سکس در حصار: زندگی جنسی زنان در جهان عرب

“سکس در حصار” نام کتابی است از نویسنده و پژوهشگر مصری، شرن الفکی، که اخیراً در غرب انتشار یافته است. وی در این اثر انگشت بر تابوها در جامعه عرب گذاشته و از پدیده عشق در مشرق‌زمین می نویسد.

مردان و زنان عرب در این کتاب از رابطه جنسی؛ آن‌چه واقعاً در این عرصه صورت می گیرد و مشکلات آن؛ آن‌چه تحت تأثیر مذهب سنتی بر جامعه تحمیل می شود، سخن می گویند.

نویسنده پنج سال وقت برای تحقیق صرف کرده، پای صحبت زنان و مردان زیادی نشسته و با آنان در مورد زندگی جنسی‌شان گفت‌وگو کرده است. نتیجه کاملاً معلوم است؛ سکسوآلیته تحت فشار قرار دارد و در چهارچوب خاصی مجاز است: همسری.

“اگر نتیجه این باشد که سکس تنها در دژ همسری مجاز باشد، پس جوانان چه باید بکنند؟ پیامبر اسلام ازدواج را برای جوانان واجب می داند ولی به حتم منظور او از جوان، آدم سی‌ساله نیست.”

الفکی در این اثر از زنانی می گوید که نمی خواهند به حصار گرفتار آیند، زنانی که علیه دیکتاتوری شوریدند و حال علیه فشارهای جنسی در جامعه سر به عصیان برداشته‌ و مبارزه آغاز کرده‌اند، زنانی که آزادی جنسی را بخشی از آزادی سیاسی می دانند. جامعه مردسالار اما مخالف آن است، و مذهب اجازه نمی دهد. او می گوید: “زنان امروزی در فکر کار و موفقیت در آن هستند. با دختران خارق‌العاده‌ای دیدار داشتم، دوستانی پُرجوش و خروش و موفق، زنانی که همسر نمی یابند چون مردها از زنان فعال و موفق به عنوان همسر استقبال نمی کنند. زنان در این میان آگاه‌تر می شوند، با اعتماد به نفس قدم به جامعه می گذراند و موقعیت اجتماعی مناسبی برای خویش می جویند. این در حالی است که مردان می خواهند در ماقبل تاریخ به‌سر برند.”

الفکی از جامعه‌ای صحبت می کند که سکس در آن به ظاهر نهان است ولی حضوری گسترده دارد: فحشا، روابط جنسی خارج از خانواده و هم‌چنین همجنسگرایی در این جامعه وجود دارد. واقعیت‌های جنسی اما تابو هستند، کوشیده می شود پوشیده بماند و تحت کنترل قرار گیرد. او می گوید: “سکس مشکل دین اسلام نیست، ما خود به عنوان مسلمان مشکل هستیم. اسلام راه‌های زیادی برای این موضوع پیشنهاد کرده، وقتی به تاریخ اسلام می نگریم، نوشته‌های اروتیک در این عرصه فراوان هستند.”

تحت تأثیر فشار جامعه و فجایع حاصل از آن بوده که اکنون خانم هبا کوتب به عنوان مشاور جنسی در تلویزیون مصر برنامه‌ای هفتگی را پیش می برد و به سئوالات جنسی مردم پاسخ می دهد. در یکی از همین برنامه‌ها، امامی اعلام داشت که ختنه زنان خلاف احکام اسلام است. استقبال از این برنامه نشان می دهد که مردم تشنه اطلاعات جنسی هستند و می خواهند بیاموزند. ولی آن‌جا که آزادی نباشد، امکان سئوال نیز وجود ندارد. “جوانان می خواهند دارای هویت گردند و به عنوان یک شهروند، در آزادی زندگی کنند. وقتی نیازهای بنیادین حقوق بشر از جمله سکسوآلیته امکان بروز نداشته باشند، چگونه می توان از دموکراسی و جامعه بشری صحبت کرد؟ این‌ها باهم در رابطه‌اند. سکسوآلیته و سیاست در ارتباطی تنگاتنگ باهم هستند، و مشکل ما حال در همین‌جاست.”

به نظر نویسنده نبود آزادی در جامعه بر سکسوالیته نیز تأثیری منفی گذاشته است. “هزار سال پیش ما مجاز بودیم از سکسوآلیته بگوئیم و بنویسیم و فشار زندگی جنسی چون امروز احساس نمی شد. شاید به همین علت باشد که اعراب در رابطه با این موضوع، آن موقع به نسبت حال، آزادتر و بهتر زندگی می کردند.”

یکی از زنانِ طرف مصاحبه موقعیت خویش را “عزا” می نامد، از آن راضی نیست و می خواهد آن را دگرگون کند. مردان عرب در کلیت خویش چنین زنی را بر نمی تابند. آنان زن خانه‌دار را ترجیح می دهند که مادر و آشپز و ابزار جنسی باشد.

الفکی تحقیق خویش را از سال ۲۰۰۷ آغاز کرد، انقلاب در منطقه، یعنی “بهار عرب” ادامه کار را اندکی به تعوق انداخت. ولی حضور گسترده زنان در خیابان واقعیت نظرات او را تأیید می کند. می گوید در اعتراضات مصر، در میدان تحریر با دختران جوانی صحبت کرده که از بهار ۱۹۶۸ پاریس اطلاع داشتند و علت عصیان دانشجویان را می دانستند. آگاه بودند که در آن اعتراض، شورش علیه اخلاق جنسی حاکم نیز وجود داشت.

الفکی پزشک است و عضو هیأت تحریریه مجله “اکونومیست” و در این مجله مقالات پزشکی می نویسد. به نظر او “بهار عرب” آغازی بود برای دگرگونی‌های بعدی که شاید نسل بعدی آن را کامل کند.”

برای آزادی جنسی، آگاهی جنسی لازم است. کتاب الفکی در این راه منبع معتبری است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)