وزیر انرژی افغانستان: ایران مسبب مشکل بی آبی در افغانستان است

تنش‌های لفظی میان مقام‌های این دو کشور نیز در پی افزایش بحران آبی و گسترش خشکسالی در این کشورها بر سر بهره‌برداری از منابع آبی مشترک افزایش یافته که سخنان روحانی و پاسخ مقام‌های افغان به آن از جمله آنهاست.

روژی کورد: مشکلات ناشی از مدیریت ناسالم منابع آب از سوی جمهوری اسلامی، تنها به ایران محدود نمی شود، اینک افغانستان نیز به شکوه برخواسته است.

علی احمد عثمانی، وزیر انرژی و آب افغانستان، ایران را متهم کرد که با «مدیریت ناسالم منابع آبی» باعث مشکلات زیست‌محیطی ناشی از کمبود آب در ایران و افغانستان شده است.

وی روز دوشنبه ۲۶ تیرماه ۱۳۹۶ شمسی در جلسه پرسش و پاسخ مجلس نمایندگان مجلس افغانستان، گفت: “ایران با استفاده «بی‌رویه» از آب‌های مشترک مرزی خود با افغانستان، باعث خشک شدن این حوزه‌های آبی شده است.”

وی همچنین افزود:«ایران ۶ حوزه آبی دارد و ۶۰۰ سد آب روی این حوضه‌ها ساخته است که ده‌ها سد آن روی ۴ حوضه مشترک با افغانستان ساخته شده و ایران آب دو حوضه مشترک را که از ایران سرچشمه می‌گیرد، به صورت قطع با ساخت سدها بالای افغانستان خشکانیده است؛ اما افغانستان تنها روی حوضه آبی هریرود یک بند سلما را ساخته است».

علی احمد عثمانی در بخش دیگری از سخنان خود به اظهارات حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در انتقاد از سدسازی‌های افغانستان و ترکیه انتقاد کرده و به آن پاسخ داد.

وزیر انرژی و آب افغانستان در واکنش به سخنان رئیس جمهوری ایران کهروز ۱۲ تیر در همایش سراسری «مقابله با گرد و غبار» گفته که «نمی‌توانیم در برابر آنچه محیط زیست ما را تخریب می‌کند، بی‌تفاوت باشیم، احداث سدهای متعدد در افغانستان» در ایران تأثیرگذار است، روز دوشنبه گفت که «کشورهای همسایه باید از هر گونه ادعای بی‌اساس خودداری کنند.»

مقام‌های افغان می‌گویند ایران باید به «معادله هیرمند» در استفاده از حوزه‌های آبی مشترک پایبند باشد که سالانه تنها ۸۵۰ میلیون متر مکعب از آب «هیرمند» را متعلق به ایران می‌داند.

منازعه بر سر آب در روستاها و استان‌های ایران از چند سال قبل شروع شده زیرا دوره خشکسالی در اغلب استان‌های ایران از میانگین معمول در دهه‌های گذشته طولانی‌تر شده و از مرز ۱۵ سال گذشته است.

در درگیری شامگاه یکشنبه ۲۶ تیر بین ساکنان روستای شهرستانک جغتای در سبزوار با ماموران نیروی انتظامی، ۱ تن کشته و ۱۲ تن دیگر مجروح شدند.

این درگیری در حین مناقشه بر سر حفر چاه و انتقال آب این روستا به روستاهای دیگر روی داد.

به نوشته رسانه‌ها، نیروی انتظامی طی این درگیری از سلاح گرم و مردم از سلاح سرد استفاده کرده‌اند.

قدس آنلاین می‌نویسد بر اساس تصمیم‌گیری اداره آب و فاضلاب جهت حل مشکلات آب شرب منطقه قرار بود چاه آبرسانی در روستای شهرستانک حفر شود اما این اقدام با اعتراض اهالی روستا همراه شد: «پس از حضور ماموران آب و فاضلاب در روستای شهرستانک برای حفر چاه آب شرب، اعتراض ساکنان روستا به تیراندازی منجر شد و مردم با سلاح سرد به سمت ماموران نیروی انتظامی حمله کردند.»

خبرگزاری ایلنا فرد کشته شده را یک کشاورز معرفی کرده و آمار متفاوتی به نسبت قدس آنلاین از مصدومان داده است. ایلنا به نقل از روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار می‌نویسد، تعداد مصدومین انتقال‌یافته به سبزوار ۱۱ نفر بوده که سه نفر به صورت سرپایی مداوا شده‌اند و هشت نفر بستری شده‌اند که دو نفرشان مامور انتظامی و باقی اهالی روستا بوده‌اند.

رحیم میدانی، معاون وزیر نیرو نیز زمانی با اشاره به احتمال بروز “مناقشه و منازعات و حتی جنگ” بر سر آب، یکی از پیامدهای وضعیت تنش آبی را درگیری و “تعارضات اجتماعی” دانست که “می‌تواند بین دو استان و یا داخل یک استان بین شهرستان‌ها و روستاها اتفاق بیفتد.”

خشکسالی ای که سراسر ایران را در برگرفته است و اکنون به عنوان یک مشکل ملی در ایران به آن نگاه می شد، احتمال درگیریهای زیادی را در ایران بالا برده است.

احتمال بروز تنشهایی در لرستان نیز با اخذ تصمیم آب این مناطق به اصفهان در ینده نزدیک وجود دارد.

ر اساس قراردادی که در سال ۱۳۵۱ خورشیدی میان امیرعباس هویدا، نخست وزیر وقت ایران، و موسی شفیق، همتای افغان وی به امضا رسید، مقرر شد در هر ثانیه ۲۶ متر مکعب آب رودخانه هیرمند با حجم سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب یا ۲۰ درصد از آب این رودخانه به دریاچه هامون ایران سرازیر شود.

گزارش‌ها حاکی است که پیش از آن، قراردادهای دیگری به صورت‌های ۳۰ درصد و ۵۰ درصد منعقد شده بود، اما هر کدام از آنها بعد از مدتی متوقف شد.

مطابق قرارداد ۱۳۵۱، حقابه ایران از رودخانه هیرمند در هلمند افغانستان حجم سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب تعیین شد.

اما مسئولان ایرانی می‌گویند از اواخر دهه ۱۳۷۰ و افزایش خشکسالی در سیستان و بلوچستان، میزان ورودی آب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون کم شده است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)