اِعدام نوعی کیفر و مجازات و به عبارتی دیگر اشد مجازات برای محکوم است. این کیفر یکی از موارد پیش بینی شده در قانون برخی کشورهاست که در آن بر اساس حکم دادگاه -عمومی، جنایی، نظامی و غیره- زندگی یک انسان سلب میشود. چین ، ایران ، عربستان سعودی، ، آمریکا و عراق دارای بالاترین آمار اعدام در جهان هستند.
اعدام از دید اسلام
در دین اسلام جزای قتل قصاص است. (سوره بقره ایه ۱۷۸) در حقوق اسلامی (وبخصوص حقوق ایران) میتوان بجای اعدام از مجازاتهای سلب کننده حیات نیز استفاده کردکه به بخشهای مختلفی قابل تقسیم است: حقوق دانان ایرانی غالبا به جای لفظ اعدام، در مواردی که شخصی بواسطه کشتن دیگری به مجازات سلب حیات محکوم شده، از لفظ قصاص استفاده میکنند. لفظ اعدام در نزد حقوقدانان ایران، مجازاتی است که جهت جرایمی چون محاربه و… بکار میرود. از نظرشکلی شاید شیوه اجرای قصاص و اعدام یکسان باشد اما تفاوت مهم این دو را میتوان در مواردی چون قابل گذشت بودن قصاص در قتل عمد و غیر قابل گذشت بودن اعدام در مواردی همانند محاربه جستجو کرد. بعنوان نمونه اگر شخصی مرتکب قتل شخص دیگری شود که در دادگاه قابل اثبات باشد وی به قصاص محکوم می گردد که بر سه بخش است که انتخاب هر یک جزو حقوق خانواده مقتول می باشد. انتخاب نخست بخشش فرد قاتل و گذشت (عفو)، انتخاب دوم دریافت دیه و انتخاب سوم سلب حیات از قاتل (اعدام) است.
انواع اعدام
• دار زدن – تیرباران – سوزاندن در آتش – زنده به گور کردن – سر بریدن – سنگسار – اتاق گاز – تزریق سم – خفه کردن – صندلی الکتریکی – گیوتین – شمع آجین (شمع آجین، نوعی روش شکنجه و اعدام، در زمانهای گذشته بوده است. در این شکنجه، روی بدن (بیشتر سینه) افراد سوراخهای متعددی ایجاد کرده، و در محل این سوراخها شمع قرار داده، و روشن میکردند )
در کشورهای گوناگون
درگذشته اعدام در کشورهای بسیاری از جهان انجام میشد. اما امروزه تعداد زیادی از کشورها این روش مجازات را برچیدهاند و یا کمتر آن را به اجرا در میآورند. فشارهای افکار همگانی و سازمانهای مدافع حقوق بشر در کاهش صدور مجازات اعدام و یا کنار گذاشتن آن دخیل بودهاند. بعضی کشورهای جهان از راه برگزاری همهپرسی، اعدام را از قوانین قضایی خود برداشتهاند.
در میان کشورهای صنعتی و پیشرفته جهان، تنها ایالات متحده و ژاپن به اجرای اعدام ادامه دادهاند. در آغاز سال ۲۰۱۳ میلادی، تعداد ۱۳۰ نفر در ژاپن در فهرست اعدام بودند. ژاپن این افراد را در گروههای چندنفره اعدام میکند و اجرای این مجازات در میان بیش از ۸۰ درصد مردم آن کشور هوادار دارد.
و اما در ایران
بدون شک بزرگترین و فجیع ترین دوره اعدام در ایران ، اعدام زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷ بود.در آن سال توسط خمینی ، دستور اعدام هزاران زندانی که از سال ۵۷ به بعد در زندان ها بودند ، صادر گردید . این اعدام ها آنچنان به سرعت و ناگهانی صورت پذیرفت که هنوز در مورد آن ( تعداد اعدام شدگان ، لیست افراد اعدام شده ، محل دفن آنها و … ) شبهات فراوانی وجود دارد . حکم صادر شده از سوی خمینی به شرح زیر است :
«از آنجا که منافقین خائن به هیچ وجه به اسلام معتقد نبوده و هر چه میگویند از روی حیله و نفاق آنهاست و به اقرار سران آنها از اسلام ارتداد پیدا کردهاند، با توجه به محارب بودن آنها و جنگ کلاسیک آنها در شمال و غرب و جنوب کشور با همکاریهای حزب بعث عراق و نیز جاسوسی آنها برای صدام علیه ملت مسلمان ما و با توجه به ارتباط آنان با استکبار جهانی و ضربات ناجوانمردانهٔ آنان از ابتدای تشکیل نظام جمهوری اسلامی تا کنون، کسانی که در زندانهای سراسر کشور بر سر موضع نفاق خود پافشاری کرده و میکنند، محارب و محکوم به اعدام میباشند و تشخیص موضوع نیز در تهران با رای اکثریت آقایان حجتالاسلام نیری دامت افاضاته (قاضی شرع) و جناب آقای اشراقی (دادستان تهران) و نمایندهای از وزارت اطلاعات میباشد، اگر چه احتیاط در اجماع است، و همین طور در زندانهای مراکز استان کشور رای اکثریت آقایان قاضی شرع، دادستان انقلاب و یا دادیار و نماینده وزارت اطلاعات لازم الاتباع میباشد، رحم بر محاربین سادهاندیشی است، قاطعیت اسلام در برابر دشمنان خدا از اصول تردیدناپذیر نظاماسلامی است، امیدوارم با خشم و کینه انقلابی خود نسبت به دشمنان اسلام رضایت خداوند متعال را جلب نمایید، آقایانی که تشخیص موضوع به عهده آنان است وسوسه و شک و تردید نکنند و سعی کنند اشداء علی الکفار باشند. تردید در مسائل قضایی اسلام انقلابی نادیده گرفتن خون پاک و مطهر شهدا میباشد. والسلام»
سیداحمد خمینی که در آن زمان رئیس وقت دفتر خمینی بود در نامهای در مورد جزییات این اعدامها میپرسد و تاکید میکند آیا این حکم شامل کسانی که محاکمه شدهاند و دوران زندانشان به زودی تمام میشود هم هست یا نه؟ و در مورد محکومان از شهرستانهایی که استقلال قضایی هم دارند چطور؟ پاسخ روحالله خمینی بدینگونه است که:
بسمه تعالی در تمام موارد فوق هر کس در هر مرحله اگر بر سر نفاق باشد حکمش اعدام است. سریعاً دشمنان اسلام را نابود کنید. در صورت رسیدگی به وضع پروندهها در هر صورت که حکم سریعتر اجرا گردد همان مورد نظر است.
در رابطه با تعداد افراد اعدام شده نظرات بسیار متفاوت است .تعداد افراداعدامی از ۲۵۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر ( و شاید بیشتر از آن هم ) اعلام شده است . این اعدام ها ، در داخل خود حکومت نیز مخالفینی داشت . از جمله مهم ترین این افراد حسینعلی منتظری بود که همین مخالفت وی باعث خانه نشینی و طرد شدن او از سوی حکومت ( آنهم تا آخر عمر ) گردید . محل دفن افراد اعدام شده ( که اکثرا در گورهای دسته جمعی دفن گردیده اند ) در سرتاسر کشور و مهم ترین محل ، گورستان خاوران می باشد. یکی از مهمترین مسئولین در اجرای اعدام ها ، مصطفی پورمحمدی ( نماینده وزارت اطلاعات ) بود .( که در حال حاضر وزیر دادگستری حسن روحانی می باشد ) اولین دادگاه بین المللی که اعدام های سال ۶۷ در ایران را محکوم کرد ، دادگاه بین المللی لاهه بود . در روزهای ۲۵، ۲۶ و ۲۷ اکتبر ۲۰۱۲، کاخ صلح در لاهه میزبان بازماندگان اعدامهای دهه شصت در ایران بود. این کارزار جهانی از سوی یک نهاد مستقل به نام ایران تریبونال تشکیل شدهاست. هدف، تحت پیگرد قرار دادن عاملان کشتار گسترده زندانیان سیاسی در ایران است. شماری از وکیلان و فعالان جهانی حقوق بشر با این نهاد همکاری دارند. پس از نخستین جلسه شنود بازماندگان در لندن در ژوئیه ۲۰۱۲، دومین جلسه شنود در کاخ صلح لاهه در هلند برگزار شد. به گزارش شبکه ایرانیان هلند صدها نفر در جلسات شنود در لاهه شرکت کردند. این دادگاه موسوم به دادگاه مردمی به تقاضای عده ای از ایرانیان، علیه حکومت جمهوری اسلامی در لاهه تشکیل شده و براساس خبری که از سوی دست اندرکاران دادگاه انتشار یافته، قضات دادگاه، در رای مقدماتی خود، در تاریخ ششم آبانماه ۱۳۹۱ خورشیدی، ۲۷ اکتبر ۲۰۱۲ میلادی، حکومت ایران را به جنایت علیه بشریت متهم کردهاند.
در اعلامیه ای که به همین مناسبت از سوی برگزارکنندگان دادگاه انتشار یافته، گفته می شود:
این نخستین بار است که جمهوری اسلامی، در یک دادگاه بی طرف و باتفاق آرای قضات مستقل آن، به جنایت علیه بشریت محکوم شده است.
در این اعلامیه اضافه شده که دادگاه لاهه، از دولت ایران نیز دعوت کرده بود که برای پاسخگویی به اتهام های وارده، در جلسه های دادرسی حضور یابد ولی جمهوری اسلامی از شرکت در دادگاه خودداری کرد.
به نظر نگارنده مهم ترین عامل اعدام های سال ۶۷ ، ترس حکومت و رژیم آخوندی بود . رژیم به خوبی می دانست که زندان هایش از افراد مخالف با ، حکومت دست نشانده جمهوری اسلامی پر شده است و قطعا با پایان جنگ و با فشارهای بین المللی ، می بایست شرایط آزادی آنان را فراهم می ساخت . لذا یا ،باید این زندانیان آزاد می گشتند و یا نابود می گشتند .اگر آزاد می گشتند که همچنان خطری برای حکومت محسوب می شدند و حکومت می بایست تاوان سالها سرکوبی مخالفان را پس می داد ، پس چه بهتر که هرچه سریع تر و در مدت زمانی کوتاه ( با دادگاه و یا بی دادگاه ، با حکم و یا بی حکم و … ) از بین می رفتند.
پس از سال ها ، مجددا شاهد افزایش موج اعدام در ایران هستیم .در اواخر دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد و اوایل ریاست جمهوری حسن روحانی تعداد اعدام ها ( به بهانه های مختلف ، قاچاقچی ، دزد و … ) مجددا افزایش یافته است . با اینکه روحانی وعده کاهش این مسئله را داده بود ولی متاسفانه تا بحال حدود ۱۳۰ اعدام در دولت حسن روحانی صورت پذیرفته است . ( از اعدام های داخل زندان تا ملاء عام ) طبیعی است که به علت تحریم ها و فشارهای جهانی ، باز هم حکومت پوشالی ایران که خفه شدن قریب الوقوع خود را شاهد بود ، به فکر راه حل افتاد و از طریق دولت روحانی دست به اقدامات مختلفی زد . زمزمه های ایجاد رابطه با آمریکا و انگلیس ، وعده های متفاوت ( و هنوز بدون عمل ) در مورد مسائل هسته ای ، آزادسازی تعدادی از زندانیان سیاسی و وعده آزادسازی بیشتر ، نمونه هایی از این اقدامات هستند . ولی از تبعات نشان دادن این چهره مظلومانه به جهان ، زوم شدن نگاه های آنان به مسئله حقوق بشر در ایران است و یکی از موارد نقض حقوق بشر ، آمار بالای زندانیان ( سیاسی و … ) در زندان ها است .پس به مانند سال ۶۷ ، چه بهتر که به بهانه و دلایل متفاوتی غیر از سیاسی بودن ( قاچاق مواد مخدر، تجاوز ، آدم کشی و … ) هر چه زودتر از دست آنان خلاص شد .
به هر حال حکومت جمهوری اسلامی نشان داده است که در هر زمان و با هر حربه ای جهت بقای خود از نابود کردن مخالفان خود واهمه ای ندارد . به امید روزی که حکام ظالم و فاسد جمهوری اسلامی ، به جهت ظلم های فراوانی که بر این کشور و مردم آن روا داشتند ، در مجامع بین المللی محاکمه گردیده و به سزای اعمال وحشیانه خود برسند .
نظرات
این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر میکنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و میخواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.