وقتی سانسور اینترنت را می‌خورد

وحید ناظمی – سانسور همیشه وجود داشته و تنها از شکلی به شکل دیگر درآمده است. تا دو دهه پیش ملموس‌ترین شــکل سانســور، سانسور چاپی بود. اما با رواج استفاده از اینترنت و تولید محتوا در فضای مجازی حاال به سانســورهای چاپی، سانســور در اینترنت نیز اضافه شــده و حتی روزی هم تحت عنوان مبارزه با سانســور در اینترنت در تقویم جهانی تعیین شده است: ۱۲ مارس.

محدودیت دسترسی به اینترنت و چرخش آزاد اطالعات، با وجود جوان بودن اینترنت مشــکل بزرگی در برخی از کشــورهای جهان است. این محدودیت‌ها در قالب سانسور و فیل‌تر به دالیل و در سطوح مختلف تقریبا در تمام کشورهای دنیا کــه جامعــهای از کاربران آنالین دارند، رواج دارد. از جمله دالیلی که دولتمردان برای سانســور در اینترنت به آن‌ها اســتناد می‌کنند می‌توان به جلوگیری از انتشار پورنوگرافــی کــودکان و حمایت از حقوق کپیرایت گرفته یا دالیل سیاســی و امنیتی و اعتقادی اشاره کرد.

همانطور که وضعیت سیاســی و اقتصادی کشــورهای دنیا با هم یکی نیست، وضعیت دسترســی به اینترنت و محدودیت و فیلترینگ نیز در همه این کشــور‌ها یکســان نیســت. کره شمالی، کوبا، ترکمنستان و برمه بد‌ترین وضعیت را دارند و عمال دسترسی کاربران خود را به سیستم شبکه جهانی اینترنت قطع کردهاند.

در بعضی کشور‌ها سانسور اینترنت چنان گستره است که کاربران هم –آگاهانه یا ناخودآگاه- دچار خودسانسوری شده و از هر گونه انتقادی خودداری می‌کنند.

از جمله این کشــور‌ها می‌توان به چین اشــاره کرد که سیستم فیلترینگش بسیار پیشرفته و دقیق طراحی شــده و به راحتی به ردیابی مخالفان در فضای مجازی می‌پردازد.

طبق گفته انســتیتوی اینترنــت آزاد، هیچ دولتی نیســت که از گردش آزاد اطالعات در اینترنت رضایت کامل داشــته باشد و احساس نگرانی نکند هر سال هم به تعداد کشورهایی که گردش آزاد اطالعات را سانسور می‌کنند بیشتر می‌شود.

حــاال دیگــر دولتهای معدودی در جهان باقی ماندهاند که اینترنت را با کمترین سانســور در اختیار کاربرانشان قرار می‌دهند و برنامهای برای اعمال محدودیت آزادی در اینترنت ندارند.

برخالف تصور ما، برخی از کشورهایی داعیه‌دار دموکراسی در جهان، مجری اعمال محدودیت در اینترنت برای کاربرانشان هستند. طبق تحقیقات انجام شده، بیشترین سانسور روی سایت‌ها و وبالگهایی که محتوای سیاسی دارند اعمال می‌شود که این سانسور حدود ۱۹ درصد کل محتوای سانسور شده را تشکیل می‌دهد.

با این اوصاف و با وجود سرعت گسترش اینترنت می‌توان جدی‌تر شدن دولت‌ها برای سانسور هرچه بیشتر گردش آزاد اطالعات را به خوبی حس کرد. سانسوری که گاهی بســیار هوشــمند و حساب شده و گاهی بی‌دلیل و حتی گاهی به اشتباه انجام می‌شود. اما، نباید فراموش کرد که کاربران در سطوح مختلف همیشه راهی برای دسترسی به محتوای مورد نظرشان در اینترنت پیدا می‌کنند.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)