خلیج فارس یا خلیج عربی؟ ریشه‌های جعل نام خلیج فارس و سرآغاز آن در کجاست؟ آیا خلیج عربی موجودیت خارجی داشته است؟ اسناد تاریخی در این باره چه می‌گویند؟

خلیج فارس، دریای پارس، الخلیج الفارسی، دریای ایران، بحر فارس، خلیج ایران و … را هرچه که بنامیم و هرچه در لابه­‌لای صفحات تاریخ بگردیم، نه تنها اثری از عربی بودن آن نیست، بلکه تنها بر پارسی بودن این آبراه مستندات بیشتر میابیم و بر نام­‌های با پسوند پارسی و فارسی آن افزوده می­‌شود.

در پی حمله انگلستان به جزیره خارک در سال ۱۸۳۷، دولت وقت ایران به این سیاست جدایی‌طلبانه انگلیس در خلیج فارس اعتراض کرد و رسماً به دولت انگلیس هشدار داد تا دست از این فتنه‌گری بردارد. این هشدار ایران باعث شد روزنامه تایمز لندن در سال ۱۸۴۰ برای نخستین بار خلیج فارس را “دریای بریتانیا” بخواند. اما این نامگذاری به قدری بی‌پایه و اساس بود که در هیچ جای دیگری به کار نرفت.

به دنبال ملی شدن صنعت نفت ایران در سال ۱۹۵۰ و خلع ید شدن شرکت‌های انگلیسی و قطع ارتباط میان ایران و انگلیس، وزیر مستعمرات انگلیس برای نخستین بار این نام جعلی را به کار برد. در آن سال‌ها، کشورهای جنوبی خلیج فارس یا مستعمره و یا تحت‌الحمایه انگلیس بودند. دولت انگلیس نیز به منظور تلافی ملی شدن صنعت نفت ایران کتابی را به قلم رودریک اون (Roderick Oven) ، یکی از جاسوسان انگلیس، به نام حباب‌های طلایی در خلیج عربی –Golden Bulbs at Arabic Gulf – در سال ۱۹۵۷ به چاپ رسانید. این کتاب که بلافاصله به زبان عربی ترجمه شد سرآغازی بر تحریف نام خلیج فارس بود.

اسناد تاریخی در اثبات نام خلیج فارس

از قرن پنجم پیش از میلاد نام این منطقه خلیج‌فارس بوده است. در واقع، یونانی‌ها و رومی‌ها و پس از آنها روم شرقی و امرای عباسی و جغرافیادانان اسلامی همواره این نام را برای این آبراه بکار برده‌اند و در کتب تاریخی از جمله طبری، یعقوبی و مسعودی نیز همین نام به کار رفته است. پس از ورود پرتغالی‌ها و اسپانیایی‌ها نیز شاهدیم که در اسناد آنها هم این نام مورد استفاده قرار گرفته و در برهه‌‌ای که انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها وارد می‌شوند نیز نام خلیج‌فارس، همین بوده است و همچنین در دایره‌المعارف بریتانیا، آمریکا، شوروی سابق و در اسناد سازمان ملل متحد نام خلیج‌فارس پایدار مانده است.

 

نقشه‌ای مربوط به سال ۱۶۸۹ در دانشگاه آمستردام

 

نقشه ای مربوط به زمان صفویه به ترسیم اسحاق تیرون

 

با این مقدمه و پیشینه تاریخی از کشوری مثل آمریکا انتظار حرکاتی چندگانه و اختلاف برانگیز نیست ولی متاسفانه در سایت و صفحه توییتر وزارت خارجه آمریکا و نیز سایت و توییتر ارتش آمریکا با رفتاری دوگانه در مورد خلیج فارس مواجه ایم.

ارتش ایالات متحده آمریکا در صفحه توییتر فارسی از کلمه خلیج فارس استفاده میکند

 

ولی در توییتر انگلیسی و عربی خود از کلمه خلیج ع.ر.ب.ی

 

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com