علیرضا موسوی- گروه “دانشجویان و دانش‌آموختگان لیبرال ایران” اخیرا نامه ای را به حسن روحانی، رییس جمهور منتخب نوشته است و در آن ۱۸ مطالبه «مشخص   سیاست های قابل تحقق و واقع بینانه» را مطرح کرده که در چارچوب جمهوری اسلامی هم قابل تحقق است. هر چند بنا بر قانون اساسی جمهوری اسلامی، برخی از این مطالبات در چارچوب اختیارات رییس جمهور نیست اما چون حسن روحانی با وعده ایجاد تغییر برسر کار آمده، مسلما امکان پیگیری این مطالبات را خواهد داشت. در صدر این مطالبات ،از روحانی خواسته شده است که شرایطی فراهم کند تا برنامه اتمی جمهوری اسلامی متوقف شود تا تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران برداشته شود.

تحریم‌های گسترده بین المللی علیه ایران که وسعت آن در طول تاریخ بی سابقه بوده است ،شرایط را به سمتی برده که حل مشکلات عمده اقتصادی که حکومت و مردم ایران به آن دچارند، بدون رفع آن غیر ممکن است و قفل پیچیده مصائب خرد و کلان اقتصادی ایران، جز با کلید رفع و یا کم شدن تحریم‌های بین‌المللی باز نخواهد شد.

حسن روحانی در محافل سیاسی و افکار عمومی ایران به عنوان چهره‌ای میانه‌رو، اهل مذاکره با جهان و کسی که امضا کننده توافق تعلیق غنی سازی بوده، شناخته می‌شود. همواره تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی و محافل نزدیک به رهبری و شخص او، از دوران مسئولیت حسن روحانی به عنوان سرپرست تیم مذاکره کننده اتمی به بدی یاد می کردند و او را نماد سازش و عقب نشینی در برابر غرب عنوان می کردند. همین مسئله در انتخابات ریاست جمهوری به یاری روحانی آمد ،زیرا تحریم‌ها باعث شد مردم، اثرات دیپلماسی تهاجمی جمهوری اسلامی را در زندگی روزمره شان ببینند و حتی کسانی که پیش از این فکر می‌کردند، انرژی هسته ای حق مسلم‌شان است و تعداد بیشتری سانتریفیوژ و غنی سازی اورانیوم می تواند خوش‌بخت شان کند به کسی رای دادند که دو سال و نیم غنی سازی اورانیوم را تعطیل کرده بود. این در شرایطی است که رقیب حسن روحانی، یعنی سعید جلیلی که مسئول وقت مذاکرات اتمی بود کمتر از ۱۲ درصد از آرا را به دست آورد و مردم ایران عملا به نسخه پیشنهادی رهبری و نزدیکان او که دیپلماسی تهاجمی و اقتصاد مقاومی برای تحمل تحریم‌ها و ایستادن در برابر جامعه جهانی بود، نه گفتند. خصوصا اینکه روحانی حتی در مناطق روستایی، محروم و دور افتاده هم بیشتر از تمام رقیبانش رای آورد.

مهمترین جمله حسن روحانی در دوره کمپین انتخاباتی‌اش که توجه بسیاری به خود جلب این بود: «خوب است که سانتریفیوژ بچرخد اما به شرطی که چرخ زندگی مردم هم بچرخد. » این جمله در کنار وعده‌های دیگر مبنی بر رفتن به سمتی که تحریم‌ها برداشته شود، این امیدواری را در افکار عمومی به وجود آورد که رییس جمهوری روحانی ممکن است بتواند تغییری اساسی در جهت گیری‌های کلان جمهوری اسلامی در سیاست خارجی به وجود بیاورد و احتمالا با تکرار مصالحه بزرگ، که پیش از این روحانی مجری آن بوده زمینه برای توقف برنامه اتمی و در مقابل، برداشته شدن تحریم‌ها فراهم شود. رای به روحانی نشان دهنده این است که مردم ایران نه تنها حامی برنامه اتمی جمهوری اسلامی نیستند بلکه با توقف آن هم هیچ مشکلی ندارند و زمینه اینکه این مطالبه تبدیل به خواسته ملی شود، وجود دارد.

از سوی دیگر واکنش دولت‌های غربی خصوصا آمریکا به انتخاب حسن روحانی نشان داده است که آنها بر سر برنامه اتمی جمهوری اسلامی کاملا جدی هستند و قرار نیست تنها به خاطر تغییر رییس جمهور در ایران، نرمشی از خود نشان دهند. آنها طرف مذاکره خود را خامنه‌ای و نه روحانی می‌دانند و وقتی جمهوری اسلامی از خود نرمشی نشان ندهد نه تنها فشارها را کم نمی‌کنند، بلکه طرح تحریم‌های جدید در کنگره آمریکا ،نشان دهنده این است که اگر سیاست‌های کلان عوض نشود ،فشارها تشدید خواهد شد. تنها راه رفع تنش و رفتن به سوی برداشته شدن تحریمها تعلیق و یا توقف برنامه اتمی است، کاری که پیش از این روحانی مجری آن بوده است و به نظر می‌رسد جامعه جهانی و مردم ایران از او انتظار دارند تا شرایط را به نحوی پیش ببرد که دوباره آن اتفاق تکرار شود.

هر چند رییس جمهور تقریبا در برنامه اتمی جمهوری اسلامی تاثیر کمی دارد و محمود احمدی نژاد هم اعتراف کرده بود که در چند سال گذشته در تصمیم گیری‌های کلان حضور نداشته است اما روحانی خود ادعا کرده که می‌تواند شرایط را عوض کند. پس چه بهتر که با تاکید به خواست عمومی، مبنی بر توقف و یا تعلیق برنامه پر هزینه و بدون سود اتمی از این ابزار فشار برای اقناع تصمیم‌گیران اصلی برنامه اتمی استفاده کند. برای حرکت به سمت برداشته شدن تحریم‌ها باید انتظار داشت بعد از آغاز به کار حسن روحانی خواست توقف برنامه مناقشه برانگیز اتمی به خواستی ملی بدل شود. بدون گام برداشتن در این جهت، نه تنها نمی‌توان امیدوار بود که مردم اثرات مثبت دولت تدبیر و امید را در صد روز اول آن ببینند بلکه باید منتظر بود که روز به روز وضعیت معشیت و زندگی‌شان بدتر از دیروز شود.

در نتیجه می‌توان گفت که پیگیری توقف برنامه اتمی ایران و در نتیجه برداشته شدن تحریم‌ها امکان پذیر نیست، مگر اینکه جنبش گسترده و فراگیر این مطالبه را مطرح کند و خود روحانی هم از این خواسته حمایت کند.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com