چند سال پیش(۳۴)؛۷خرداد۱۳۵۹اولین دوره تشکیل پارلمان پس از انقلاب (روز قانون و هفته مجلس)

آنچه می خوانیدانتخابات پارلمانی،از اولین دوره درایران،تادوره ششم بعد ازانقلاب است:
۱-در۸مرداد۱۲۸۸درتهران اعلام شدهرمحله وکیل خودراتعیین کند.انتخابات این دوره دومرحله ای خواهد بود.
*توضیح: دومرحله ای شدن انتخابات پس ازتاسیس ج.ا.ا.بارهارچه بصورت عملی وچه درحد اعلام ونظریه،مشابه آن تکرارشده است.
۲-درتاریخ۳۰آبان۱۲۸۸انتخابات دوره دوم مجلس شورای ملی دردومرحله انجام شد.
۳-درتاریخ۳۰آبان۱۲۹۰طبق مصوبه مجلس، قانون انتخابات یک مرحله ای شد.
۴-درتاریخ۲۲مهر۱۳۲۸دکترمحمدمصدق به همراه۲۰۰نفردیگر،بخاطرسوءجریان در انتخابات دوره شانزدهم دردربارتحصن کردند؛برای همین اخذآراموقتامتوقف شد.
۵-درتاریخ۱۹آبان۱۳۲۸قرائت آرای شهرتهران متوقف وانجمن نظارت برانتخابات بطلان آنرااعلام کرد.
۶-درتاریخ۱۰فروردین۱۳۲۹تعدادی ازطبقات مختلف مردم درمقابل وزارت کشور بخاطر آرای صندوق لواسانات تهران،دست به تجمع واعتراض زدند.این اعتراض باعث درگیری بین موافقان ومخالفان شدو سرانجام صندوق لواسانات باطل اعلام گردید.
۷-درتاریخ۲۵آذر۱۳۳۰دکترمحمدمصدق درمورددوره هفدهم مجلس گفت:این دوره برای اولین باردرتاریخ مشروطیت بدون دخالت ونفوذعوامل داخلی وخارجی انجام می گیرد.
۸-درتاریخ۱۰دی۱۳۳۰دررشت به مناسبت انتخابات مجلس،بین دسته جات مختلف،زدوخوردهایی صورت گرفت وعده ای زخمی ومجروح شدند.
۹-درتاریخ۲۴دی۱۳۳۰درچندمنطقه ازشهرتهران تظاهراتی بخاطرنحوه انتخابات صورت گرفت؛ ودراین رابطه درگیریهایی بوجودآمدوعده ای زخمی ومجروح شدند.
۱۰-درتاریخ۲۶دی۱۳۳۰بین موافقان ومخالفان درمبارزات انتخاباتی شهرستان خرم آباد زدوخوردهای شدیدی صورت گرفت که منجربه دخالت پلیس شد.دراین اعتراضات،سه نفرکشته و۶نفرزخمی شدند.
۱۱-درتاریخ۱۶بهمن۱۳۳۰شمس قنات آبادی که برای کمک به انتخابات مردم وارد خرم آبادشده بود،مورد سوء قصد قرارگرفت.
۱۲-درتاریخ۱۹بهمن۱۳۳۰مبارزات انتخاباتی درزابل منجربه منارعات انتخاباتی شد و عده زیادی به قتل رسیدند.
۱۳-درتاریخ۸اردیبهشت۱۳۳۱دکترمحمدمصدق درنامه ای به مجلس،بوجود فساد دربعضی ازحوزه های انتخاباتی اشاره کردوگفت:مردم ازوکلای تحمیلی تنفرکامل دارند.مصدق ازنمایندگان خواست اعتبارنامه های آنان رامخدوش کنند.
۱۴-درتاریخ۹اردیبهشت۱۳۳۱آیت الله سیدفخرالدین جزایری(نایب رئیس انجمن نظارت برانتخابات تهران)در پاسخ به دکترمحمدمصدق(نخست وزیر) فساد در انتخابات تهران راتائیدکرد.
۱۵-درتاریخ۱۲بهمن۱۳۳۱آیت الله کاشانی درمصاحبه ای اعلام کرد:دولت، در انتخابات دوره هجدهم عملا دخالت کرده است وکاندیداهای دولتی از صندوقها بیرون آمده اند.
۱۶-درتاریخ۲۷مرداد۱۳۳۹بخاطردخالت حزب دولتی ملیون درانتخابات تهران و شهرستانها،منفردین دراطلاعیه ای به فسادآراء اشاره کردند.
بین کاندیداهای اقلیت واکثریت ومنفردین دراین رابطه زدوخوردهایی صورت گرفت.درهمین رابطه چندحوزه انتخاباتی ازسوی مقامات قضایی توقیف وباطل اعلام شد.
۱۷-درتاریخ۶آذر۱۳۳۹شاه انتخابات دوره بیستم راخدشه داراعلام کردودرهمین رابطه ازکلیه نمایندگان انتخاب شده ازحزب ملیون ومردم ومنفردین خواست استعفا بدهند.
۱۸-درتاریخ۲۴دی۱۳۲۰قانون جدیدانتخابات ازطرف دولت اعلام شدوانتخابات برای اولین مرتبه درایران به صورت کارت الکترال صورت گرفت.
*توضیح:موضوعی که پس ازتاسیس ج.ا.ا. مشابه آن بارهاازسوی مسئولین انتخاباتی مطرح شده است.
۱۹-درتاریخ۳۱مرداد۱۳۴۲جامعه روحانیت،دوره بیست ویکم انتخابات مجلس شورای ملی راتحریم کرد.
*توضیح:پس ازتاسیس ج.ا.ا.مشابه تاریخی آنرادرکناره گیری مجمع روحانیون مبارزازانتخابات وسیاست مشاهده کردیم.آنهاچون جزوحاکمیت هستند و بودند چنین اعتراضی رانمی توانستندعلنابه رخ بکشانند،لذابه استراحت سیاسی پرداختند وساکت شدند!
۲۰-درتاریخ۲۹شهریور۱۳۴۲طبق همان لیستی که دولت ازقبل تهیه واعلام کرده بود،نمایندگان مجلس از صندوق هابیرون آمدند.
*توضیح:مشابه تاریخی آن راپس ازتاسیس ج.ا.ا. درنحوه تائیدکاندیداهابانظارت استصوابی شورای نگهبان می توان احساس کرد؛البته بایک شکل وشمایلی کاملامتفاوت.
۲۱-درتاریخ۲۴اسفند۱۳۵۸،اولین انتخابات برای اولین تشکیل پارلمان درج.ا.ا.آغازشد.
۲ ۲-درتاریخ۱۵فروردین۱۳۵۹دردوره اول مجلس درنظام ج.ا.ا.،دههاگروه،انجمن وکاندیدادرشهرهای تبریز، نوشهر،رودسر،لنگرود،اراک،کرج،مشهد،کاشان،زنجان وماکونسبت بوجودتوطئه وتقلب درانتخابات اعتراض کرده وخواستارابطال و تجدید آن شدند.کمیسیونی۷نفره ازسوی شورای انقلاب ماموررسیدگی شد.
۲۳-درتاریخ۶فروردین۱۳۵۹ابوالحسن بنی صدر(اولین رئیس جمهوری ج.ا.ا.) در پاسخ به اعتراض گروهی از کاندیداهادرموردتقلب درانتخابات گفت:اصل انتخابات را نباید لغوکرد.اماهرجاتقلب شده باشدباقاطعیت رسیدگی خواهدشد.
۲۴-درتاریخ۲۰اردیبهشت۱۳۵۹در۲۳ شهرایران،بخاطرتخلف درمقررات انتخابات، رای گیری باطل اعلام شد؛ولی مجلس صحت آن راتائید کرد.
۲۵ -درتاریخ۵مرداد۱۳۵۹صحت انتخابات مرودشت ازطرف کمیسیون تحقیق باطل اعلام شد؛ولی مجلس صحت آنراتائید کرد.
۲۶-درتاریخ۲۶فروردین۱۳۶۳دومین انتخابات برای دومین دوره مجلس شورای اسلامی،درتاریخ ایران ثبت شد.
*توضیح:درانتخابات مجلس دوم که نهمین انتخابات درپنجمین سال پیروزی انقلاب بود،اوضاع سیاسی بسیارمتشنج بود.دردوره اول باتصویب طرح عدم کفایت سیاسی،بنی صدرازریاست جمهوری عزل شده بود.جنگ تحمیلی با فتح خرمشهرواردمرحله حساسی شد.درکناراین مسائل ماشین ترور توسط مخالفین مسلح به راه افتاد.حادثه انفجاردفترحزب جمهوری اسلامی،ازجمله آن بود. درمرحله اول درتهران دومیلیون و۳۰۸هزارو۳۱۹نفرودرمرحله دوم یک میلیون و۲۵۱هزارو ۱۶۰نفرشرکت کردند
۲۷-درتاریخ۱۶تیر۱۳۶۳بااصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی،شرایط انتخاب شدگان مجلس در مرحله اول تغییریافت.
۲۸-درتاریخ۴تیر۱۳۶۳انتخابات میاندوره ای۶۲حوزه باطل اعلام شد.
۲۷-درتاریخ۱۹فروردین۱۳۶۷انتخابات برای تشکیل سومین دوره مجلس درج.ا.ا. ایران رسمااعلان شد.
۲۸-درتاریخ۲اردیبهشت۱۳۷۱درانتخابات مجلس چهارم توسط شورای نگهبان،به شیوه نظارت استصوابی،صلاحیت نزدیک به۴۰تن ازنمایندگان دوره سوم ردشد.
*توضیح:انتخابات مجلس چهارم درفضایی برگزارشدکه نتایج آن پیشاپیش مشخص بود.اکثریت عناصروابسته به جناح چپ با اعمال نوع جدیدی ازنظارت که بعدها به نظارت استصوابی مشهورشد،رد صلاحیت شدند.درآ ستانه برگزاری انتخابات چهارمین دوره مجلس،غلامرضارضوانی رئیس هیأت مرکزی نظارت در تاریخ ۲۴/۲/۱۳۷۰طی نامه ای به شورای نگهبان،نظرتفسیری آن شورا در مورد نحوه اجرای اصل ۹۹قانون اساسی را استعلام کرددرپاسخ به این استعلام، شورای نگهبان رأیی راصادرکردکه تاامروزمنشأ اتفاقات ومناقشات بسیاربوده است.این شورااعلام کرد:«نظارت مذکوردراصل ۹۱قانون اساسی استصوابی است و شامل همه مراحل اجرایی انتخابات ازجمله تأییدوردصلاحیت کاندیداها می شود.
طبق نظریه نظارت استصوابی که بعدازسه دوره تشکیل پارلمان،ازکیسه شورای نگهبان بیرون آمده بود،افرادبسیاری ازآن زمان تاکنون،ردصلاحیت شده ومی شوند.نظریه ای که دردهه گذشته بفکرشان خطورنکرده بودوبایک کشف و استخراج تازه، قدرت تفسیری راکه قانون اساسی برعهده شان گذاشته به رخ کشاندند.تقریبا کسانی ازصندوق آرا بیرون خواهندآمد که آنهامی خواهندو اگر در این میان فردیاافرادی خلاف این جریان گام بردارند،دردوره بعدردصلاحیت شده و می شوندوازهمین طریق آن شجاعت وبرندگی تیزی یک نماینده راازاوسلب کرده و او را واداربه تقیه وخودسانسوری وسکوت ویابندگی ارباب قدرت می کنند.می توان بطورمثال،نمایندگان حزب پان ایرانیست وخاک وخون،یعنی احمدبنی احمد و محسن پزشکپوردرآخرین دوره مجلس شاه رانام بردکه البته آنهادیر جنبیدند و از پیش معرکه راباخته ونتوانستندازنمدانقلاب برای خودکلاهی بسازند.درسهای تاریخی گاهی برای عبرت،تکرارمی شود!
۲۹-درتاریخ ۱۲خرداد۱۳۷۵پنجمین دوره مجلس درج.ا.ا. افتتاح شد.
۳۰-درتاریخ۲۱فروردین۱۳۷۹شورای نگهبان گفت:دردوره ششم،تخلفات بسیار و کم نظیری دربخش فیروزخلخال صورت گرفته است.درهمین راستابخاطرابطال انتخابات خلخال،آشوب هایی بوجودآمد.
۳۱-درتاریخ۲۳فروردین۱۳۷۹شورای نگبهان اظهارداشت:تخلف درانتخابات مجلس ششم خیلی بیشترازدوره های قبل بوده است.
*توضیح:دراین زمان وزارت کشوردردست اصلاح طلبان حکومتی بود.دعوایی که مشابه آن بارها وبارهادرتقسیم قدرت بین دوجناح راست وچپ درنظام سیاسی ج.ا.ا.ایران همواره بوده است وقدرت وحاکمیت یک دهه دراختیارآنهاودهه دیگردراختیاررقیب.
این ازاولین جلوه های اختلاف شورای نگهبان ووزارت کشوربود.زمانی که شورای نگهبان صلاحیت رضوی، یکی ازنامزدهای طیف چپ راباوجود تأیید ازسوی هیأت اجرایی ردکردووزیرکشوروقت نیزاقدام شورای نگهبان راعملی غیرقانونی دانست.اختلافات تا آنجا بالاگرفت که وزارت کشوربه دستورمحتشمی پورنام رضوی رادرفهرست داوطلبان تأیید صلاحیت شده قرارداد،اما شورای نگهبان به ناظران خوددپای صندوقهای رأی گفت که نام رضوی رادرروی فهرستهامخدوش کنند.آهنگ چالش دونهاد ادامه یافت ودرادامه آن وزارت کشورتصمیم گرفت ناظران صندوقهایی که این حوادث در آن اتفاق افتاد،رابازداشت وشورای نگهبان هم تصمیم به ابطال گرفت .با این حال رضوی سرانجام به توصیه دوستانش وخیرخواهان ازصحنه رقابت کناررفت
۳۲-درتاریخ۳۱فروردین۱۳۷۹دبیرشورای نگهبان(آیت الله جنتی)گفت:بازشماری آرای نفرات۲۸تا۲۲تهران برای رفع شبهه هاصورت می گیرد.شایعه ابطال انتخابات تهران بی اساس است.
۳۳-درتاریخ۱۷اردیبهشت۱۳۷۹شورای نگبهان گفت:تعدادی ازصندوقهاکه درآنها آرای آقایان محتشمی،حداد عادل وهاشمی رفسنجانی عدد(صفر)منظورشده بود، پس ازبررسی عددواقعی از(صفر)به ترتیب به۳۶۳، ۳۳۲،۴۲۰،حتی ۱۰۲۲افزایش یافت.
۳۴-درتاریخ۱۹اردیبهشت۱۳۷۹شورای نگهبان دراطلاعیه شماره ۱۴خوداعلام کرد:آرای۸۸ درصدد صندوقهای بازشماری شده درتهران مخدوش است.
۳۵-درتاریخ۳۱اردیبهشت ۱۳۷۹بدستوررهبرانقلاب ودرپاسخ به نامه شورای نگهبان،نتیجه قطعی انتخابات تهران براساس صندوقهای غیرمخدوش اعلام شد.
۳۶-درتاریخ۷/۳/۱۳۷۹مجلس ششم درج.ا.ا.افتتاح شد.
*توجه
تاریخ تکرار می شود،وبرخی(گروههاواشخاص) عامدانه آنرا تکرارمی کنند؛وتاریخ تکراری می شود!
تمیزوشناسایی،تجزیه وتحلیل تاریخ تکراری،می تواند کاریک روزنامه نگار مستقل هم باشد.تادر تبیین راهبردهای آینده به ما کمک کند.
**درحاشیه:
آنچه خواندید،بخشی ازکتاب«مشابه تاریخی پارلمانی»اثر:«محمدشوری»است. که سال۱۳۸۶(۶سال پیش) تحریر وبه اداره کتاب وزارت ارشاد جهت دریافت مجوز داده شد.مجوزآنرابا«ناشرمولف»دریافت کردم.اماوقتی باتوافق«شرکت انتشارات قلم»قراربراین شدکه این ناشرآنرابه سرانجام برساند،برای انجام امور اداری، دوباره به ارشادرفت ومجوزآن باطل شد.البته این پاسخی بودکه«انتشارات شرکت قلم»به من داد.ولی ازآنجاکه پیشترهمین انتشارات،درتوزیع و چاپ کتاب سه جلدی«همه حرف خدا»اثراینجانب،غش درمعامله کردوبه اشاره «نهادهای امنیتی واطلاعاتی»آنراتوزیع نکردو بایگانی نمود،این احتمال را هم می دهم که کتاب با تغییراتی وبانامی دیگربه چاپ رسیده باشد!
محمد شوری/نویسنده و روزنامه نگار/ششم خرداد۱۳۹۴

عکسی هم به پیوست امروز از مجلس گرفته ام
دیوارچینی دور مجلس(بهارستان) که در پلاکاردی در خیابان از آن باعنوان طرح همسان سازی با دیوار مجلس مشروطیت یادکرده اند!

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com