ایران دخت انصاری در نشست جانبی اجلاس ۲۳ ژنو:خشونت علیه زنان در ایران طی سال های اخیر نه تنها افزایش یافته که نهادینه شده

یکی دیگر از سخنرانان امروز نشست جانبی کارزار افشای نقض حقوق بشر در ایران فعال حقوق زنان و زندانی سابق سیاسی بود که سخنرانی خود را با موضوع “خشونت علیه زنان در قانون و عمل برگزار کردند.متن کامل سخنرانی ایشان به شرح زیر است:

با درود خدمت حضار گرامی و با تشکر از کمیته تدارک این جلسات که حتما زحمات زیادی کشیدند که بتوانند این فرصت را فراهم بکنند که ما بتوانیم راجع به جنایاتی که در حکومت اسلامی صورت می گیرد امکان این را داشته باشیم که حرف بزنیم هر چند صحبت کردن راجع به این جنایات ها بسیار امر دشواری است از نظر روانی و به خصوص که همه ی ما در این سالها این امید را داشتیم که با افشا گری این جنایت ها و با محکوم شدن حکومت مذهبی در ایران بتوانیم یک گامی به جلو برداریم که نقض حقوق تمام انسان ها ؛ زن و مرد که در مورد زن در ایران دو گانه است را یک مانعی در جلوی آن ایجاد بکنیم .
سپاسگزار هستم از دوستانی که این گونه جلسات را سازماندهی کردند و از من هم دعوت کردند .
در مورد قتلهای ناموسی فکر میکنم که چیزی که مهم است به آن توجه داشته باشیم یکی از خشتن ترین اشکال اعمال خشونت در جامعه پدر سالار هست اگر بخواهیم در واقع تعریفی از قتلهای ناموسی داشته باشیم وقتی که یک زن یا یک دختر توسط پدر ؛ برادر ، همسر و یا مردان خویشاوندش به خاطر حفظ آبرو تحت پوشش اینکه این دختر می خواسته آبروی این خانواده را ببرد به این اصطلاحا می گویند قتلهای ناموسی که در کلمه فرانسه می گویند «خیم اونو » که کلمه » اونو» به معنای همان آبرو یا حافظه ؛ چون من سعی کردم ببینم که در فرهنگ های دیگه چه مترادف هایی هست و این در واقع در بسیاری از کشور های جهان وجود دارد .
متاسفانه آمار دقیقی از قتلهای ناموسی در دست نیست ولی آخرین آماری که صندوق جمعیت سازمان ملل ارئه کرده است که طبیعتا نمی تواند رقم کاملا دقیقی باشد چون در کشورهایی مثل ایران دادن آمار دقیق اصلا امکان پذیر نیست صحبت از این می کند که سالیانه ۵۰۰۰ زن تحت عنوان قتل های ناموسی جان خود را از دست می دهند.
در صد بالایی از این مقتولین از این زنانی که به قتل می رسند در غرب و بخش هایی از جنوب آسیا است با این پدیده و ناهنجار هم در شمال آفریقا هم مواجه هستیم در کشورهای دیگر هم البته وجود دارد ولی این رقم ها بیشتر اینجا است ضمنا آماری که آمده است نشان می دهد که در کشورهایی که اسلامی هستند یا قوانین اسلامی بر آنجا مسلط است تعداد این قتلها بیشتر گزارش شده است ظاهر پاکستان یکی از این کشورهایی است که در این مورد خیلی به آن توجه می شود این هم به خاطراین است که آمار پاکستان به بیرون منتقل میشود فکر میکنم که متاسفانه ایران هم در این مورد هم در رده اول در جهان قرار می گیرد.
ولی من سعی میکنم که در این مورد وسواس به خرج دهم چون در این مورد رقم و آمار دقیقی در این باره نداریم .
ریشه ی اصلی این خشونت وحشیانه همانطور که در آغاز صحبتم خدمت شما گفتم در تفکر ، فرهنگ ، ساختار و رابطه اجتماعی ریشه دارد که زنان در واقع زیر اقتدار و سلطه مردان هستند و تن و جان زن جز گستره و حیطه تسلط مرد است نتیجتا یکی از اصلی ترین جلوه های بیرونی اعمال این اقتدار این تسلط کنترل کردن سکسوالیته زنان است برای اینکه بتوانند این سکسکوالیته را کنترل کنند نتیجتا ازدواح باید با نظر خانواده باشد و در رابطه جنسی باید تمکین حتما وجود داشته باشد و هر آنجایکه زن نافرمانی بکند از این ازدواجی که خانواده برای آن تصمیم گرفته است مردان خانواده می توانند با این حساب که حتما این یک تمایل دیگری دارد به اینکه چرا به این ازدواج تن نمی دهد چون تن آن جز ملک مردان خانواده است به قتل می رسانند .
متاسفانه با پدیده ایران در مورد قتلهای ناموسی ما در زمان شاه هم مواجه بودیم ووجود داشته است در بخش هایی از ایران به خصوص سیستان و بلوچستان در بخش هایی از لرستان ، چهارمحال و کهکلویه و در بخش هایی از جنوب ایران این رقم ها و آمار وجود داشته است یعنی به اصطلاح این قتل ها صورت می گرفته است ولی معمولا در خیلی از اوقات کسانی که مرتقب چنین قتلهایی می شدند مطابق قوانین آن موقع محاکمه می شدند و به حبس هایی و گاهی مدتها طولانی محکوم می شدند بعد از به قدرت رسیدن حکومت مذهبی و استقرار حکومت مذهبی در ایران ما با افزایش این پدیده و ناهنجاری مواجه هستیم .
اولین سوالی که مطرح میشود معمولا روندی که در کشورهای مختلف جهان است بر اثر فشاری که مدافعان حقوق زنان و یا انجمن های طرفداران زنان آورده اند و یا طرفداران حقوق بشر سعی شده که قوانینی در آن کشورها تصویب بشود که میزان اعمال خشونت برای زنان را کاهش بدهد و از آنجای که قتل های ناموسی هم یکی از اشکال خشونت بر علیه زنان است که دستاورد های هرچند خیلی کم ما با آن مواجه بوده ایم .
اما چه اتفاقی در ایران افتاده است که نه تنها این قتل ها کاهش نداشته است بلکه بیشتر هم شده است ؟ من فکر می کنم که باید شاید ریشه ی یکی از دلایل اصلی قتل های ناموسی در ایران را در این مسئله دید که خشونت بر علیه زنان نه تنها افزایش پیدا کرده است بلکه نهادینه شده است . قوانین جزایی ایران در عرصه ها مختلف و در عرصه خانواده این اجازه را نه تنها به مردان می دهند بلکه به نوعی با مجازات نشدن مرتکبین این جرم به نوعی تشویق کردند یعنی به نهادینه کردن قتل ها ناموسی را به طور عام اضافه کردند .چرا ؟ چون زمانی که ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی می گوید که پدر و یا جد پدری که فرزند خود را بکشد قصاص نمی شود و به پرداخت دیه به ورثه مقتول که در عین حال خودش هم شامل میشود و تعزیر محکوم خواهد شد . نتیجتا این مسئله در این سی سال گرچه به نظر می رسد که جامعه شناسان باید تحقیق کامل انجام بدهند و ارائه کنند ولی به نظر می رسد که عوامل تشویق این بوده است که چنانچه دختری را پدرش به قتل برساند تحت این پوشش که این داشته است آبروی خانواده را می برده است و به دلیل وقت فرصت این نیست که در مورد آبرو صحبت بکنیم در خیلی از مواقع نسبت به تفکری که در آن چارچوب و جایگاه است که حق زن وجود دارد ، وقتی به قتل می رساند به راحتی می تواند از نظر قانونی از مجازات فرار کند موارد بسیار زیادی بوده است که حتی پرداخت دیه خون بها و تعزیر هم صورت نگرفته است به خاطر اینکه معمولا قاضی دادگاه و دادستان از زوایه ای با قضیه برخورد کردند که به آن قضیه با این دید که آن فرهنگ می گوید دختر که با آبروی خانواده بازی کرده است را میشود کشت به نوعی آنها هم در همان راستا بوده اند و به همین خاطر موارد زیادی داشته ایم که محکومیتی نداشته است قضیه در حدی در خود ایران پیش رفته است که خود مقامات به قول معروف به نوعی براشون عادی بوده است به عنوان مثال عباس جعفری دولت آبادی دز یکی از نشست ها به این قضیه اشاره می کند که ما باید یک بازبینی از قوانین جزا انجام دهیم چون که این قتل های ناموسی دامنه ی زیادی را در حال گرفتن است .
نکته ی دیگری که می بایست در مورد قتل های ناموسی به آن اشاره کنم همانطوری که خدمت شما عرض کردم انگیزه مردان خانواده که میتواند به اصطلاح توضیح دهد درباره قتل های ناموسی یکی اینکه دختر از ازدواجی که براشون در نظر گرفته میشود خودداری بکنند ، مسئله طلاق درمواردی دیده شده است که زن طلاق گرفته است دختر طلاق گرفته است در مواردی مختلف حتی مثلا شوهرش آدم خشنی بوده است و محتاط بوده است و حتی اگر اینها هم نباشد یک زن این حق را دارد که طلاق بگیرد پدر و برادر و عمو به خاطر اینکه متعقد هستند که این طلاق آبروی خانواده را برده است دختر و زن طلاق گرفته را به قتل رسانده اند .
یکی دیگر از دلایلی که در مورد قتلهای ناموسی قرار می گیرد رابطه ای بوده است که یک زن در چارچوب ازدواج با مرد دیگری رابطه ای برقرار کرده است مواردی هم بوده است که دلیل قتل ناموسی بوده است . مواردی هم وجود دارد که فقط به خاطر سوء ظن به رابطه ی نامشروع با مرد دیگر که نامزد و یا همسر آن نیست صورت گرفته است . مواردی هم در سال های اخثر متاسفانه هست حتی گزارشات آن در روزنامه های درون ایران هم منعکس میشود که یک دختر جوان به جرم اینکه نامه عاشقانه ای برای پسر همسایه نوشته است و در آن نامه به آن پسر ابراز عشق کرده است همین نامه به دست پدر و یا بردار دختر افتاده است که همین نامه به عنوان سندی که توجیح بکند قتل این دختر را بوده است در صورتی که حتی رابطه جنسی هم وجود نداشته است .
چیزی که در این پدید ه ناهنجار و وحشیانه بر علیه زنان وجود دارد این است که یک جورشباهت به اعدام دارد گاهی وقت ها پدران و مردهای خانواده می نشینند و برای خودشان یک دادگاه تشکیل می دهند و آن دختر و یا زن را محکوم می کنند و می گویند که این آبروی ما را برده است به خاطراینکه با این رفته و یا چرا ازدواج نکرده است و یا آن کار را انجام داده است و می نشینند جلسه می گذارند و دادگاه خانوادگی تشکیل می دهند و در آن دادگاه دختر را به مرگ محکوم می کنند و خودشان هم مجری حکم هستند و بعد دردناک تر از این که خیلی هم به آن افتخار می کنند صحنه هایی از این در دادگاه های ایران است که پدر و یا برادر و یا همسری که قتل کرده است و آن دختر را به قتل رسانده است با افتخار دفاع کرده است که من حیثیت خانواده را نجات دادم و نه تنها انکار نکردن به قتل بلکه به عنوان یک امر مردانه و مذهبی هر چند که بعضی از اسلام شناسان معتقد هستند که این ربطی به مذهب ندارد ولی آنها تحت این پوشش که آنها ابراز کردند و خیلی هم به آن افتخار کردند و دردناک تر از این در بعضی از موارد زنان خانواده هم در پبش برد این جنایت همصدایی کردند به خاطر همان تفکری که می گویم ناظر است که این قتلها صورت بگیرد .
در برخی از کشور ها به خاطر زنگ خطری که در این مورد را به صدا در آوردند و مقامات از جمله پاکستان شروع کردند یک مقداری مجازات بکنندو یا ممانعت ایجاد بکنند ما در حال حاضر با این پدیده مواجه هستیم که دختران و زنان را وادار به خودکشی می کنند چون نمی خواهند خودشون انجام دهند و با آن میزان هم برابر کند دختران را مجبور می کنند که سم بخورند و خودکشی بکنند .
مانع دیگری که دست مردان را در کشور ایران در قتل های ناموسی باز کرده است ماده ۶۰۳ مجازات اسلامی است که در واقع این توضیح مذهبی و حیثیت را توضیح می دهد که قاتلان نه تنها مجازات نشوند بلکه در موارد هم نسبت به کار خود افتخار بکنند .
نکته ای که در مورد قتل های ناموسی باید به آن اشاره کرد این است که بخشی از دخترانی که به قتل می رسند هنوز طبق کنوانسیون حق کودک کودک محسوب می شوند .یعنی حتی اگر ما بخواهیم بگوییم که ایران با بافت های مذهبی و غیره داخل سیستم شرعی آن وجود دارد ایران امضا کننده کنوانسیون حق کودک است ویکی از مواردی که باید به آن اعتراض بشود به همین قتل ها ی ناموسی آنجایی که به کودکان بر می گردد کودکان زیر ۱۸ سال امضایی است که ایران پای کنوانسیون حق کودک گذاشته است .هر چند اینکه تلاش های بسیاری شده است اما ایران هنوز امضا کننده کنوانسیون حق زنان نیست اما میشود در بعضی از جاها میتوان به حکومت ایران فشار آورد .
من خلاصه می کنم به اصطلاح آن چیزی را که دوست داشتم با شما در میان بگذارم و بگویم این است که فکر میکنم که در حکومتی که به هر تعبیری می خواهد از شرعی ها وجود داشته باشد که نوع مدرن باشد و یا نوع افراطی اساسا ما نمی توانیم از حقوق برابر زنان با مردان حرف بزنیم نمی توانیم به طور واقعی قوانین را به تصویب برسانیم که خشونت علیه زنان را محکوم بکند و در واقع امکاناتی را به وجود بیاورد که هم در افکار عمومی و هم در فرهنگ جامعه و هم در سیستم قضایی کنار بگذارد به همین خاطر من فکر میکنم که اگر بخواهم پیامی داشته باشم تنها و تنها نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان در یک حکومت سکولار است که هیچ نشانه ای از مذهب داخل آن نباشد که ما می توانیم سنگ بنیاد برابر زن و با مرد را بگذرایم و آن موقع می توانیم در مقابل چیزهایی برابر خشونت علیه زنان و به ویژه قتل های ناموسی صحبت بکنیم
سپاسگزارم

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)