مذاکره اتمی برای خامنه‌ای؛ چاره یا چاه؟!
روز شنبه ۱۸ اسفند ۱۴۰۳، خامنه‌ای با گروهی از کارگزاران حکومتی دیدار کرد. مذاکره اتمی یکی از موضوعات مطرح‌شده در این جلسه بود. امری که به نظر می‌رسد حرکت در جاده سنگلاخ برای خامنه‌ای می‌باشد.
خامنه‌ای در سخنرانی خود در روز شنبه گفت: «برخی دولت‌های قلدر اصرار به مذاکره دارند. اما هدفشان حل مسائل نیست، بلکه تحمیل خواسته‌های خود است. می‌گویند مذاکره کنیم تا آنچه می‌خواهند را بر طرف مقابل تحمیل کنند. اگر بپذیرد، مطلوب آنهاست. اگر نپذیرد، هیاهو می‌کنند که از مذاکره فاصله گرفته است!»
او افزود: «مسئله فقط هسته‌ای نیست. آنها خواسته‌های جدیدی مطرح می‌کنند که حکومت ایران هرگز نمی‌پذیرد. مثلاً در مورد توان دفاعی کشور، روابط بین‌المللی و برد موشک‌ها دخالت می‌کنند. می‌گویند فلان کار را نکنید، فلان شخص را نبینید یا فلان سلاح را نسازید! این مذاکره نیست، بلکه تحمیل و زورگویی است.»
دونالد ترامپ اخیرا گفته است: «واشنگتن به دنبال توافق درباره برنامه هسته‌ای ایران است. اما زمان رو به پایان است. اگر مجبور به اقدام نظامی شویم، برای ایران فاجعه‌بار خواهد بود. ترجیح می‌دهم مذاکره کنم، اما مطمئن نیستم که همه با من هم‌نظر باشند.»
در مقابل قالیباف، رئیس مجلس، در واکنش به این اظهارات گفت: «رفتارهای رئیس‌جمهور آمریکا نشان می‌دهد هدفش از مذاکره، خلع سلاح ایران است. مذاکره اتمی تحت فشار تحریم و تهدید به نتیجه نخواهد رسید.»
نمایندگی حکومت ایران در سازمان ملل نیز نوشت: «اگر هدف مذاکره، رفع نگرانی از احتمال نظامی‌شدن برنامه هسته‌ای باشد، قابل بررسی است. اما اگر حذف برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای مطرح باشد، چنین مذاکره‌ای هرگز انجام نخواهد شد.»
اصرار بر مذاکره اتمی و طرح هم‌زمان گزینه نظامی
احمد زیدآبادی، از مهره‌های اصلاح‌طلبان قلابی، درباره مذاکره اتمی نوشت: «نفی مذاکره در جهان طرفدار ندارد. دولت ترامپ با پیشنهاد مذاکره، حکومت ایران را لجوج و منزوی نشان می‌دهد. ورود به مذاکره اتمی کم‌هزینه‌تر از مخالفت با آن است. خواسته‌های آمریکا شامل توقف حمایت حکومت ایران از گروه‌های منطقه‌ای، محدودیت موشکی و برچیدن غنی‌سازی اورانیوم است.»
سیدقائم موسوی، تحلیلگر سیاست خارجی ملایان نیز، اظهار داشت: «خامنه‌ای مذاکره را به‌طور مطلق رد نکرد. او با مذاکره اتمی مشکلی ندارد، اما مذاکرات گسترده و بی‌ضابطه را نمی‌پذیرد.»
کوروش احمدی، دیپلمات سابق ملایان نیز گفت: «خامنه‌ای مذاکره اتمی را به‌طور کامل رد نکرده است. او فقط بر عدم مذاکره درباره برنامه موشکی و مسائل منطقه‌ای تأکید دارد. نظرات واقعی تنها در مذاکرات مشخص می‌شود.»
رحمان قهرمانپور نیز تأکید کرد: «اظهارات مقامات ایرانی نفی کامل مذاکره نیست، بلکه تاکتیکی برای جلوگیری از برداشت ضعف حکومت ایران است. حکومت ایران به دنبال مذاکره اتمی است تا فشارهای آمریکا را کاهش دهد. هدف حکومت ایران از مذاکره اتمی، متوقف کردن تحریم‌ها و جلوگیری از بازگشت مکانیسم ماشه است.»
او افزود: «توافق جامع می‌تواند موجب اختلاف سیاسی بین اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان در حکومت ایران شود. اگر ترامپ در پرونده اوکراین موفق به جلب رضایت اروپا و متحدانش شود، فشار بر حکومت ایران افزایش خواهد یافت. اگر ترامپ به این نتیجه برسد که حکومت ایران قصد توافق ندارد، احتمال اقدام نظامی پس از فعال شدن مکانیسم ماشه افزایش می‌یابد.»
در همین راستا، برخی تحلیلگران معتقدند که مذاکرات آینده بیش از هر زمان دیگری پیچیده خواهد بود. حکومت ایران سعی دارد از طریق مذاکره اتمی امتیازات مشخصی بگیرد، اما آمریکا نیز به دنبال تضمین‌هایی محکم است. نتیجه این گفتگوها ممکن است تأثیرات گسترده‌ای بر منطقه داشته باشد.
ضعف مفرط خامنه‌ای پساضربات دریافتی در سال ۱۴۰۳
برخی تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که مذاکرات جدید، به‌ویژه در سایه تحریم‌ها و تهدیدهای آمریکا، شرایطی سخت‌تر از قبل خواهد داشت. حکومت ایران تلاش می‌کند با استفاده از دیپلماسی، مسیر مذاکرات را به سود خود تغییر دهد. اما آمریکا نیز تلاش دارد از هرگونه امتیازدهی بدون تضمین‌های محکم خودداری کند.
افزون بر این، ناظران بین‌المللی بر این باورند که نتیجه مذاکرات تأثیر زیادی بر آینده اقتصاد حکومت ایران خواهد داشت. اگر توافقی حاصل نشود، فشارهای اقتصادی افزایش خواهد یافت. این مسئله می‌تواند بر سیاست‌های داخلی و روابط خارجی حکومت ایران تأثیر بگذارد.
با توجه به شرایط فعلی، آینده مذاکرات اتمی و غیراتمی مشخص نیست. برخی تحلیلگران معتقدند که دو طرف در حال ارزیابی گزینه‌های خود هستند. مذاکره اتمی ممکن است راهی برای کاهش تنش‌ها باشد، اما تضمینی برای موفقیت آن وجود ندارد.
در نهایت، تصمیم‌گیری در این مورد به عوامل مختلفی بستگی دارد که هر دو طرف باید به آن توجه کنند. برخی معتقدند که حکومت ایران برای حفظ موقعیت خود به نوعی توافق نیاز دارد. در مقابل، آمریکا می‌خواهد از هرگونه تعهدی که به نفع حکومت ایران باشد، پرهیز کند.
از سوی دیگر ترامپ به توافقی در حد برجام قانع نیست و همان‌گونه که خامنه‌ای و نظامش گفته‌‌اند به دنبال توافق جامعی است که علاوه بر مذاکرات اتمی، مذاکرات حول برنامه موشکی، تروریسم و حمایت از گروه‌های نیابتی و… را نیز در بر گیرد.
به بیان دیگر در صورت هر گونه توافقی، توافق جدید هرگز قابل قیاس با برجام ۲۰۱۵ نخواهد بود. ترامپ نیز از وضعیت خامنه‌ای پساشکست‌های انبوه ۱۴۰۳ آگاه است و او را در گوشه کرنر گذاشته است.
[چرا خامنه ای از مذاکره با آمریکا پا پس کشید؟!]
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.