اینترنت و ماهواره امکانات سهلی فراهم آورده تا افراد به راحتی اقدام به تاسیس و راه اندازی کانال های تلویزیون ماهواره ای و اینترنتی کرده و بصورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته برای مخاطبان خود برنامه پخش کنند. وجود شرایط مناسب موجب رشد قارچ گونه انواع تلویزیون ها با استراتژی و اهداف مختلف شده است.

اولین سئوالی که در ارتباط با این رسانه ها به ذهن متبادر می شود، منبع تامین مالی آنهاست، که به انواع زیر قابل رده بندی هستند:

۱.کانال هائی که دولت ها تامین کننده مالی آنها هستند، شامل BBS, VOA, ، صدای اسرائیل، دویچه وله آلمان، یورو نیوز، و غیره، که بمنظور تبلیغ و ترویج نظرات دولت های مربوطه تاسیس شده اند، و استراتژی مورد نظر آنها را پیاده می کنند. البته در شکل ظاهری ادعای استقلال ، عدم کنترل دولت، و بی طرفی در اطلاع رسانی را دارند. که این حرف آنها یاد آور این مثل فارسی است ” تو گفتی و ما هم باور کردیم”.

۲.تلویزیون هایی که منابع مالی آنها توسط دولت ها تامین شده و در ظاهر رسانه های خصوصی هستند، رویکرد این کانال ها با مسائل ، پیچیده تر از نوع اول بوده و بایستی برنامه های خود را بشکلی به مخاطبان ارائه کنند که احساس نشود که تلویزیون  می خواهد اهداف دولت بیگانه ای را بشکل غیر مستقیم به او القاء کند.

بعنوان مثال تلویزیون اندیشه از نوع دولتی و در قالب خصوصی است که هزینه های آن توسط وزارت خارجه آمریکا پرداخت می شود. پیچیده ترین  کانال های دولتی خصوصی نما، تلویزیون هایی هستند که توسط سازمان اطلاعات و امنیت یک کشور بیگانه تامین اعتبار می شود، از جمله تلویزیون ایران اینترنشنال، که هزینه آنرا سازمان اطلاعات و امنیت عربستان پرداخت می کند.

اگر بخواهیم در همین رده  به خطرناکترین تلویزیون هایی که هزینه های آنها توسط دولت ها پرداخت و اداره آنها ظاهرا خصوصی است، بپردازیم ، بایستی به کانال هایی اشاره کنیم که منبع مالی آنها دولت جمهوری اسلامی است و از دو طریق انجام می شود، وزارت امور خارجه، و سازمان اطلاعات و امنیت جمهوری اسلامی.

تلویزیون های ماهواره ای عموما ادعا می کنند که هزینه آنها توسط طرفداران تامین می شود، کسی سئوال کرد ادعای اینها درست است گفتم بله، و مثالی زدم که در کاتالوگ تراکتور تولیدی کارخانه ای در داخل کشور نوشته شده بود ، محصول مشترک، ایران، آلمان، و چین ، از مدیرش پرسیدم این محصول مشترک چگونه است، پاسخ داد، ما تراکتور را بصورت SKD (در چند تکه) از چین وارد می کنیم، تکه های تراکتور توسط کارگران ایرانی و با پیچ های آلمانی بهم بسته می شوند، و می شود محصول مشترک سه کشور، ایران، آلمان، و چین.

تلویزیون هایی که وزارت امور خارحه جمهوری اسلامی هزینه های آنها را می پردازد بر عکس سایر کشورها کم و رسانه هایی که دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی، مخارج آنها را تامین می کند در اکثریت هستند.

نکته جالب در این میان، حضور طیف وسیعی از تلویزیون با رویکردهای کاملا متفاوت در این مجموعه است، از جمله تلویزیون های مختص موسیقی، ورزشی، سرگرمی، مذهبی، خبری، و سیاسی هستند، که در ظاهر بنظر نمی رسد در ارتباط با دستگاه های اطلاعاتی امنیتی باشند، اما در واقع از این رسانه های غیر مرتبط با سیاست بعنوان سر پل های ارتباطی با سایر رسانه ها، مردم، و دولت ها بهره برداری می شود.

۳.کانال های تلویزیونی که با سرمایه گذاری بخش خصوصی راه اندازی شده، و اهداف خاص خود را دنبال می کنند، از جمله، کسب و کار، تبلیغ عقیده یا مذهب خاص، سرگرمی، فرهنگی، هنری، و ورزشی است، این رسانه ها بجز تلویزیون من و تو که با سرمایه گذاری سلطنت طلب ها تاسیس شده و از منابع مالی قوی برخوردار است و توانسته با ارائه سریال های روز دنیا، و برنامه های سرگرم کننده مخاطبان نسبتا زیادی را جذب کند، بقیه کانال ها ، از امکانات کم برخوردار و برنامه های ارائه شده توسط آنها نمی تواند مخاطبان زیادی را جذب کند.

راقم این سطور می تواند با ارزیابی عملکرد تلویزیون های فارسی زبان خارج کشور، هویت و وابستگی تک تک آنها را به سه رده بالا را مشخص و اعلام کند، اما ترجیح بر این است که خوانندگان این یادداشت با درایت خود و بررسی برنامه های پخش شده توسط رسانه ها به ماهیت و هویت آنها پی ببرند. سازمان های اطلاعاتی و امنیتی، علیرغم کوشش فراوان در پاک کردن رد پای خود در رسانه ها، بهر حال اثر انگشت خود را بجا گذاشته، و نعل وارونه در برنامه هایی که بوسیله رسانه ها بر روی آنتن می رود، هم نمی تواند آثار پدید آورند گان آنها را محو کند.

در زیر فهرستی از رسانه های دیداری و شنیداری فارسی زبان خارج از کشور تقدیم می شود.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)