چند سال پیش(34)؛7خرداد1359اولین دوره تشکیل پارلمان پس از انقلاب (روز قانون و هفته مجلس)
آنچه می خوانیدانتخابات پارلمانی،از اولین دوره درایران،تادوره ششم بعد ازانقلاب است:
1-در8مرداد1288درتهران اعلام شدهرمحله وکیل خودراتعیین کند.انتخابات این دوره دومرحله ای خواهد بود.
*توضیح: دومرحله ای شدن انتخابات پس ازتاسیس ج.ا.ا.بارهارچه بصورت عملی وچه درحد اعلام ونظریه،مشابه آن تکرارشده است.
2-درتاریخ30آبان1288انتخابات دوره دوم مجلس شورای ملی دردومرحله انجام شد.
3-درتاریخ30آبان1290طبق مصوبه مجلس، قانون انتخابات یک مرحله ای شد.
4-درتاریخ22مهر1328دکترمحمدمصدق به همراه200نفردیگر،بخاطرسوءجریان در انتخابات دوره شانزدهم دردربارتحصن کردند؛برای همین اخذآراموقتامتوقف شد.
5-درتاریخ19آبان1328قرائت آرای شهرتهران متوقف وانجمن نظارت برانتخابات بطلان آنرااعلام کرد.
6-درتاریخ10فروردین1329تعدادی ازطبقات مختلف مردم درمقابل وزارت کشور بخاطر آرای صندوق لواسانات تهران،دست به تجمع واعتراض زدند.این اعتراض باعث درگیری بین موافقان ومخالفان شدو سرانجام صندوق لواسانات باطل اعلام گردید.
7-درتاریخ25آذر1330دکترمحمدمصدق درمورددوره هفدهم مجلس گفت:این دوره برای اولین باردرتاریخ مشروطیت بدون دخالت ونفوذعوامل داخلی وخارجی انجام می گیرد.
8-درتاریخ10دی1330دررشت به مناسبت انتخابات مجلس،بین دسته جات مختلف،زدوخوردهایی صورت گرفت وعده ای زخمی ومجروح شدند.
9-درتاریخ24دی1330درچندمنطقه ازشهرتهران تظاهراتی بخاطرنحوه انتخابات صورت گرفت؛ ودراین رابطه درگیریهایی بوجودآمدوعده ای زخمی ومجروح شدند.
10-درتاریخ26دی1330بین موافقان ومخالفان درمبارزات انتخاباتی شهرستان خرم آباد زدوخوردهای شدیدی صورت گرفت که منجربه دخالت پلیس شد.دراین اعتراضات،سه نفرکشته و6نفرزخمی شدند.
11-درتاریخ16بهمن1330شمس قنات آبادی که برای کمک به انتخابات مردم وارد خرم آبادشده بود،مورد سوء قصد قرارگرفت.
12-درتاریخ19بهمن1330مبارزات انتخاباتی درزابل منجربه منارعات انتخاباتی شد و عده زیادی به قتل رسیدند.
13-درتاریخ8اردیبهشت1331دکترمحمدمصدق درنامه ای به مجلس،بوجود فساد دربعضی ازحوزه های انتخاباتی اشاره کردوگفت:مردم ازوکلای تحمیلی تنفرکامل دارند.مصدق ازنمایندگان خواست اعتبارنامه های آنان رامخدوش کنند.
14-درتاریخ9اردیبهشت1331آیت الله سیدفخرالدین جزایری(نایب رئیس انجمن نظارت برانتخابات تهران)در پاسخ به دکترمحمدمصدق(نخست وزیر) فساد در انتخابات تهران راتائیدکرد.
15-درتاریخ12بهمن1331آیت الله کاشانی درمصاحبه ای اعلام کرد:دولت، در انتخابات دوره هجدهم عملا دخالت کرده است وکاندیداهای دولتی از صندوقها بیرون آمده اند.
16-درتاریخ27مرداد1339بخاطردخالت حزب دولتی ملیون درانتخابات تهران و شهرستانها،منفردین دراطلاعیه ای به فسادآراء اشاره کردند.
بین کاندیداهای اقلیت واکثریت ومنفردین دراین رابطه زدوخوردهایی صورت گرفت.درهمین رابطه چندحوزه انتخاباتی ازسوی مقامات قضایی توقیف وباطل اعلام شد.
17-درتاریخ6آذر1339شاه انتخابات دوره بیستم راخدشه داراعلام کردودرهمین رابطه ازکلیه نمایندگان انتخاب شده ازحزب ملیون ومردم ومنفردین خواست استعفا بدهند.
18-درتاریخ24دی1320قانون جدیدانتخابات ازطرف دولت اعلام شدوانتخابات برای اولین مرتبه درایران به صورت کارت الکترال صورت گرفت.
*توضیح:موضوعی که پس ازتاسیس ج.ا.ا. مشابه آن بارهاازسوی مسئولین انتخاباتی مطرح شده است.
19-درتاریخ31مرداد1342جامعه روحانیت،دوره بیست ویکم انتخابات مجلس شورای ملی راتحریم کرد.
*توضیح:پس ازتاسیس ج.ا.ا.مشابه تاریخی آنرادرکناره گیری مجمع روحانیون مبارزازانتخابات وسیاست مشاهده کردیم.آنهاچون جزوحاکمیت هستند و بودند چنین اعتراضی رانمی توانستندعلنابه رخ بکشانند،لذابه استراحت سیاسی پرداختند وساکت شدند!
20-درتاریخ29شهریور1342طبق همان لیستی که دولت ازقبل تهیه واعلام کرده بود،نمایندگان مجلس از صندوق هابیرون آمدند.
*توضیح:مشابه تاریخی آن راپس ازتاسیس ج.ا.ا. درنحوه تائیدکاندیداهابانظارت استصوابی شورای نگهبان می توان احساس کرد؛البته بایک شکل وشمایلی کاملامتفاوت.
21-درتاریخ24اسفند1358،اولین انتخابات برای اولین تشکیل پارلمان درج.ا.ا.آغازشد.
2 2-درتاریخ15فروردین1359دردوره اول مجلس درنظام ج.ا.ا.،دههاگروه،انجمن وکاندیدادرشهرهای تبریز، نوشهر،رودسر،لنگرود،اراک،کرج،مشهد،کاشان،زنجان وماکونسبت بوجودتوطئه وتقلب درانتخابات اعتراض کرده وخواستارابطال و تجدید آن شدند.کمیسیونی7نفره ازسوی شورای انقلاب ماموررسیدگی شد.
23-درتاریخ6فروردین1359ابوالحسن بنی صدر(اولین رئیس جمهوری ج.ا.ا.) در پاسخ به اعتراض گروهی از کاندیداهادرموردتقلب درانتخابات گفت:اصل انتخابات را نباید لغوکرد.اماهرجاتقلب شده باشدباقاطعیت رسیدگی خواهدشد.
24-درتاریخ20اردیبهشت1359در23 شهرایران،بخاطرتخلف درمقررات انتخابات، رای گیری باطل اعلام شد؛ولی مجلس صحت آن راتائید کرد.
25 -درتاریخ5مرداد1359صحت انتخابات مرودشت ازطرف کمیسیون تحقیق باطل اعلام شد؛ولی مجلس صحت آنراتائید کرد.
26-درتاریخ26فروردین1363دومین انتخابات برای دومین دوره مجلس شورای اسلامی،درتاریخ ایران ثبت شد.
*توضیح:درانتخابات مجلس دوم که نهمین انتخابات درپنجمین سال پیروزی انقلاب بود،اوضاع سیاسی بسیارمتشنج بود.دردوره اول باتصویب طرح عدم کفایت سیاسی،بنی صدرازریاست جمهوری عزل شده بود.جنگ تحمیلی با فتح خرمشهرواردمرحله حساسی شد.درکناراین مسائل ماشین ترور توسط مخالفین مسلح به راه افتاد.حادثه انفجاردفترحزب جمهوری اسلامی،ازجمله آن بود. درمرحله اول درتهران دومیلیون و308هزارو319نفرودرمرحله دوم یک میلیون و251هزارو 160نفرشرکت کردند
27-درتاریخ16تیر1363بااصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی،شرایط انتخاب شدگان مجلس در مرحله اول تغییریافت.
28-درتاریخ4تیر1363انتخابات میاندوره ای62حوزه باطل اعلام شد.
27-درتاریخ19فروردین1367انتخابات برای تشکیل سومین دوره مجلس درج.ا.ا. ایران رسمااعلان شد.
28-درتاریخ2اردیبهشت1371درانتخابات مجلس چهارم توسط شورای نگهبان،به شیوه نظارت استصوابی،صلاحیت نزدیک به40تن ازنمایندگان دوره سوم ردشد.
*توضیح:انتخابات مجلس چهارم درفضایی برگزارشدکه نتایج آن پیشاپیش مشخص بود.اکثریت عناصروابسته به جناح چپ با اعمال نوع جدیدی ازنظارت که بعدها به نظارت استصوابی مشهورشد،رد صلاحیت شدند.درآ ستانه برگزاری انتخابات چهارمین دوره مجلس،غلامرضارضوانی رئیس هیأت مرکزی نظارت در تاریخ 24/2/1370طی نامه ای به شورای نگهبان،نظرتفسیری آن شورا در مورد نحوه اجرای اصل 99قانون اساسی را استعلام کرددرپاسخ به این استعلام، شورای نگهبان رأیی راصادرکردکه تاامروزمنشأ اتفاقات ومناقشات بسیاربوده است.این شورااعلام کرد:«نظارت مذکوردراصل 91قانون اساسی استصوابی است و شامل همه مراحل اجرایی انتخابات ازجمله تأییدوردصلاحیت کاندیداها می شود.
طبق نظریه نظارت استصوابی که بعدازسه دوره تشکیل پارلمان،ازکیسه شورای نگهبان بیرون آمده بود،افرادبسیاری ازآن زمان تاکنون،ردصلاحیت شده ومی شوند.نظریه ای که دردهه گذشته بفکرشان خطورنکرده بودوبایک کشف و استخراج تازه، قدرت تفسیری راکه قانون اساسی برعهده شان گذاشته به رخ کشاندند.تقریبا کسانی ازصندوق آرا بیرون خواهندآمد که آنهامی خواهندو اگر در این میان فردیاافرادی خلاف این جریان گام بردارند،دردوره بعدردصلاحیت شده و می شوندوازهمین طریق آن شجاعت وبرندگی تیزی یک نماینده راازاوسلب کرده و او را واداربه تقیه وخودسانسوری وسکوت ویابندگی ارباب قدرت می کنند.می توان بطورمثال،نمایندگان حزب پان ایرانیست وخاک وخون،یعنی احمدبنی احمد و محسن پزشکپوردرآخرین دوره مجلس شاه رانام بردکه البته آنهادیر جنبیدند و از پیش معرکه راباخته ونتوانستندازنمدانقلاب برای خودکلاهی بسازند.درسهای تاریخی گاهی برای عبرت،تکرارمی شود!
29-درتاریخ 12خرداد1375پنجمین دوره مجلس درج.ا.ا. افتتاح شد.
30-درتاریخ21فروردین1379شورای نگهبان گفت:دردوره ششم،تخلفات بسیار و کم نظیری دربخش فیروزخلخال صورت گرفته است.درهمین راستابخاطرابطال انتخابات خلخال،آشوب هایی بوجودآمد.
31-درتاریخ23فروردین1379شورای نگبهان اظهارداشت:تخلف درانتخابات مجلس ششم خیلی بیشترازدوره های قبل بوده است.
*توضیح:دراین زمان وزارت کشوردردست اصلاح طلبان حکومتی بود.دعوایی که مشابه آن بارها وبارهادرتقسیم قدرت بین دوجناح راست وچپ درنظام سیاسی ج.ا.ا.ایران همواره بوده است وقدرت وحاکمیت یک دهه دراختیارآنهاودهه دیگردراختیاررقیب.
این ازاولین جلوه های اختلاف شورای نگهبان ووزارت کشوربود.زمانی که شورای نگهبان صلاحیت رضوی، یکی ازنامزدهای طیف چپ راباوجود تأیید ازسوی هیأت اجرایی ردکردووزیرکشوروقت نیزاقدام شورای نگهبان راعملی غیرقانونی دانست.اختلافات تا آنجا بالاگرفت که وزارت کشوربه دستورمحتشمی پورنام رضوی رادرفهرست داوطلبان تأیید صلاحیت شده قرارداد،اما شورای نگهبان به ناظران خوددپای صندوقهای رأی گفت که نام رضوی رادرروی فهرستهامخدوش کنند.آهنگ چالش دونهاد ادامه یافت ودرادامه آن وزارت کشورتصمیم گرفت ناظران صندوقهایی که این حوادث در آن اتفاق افتاد،رابازداشت وشورای نگهبان هم تصمیم به ابطال گرفت .با این حال رضوی سرانجام به توصیه دوستانش وخیرخواهان ازصحنه رقابت کناررفت
32-درتاریخ31فروردین1379دبیرشورای نگهبان(آیت الله جنتی)گفت:بازشماری آرای نفرات28تا22تهران برای رفع شبهه هاصورت می گیرد.شایعه ابطال انتخابات تهران بی اساس است.
33-درتاریخ17اردیبهشت1379شورای نگبهان گفت:تعدادی ازصندوقهاکه درآنها آرای آقایان محتشمی،حداد عادل وهاشمی رفسنجانی عدد(صفر)منظورشده بود، پس ازبررسی عددواقعی از(صفر)به ترتیب به363، 332،420،حتی 1022افزایش یافت.
34-درتاریخ19اردیبهشت1379شورای نگهبان دراطلاعیه شماره 14خوداعلام کرد:آرای88 درصدد صندوقهای بازشماری شده درتهران مخدوش است.
35-درتاریخ31اردیبهشت 1379بدستوررهبرانقلاب ودرپاسخ به نامه شورای نگهبان،نتیجه قطعی انتخابات تهران براساس صندوقهای غیرمخدوش اعلام شد.
36-درتاریخ7/3/1379مجلس ششم درج.ا.ا.افتتاح شد.
*توجه
تاریخ تکرار می شود،وبرخی(گروههاواشخاص) عامدانه آنرا تکرارمی کنند؛وتاریخ تکراری می شود!
تمیزوشناسایی،تجزیه وتحلیل تاریخ تکراری،می تواند کاریک روزنامه نگار مستقل هم باشد.تادر تبیین راهبردهای آینده به ما کمک کند.
**درحاشیه:
آنچه خواندید،بخشی ازکتاب«مشابه تاریخی پارلمانی»اثر:«محمدشوری»است. که سال1386(6سال پیش) تحریر وبه اداره کتاب وزارت ارشاد جهت دریافت مجوز داده شد.مجوزآنرابا«ناشرمولف»دریافت کردم.اماوقتی باتوافق«شرکت انتشارات قلم»قراربراین شدکه این ناشرآنرابه سرانجام برساند،برای انجام امور اداری، دوباره به ارشادرفت ومجوزآن باطل شد.البته این پاسخی بودکه«انتشارات شرکت قلم»به من داد.ولی ازآنجاکه پیشترهمین انتشارات،درتوزیع و چاپ کتاب سه جلدی«همه حرف خدا»اثراینجانب،غش درمعامله کردوبه اشاره «نهادهای امنیتی واطلاعاتی»آنراتوزیع نکردو بایگانی نمود،این احتمال را هم می دهم که کتاب با تغییراتی وبانامی دیگربه چاپ رسیده باشد!
محمد شوری/نویسنده و روزنامه نگار/ششم خرداد1394
عکسی هم به پیوست امروز از مجلس گرفته ام
دیوارچینی دور مجلس(بهارستان) که در پلاکاردی در خیابان از آن باعنوان طرح همسان سازی با دیوار مجلس مشروطیت یادکرده اند!
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.