سقوط قیمت نفت تحت تاثیر کرونا ، افزون بر درد‌‌های بی‌درمان خامنه‌ای
به دنبال شائبه‌های فراوان در مورد بودجه سال ۹۹ ایران که نظام مدعی بود این بودجه کمترین اتکاء را به نفت دارد، سقوط ۳۰ درصدی قیمت نفت در روزهای اخیر، گره دیگری بر فستیوال گره‌های کور بودجه سال ۹۹ نظام ولایت فقیه اضافه کرد.
شکست اجلاس اوپک و کشورهای هم‌پیمان به رهبری روسیه در روز جمعه ۱۶ اسفند، باعث شده قیمت نفت از آن زمان تاکنون یک سوم کاهش یابد و زنگ‌های خطر برای کشورهای صادرکننده نفت به صدا درآید.
تا کنون قیمت نفت در بازارهای جهانی، کاهش سی درصدی را تجربه کرده است، کاهشی که از زمان جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ میلادی بی‌سابقه بود. در پی سقوط قیمت نفت، ارزش سهام در بازارهای بورس جهان، از آسیا و اروپا تا آمریکا نیز به شدت افت کرد.
اوپک روز ۱۵ اسفند تصمیم گرفت که برای حفظ قیمت نفت، در سه ماهه دوم سال جاری میلادی، تولید روزانه اوپک و کشورهای هم‌پیمان به رهبری روسیه را ۱.۵ میلیون بشکه دیگر کاهش یابد، اما روسیه روز ۱۶ اسفند این پیشنهاد را رد کرد و قیمت‌های جهانی نفت به سرعت رو به سقوط گذاشت.
پس از آنکه عربستان با کاهش قیمت نفت خود و وعده افزایش عرضه به بازار، به اقدام روسیه درمخالفت با کاهش بیشتر تولید نفت واکنش نشان داد، قیمت نفت که در هفته‌های اخیر از افت تقاضای ناشی از شیوع کرونا آسیب دیده، در روز دوشنبه ۱۹ اسفند بیشترین افت از سال۱۹۹۱ میلادی را به ثبت رساند.
رویترز در این باره نوشت قیمت هر بشکه نفت برنت امروز با ۱۴ دلار و ۲۵ سنت معادل ۳۱.۵ درصد سقوط به ۳۱ دلار و ۲ سنت رسید، این بیشترین درصد افت قیمت نفت برنت طی یک روز، از زمان آغاز جنگ اول خلیج فارس در ۱۷ ژانویه ۱۹۹۱ به‌شمار می‌رود.
قیمت نفت برنت اکنون به پایین‌ترین رقم از ۱۲ فوریه ۲۰۱۶ تاکنون رسیده است. قیمت نفت برنت سپس با اندکی تعدیل به ۳۵ دلار و ۷۵ سنت رسید.
عربستان، بزرگترین صادرکننده نفت و روسیه، دومین تولیدکننده بزرگ نفت جهان است. اوپک و سایر تولیدکنندگان از کاهش بیشتر تولید نفت به منظور جلوگیری از کاهش بیشتر قیمت نفت موافقت کرده بودند اما روسیه با این امر مخالفت کرد.
پس از آنکه توافق کاهش تولید فعلی بین اوپک و روسیه در پایان ماه مارس منقضی می‌شود، عربستان قصد دارد تولید نفت خود را در ماه آوریل به بالای ۱۰ میلیون بشکه برساند.
عربستان، روسیه و دیگر تولیدکنندگان بزرگ نفت آخرین بار در فاصله سال‌های ۲۱۰۴ و ۲۰۱۶ به‌منظور کاهش تولید نفت شیل آمریکا برای به دست آوردن سهم بیشتر از بازار نفت، اقدام به رقابت و افزایش عرضه نفت به بازار کرده بودند.
مؤسسه اوراسیا گروپ در یادداشتی نوشت: «عربستان و روسیه در حال ورود به یک جنگ قیمت هستند که احتمالاً محدود و تاکتیکی خواهد بود.»
اما فارغ از اینکه جنگ قدرت بر سر قیمت نفت در بین دول دیگر چه نتیجه‌ای داشته باشد و برای کدامیک سودآورتر باشد، و برای کدامیک زیان‌آورتر، آنچه با سقوط چشمگیر قیمت نفت، مسجل است و تجسد می‌یابد، افزون‌شدن مشکلات اقتصادی نظام ولایت فقیه در آستانه سال جدید است.
نظام ولایت فقیه در پی تحریم‌های گسترده بین‌المللی به خاطر ماجراجویی‌های هسته‌ای و منطقه‌ای و نقض حقوق بشر، اهرم قدرتمند نفت را در محاسبات بودجه‌ای خود از دست داد.
پس از ممنوعیت و کاهش شدید صادرات نفت، نظام به ناچار مجبورشد اعلام کند بودجه سال ۹۹ را با کمترین اتکاء به نفت بسته است. بودجه‌ای که به مجلس رفت اما تحت تاثیر شیوع کرونا، از طریق کمیسیون تلفیق به شورای نگهبان نظام برده شد تا از آنجا مجوز تصویب را بگیرد.
به رغم ادعاهای نظام مبنی بر کمترین اتکاء به نفت در بودجه سال ۹۹، اما نظام بودجه سال آینده را ۴۸۴ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است و با توجه به ارقام ذکرشده برای فروش داخلی و خارجی نفت، محصولات نفتی و گاز، عملا این بخش‌ها سهمی بالای ۴۰ درصدی در کل بودجه نظام دارد و عدم تحقق آن، نظام را با کسری هنگفت مواجه خواهد کرد.
اما این معادله‌ای بود که قبل از سقوط قیمت نفت در مقابل نظام قرار داشت.
به ناگاه قیمت نفت با سقوط فاحش ۳۰ درصدی روبرو شد. قطع یقین این کاهش قیمت پیش از آنکه برای کشورهای اولین و دومین برزگترین صادرکننده نفت، تعیین‌کننده باشد برای نظام ولایت تعیین‌کننده است.
نظام با شرط صادرات روزانه نیم میلیون بشکه برای جلوگیری از کسری بودجه، نیازمند نفت ۱۹۴٫۶ دلاری است، این در حالی است که بر اساس آمارهای شرکت اطلاعات انرژی و ردیابی نفت‌کش‌ها؛ کپلر، صادرات روزانه نفت نظام در ماه‌های ژانویه و فوریه حدود ۲۵۰ هزار بشکه بوده است.
نظام در بودجه سال آینده نیز صادرات روزانه ۱ میلیون بشکه نفت با قیمت هر بشکه ۵۰ دلار را گنجانده است. نفت برنت معمولاً چند دلاری گران‌تر از نفت ایران است و بدین ترتیب، قیمت نفت ایران هم‌اکنون حدود ۳۲ دلار باید باشد.
نظامی که با کسری بودجه عمده‌ای درگیر است چنانکه تبعات کسری بودجه از نیمه دوم سال جاری، گریبان نظام را گرفت و نظام را مجبور به ۳ برابرکردن قیمت بنزین کرد تا این راه مفری برای کسری بودجه‌اش پیدا کند امری که تظاهرات خونین آبان ۹۸ را در پی داشت.
حال با سقوط قیمت نفت به رغم ادعای «کمترین اتکاء» اما به نظر می‌رسد پیامد‌های آن برای نظام خردکننده خواهد بود.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.