جنبش زنان در ایران قبل از فمینیسم، داعیه دار فمینیسم بوده است

شهلا اعزازی – کارگروه زنان و مناسبات خانواده انجمن جامعه شناسی ایران روز دوشنبه ۱۸ دی در پنلی به بررسی تحولات خانواده با توجه به رویارویی نقش زن در عرصه خصوصی و عمومی با حضور شهلا اعزازی و مریم رفعت جاه پرداخت.

به گزارش خبرنگار مهرخانه، در ابتدای جلسه اعزازی با ارائه آمارهایی از نرخ ازدواج و طلاق و نگرش های افراد جامعه در خصوص این مسائل برای بررسی دقیق تر به کتاب “تحولا فرهنگی در ایران” تألیف عباس عبدی و محسن گودرزی اشاره کرد و به طور خاص مخالفت ۹۰ درصدی جامعه با چندهمسری زنان را مورد توجه قرار داد و تصریح کرد: در چنین شرایطی در مجلس قوانین مربوط به چندهمسری مورد حمایت قرار می گیرند.
اعزازی شاخص های قدرت را ثروت، مشاغل سطح بالا و دانایی عنوان کرد و گفت: زنان به ثروت و مشاغل سطح بالا دسترسی ندارند، بلکه تنها از طریق کسب دانایی و تحصیلات می توانند به قدرت دسترسی پیدا کنند.

وی افزود:‌ مردان به دو علت می توانند اقتدار خود را از دست بدهند؛ یکی آنکه ذات مدرنیته با دیکتاتوری در تضاد است و دیگر این که فعالیت اقتصادی زنان در خانواده می تواند از این اقتدار بکاهد. به علت آنکه دولت متوجه این کاهش اقتدار در خانواده ها شده است، به تصویب لوایح ضد خانواده در مجلس از جمله چندهمسری و ازدواج موقت دست زده است.

وی با اشاره با مردسالاری دولتی در راستای تقویت مردسالاری خانوادگی گفت: در نظریات فمینیسم دهه ۷۰ میلادی دو نوع مردسالاری خصوصی و عمومی تعریف شده است. مردسالاری خصوصی به مردان و همسران اشاره دارد که از کار خانگی زنان بدون دستمزد سود می برند و مردسالاری عمومی و دولتی معمولاً مردسالاری سرمایه داری نامیده می شده است.
وی با انتقاد از تفکیک جنسیتی آن را یک جداسازی استراتژیک دانست و گفت: این مسئله منجر به از بین بردن هویت اجتماعی زنان و جداسازی دنیای آنان از مردان می شود؛ به طوری که مردان به پارک های مردانه می روند و زنان به پارک های زنانه، و این امر باعث خواهد شد تا زن و مرد که قرار است در زندگی خانوادگی در کنار هم باشند، در اجتماع دور از یکدیگر قرار بگیرند.

جنبش زنان در ایران متأثر از غرب نیست
سپس رفعت جاه به ارائه بحث خود پرداخت و با توجه به این که خانواده در ایران از حالت سنتی خارج نشده و به شکل مدرن در نیامده است، گفت: همچنان ویژگی های خانواده سنتی در خانواده ها مشاهده می شود.
وی عوامل دخیل در تحولات خانواده را ساختاری و فرهنگی دانست و تغییر در سبک زندگی برای خانواده و زنان، افزایش تحصیلات و تأخیر در ازدواج، تغییر در الگوی همسرگزینی و سن ازدواج، روابط خارج از چارچوب ازدواج از عوامل ساختاری و تغییر در روابط زن و مرد و مطرح‌شدن عشق با به‌وجودآمدن مفاهیم برابری و آگاهی زنان از حقوق خود را از عوامل فرهنگی برشمرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه همسرگزینی باید با محوریت والدین و معیار های سنتی صورت گیرد به اهمیت ازدواج و خانواده در جامعه پرداخت و گفت: الگوی همسرگزینی براساس تشخیص والدین دچار تغییر شده است.
وی شکاف جنسیتی بین زنان و مردان را از موجبات ایجاد چالش درخانواده و جامعه دانست و گفت: مردان تحصیل کرده که دارای خانواده سنتی‌اند، دچار نگرش جنسیتی‌اند و با ایجاد تغییر نگرش در زنان،‌ اگر شرایط مناسب برای ابراز توانمندی های آنان فراهم نباشد، آنها دچار چالش با جامعه خواهند شد.

در پایان جلسه حضار به طرح سؤال های خود پرداختند، اعزازی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این که جنبش زنان در ایران نشأت گرفته از جنبش زنان در غرب و طبق نظریات غربی است، گفت: به هیچ وجه این طور نیست و جنبش زنان در ایران از قبل از مشروطه و با درخواست ایجاد شرایط تحصیل زنان شروع شده است و مشاهده می شود که جنبش زنان در ایران قبل از فمینیسم، داعیه دار فمینیسم بوده است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)