10013512_1412828605643433_957488350_n

کوردستان یا سرزمین کوردها، منطقه‌ای استراتژیک در قلب خاورمیانه است که در جغرافیای امروز مناطق مهمی از ترکیه، ایران، عراق و سوریه را در بر می‌گیرد ، کشوری با بیش از چهل میلیون جمعیت ، که مرز مشخصی ندارد اما غیر قابل انکار و در نتیجه یک حقیقت است.
کوردها همپای تاریخ در کوردستان زیسته و در پیشرفت و مدنیت انسان امروز ، نقش به سزایی داشته اند، آنها اگرچه برای بقای خود و دیارشان سالهاست که خون می دهند ، اما سیاست سلطه همواره سعی در تخریب ، تاراج و نابودی ملت و فرهنگ آنها را داشته و کوردستان به طور مداوم ، آماج هجوم همسایه ها قرار گرفته و یا قربانی نبرد میان قدرت های جهانی – منطقه ای شده است.
ملت کورد ، با آنکه بیش از ۲۵۰۰ سال است که مالکیت سرزمین اجدادیشان را در اختیار ندارند ، هیچگاه در طول تاریخ مطیع و فرمانبر سلطه نبوده و همواره در حال مقاومت و مبارزه ، حقوق خود را طلبیده و برای آن ها جنگیده است. پیش از مادها حکومت های مقتدر در کوردستان وجود داشته و بعد از سقوط ماد نیز، بارها شوریده و حکومتهای محلی یا خود مختار را در هر فرصتی برای کسب استقلال تشکیل داده است ،که با سرکوب های خونین سقوط کرده اند.
با آنکه در حقانیت استقلال برای ملت ها شکی نیست ، گاه افکار عمومی و گاهی خود کوردها این حقوق و مطالبات برحق را بی اساس دانسته و حق استقلال ملی و تشکیل کشوری یکپارچه را نادیده و یا دور از واقعیت می دانند . در این نوشتار سعی شده تا در عین رعایت اختصار و بیان حقیقت بر اساس مستندات و وقایع تاریخی ، نظریات علمی و مبانی انسانی، تاریخ ، مطالبات و حقوق ملی کوردها بیان شود و امید است که راستی ها مورد قضاوت قرار گیرد.

در ابتدا باید یادآور شویم کوردستان بر پایه کتیبه شرف نامه بسیار ویسع تر از اکنون بوده است ، اما کوردها در دوران تحت سلطگی ، بیشتر از ۵۰% خاک سرزمینشان را از دست داده و مناطق کوردنشین ، تفریس ، تتریک و تعریب شده است.
همچنین در این نوشته کوردستان ،به معنای سرتاسر مناطق کوردنشین و جغرافیای واقعی کوردها آمده است.

مقدمه
انسان در راه تکامل و بقا، در مقابل خشم طبیعت ، بلاهای طبیعی و شرایط جوی مقاومت کرد و در برابر درندگان به دفاع پرداخت. با دانش ، شعور ، درک صحیح ،شناخت موانع ، کمک ابزار و .. گام برداشته و با تلفیق علم باتجربه ،به پیرامونش وسعت بخشید ، سرعت پیشرفت خود را افزایش داد ، نیاز را دریابید و در جهت رفع آن کوشید. کنجکاوی ایجاد گشت و توان اندیشیدن به سان شمشیری دو لبه بر انسان تاثیر گذارد. سوال های فراوانی ایجاد شد و انگیزه هایی مضاعف برای هرچه زودتر رسیدن به جواب ، فوران کرد. توسل به قدرتهای فرازمینی ، ادیان و خرافات به عنوان مکمل یا تسکینی برای دردها رشد کردند و همزمان اندیشه ها متولد و ماندگار شدند.
پیش آهنگان در اراده و زندگی افراد نفوذ کرده و سرنوشت ها را رقم زدند. تجربه و خرد جمعی ارزش خود را نمایاند و قبایل به محاسبه منافع پرداختند. همزمان با رشد معانی مبارک ، زشتی ها هم پدیدار شدند و گاه غریزه ی حیوانی غالب شده و تلاش برای توسعه قلمرو و اعمال قدرت و برتری بر دیگران ، سبب جنگ و خونریزی می شد ، حافظه ی تاریخی شکل گرفت و احساس تعلق و ژنتیک قوم ها را به وجود آوردند.
تلاش برای زندگی بهتر و ماجراجویی در قالب کوچ های جمعی و بزرگ ، از طبیعت خشن یا بی بهره به سمت نواحی خوش آب و هوا و پر بهره نمایان شد. مهاجران در کوهستان ها ،مناطق امن در برابر بلایا،زمینهای حاصلخیز و نزدیک رودخانه یا منابع آبی مستقر شدند . . خط و نوشتن ابداع شد و آیین وسنتهای تاریخی ، فرهنگ ها را به وجود آوردند. از جوامع کوچک و آبادی ها تا شهرهای کاملا متمدن بنا شدند و مراکز قدرت ایجاد گشت. مفاهیم مالکیت ، حاکمیت یا فرمانروایی به وجود آمدند ، تجارت و بازرگانی رونق گرفت ، مراکز نظامی و امنیتی جهت دفاع از آنها تشکیل و اولین نمونه های تمدن پدیدار شدند.
جنگ حکومت بر سر قلمرو و وسعت بخشیدن به آن درمی گیرد و دولت هایی بر سر افزایش توان و قدرت ، قلمروهای همسایه را درمی نوردند، که ملت یکی از آنها محکوم به شکست است و در نتیجه ، اموال و دارایی های آنها غنیمت جنگی به شمار آمده ، سرزمین ، اختیار و اراده ی آنها غصب شده و ملتشان به اسارت موجه در می آید.
پیشینیان گاه تا جایی پیش رفته اند که باعث شرم وارثان می شوند و دردناکتر آنکه برخی از ما پس از گذشت سده ها و حضور در عصر مدنیت و دموکراسی همچنان در اشکال نوین سعی در کشور گشایی ، استعمار و حکمرانی بر سایر ملت ها را داشته و سبب می شویم که زندگی ملتی به جنگ اثبات وجود و هویت مبدل شده و خود توامان با زندگی روزمره ، حقیقت را انکار و یا پنهان می کنیم.

کوردستان باستان
در ابتدا انسان ها در جنگل و روی درختان می زیستند و بیشتر از گیاه و میوه تغذیه می کردند ،اما بعد ها بر اثر تغییرات آب و هوایى و نابودى بخش عمده ای از جنگل‌ها و حیوانات محل زندگی خود را تغییر داده و در غارها ساکن شدند , سپس به دشت ها و نواحی مسطح تر و دارای منابع آبی روی آوردند.
انسانهای نخستین در عصر غارنشینی برای مهار طبیعت و در امان بودن از خشم آن، به غارها پناه بردند و به نوعی غارها اولین مامن و مسکن بشر به شمار می آیند. نمونهٔ مهم انسان غارنشین نئاندرتال ( Neanderthal ) است و احتمالاً آتش را کشف کرده و از آن براى گرما ، نور و رماندن حیوانات وحشى استفاده کرده است. نئاندرتال‌ها که در حدود ۳۰۰ هزار سال پیش در اروپا و آسیا ساکن شدند ، از ۲۵ هزار سال قبل ناپدید شده و یا تکامل یافتند.
دکتر «رابرت بریدوود» باستان شناس معروف امریکایی معتقد است بسیاری از اجتماعات اولیه بشری در درّه های واقع در میان کوهستان ها و در ارتفاعات معینی به وجود آمده است ، تا انسان های اولیه بتوانند به شکار حیوانات وپرندگان پرداخته و دانه حبوبات خودرو که در اطرافشان می رویید را جمع آوری کنند ، بعضی دانه ها را بکارند و در موقع معین از محصول آن استفاده و یا برای زمستان انبار کنند.

با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی کوردستان، که منطقه ای غالبا کوهستانی با غارهایی فراوان است ، به ارتباط این دو بیشتر پی می بریم. کوردستان با دارا بودن غارهایی باستانی مانند : “بیستون” در کرمانشاه ( بین ۴۰ تا ۷۰ هزار سال) ، “هزارمرد” (۵۰ هزار سال پیش از میلاد) و “زرزی” (بین ۱۲ تا ۱۸ هزار سال پیش از میلاد) در نزدیک سلیمانیه، “کاوات” در جوانرود، “برده سپید” در لورستان و.. یکی از خاستگاههای انسانهای نخستین است و ارتباط نزدیکی با آن دوره دارد.

غار شانیدر (Shanidar Cave)
غار شانیدر(شانیدەر) در نزدیکی رواندز در جنوب کوردستان قرار دارد و بر اساس شواهد بدست آمده و تحقیقات رابرت سولکی و همکارانش، حاکی از سکونت انسان بیش از دویست هزار سال پیش ، در این غار است.
در غار شانیدر بقایای پنج پیکر مربوط بە انسانهای نئاندرتال کشف شد کە کارشناسان قدمت آن را شصت هزار سال پیش از میلاد تخمین زده اند و بقایای آبادی شانیدر هم کە ده هزار سال قدمت دارد را به عنوان یکی از اولین نمونه های اجتماعات بشری خواندەاند. باید اضافه کرد این منطقە خاستگاه حکومت ها و تمدن هایی چون مانا، سوباری، میتانی و هیتی ها نیز بوده است.
آن مک‌کورد مى‌نویسد در غار شانیدر، جمجمه اى شصت هزار ساله یافته است که خانواده‌ اش براى او قبرى کنده بودند و جسد بر بسترى از گل نهاده شده و روی آن هم گل هایی برای ادای احترام گذاشته بودند’

غار کونجی (kunji cave)
غار کونجی در جنوب شرقی شهر خرم آباد واقع است و در سال ۱۹۵۱ م توسط هنری فیلد شناسایی شد ، سپس توسط فرانک هول و کنت فلانری مورد حفاری و کاوش قرار گرفت و آثار به دست آمده نشانگر سکونت انسان در ۴۰ هزار سال قبل در این مکان است.
در سال ۱۹۶۹ میلادی جان اسپت این غار را مورد حفاری مجدد قرار داد که در این حفاری که به روش شبکه بندی صورت گرفت آثار دوران برادوستین (پارینه سنگی جدید) و زارزین (فراپارینه سنگی) هم در غار پیدا شده اند.

غار پبده (pebdeh cave)
نمونه بعدی غار پبده در منطقه لالی و کوه انبار سفید در دامنه ی زاگروس و منطقه بختیاری ها است کە توسط باستان شناس فرانسوی ، گریشمن، برای اولین بار مورد کاوش قرار گرفت و ۱۵ هزار سال قدمت دارد. بر اساس شواهد و آثار بجا مانده از زندگی مردم آن دوران، کارشناسان معتقدند کە آنها از اجداد بختیاری ها و یکی از تیره های نژاد کورد هستند.

تپه گوبکلی (Gobekli tepe)
“گردی گوبکلی” اولین نیایشگاه انسانی است که تا کنون کشف شده و در ۱۴ کیلومتری شهر اورفا در شمال کوردستان قرار دارد و از طرف باستان شناسان به عنوان یکی از بزرگ ترین کشف های تاریخ معرفی می شود. این مکان ۱۱.۶۰۰ سال قبل بنا شده و برای اولین بار به طور اتفاقی توسط چوپانی کورد در سال ۱۹۹۴ کشف گردید. بر اساس پژوهش های این کلاوس اشمیت عضو انجمن باستان شناسی آلمان و پس از ۱۵ سال حفاری مداوم ، تمامی نظریات تاریخ نویسان درباره عقاید دینی اولیه انسانها به چالش کشیده شد. برخی از باستان شناسان معتقدند که انسان در ۱۱.۰۰۰ سال قبل توان ساختن چنین بنایی را نداشته و این خارج از اراده انسان آن زمان است..
برای ساختن چنین بنای بزرگی که وزن سنگهای بزرگ آن به ۱۶ تن می رسد ، برش خورده و صدها متر جابجا شده اند ، نیاز به گرد آوردن تعداد زیادی انسان در یک مکان واحد داشته و اتفاقی است که با توجه به شواهد پیش از آن روی نداده است. بررسیهای ژئومغناطیسی در این منطقه از کوردستان ، از وجود بیست نیایشگاه خبر می دهد که کهنترین آنها مربوط به ۱۱.۶۰۰ سال پیش و آخرین آنها ۱۰.۲۰۰ سال قدمت دارد.

تپه چغاگاوانه
تپه چغاگاوانه در نزدیکی اسلام آباد غرب از شهرهای استان کرمانشاه است و گندم،جو و عدس اهلی به دست آمده نشان می دهد از ۱۲.۰۰۰ سال قبل انسان در کوردستان به کشاورزی پرداخته است.
محققانی چون «نیکلاس کنارد»، «سیمون ریحل»، از باستان شناسان دانشگاه توبینگن آلمان، به همراه محققان مرکز تحقیقات باستان شناسی ، در اکتشافات خود از منطقه چغاجلان، ابزاری چون هاون، دستۀ هاون و آسیاب سنگی کشف کرده اند و قدمت آنها را بین ۱۱.۵۰۰ تا ۱۲.۰۰۰ سال می دانند.

بیستان سور
در روستای بیستان سور(بێسان سوور) در فاصله ۲۳ کیلومتری از شهر سلیمانیه پرفسور “راجر متیوس” با سرپرستی یک تیم باستان شناسی از دانشگاه ریدینگ انگلیس بعد از چندین سال حفاری و تحقیق در منطقە ، می گوید طبق مدارک که به دست آمده بیش از ۱۱.۰۰۰ سال قبل در روستای بیستان سور کشاورزی صورت گرفته است،

آقای «بریدوود» نیز در کاوش های اطراف کرمانشاه (تپه سرآب) ، شواهدی به دست آورده کە نشان می دهد حدود ۹۰۰۰ سال پیش در اطراف کرمانشاه انسان هایی از مرحله غار نشینی و شکار حیوانات خارج شده و وارد مرحله شهر نشینی و کشت غلات وگله داری شده اند .
همچنین در حفاری غار “کانی میکائیل” در نزدیکی سقز نیز آثاری به دست آمده که ۷ تا ۸ هزار سال قدمت دارند و
در طبقه ششم “تپه تیانه” در ۲۶ کیلومتری غرب کامیاران نیز سفال های منقوشی کشف شده که قدمت آنها به هزاره چهارم و اواخر هزاره پنجم پیش از میلاد، یعنی حدود ۶ تا ۷ هزار سال قبل می رسد.
تپهٔ حسنلو نیز که در ۷ کیلومتری شهر نقده و مابین روستاهای امین‌لو و حسنلو واقع است ، بیش از ۸ هزار سال قدمت دارد و بر اساس تحقیقات دکتر دایسون رئیس هیئت مشترک ایران و آمریکا در این مکان ۱۰ دوره تاریخی سکونت انسان وجود داشته که از ۶ هزار سال پیش از میلاد آغاز می شود.

کشف این اماکن و آثار باستانی بیشمار دیگر در سرتاسر جغرافیا ،گواهی بر آن مدعاست کە کوردستان یکی از خاستگاههای انسانهای نخستین است و دارای تاریخی چند ده هزار ساله می باشد.
همچنین با بررسی تاریخ ورود اقوام پارس و ماد(موج سوم مهاجرت) و تاریخ سکونت آنها در سرزمینهای فلات ایران و مطالعه تاریخ و خاستگاه ترک ها که از آسیای میانه و نژاد زرد می باشند ، در میابیم که پیش از آنها مردمانی بومی و صاحب تمدن و حکومت در دامنه زاگروس و بین النهرین می زیسته اند که تمامی آنها از ریشه و نژاد مشترک بوده اند. در میان فقط می توان از قوم آشور و اکد نام برد که از اقوام سامی در شبهه جزیره عربستان بودند و بعدها نابود شدند.

منابع

– کۆرتەیێک لە مێژووی کوردستان / فواد محمدی
– http://www.nbcnews.com/id/15732243/#.UyuR5fldUTq
– انسان پیش از تاریخ / رابرت پریدوود
– Biglari/Middle Paleolithic Human Remains from Bisitun Cave, Iran, Paleorient
– “The Neolithic of the Near East” / James Mellaart زرزی
– گورستان آغاز نوسنگی در غار شانیدر/ رالف سولکی
The Proto-Neolithic Cemetery in Shanidar Cave. By Ralph S. Solecki, Rose L. Solecki and Anagnostis P. Agelarakis,
Texas A&M University anthropology series; no.7, 2004, xv+234pp. Figs., Illus., ISBN 1-58544-272-0
– kunji cave / http://www.mehrnews.com/TextVersionDetail/2259296 غار کونجی
– pebdeh cave غار پبده
http://www.irandeserts.com/content/درگاه_کویر/طبیعت_ایران/غارهای_ایران/غار_پبده،_لالی.htm
– گوبکلی تپه / ترجمه محمد عزیزی
http://paranormal-news.ru/news/samaja_drevnjaja_religija_vozmozhno_svjazana_s_pokloneniem_siriusu/2013-08-20-7521
– http://www.bultannews.com/fa/news/155754 / روستای چغاجلان ، تپە چغاگاوانە
http://www.tabnak.ir/fa/news/330038
– بیسان سوور
– http://kurdzanist.com/fa/2013/12/به-دلیل-کشفیات-جدید-در-کوردستان-می-بایس/
– صنایع سنگی غار کانی میکائیل / فریدون بیگلری
– تپه تیانه
http://seeiran.ir/تپه-تیانه/
– http://www.tishineh.com/touritem/121-10/1 حسنلو

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com