ارث زنان در قانون

در ماده ۹۴۰ قانون مدنی توارث زن و شوهر مقید به دائمی بودن نکاح شده است و می‌گوید «زوجین که زوجیت آنها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشد از یکدیگر ارث می‌برند» این ماده در صدد بیان یکی از موجبات ارث؛ یعنی سبب است که برای جمع شدن شرایط این موجب ارث دو شرط را ذکر کرده یکی دائمی بودن نکاح و دیگری عدم مانع که در (قسمت اول موانع ارث ذکر شد).
البته باید خاطرنشان کرد وقتی ارث تحقق می‌یابد که زوجین در زوجیت همدیگر باشند بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که نکاح دائم شرط توراث بین زوجین است و هم زن از مرد ارث می‌برد و هم مرد از زن ولی در نکاح منقطع که مفهوم مخالف نکاح دائم است نه زن از مرد ارث می‌برد و نه مرد از زن مگر اینکه شرط توارث در نکاح منقطع بین زوجین ذکر شود که البته این نکته اختلافی است و اتفاق نظری بین فقها وجود ندارد و گروهی از فقیهان می‌گویند با اینکه این شرط از شرایط ایجاد توارث را ندارد ولی اگر در این عقد شرط به سود یکی از آنها یا هر دو باشد می‌توان عقد و شرط را صحیح دانست.
ولی عده‌ای دیگر شرط را باطل می‌دانند و معتقدند اگر شرط را بپذیریم عقد منقطع چون بر اساس شرع شرایط اقتضای توارث را ندارد صحیح نیست پس با توجه به نزدیک بودن نظر قانونگذار به این نظر می‌توان گفت که شرط نافذ نیست و نمی‌توان بیگانه‌ای را با تراضی به شمار وارثان اضافه کرد ونه وارثی را از ارث محروم کرد چون قواعد ارث وابسته به نظم عمومی است وچون قانونگذار آن را سبب ارث نشناخته شرط وتراضی دو طرف مؤثر نیست.
با این حال اگر چه شرایط برای ارث زن در نکاح منقطع وجود ندارد اما اگر کسی مایل باشد می‌تواند بخشی از ترکه (اموال به جا مانده) را به همسر خود بعد از فوت واگذار کند به میزان ثلث ماترک به سود او وصیت کند همچنین، در صورتی که دادگاه از اوضاع و احوال و مفاد تراضی در عقد چنین استنباط کند که مقصود از شرط وراثت تملیک بخشی از ترکه به سود همسر است.
باید آن را نافذ وصحیح بداند و از این راه به عدالت کمک کرد. علاوه بر این، هر جا که به دلیل عدم ذکر مدت یا ابهام در مدت یا عبارت‌های به کار رفته در بیان مقصود نسبت به نوع نکاح تردید شود، بویژه در فرضی که مدت طولانی زندگی مشترک و داشتن فرزند آن را تأیید کند، باید آنچه را واقع شده است حمل بر نکاح دائم کرد.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)