باید تقویم کشور را شخم بزنیم!

«۱۷ مرداد» هر سال به مناسبت «روز خبرنگار» همایش‌های مختلفی توسط نهادهای دولتی و حکومتی با هدف جلب توجه دیگران به حرفه خبرنگاری برگزار می‌شود. اما دلیل نامگذاری این روز چیست؟ چرا باید ۱۷ مرداد «روز خبرنگار» باشد؟ چرا روزی دیگر نه؟ چقدر ریشه‌ی ثبت این روز در تقویمِ کشور با جهان‌بینی خبرنگاران حال و حاضر همخوان است؟

در تقویم رسمی کشور هر ساله «۱۷ مرداد» به مناسبت سال‌مرگ «محمود صارمی» مسئول دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)–یعنی خبرگزاری که به دلیل نزدیکی به بخش دولتیِ حکومت، عمدتا مواضع و اظهارات دولتمردان جمهوری اسلامی را منتشر می‌کند- «روز خبرنگار» تعیین شده. صارمی در جریان درگیری دیپلمات‌های ایرانی با طالبان در «مزار شریف» در «۱۷ مرداد ۱۳۷۷» کشته شد. او در هنگام درگیری در کنار ۸ تن از کارکنان کنسولگری ایران بوده. «شورای فرهنگ عمومی» نهادی‌ست که وظیفه تعیین و بازنگری مناسبات تقویم کشور را به عهده دارد، با در نظر گرفتن این رویداد به دلیل قدردانی از «محمود صارمی» تصمیم می‌گیرد که «۱۷ مرداد» را «روز خبرنگار» نامگذاری کند. «شورای فرهنگ عمومی» نهادی در زیرمجموعه‌ی «شورای عالی انقلاب فرهنگی» است که بعد از «انقلاب ۵۷» به دستور «روح‌الله خمینی» تشکیل شد.

با این تفاسیر روشن می شود که ریشه‌ی نامگذاری این روز از کجا می‌آید. تا همین اندازه از اطلاعات کافی است بدانیم تعیین این مناسبت با بافتِ حرفه‌ی خبرنگاری و آنچرا که بر سر روزنامه‌نگاران حال و حاضر کشور به سر می‌آید نه تنها سر سازگاری ندارد بلکه در نقطه مقابل آن است.

بسیار بدیهی است که خبرنگاران برای «روز خبرنگار» -فارغ از عوامل نامگذاری آن- ارزش خاصی قائلند. اما به نظر می‌رسد جنسِ جشن‌هایی که خبرنگاران در «۱۷ مرداد» شرکت می‌کنند بیشتر ناشی از تحمیل مناسبت این روز از سوی رسانه‌های حکومتی و به طبع آن سازمان‌های اجرایی، به جهت تکریم میرزانویس‌های خود و از طرفی حجم عظیم ناآگاهی و بی‌بصیرتی برخی از خبرنگاران داخل کشور است. عواملی که عمدتا با جوگیری خبرنگاران جوان در صفحات مجازی آنها مخلوط و به آن سرعت بخشیده شده است.

شوربختانه ریشه‌ی نامگذاری بسیاری از مناسبات‌های متضاد صرفا محدود به «روز خبرنگار» نمی‌شوند. «۱۶ آذر» هم که «روز دانشجو» به حساب می‌آید با جهان‌بینیِ جنبش دانشجویی حال و حاضر ایران همخوانی نداشته و دارای تضادهایی جدی است. حتی «روز دختر» و یا حتی «روز زن». خوشبختانه رسانه‌های اپوزیسیون حداقل در چنین موضوع ویژه‌ای هوشمندانه عمل کرده‌اند. آنها با بی‌توجهی مطلق و اتخاذ رویکرد بایکوت همه جانبه، به آنچه که رسانه‌های حکومتی در سر می‌پرورانند، از مشروعیت بخشیدنِ ناخواسته به چنین مناسبت‌هایی خودداری می‌کنند. با این حال بخش دیگری از کارکنان رسانه‌های داخلی هم هستند که نه به دلیل پذیرش مناسبت این روز و نه به دلیل الگوپذیری از علت تعیین این مناسبت، بلکه به علت ضعف و کم‌کاری در این عرصه که ناشی از عدم زیرکی آنان و تعلل در آگاهی‌رسانی مکفی اصحاب رسانه انجام می‌شود.

طبیعتا هر قشری تمایل دارد در تقویم رسمی کشور در سال یک روز به حرفه آن اختصاص داده شود. اساسا دلیل نامگذاری بسیاری از مناسبت‌ها در تقویم به دلیل اطلاع‌رسانی و جلب توجه دیگران و زنده‌نگه‌داشتن یاد برخی است که پیشگام آن عرصه بوده‌اند. اما باید هر نامگذاری که در تقویم تعیین می‌شود مناسبت آن متناسب با سبک‌ زندگی هر نسل و نماینده‌ی واقعی آنان باشد. اگرچه می‌توان از همین حالا پیش‌زمینه تشکیل کمیته‌ای متشکل از پیشروان عرصه‌ی فرهنگ ایران را طرح‌ریزی کرد که مناسبت‌های تقویم کشور را به گونه‌ای گزینش کند که در کنار مناسبات جهانی، وجه نامگذاری متعلق به آن کسانی باشند که در آن عرصه بیشتر از دیگران کوشش می‌کنند، بومی‌سازی کند. تا آن روز استفاده از مناسبت‌های جهانی که توسط نهادهای بین‌المللی تعیین می‌شود همانند «۳ می» که توسط یونسکو به عنوان «روز جهانی آزادی مطبوعات» نامگذاری شده، روز بسیار مناسبی برای جلب توجه جهانیان به رسانه و مشکلات خبرنگاران و روزنامه‌نگاران است.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)