انتخابات مجلس و تمایز اصلی جبهه متحد کرد با اصلاح‌طلبان

متن کامل مصاحبه با دکتر رحیم فرهمند عضو شورای رهبری جبهه متحد کرد که بخشی از سخنان و نقطه نظرات وی در سایت رادیو زمانه در گزارشی تحت عنوان انتخابات مجلس و دایره تنگ تفکرات اصلاح‌طلبان کرد، منتشر شده بود، در رابطه با اصلاح‌طلبی در ایران و دیدگاه‌ تشکل جبهه متحد کرد در مورد اصلاحات و همچنین دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و رد صلاحیت کاندیداهای این تشکل از سوی هیات نظارت شورای نگهبان.

قبل از هر توضیحی باید بگویم که در کشور ما، نیروهائی سازمان یافته، با تکیه بر ابزارهای قدرت، دست به اقداماماتی می‌زنند که مسیر تاریخ و تفکر مردم را به گمراهی می‌کشانند. متاسفانه این بلیه قرن‌ها است بر سر مردم ایران آمده و دیگر به معضلی مزمن تبدیل شده است.
مثلا واژه چالش را به زور به فرهنگ و ذهن مردم تزریق کردند که اساسا با مفهوم و مقصود واژه چلنج challenge در انگلیسی متفاوت است. واژه اصلاح‌طلبی و اصلاحات هم همانند مثال فوق مردم ایران را دچار سردرگمی کرده است.

در ایران، اصلاح‌طلبی با آنچه در جهان از آن استنباط می‌شود، متفاوت است. در ایران اصلاحات به معنای تغییر در رویه اداره کشور و در جهت تامین نیازهای عام و دمکراتیک مردم نیست، بلکه تغیراتی جزئی، در نوع نگاه حاکمیتی است. اصلاح‌طلبی در ایران، تغییرات را از منظر یک ایدئولوژی خاص، و نه عام بشری، می‌بیند. در حالی که مسائل اجتماعی، وجوهی نه عقیدتی و آن هم از نوعی خاص، بلکه ویژگی‌هائی فلسفی و گسترده‌تر دارند.
این‌ها بخشی از سخنان دکتر رحیم فرهمند، رییس سابق جبهه متحد کرد و عضو شورای رهبری این جبهه است که در رابطه با إصلاحات و اصلاح طلبی در ایران.
این عضو شورای رهبری جبهه متحد کرد در ادامه می‌گوید: «در تعریف رایج میان عوام، “جبهه متحد کرد” و دیگر کنشگران اجتماعی – سیاسی نیز گاها اصلاح‌طلب خوانده می‌شوند. اینجا است که مرز میان اصلاح‌طلبی در ایران با واژه اصلاحات که در همه جوامع بشری مورد نظر است بهم می‌ریزد.»
بنابه گفته آقای فرهمند، منظور “جبهه متحد کرد” از اصلاحات، بسیار گسترده‌تر از آن است که اصلاح‌طلبان فعلی ایران به آن اعتقاد دارند. وجه تمایز اصلی این است که اصلاح‌طلبان، مشکلات و حل آن‌ها را از زاویه‌ای خاص می‌بینند ولی “جبهه متحد کرد” آن را از زاویه جامعه‌شناسی عام می‌بیند.

وی برای روشن شدن موضوع به این مثال اشاره می‌کند که، «اکنون عراق به سه بخش تقسیم شده است. عرب‌های شیعه در جنوب، عرب‌های سنی در مرکز و کردها در شمال. وجه مشترک هر سه گروه انسان بودن آن‌ها است. در جنوب انسان‌ها را از زاویه شیعه بودن قبول دارند و در غیر اینصورت آن‌ها را از دایره شهروندان دارای حقوق‌همسان خارج و محروم می‌کنند. افراد وابسته به همین گروه قومی- نژادی، یعنی عرب‌ها، در مرکز عراق، انسان‌ها را لابلای دریچه تنگ سنی بودن می‌بینند و هرآنکه از این دایره تنگ خارج باشد را فاقد ارزش و دشمن و محکوم به نابودی ارزیابی می‌کنند. در حالی‌که انسان‌های قرارگرفته در شمال عراق، اساسا به گونه دیگری به مسئله نگاه می‌کنند. آن‌ها، انسان‌ها را فارغ از رنگ و زبان و فرهنگ و لباس، فقط به عنوان انسان می‌بینند. در آنجا مسلمان (چه شیعه و چه سنی) با یهودی و مسیحی و ایزدی و زرتشتی تفاوت حقوقی ندارند و کسی به جرم شیعه و یا سنی و یا یهودی و مسیحی بودن از حقی محروم و یا از حقوقی بهرمند نمی‌شود. تفاوت اصلاح‌طلبی “جبهه متحد کرد” نیز با اصلاح‌طلبی در ایران، علی‌رغم اشتراکاتی خاص، در همین نهفته است.»

عضو شورای رهبری جبهه متحد کرد همچنین می‌گوید: «ما ایرانیان را در انتخاب گونه تفکر و لباس و سازمان سیاسی- اجتماعی آزاد می‌بینیم و برای هرکدام از آن‌ها نه تنها حقوق متساوی با دیگران قائل هستیم، بلکه این گونه‌گونی را زیبا و مفرح می‌بینیم. مثلا ما به دلیل زمینه‌های اتحاد عمل، علاقمند هستیم که با اصلاح‌طلبان ایران، با وجود اینکه می‌دانیم که آنها از وجه و زاویه‌ای خاص به مسائل نگاه می‌کنند، اتحاد عمل داشته باشیم. ولی این گرایش را در برخی افراد وابسته به گروه‌های اصلاح‌طلب ندیده‌ایم. گرایش حاکم در این تفکر، نیروهای دیگر را به چند دلیل قابل وارد شدن به این دایره نمی‌بیند.»
آقای فرهمند در ادامه می‌افزاید: «شاید یکی از دلایل، ناشی از نگرشی باشد که بخصوص واژه “کرد” را نه به عنوان شهروند، بلکه به عنوان واژه‌ای امنیتی می‌بیند و برای اینکه از آن مفهوم تبری جوید و خود را همرنگ جریان حاکم نشان دهد، این مرزبندی را در اذهان شایع می‌کند. فعالیتی که تا کنون لا اقل برای خود آن‌ها نتیجه بخش نبوده است. متاسفانه این نوع نگاه با نگرش و نگاه گروه‌های تندرو رایج در دهه‌های اخیر که در کشورهای همسایه میلیون‌ها انسان را دچار عذابی الیم کرده است، در یک گروه خونی قرار می‌گیرند.»

عضو شورای رهبری جبهه متحد کرد می‌گوید: «بر خلاف “اصلاح طلبی” رایج در ایران، جبهه متحد کرد، نگرشی محدود ندارد. این نهاد همانند خصلت عام کردی، نمی‌تواند تنگ‌نظر باشد و حقوق انسانی را معطوف به نوع نگرش و یا طرز پوششی خاص نمی‌کند. از این رو دایره عمل آن بسیار گسترده‌تر است و برخلاف آنچه اصلاح‌طلبی رایج می‌نماید، گروه‌های انسانی بیشتر و متنوع‌تری را در خود جای داده است.»
آقای فرهمند در رابطه با اصلاح‌طلبان کرد نیز گفت: «در ایران، واژه‌ای هم به نام اصلاح‌طلبان کرد رایج شده است. این گروه هم تمامی ویژگی‌های “اصلاح طلبان” ایران را در این برهه زمانی دارا هستند. انتخاب صفت “کرد” برای اصلاح‌طلبان کرد، نه به معنای تفاوت با دیگر اصلاح‌طلبان و نه برای تاکید بر هویت کردی، بلکه برای تاکید بر وابستگی به طیف اصلاح‌طلبان مرکز است. به اعتقاد بسیاری از مردم ایران، دایره تفکرات و میدان عمل “اصلاح طلبی” تنگ و فاقد امکانات نظری و عملی برای حل مسائل عدیده ایران فعلی است.»

رحیم فرهمند در بخش دیگری از این گفت‌وگو، در مورد انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی و رد صلاحیت‌های گسترده از سوی هیات نظارت شورای نگهبان، در پاسخ به این سوال که آیا دلایل رد صلاحیت کاندیداهای مناطق کردنشین با همان هدفی که در کلی ایران صورت گرفته انجام شده یا اینکه، رد صلاحیت‌ها در کردستان دلایل دیگری هم می‌تواند داشته باشد؟ اظهار کرد: «متاسفانه رد صلاحیت کاندیداهای بخش‌های کردنشین ایران به دلایلی علاوه بر دلایل رد صلاحیت رایج طبیعی می‌نماید.
واقعیت این است که نیروها و جریاناتی، از اتفاقات سیاسی، خصوصا در ابتدای انقلاب، نه به سود منافع ملی همه ایرانیان، بلکه به سود فرقه‌گرائی و منافع گروهی خاص و نتیجتا، تضعیف بخش‌های دیگر این مجموعه ملی استفاده می‌کنند. به عنوان یک سند تاریخی باید بیاد بیاوریم که جریانات و گروه‌هائی از “مشروطه طلبی” که امری انقلابی و حرکتی رو به جلو و به سود ایران و ایرانی بود، در جهت منافع لحظه‌ای خود و برای نزدیکی و پشتیبانی از قدرت حاکم و دست آخر برای بدست‌گیری انحصاری قدرت استفاده کردند.

این فاکتور، هنوز هم در تلاش برای تاثیر گذاری بر رد صلاحیت برخی کاندیداهای کرد، بی تاثیر نیست.»
پیش از این خالد توکلی که از کاندیداهای نزدیک به جبهه متحد کرد به شمار می‌رود، در پاسخ به این سوال رادیو زمانه، که آیا این جبهه با رد صلاحیت‌های گسترده می‌تواند به همان اندازه که پیش‌بینی کرده بود نمایندگانی به مجلس بفرستد؟ عنوان کرده بود: «فکر نمی‌کنم جبهه متحد کرد بتواند نماینده‌ای به مجلس بفرستد. در این مرحله هم اگر کسی ادعا کند که کاندیدای مورد حمایت جبهه متحد کرد است رد صلاحیت خواهد شد.» اما آقای فرهمند بدون پاسخ صریح به این سوال می‌گوید: «تلاش ما، مبارزه با آن تفکر و مبارزه با تلاش انحصارطلبی و فرصت‌طلبانه‌ای است که ایران را با خطرات جدی مواجه کرده و هنوز هم تهدیدی جدی برای استقرار دمکراسی و حاکمیت قانون در ایران است.»
رحیم فرهمند علی‌رغم ردصلاحیت‌های گسترده با رد تحریم انتخابات، معتقد است: «شرکت نکردن در هر مبارزه‌ای و از آن جمله مبارزه انتخاباتی، کنار کشیدن از میدان مبارزه و واگذار کردن صحنه به همان فرصت‌طلبانی است که شما از عملکرد آنها ناراضی هستید. شرکت نکردن در این مبارزه و تلاش نکردن برای کم کردن میدان عمل گروه‌هائی که به هیچ چیزی جز منافع گروهی نمی‌اندیشند، اعتراضات و ناله‌های در حاشیه شما را بی‌اثر می‌کند.»
دبیر پیشین جبهه متحد کرد در ادامه افزود: «ما معتقدیم که باید از همه ابزارها برای بیان واقعیت، برجسته کردن حقوق مردم، ارتقای آگاهی عمومی و آگاه کردن مردم از خطرات احتمالی ادامه سیاست‌های مبهم و از همه مهمتر، حضور عملی و یا حداقل تاثیرگذاری، بر مراکز تصمیم‌گیری استفاده شود. دمکراسی حکم می‌کند که همه اقشار و گروه‌ها مجبور به پیروی از این رویه نباشند.»

با رد صلاحیت‌های گسترده کاندیداهای نمایندگی مجلس در سراسر ایران و نگاه امنیتی که حکومت ایران به مناطق کردنشین دارد، این احتمال که جبهه متحد کرد که هنوز نتوانسته مجوز فعالیت رسمی به عنوان یک حزب را در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی دریافت کند، بتواند همانند یک تشکل، کاندیداهایش را به مجلس بفرستد و دوباره همانند مجلس ششم، به تشکیل فراکسیون نمایندگان کرد بپردازد، امری محال به نظر می‌آید.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)