رد کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ و دلایل آن
مجلس خامنهای، کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ ارائهشده از سوی دولت رئیسی را روز سهشنبه ۲۱ آذر ۴۰۲ رد کرد، چرا؟
میشد پیشبینی کرد که اختلافات بین دولت رئیسی و مجلس قالیباف در ماههای مانده به انتخابات فوران کند. پیشبینی درست بود. اختلافات این بار در قامت رد کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ دولت رئیسی خود را نشان داد. با وجود اینکه رئیسی، در زمان ارائه لایحه از آن دفاع کرد اما این امر مانع از رد آن نشد.
رد کلیات لایحه بودجه، افزون بر شائبه اختلافات انتخاباتی، اما از حیث مالی نیز بحثهایی را برانگیخت. در صحن علنی مجلس نیز بسیاری از نمایندگان مجلس در مخالفت با لایحه بودجه، ایراد سخنرانی کردند. دلایل بسیاری در این باب ذکر شد که برخی از آنها فارغ از دعواهای درونجناحی قابل توجه و تامل است.
یکی از دلایل اصلی مخالفت با لایحه بودجه ۱۴۰۳، افزایش تصاعدی درآمد دولت رئیسی از محل اخذ مالیات است. درآمدهای مالیاتی دولت برای سال آتی مالی، نزدیک به ۵۰ درصد افزایش را نشان میدهد؛ ۱۱۲۲ هزار میلیارد تومان. یعنی به ازاء هر ایرانی ۱۳.۲ میلیون تومان و متوسط هر خانوار ۴نفره ایرانی ۵۳ میلیون تومان برای سال ۱۴۰۳.
یک دلیل دیگر، افزایش هزینههای دولت به میزان ۱۹ درصد است. در حالی که در سالیان اخیر همواره تاکید بر کاهش هزینههای دولتها بوده است. به رغم تورم رسمی ۴۵ درصدی، دولت رئیسی در لایحه بودجه، حقوق کارمندان را تنها ۱۸ درصد افزایش داده است! دولت رئیسی در لایحه بودجه مقرر کرده که حقوق بازنشستگان نیز تنها ۲۰درصد افزایش پیدا خواهد کرد!
از دیگر ایرادات لایحه بودجه ۱۴۰۳، کسری ۲۷۱ هزار میلیارد تومانی در بخش یارانهها میباشد. همچنین عنوان شد منابع و مصارف هدفمندسازی یارانهها در لایحه بودجه مشخص نشده است. مرکز پژوهشهای مجلس اما عنوان ساخته است که در مجموع، لایحه بودجه ۴۲۰ همت کسری دارد. [مرکز پژوهشهای مجلس اعتراف میکند؛ کسری بودجه عظیم در بودجه ۱۴۰۳]
برخی ایرادات دیگر گرفته شده به لایحه بودجه ۱۴۰۳
ایراد دیگر گرفته شده به لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، عدم تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی است که دولت پیشبینی کرده است. از ایرادات دیگر گرفتهشده به لایحه بودجه، مطابقت نداشتن لایحه با برنامه هفتم توسعه حاکمیت ملایان عنوان شده است.
حمایت از واردکنندگان و عدم حمایت از تولیدکننده داخلی دیگر ایراد گرفته شده به این لایحه بوده است. افزایش مالیات داخلی در مقابل کاهش عوارض کالاهای وارداتی، به معنای فشار بر تولید داخل دیگر ایراد گرفته شده است. عدم کاهش نرخ تورم و چرخیدن لایحه بودجه ۱۴۰۳ بر همان منوال از دیگر ایرادات گرفته شده به لایحه است. همچنین تورمزا بودن لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، یکی دیگر از عناوین مخالفتی مجلس با این لایحه عنوان شده است.
ایراد دیگر گرفته شده به لایحه بودجه، خلاف قانون بودن میزان افزایش حقوق کارمندان به میزان ۱۸ درصد است. ایراد دیگر میزان کم افزایش حقوق بازنشستگان و بیتوجهی به همسانسازی حقوق این قشر عنوان شده است. درآمدهای کاملا غیرواقعی در مقابل هزینههای کاملا واقعی دولت، ایراد دیگر مجلس به لایحه بودجه بوده است.
ایراد دیگر، واقعینبودن قیمت فروش نفت برای سال آتی مالی عنوان شده است. همچنین در صف مخالفین لایحه بودجه عنوان شده است که در لایحه، به استانهای محروم توجهی نشده است.
از دیگر موارد مخالفتی مجلس، مخالفت با بودجه دو دوازدهم است که قاطعانه از سوی قالیباف مطرح شد. از سوی دیگر رئیس مرکز پژوهشهای اتاق ایران این لایحه بودجه را «مبهمترین لایحه بودجه تاریخ ایران» خوانده است.
یک نکته در مورد رد کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳
در ورای ایرادات مالی از سوی مجلس و… به لایحه بودجه، به نظر میرسد مشکل جای دیگری است. برخی این استدلال را مطرح کردهاند که بودجه سال جاری نیز، وضعیت بهتری از لایحه بودجه ۱۴۰۳ نداشت. اما آن لایحه بدون مخالفت خاصی به تصویب رسید.
اما امسال «مجلس انقلابی» خامنهای گویا اختلافات عمیقتری با «دولت جوان حزباللهی» خامنهای دارد و علت جای دیگری است. برخی از رسانههای حکومتی در مورد رد کلیات لایحه بودجه نکاتی نوشتهاند که قابل تامل، همزمان قابل تفکر است.
از جمله روزنامه اعتماد این مخالفت را «دریبل انتخاباتی، روی بودجه سنواتی» عنوان کرده است. اما با توجه کاملا غیررقابتیبودن انتخابات آتی مجلس، این دلیل کمی غیرواقعی به نظر میرسد. به بیان دیگر مخالفت نمایندگان مجلس با دولت بر سر لایحه، در این سناریو به ضرر آنان است. چرا که وزارت کشور دولت رئیسی مجری انتخابات و مرجع هیئتهای اجرایی «رد صلاحیتها» میباشد.
از این رو رقابت و بازیهای انتخاباتی نمیتواند دلیل اصلی مخالفت مجلسیها، با لایحه بودجه ۱۴۰۳ باشد. خاصه ۲۲۰ نفر نمایندگان همین مجلس در سال ۱۴۰۰ از رئیسی خواستند در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت کند.
حالا اما مجلس و دولت، هر دو از جناح خامنهای مجبور شدهاند رو در روی یکدیگر صفآرایی کنند. دلیل اصلی به نظر میرسد فراتر از انتخابات مجلس، رقابت بین قالیباف و رئیسی برای ریاست جمهوری آتی باشد.
برخی نیز موضوع جانشینی خامنهای و دعوا بین رئیسی و مجتبی خامنهای را سرمنشاء اصلی اختلافات دولت و مجلس میدانند. خاصه آنکه برخی گمانهزنیها نسبت خویشاوندی تاییدنشدهی مجتبی خامنهای با باقر قالیباف را مطرح ساختهاند.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.