با وقوع انفجار در سایت هسته‌ای نطنز، برخی تحلیلگران این باور را مطرح کردند که انفجار در این سایت عمدی بوده است. آیا براستی انفجار در سایت نطنز عمدی بوده است؟ چرا علت انفجار اعلام نشد؟
بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی نظام ولایت فقیه بامداد روز پنجشنبه ۱۲تیر ۱۳۹۹، خبر از وقوع «حادثه‌یی در یکی از سوله‌های سایت نطنز» داد.
به دنبال آن و عدم شفافیت نظام در زمینه علل این انفجار، برخی ناظران بین‌المللی، علت این انفجار ناشی از دخالت عامل انسانی دانستند.
شورای عالی امنیت نظام عصر همان روز اعلام کرد «علت حادثه مشخص شده است اما به دلیل ملاحظات امنیتی، فعلا آن را اعلام نمی‌کنیم.»
برخی تحلیلگران عدم اعلام علت انفجار از سوی نظام را، دلیل بر عمدی بودن آن برشمردند.
برخی منابع خبری یا امنیتی در شبکه‌های اجتماعی نیز، احتمال حمله اسرائیل به سایت نظنز را عامل انفجار مطرح کردند. این احتمال از سوی برخی از کارشناسان نظام نیز تلویحا مورد اشاره قرار گرفت.
اما نظام ولایت فقیه این فرضیه را رد کرد و استدلال کرد این امکان وجود ندارد که هواپیماهای اسرائیلی از مرز چندین کشور عبور کرده و این سایت را هدف قرار داده باشند، بدون آنکه کسی متوجه شود.
احتمالی دیگری که برای علت این انفجار برشمرده می‌شود حمله سایبری به سایت نطنز است.
برخی تحلیلگران بر این بودند این انفجار به دلیل بالابردن سرعت سانتریفوژ از طریق یک حمله سایبری صورت گرفته است، اما این گزینه نیز به دلیل آفلاین‌بودن دستگاه‌های موجود در سایت نطنز بعید به نظر می‌رسد.
نظریه دیگری که برای انفجار سایت نطنز طرح می‌شود چیزی شبیه به عملیاتی‌ست که منجر به کشته‌شدن قاسم سلیمانی گردید به این معنی که یک کار و برنامه اطلاعاتی دقیق نظامی، بعلاوه عواملی بر روی زمین توانسته‌اند این انفجار را رقم بزنند.
اما هر دلیلی که علت انفجار در سایت نطنز بوده باشد از اهمیت این موضوع برای نظام نمی‌کاهد. آنچه بارز است سایت نطنز یکی از اصلی‌ترین سایت‌های هسته‌ای نظام ولایت فقیه است که حائز اهمیتی ویژه، در دسترسی نظام به سلاح اتمی می‌باشد.
نظام در جریان دستیابی به توافق اتمی با غرب؛ برجام، مانورهای بسیاری پیرامون سایت نطنز انجام داد تا کارایی اصلی این سایت محفوظ و دست نخورده باقی بماند، فارغ از اینکه چقدر توانست موفق شود.
اقدامات و گام‌های پنجگانه عقب‌نشینی نظام ولایت فقیه از تعهدات برجامی خود که در سال ۹۸ شروع شد و از سرگیری فعالیت‌های پیشین در نظنز و سرعت‌دهی به آن، اهمیت حیاتی سایت نطنز برای برنامه هسته‌ای نظام را آشکار می‌سازد.
دستیابی به سلاح هسته‌ای برای نظام ولایت که در سال‌ها و دهه‌های اخیر به دلیل ماجراجوی‌ها و مطامع تروریستی‌اش، تحت شدیدترین تحریم‌ها و در تقابل و ضدیت با جامعه جهانی بوده است، می‌تواند برگ برنده‌ای برای نظام در مقابل جامعه جهانی باشد.
به عبارت دیگر تنها این عامل؛ یعنی «دستیابی به سلاح هسته‌ای برای قدرت‌نمایی و باج‌گیری از جامعه بین‌المللی» می‌تواند تبیین‌گر تقبل هزینه‌ها و دلیل پافشاری مصرانه نظام بر برنامه‌‌ی اتمی‌اش باشد، به جز این، هیچ دلیل منطقی و قانع‌کننده دیگری نمی‌توان یافت.
حتی در صورتی که نظام در آن واحد نتواند به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند، توان بالقوه آن را دارد و می‌تواند به عنوان برگ برنده از آن در مذاکرات احتمالی آتی با غرب استفاده کند.
از سوی دیگر رسیدن به توان بالقوه یا بالفعل برای تولید سلاح اتمی، با سانتریفوژهای نسل IR1 در حداقل زمان میسر نبود و زمان زیادی طول می‌کشید تا نظام در آستانه دستیابی به سلاح اتمی قرار گیرد.
از این رو نظام پس از کاهش تعهدات برجامی در ۵ مرحله، رو به سانتریفوژهای پیشرفته‌تری آورد که بتواند در اسرع وقت در آستانه دستیابی به سلاح اتمی قرار گیرد.
این در حالی است که استفاده از نسل پیشرفته‌تر سانتریفوژها که نظام اکنون آنها را به کار گرفته، در توافق برجام تا سال ۲۰۲۵ برای حکومت ایران ممنوع شده بود.
اما بعد از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، نظام استفاده از این سانتریفوژهای پیشرفته را در دستور کار خود قرار داد تا بتواند به هدف خود مبنی بر دستیابی به سلاح اتمی سرعت ببخشد و جامعه بین‌المللی را غافلگیر کند.
کارشناسان نظام ولایت فقیه، کاهش تعهدات برجامی و راه‌اندازی نسل جدید سانتریفوژها را امری «راهبردی و استراتژیک» معرفی می‌کردند، اما اکنون آنطور که کمالوندی؛ سخنگوی سازمان انرژی اتمی نظام اعلام کرده «تمامی این دستگاه‌ها از بین رفته است.»
تامین مجدد این دستگاه‌ها که نظام طی سالیان متمادی، آنها را از طریق قاچاق و با صرف هزینه های سنگین از ثروت مردم ایران تهیه کرده بود، با وجود تحریم‌های آمریکا، اقتصاد ورشکسته نظام و همچنین فشار غرب، امری ناممکن به نظر می‌رسد.
خسارت انفجار در سایت نطنز از این منظر برای نظام راهبردی و استراتژیک تبیین می‌شود که پروسه دستیابی به سلاح اتمی برای نظام را برای زمان طولانی به تاخیر انداخته و برگ برنده نظام در مذاکرات احتمالی آتی با غرب، با انفجار این تاسیسات در نطنز از بین رفته است.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.