آشنایی دمیرتاش با مساله کرد و ورود به دنیای سیاست 

او می گوید در سال ۱۹۹۱ وقتی که دبیرکل حزب رنج خلق (حزب قانونی مدافع حقوق کردها در اوایل دهه ۱۹۹۰) توسط افراد ناشناس ربوده شد و سه روز بعد هم جسدش پیدا شد و به ویژه پس از آنکه در شهر آمِد تظاهراتی اعتراضی برگزار گردید، برای اولین بار به این فکر افتاد که وارد دنیای سیاست بشود.

از سوی دیگر، وقتی که یکی از برادرانش به اتهام عضویت در تشکیلات مخفی پ.ک.ک در دانشگاه موغلا دستگیر شد، به دلیل نبود امکانات مادی نتوانستند برای او وکیل اختیار کنند و به ۲۴ سال زندان محکوم شد. همین مساله باعث شد تا صلاح الدین جوان رشته تحصیلی خود را از “دریانوری” به حقوق تغییر دهد. وی برای همین منظور در سال ۱۹۹۳ از دانشگاه ازمیر به دانشگاه آنکارا رفت و در رشته حقوق شروع به تحصیل کرد.

او سال ۱۹۹۵ تلاش کرد تا دانشگاه را ول کرده و به صفوف پ.ک.ک در کوهستان بپیوندد. اما به دلیل لو رفتن رابط تشکیلاتی اش به مدت پانزده روز بازداشت شد و به این ترتیب برنامه پیوستن به کوهستان منتفی گشت.

از فعالیت حقوق بشری تا ریاست ب.د.پ

دمیرتاش در سال ۲۰۰۰ و چند سال بعد از آن به همراه عثمان بایدمیر و تعداد دیگری از حقوقدانان و فعالان حقوق بشر، در راس یک نهاد حقوق بشری صدها مورد نقض حقوق بشر در شمال کردستان را پیگیری کرده است. وقتی که عثمان بایدمیر در سال ۲۰۰۴ به عنوان شهردار شهر آمِد انتخاب شد، دمیرتاش به جای او ریاست جمعیت حقوق بشر را به عهده گرفت.

در سال ۲۰۰۶ در پی شرکت در یکی از برنامه های تلویزیون “روژ تی وی” به اتهام تبلیغ برای پ.ک.ک محاکمه شد. ابتدا به یک سال حبس تعزیری محکوم شد اما بعدها دادگاه تجدید نظر آن را به پنج سال حبس تعلیقی کاهش داد.

صلاح الدین دمیرتاش در سال ۲۰۰۷، پس از آنکه خطیب دجله سیاستمدار مشهور کرد به زندان افتاد، به جای او در رقابتهای انتخاباتی شرکت کرد و به عنوان نامزد مستقل از حوزه شهر آمِد وارد پارلمان شد. در آن سال ۲۱ نامزد دیگر حزب جامعه دموکراتیک، د.ت.پ، که به عنوان کاندیدهای مستقل در انتخابات شرکت کرده بودند، به پارلمان راه یافتند و به این ترتیب کردها و حامیان چپگرای آنها برای نخستین بار در تاریخ جمهوری ترکیه توانستند فراکسیون پارلمانی تشکیل دهند. دمیرتاش در آن دوره معاون رئیس فراکسیون د.ت.پ در پارلمان بود. پس از صدور حکم انحلال حزب در سال ۲۰۰۹ نیز وارد حزبی که کردها از پیش به عنوان جایگزین د.ت.پ به ثبت رسانده بودند، یعنی حزب صلح و دموکراسی، ب.د.پ، شد.

حکم توقیف د.ت.پ همچنین برای بسیاری از اعضای موسس این حزب نیز ممنوعیت فعالیت حزبی را به دنبال داشت؛ به همین خاطر دمیرتاش در کنگره فوق العاده ب.د.پ در فوریه ۲۰۱۰ با اکثریت آرا ابتدا به عنوان دبیرکل ب.د.پ و سپس، در پی تغییر سیستم اداره حزب، به همراه خانم گولتن کشاناک به عنوان اولین رئیس مشترک این حزب انتخاب شد.

دمیرتاش از آن تاریخ به بعد بیش از پیش وارد دنیای سیاست شد و نقش مهمی در گفتگوهای صلح میان پ.ک.ک و دولت ترکیه که بعدها گفتوهای اسلو نام گرفت، ایفا کرد. پیگیری جدی مسایل دیگری از جمله واقعه کشتار کولبران کرد در روستای مرزی روبوسکی توسط جنگنده های ترکیه در سال ۲۰۱۱، بازداشت گسترده فعالان کرد در جریان پرونده موسوم به ک.ج.ک از اهم فعالیتهای صلاح الدین دمیرتاش در آن سالها بود. او در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۱ نیز بار دیگر به عنوان کاندید مستقل از حوزه حکاری شرکت کرد و برای بار دوم به پارلمان راه یافت. در انتخابات آن سال جبهه “رنج، آزادی و دموکراسی” که مورد حمایت ب.د.پ بود، توانست ۳۶ کاندید مستقل به پارلمان بفرستد. اما عملا تنها ۳۰ نفر وارد پارلمان شدند. بقیه از جمله خطیب دجله و سلما ایرماک به خاطر آنکه به اتهام مشارکت در تشکیلات زیرزمینی ک.ج.ک در زندان بودند، از راهیابی به پارلمان بازماندند.

در سال ۲۰۱۳ به پیشنهاد عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پ.ک.ک، حزب دموکراتیک خلقها، ه.د.پ، به منظور تحت پوشش قرار دادن اقشار و گروههای مختلف در کردستان و ترکیه و به عنوان یک تشکیلات چترآسا تاسیس شد. ابتدا ارتوغرول کورکچو، سیاستمدار چپگرای ترک و صباحت تونجل سیاستمدار کرد به عنوان روسای مشترک این حزب انتخاب شدند. اما در سال ۲۰۱۳ پس از برگزاری انتخابات شهرداریها، در یک کنگره فوق العاده بسیاری از سیاستمداران حزب ب.د.پ به ه.د.پ پیوستند. از آن تاریخ به بعد ه.د.پ به عنوان حزب اصلی وسراسری که مدافع حقوق کردها و سایر اقلیتها است، ظهور کرد و ب.د.پ نیز با تغییر نام به “حزب مناطق دموکراتیک”، د.ب.پ، تبدیل شد و حوزه فعایت خود را به شمال کردستان محدود کرد.

در کنگره ه.د.پ نیز صلاح الدین دمیرتاش و فیگن یوکسکداغ به عنوان روسای مشترک جدید ه.د.پ انتخاب شدند.

دمیرتاش در سال ۲۰۱۴ به عنوان نامزده ه.د.پ در نخستین انتخابات عمومی ریاست جمهوری ترکیه که در دهم اوت برگزار شد، شرکت کرد و با رجب طیب اردوغان به رقابت پرداخت. در واقع شرکت در آن انتخابات سنگ محکی برای ه.د.پ بود تا ببیند آیا می توانند در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۵ به صورت حزبی شرکت کنند یا نه.

در آن انتخابات دمیرتاش موفق شد و ۹.۸ درصد آرای سراسر ترکیه را کسب کند و به این ترتیب امید مسئولان ه.د.پ برای عبور از سد ده درصدی در انتخابات سال آینده افزایش یافت.

“نمی گذاریم خواب ریاست ببینی”

دمیرتاش علاوه بر اینکه در برابر حزب حاکم عدالت و توسعه و به ویژه شخص اردوغان منتقدی شجاع و جسور است، به سیاستمدارای ریزبین و خوش مشرب نیز مشهور شده است. به عقیده بسیاری از ناظران سیاسی ترکیه و روزنامه نگاران آن کشور، دمیرتاش تاثیر بسزایی در برگزاری آرام و بدون تنش تبلیغات انتخاباتی در دو ماه گذشته داشته است؛ وی از زبان تند و آتشینی که در سالهای گذشته داشت فاصله گرفته بود. بسیاری نیز بر این باورند که دمیرتاش، به ویژه در دو انتخابات اخیر به عنوان یک سیاستمدار جوان، پرانرژی و جسور، چهره یک رهبر دموکرات، آزادیخواه و چپگرا از خود به نمایش گذاشته است.

در جریان برگزاری گفتگوهای دو سال و نیم گذشته میان قندیل، امرالی و آنکارا به منظور حل مسالمت آمیز مساله کرد، ه.د.پ از سوی منتقدین به نرمش در برابر حزب عدالت و توسعه متهم شده بود؛ به طوری که بسیاری تصور می کردند که ممکن است ه.د.پ به رجب طیب اردوغان در زمینه تغییر نظام سیاسی کشور و تبدیل آن به یک نظام ریاستی کمک کند. اما اندکی پیش از آغاز رسمی تبلیغات انتخاباتی، دمیرتاش با گفتن تنها یک جمله به همه گمانه زنیها در این خصوص پایان داد.

دمیرتاش ظهر ۱۷ مارس ۲۰۱۵ در جلسه هفتگی فراکسیون حزب دموکراتیک خلق ها در پارلمان اعلام کرد که کوتاه ترین نطق هفتانه تاریخ فراکسیونش را پیشکش خواهد کرد و تنها با گفتن اینکه ه.د.پ هیچ نوع معامله و همپیمانی نفرت انگیزی را با آک پارتی صورت نخواهد داد، خطاب به اردوغان، منتقدان و جامعه ترکیه گفت “تا زمانی که یک هوادار و عضو ه.د.پ بر روی خاک این کشور نفس بکشند، تو رئیس نخواهی شد” و سپس جمله اش را کوتاهتر کرد و گفت ” تو را رئیس نخواهیم کرد”. جمله ای که در میان رسانه های ترکیه انعکاس وسیعی یافت و به محور اصلی تبلیغات این حزب مبدل گشت.

دمیرتاش و هنر

دمیرتاش سودای هنر را نیز در سر دارد و در نواختن دیوان تبحری خاص دارد. وی زمانی که در ازمیر دانشجو بوده همراه با شماری از رفقای موسیقی دوستش گروهی را به نام “Koma Belengaz” را تشکیل دادند و گاهی وقت ها آوازهای “احمد کایا، فرهاد تونج و گروپ یوروم” را دوباره خوانی می کردند. در حمله انتخاباتی اخیر نیز دمیرتاش همراه با دیار درسیم یکی از سرودهای تبلیغاتی ه.د.پ را سرود.

خانواده

دمیرتاش دو برادر و سه خواهر دارد. مادرش خانه دار است و پدرش نیز تعمیرکار. یکی از خواهرانش طراح است، دیگری وکیل و دو خواهر دیگرش نیز معلم. برادرش “نورالدین دمیرتاش” در سال ۲۰۰۴ پس از ۱۱ سال از زندان آزاد شد و پس از مدتی ریاست حزب خلق دموکراتیک د.ت.پ را برعهده گرفت. وی اکنون در اقلیم کُردستان بسر می برد و گرچه گفته می شود در اربیل زندگی می کند اما چندی پیش صلاح الدین اظهار کرده بود که نور الدین این اواخر برای مبارزه با گروه داعش و در صفوف حزب کارگران کُردستان در شنگال بوده است.

صلاح الدین دمیرتاش در سال ۲۰۰۲ با “باشاک دمیرتاش” معلم ازدواج کرد و از این ازدواج نیز صاحب دو فرزند دختر به نام های “Delal” و “Dilda” شده است.

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com