جواد عباسی توللی؛ مجله حقوق ما: ورشکستگی اقتصادی حکومت ایران در سال‌های اخیر و فقر و فلاکت مردم و نبود کار و منابع در آمد در اثر فساد ساختاری در اقتصاد ایران، راهی جز اعتراض و اعتصاب را پیش پای جامعه کارگری باقی نگذاشته است. هم‌زمان با تشدید بحران اقتصادی و بروز مشکلات فزاینده معیشتی برای کارگران، برخورد نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی با تشکل‌های کارگری نیز شدت یافته است.
یکی از تشکل‌های مستقل کارگری که در طول سال‌ها و دهه‌های اخیر همواره با سازماندهی اعتراضات و اعتصاب‌ها تلاش داشته از حقوق کارگران در ایران دفاع کند، «سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه» بوده است.
این گفت‌وگو در شماره ۲۳۵ مجله حقوق ما منتشر شده است
مجله حقوق ما برای بررسی دستاوردهای سندیکا شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه با همایون جابری، یکی از اعضای این سندیکا و فعال کارگری ساکن آمریکا گفت‌وگو کرده است.
به‌نظر شما سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران از آغاز تاکنون چه مراحلی را طی کرده و دستاوردهای این سندیکا برای کارگران چه بوده است؟
سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه یکی از فعال‌ترین تشکل‌های کارگری مستقل ایران است که با هدف دفاع از حقوق کارگران، بهبود شرایط کاری و افزایش دستمزدها تشکیل شده است. این سندیکا در دهه ۱۳۴۰ تأسیس شد، اما در سال‌های پس از انقلاب ۱۳۵۷ فعالیت آن محدود و در نهایت ممنوع شد. در دهه ۱۳۸۰، با موج جدید اعتراضات کارگری، فعالیت‌های این سندیکا دوباره احیا شد.
مراحل مهم فعالیت سندیکا:
۱. احیای مجدد در سال ۱۳۸۴
با برگزاری مجمع عمومی در سال ۱۳۸۴، کارگران شرکت واحد تلاش کردند فعالیت سندیکا را از سر بگیرند. این اقدام با واکنش شدید حکومت و بازداشت فعالان کارگری، مانند منصور اسانلو، روبه‌رو شد.
۲. اعتراضات و اعتصابات:
کارگران شرکت واحد با برگزاری اعتصابات و تجمعات مسالمت‌آمیز، برای افزایش دستمزدها، بهبود شرایط کاری، و تامین امنیت شغلی مبارزه کردند. این اقدامات غالباً با سرکوب شدید مواجه شد.
۳. سرکوب‌ها و فشارها:
دولت جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه نهادهای امنیتی، بارها اعضای فعال سندیکا را دستگیر، تهدید، و از کار اخراج کرده‌اند. بسیاری از اعضا، از جمله رضا شهابی و داوود رضوی، به دلیل فعالیت‌های سندیکایی با حبس‌های طولانی‌مدت روبه‌رو شدند.
دستاوردهای سندیکا:
افزایش آگاهی کارگران نسبت به حقوق خود.
ایجاد شبکه‌ای از همبستگی کارگری.
فشار بر کارفرمایان و دولت برای رعایت برخی استانداردها، مانند پرداخت حقوق معوقه و افزایش حداقل دستمزد.
جلب حمایت بین‌المللی از طریق اتحادیه‌های جهانی کارگری.
به نظر شما آیا کارگران ایران می‌توانند بدون وجود سندیکاهای رسمی به حق و حقوق خود برسند؟
رسیدن به حقوق کارگری بدون وجود سندیکاهای مستقل بسیار دشوار است، زیرا:
۱. سازماندهی ضعیف:
بدون سندیکا، کارگران نمی‌توانند به‌طور منسجم و هماهنگ برای حقوق خود مذاکره یا اعتصاب کنند.
۲. عدم قدرت چانه‌زنی:
سندیکاها با استفاده از تشکل و همبستگی، قدرت چانه‌زنی جمعی را فراهم می‌کنند. در نبود سندیکا، کارگران به‌طور انفرادی در مقابل کارفرمایان ضعیف هستند.
۳. سرکوب و تهدید:
در کشورهایی مانند ایران که قوانین کارگری به نفع کارگران تنظیم نشده و نهادهای دولتی از کارفرمایان حمایت می‌کنند، سندیکاها می‌توانند نقش حمایتی و حفاظتی داشته باشند.
۴. افزایش آگاهی:
سندیکاها آموزش‌هایی درباره حقوق کارگری و قوانین کار ارائه می‌دهند. در نبود آن‌ها، بسیاری از کارگران از حقوق خود بی‌اطلاع می‌مانند.
از دیدگاه شما، چشم‌انداز پیش روی طبقه کارگر ایران چیست؟
چشم‌انداز طبقه کارگر ایران به عواملی مانند تغییرات اجتماعی، اصلاحات اقتصادی، و میزان سرکوب یا آزادی تشکل‌های کارگری بستگی دارد. با وجود فشارها، آگاهی فزاینده و تلاش برای همبستگی می‌تواند زمینه‌ساز تغییرات مثبت برای این طبقه باشد.
چالش‌ها:
۱. سرکوب تشکل‌های مستقل:
فعالیت سندیکاها و اتحادیه‌های مستقل در ایران همچنان با سرکوب مواجه است و کارگران به دلیل اعتراضات و اعتصابات تحت فشار قرار می‌گیرند.
۲. شرایط اقتصادی دشوار:
تورم، کاهش ارزش پول ملی، و نبود امنیت شغلی از مشکلات عمده‌ای است که طبقه کارگر ایران با آن دست و پنجه نرم می‌کند.
۳. قوانین ناکارآمد:
قوانین کار ایران بیشتر به نفع کارفرمایان و نهادهای دولتی است تا کارگران.
امیدها و فرصت‌ها:
۱. افزایش آگاهی کارگران:
با گسترش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، آگاهی کارگران نسبت به حقوق خود و اهمیت تشکل‌یابی بیشتر شده است.
۲. حمایت‌های بین‌المللی:
اتحادیه‌های جهانی کارگری، مانند ITUC، از مبارزات کارگری در ایران حمایت می‌کنند و این می‌تواند فشار بین‌المللی بر دولت ایران را افزایش دهد.
۳. نیاز به همبستگی:
اگر طبقه کارگر ایران بتواند تشکل‌های مستقل و هماهنگ‌تری ایجاد کند، قدرت آن‌ها برای دستیابی به حقوق خود افزایش خواهد یافت.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.