در قلب استانبول به قهوه اش لب می‌زند، می‌گوید: “اگر عکس‌های من از دهه ۵۰ و ۶۰ نبود، استانبول قدیم تا الان فراموش شده بود.”

او با عصبانیت می‌گوید: “دیگر هیچ چیز از شهر آن زمان نمانده است. زیبایی شناسی شهر تغییر کرده است. تمدن دارد پیش می‌رود، ولی مردم ذائقه خود برای زیبایی را از دست داده‌اند.”