انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران بزرگداشتی برای سالروز تولد باباجان غفوراف، تاریخ‌نگار تاجیک، برگزار کرده است. صفر عبدالله پژوهشگر تاجیک سمرقندی از جمله مهمانان این بزرگداشت بود ولی چهار تن از سخنرانان دیگر تاجیک که قرار بود از تاجیکستان به ایران بیایند، نتوانستند روادید خود را به موقع دریافت کنند و تنها نمایندگان سفارت تاجیکستان در تهران در مراسم حضور یافتند و سخنرانی کردند.
صفر عبدالله هنگام سخنرانی در بزرگداشت باباجان غفوراف در ایران
در این مراسم صفر عبدالله، استاد دانشگاه زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه قزاقستان، نیز حضور داشت و یکی از سخنران‌های این مراسم بود. آقای عبدالله در گفت‌وگو با رادیو زمانه از فعالیت‌های علمی باباجان غفوراف صحبت کرد و از اهمیت این نوع بزرگداشت‌های چهره‌های تاجیک در ایران گفت. به نظر صفر عبدالله، خدمت‌هایی که چهره‌های تاجیک در زبان و ادبیات و تاریخ انجام داده اند محدود به تنها تاجیکان نیست بلکه برای کشور ایران و افغانستان نیز تاثیر دارد.
صفر عبدالله، زاده سمرقند و مقیم قزاقستان است و از معدود فعالان فرهنگی تاجیک است که بین همه کشورهای فارسی‌زبان رفت و آمد دارد و با وضعیت فارسی‌زبانان در آسیای میانه و ایران و افغانستان از نزدیک آشنایی دارد.
صفر عبدالله می گوید آرامگاه باباجان غفوراف در جریان ترمیم باغ عینی از محل اولیه خود به محل جدید کوچانده شده است. قبلا قبر باباجان غفوراف در کنار صدرالدین عینی قرار داشت.
باباجان غفوراف در اسکناس تاجیکستان
باباجان غفوراف، ۳۱ ماه دسامبر سال ۱۹۰۸ در روستای اسپیسند استان خجند به دنیا آمد و۱۲ ماه ژوئن سال ۱۹۷۷ درگذشت. در سال ۱۹۵۸ به عنوان رئیس بخش خاورشناسی اکادمیای علوم مسکو انتخاب شد و در مدت ریاست او ده‌ها اثر کلاسیک فارسی به زبان روسی ترجمه و چاپ شد.
باباجان غفوراف از معدود دانشمندان تاجیک است که در دهه هفتاد میلادی، در سال ۱۹۷۴ به مکه، به حج رفته است. با این که حج رفتن‌های چهره‌های سیاسی و فرهنگی شوروی که مسلمان‌زاده بودند، در راستای تقویت روابط دوستانه با کشور عربستان سعودی بود، اما این سفر باعث سرو صداهای زیادی در داخل کشور شد. میرزا ترسونزاده نیز در آن سال‌ها سفر حج رفت اما در بازگشت داستان کوتاهی در طنز از حاجیان شوروی و رویدادهای سفر آنان به مکه نوشت.
از مهم‌ترین آثار باباجان غفوراف کتاب تاریخی «تاجیکان» است که به چندین زبان ترجمه شده اما به گفته صفر عبدالله و دیگر تاریخ‌شناسان فارسی‌زبان خالی از ایرادهای تاریخی نیست. از جمله بحث‌های مربوط به ریشه واژه تاجیک و تاریخچه آن و ربط دادن آن به طاجیک (با طای عربی) در این کتاب با اشتباه‌هایی همراه است که سیاست روز شوروی تقاضا می‌کرد ولی این تنها اشکالی نیست که در این کتاب دیده می شود. با این که اصل کتاب ویرایش نشده، اما منتقدان تاجیک در مقاله‌های جداگانه اشکال زدایی کرده اند و این اشتباهات را به خوانندگان معرفی کرده اند. صفر عبدالله یکی از آنهاست.
روجلد کتاب «تاجیکان» با خط سیریلیک نوشته باباجان غفوراف
کتاب «تاجیکان» در مسکو، تاجیکستان، ایران و افغانستان به چاپ رسیده و چندین بار بازنشر شده است و از مهم‌ترین کتاب تاریخی از تاریخ پیدایش تاجیکان به عنوان قوم ایرانی و فارسی‌زبان محسوب می‌شود.
صفر عبدالله همین‌طور درباره توجه دانشمندان ایرانی به تغییر و تحولات فارسی‌زبانان آسیای میانه به خصوص ازبکستان گفت. به گفته او، فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در ایران و بنیاد سعدی آماده همکاری‌های فرهنگی در راستای ترویج و بهبود دادن وضع زبان فارسی در آسیای میانه اند.
قبل از این همایش بابجان غفوراف، بزرگداشت دیگری برای صدرالدین عینی در تهران و در بنیاد سعدی برگزار شده بود. صفر عبدالله از اهمیت و ارزش این گونه بزرگداشت‌های چهره‌های شناخته تاجیک در ایران ابراز خوشنودی کرد و گفت امید دارد که این گونه بزرگ‌داشت‌ها بیشتر برگزار بشود و نمایندگان تاجیکستان نیز بتوانند در آن فعالانه حضور داشته باشند. به نظر او این گونه همایش‌های فرهنگی در بهبود یافتن روابط بین تاجیکستان و ایران که در حال حاضر دستخوش تنش است مفید خواهد بود.
در این همایش مهدی محقق، دانشمند ایرانی و رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و از دوستان باباجان غفوراف از لحظه‌های دوستی به‌یادماندنی خود با این دانشکند تاجیک گفت.
به این گفت‌وگو می‌توانید در اینجا گوش دهید:
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.