از قیام دکابریست ها ۱۸۲۵ تا پایان عصر وحشت استالین ۱۹۵۳
“سرکوب نمی تواند اعتصابات کارگری فلج کننده را متوقف کنند. دولت باید کارگران را تشویق به خرید مسکن کند. خرید مسکن، یک خصلت محافظه کاری پایدار در بین کارگران ایجاد می کند. این دیگر یک دانش ثابت شده در جهان امروز است که، هیچ چیز به اندازه یک مالکیت خصوصی کوچک، تقویت کننده نظم اجتماعی نیست مالکیت خصوصی کوچک، کارگران را در برابر تاثیرات منفی افکار ویرانگر انقلابی بیمه می کند چرا که آنها از هرگونه بی نظمی و اغتشاش متضرر می شوند.”(پیوتر سویاتوپولک میرسکی؛ وزیر کشور لیبرال تزار،۱۹۰۴)
در فاصله سالهای ۱۸۹۷ تا ۱۹۰۱ روسیه دچار قحطی گسترده ای شد و جمعیت وسیعی از روستاییان برای زندگی و کار به اطراف شهرهای بزرگ مهاجرت کردند. در سال ۱۹۰۲ وقتی پدرگپون به عنوان کشیش کلیسای سنپترزبورگ انتخاب شد وضعیت زندگی کارگران در فلاکت بی سابقه ای قرار داشت. ۴۰ درصد از خانه های شهر فاقد آب آشامیدنی و فاضلاب شهری بودند که اکثریت این خانه ها متعلق به طبقه کارگر بود. کارگران ۱۱ ساعت در روز کار می کردند (۱۰ ساعت در روز شنبه) و اجازه تشکیل هیچ سندیکا و اتحادیه کارگری را نیز نداشتند. تنها در سال ۱۹۰۲ ،پلیس ۳۶۵ بار اعتراضات کارگری در سنپترزبورگ را سرکوب کرد.
ویاچسلاوپلو وزیر کشور مستبد تزار، تجسم سیاست سرکوب و تحقیر افکار عمومی بود که هر اعتراضی را در نطفه خفه می کرد. شدت سرکوب های دولت به حدی افزایش یافت که برخی از گروه های سیاسی مجبور به بازگشت به سیاست ترور و مبارزات مخفی انقلابی شدند. در نهایت در ۲۸جولای ۱۹۰۴، یک گروه انقلابی موفق به ترور وزیر کشور شد و این ترور با استقبال وسیعی در سطح نخبگان و کارگران همراه شد.
تزار که جنگ با ژاپن را نزدیک می دانست برای کاهش خشم افکارعمومی و تحکیم پایههای داخلی حکومتش ناگزیر شد یک وزیر لیبرال و اصلاحطلب را جایگزین وزیر مقتول مستبد خود کند. پیوتر سویاتوپولکمیرسکی که بسیار مجذوب پیشرفت های غرب بود امیدوار بود با اصلاحات سیاسی و اقتصادی لیبرال خود سیستم حکومتی روسیه را دمکراتیک تر کند، انتخاب او با استقبال روشنفکران نیز همراه شد.
پیوتر سویاتوپولکمیرسکی برای کاهش اعتراضات عمومی از پلیس مخفی روسیه خواست تا با همکاری پدرگپون کشیش محبوب شهر، مجمع کارگران سنپترزبورگ را تشکیل دهد تا ضمن ارتقای آگاهی ملی کارگران و ایجاد دیدگاه های معقول در بین آنها، شرایط حقوقی کارگران را نیز بهبود بخشند. در ظرف یک سال مجمع کارگران توانست نزدیک ۸ هزار کادر فعال پیدا کند و تعداد هوادارانش از تمامی احزاب سیاسی فراتر برود.
اصلاحات جدید باعث شد تا برای دوره کوتاهی جامعه روسیه، آزادی مطبوعات را تجربه کند. پیوتر در طرح اصلاحی خود، اصلاحات قانون اساسی را نیز در دستور کار قرار داد تا از قدرت حکومت مرکزی بکاهد. دولت کلیه محدودیت های غیرضروری برعلیه ملیت های غیر روس را از بین برد و همچنین گردهمایی های سیاسی که تا پیش از آن مجاز و قانونی شمرده نمیشدند با تشویق دولت به طور قانونی احیا شدند.
جنگ با ژاپن باعث شد ملی گرایی به شدت در روسیه تقویت شود آزادی های اعطا شده نیز مزید بر علت شد تا همه گروه ها در دفاع از کشور به گرد تزار جمع شوند اما اشتباهات تزار در فرماندهی جنگ و تحمیل هزینه سنگین به مردم و سربازان، حمایت گسترده از تزار را رفته رفته به خشم شدید عمومی تبدیل کرد. ارتش کهنهی روسیه متحمل هزینه های گزافی شد. آمار کشتهشدگان و ضعف فرماندهان، غرور ملی روس ها را جریحه دار کرد، امپراتوری روسیه از کشور کوچک ژاپن شکست خفت باری را متحمل شد.
پدرگاپون که فرد مورد اعتماد سیستم تزاری بود با هماهنگی پلیس مخفی روسیه فراخوانی برای راهپیمایی اعلام کرد و گمان می کرد با ایجاد تجمعی کنترل شده خشم مردم کاهش خواهد یافت. گاپون به تزار وفادار بود و قصد داشت خشم مردم را برعلیه دولت سازماندهای کند، اما برخلاف انتظار برگزارکنندگان این تجمع، بیش از ۲۰۰ هزار نفر در آن حضور پیدا کردند که به مراتب از برآورد گوپن و پلیس مخفی بیشتر بود. جمعیت وقتی به کاخ زمستانی تزار نزدیک شدند،برعلیه تزار شعار سردادند؛ وزیرکشور اصلاح طلب که خود را اول وفادار به تزار می دانست و در درجه دوم وفادار به مردم، دستور به سرکوب معترضان داد. در این سرکوب نزدیک ۵۰۰ کارگر بیگناه کشته شدند و این روز به “یک شنبه خونین” شهرت یافت. در پی این سرکوب گسترده، موج اعتراضات به سراسر روسیه کشیده شد و همه گروه های انقلابی روسیه را غافلگیر کرد و در نهایت به انقلاب ۱۹۰۵ روسیه منجر شد.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.