توانا – برخی بر این نظر هستند که میتوان گوگوش را در تاریخ معاصر جزء زنان تاثیرگذار دانست. در زمانهای که بسیاری زنان را پردهنشین و در خانه میپسندیدند گوگوش به روی صحنه آمد و از نوع آرایش مو تا زیورآلات و آرایش صورت و نوع پوشش او مورد پسند زنان جوان ایرانی قرار گرفت.
در عرصهی خوانندگی نیز او الگویی برای خوانندگان زن دیگر بود. بسیاری از خوانندگان زن در رقابت با این خوانندهی جوان آن روزگار تلاش میکردند هر چه بیشتر شبیه گوگوش باشند. گوگوش نامی ارمنی و پسرانه است و خودش در گفتوگو با هما احسان میگوید که این نام را پدرش به هنگام تولد برای او انتخاب کرد که ادارهی ثبت احوال به دلیل عجیببودن این اسم از ثبت آن در شناسنامهی نوزاد خودداری میکند و از پدر میخواهد که یک اسم ایرانی یا عربی برای او انتخاب کند که در نهایت پدرش نام «فائقه» را برای او برمیگزیند. «فائقه آتشین» با نام هنری گوگوش در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۲۹ در خیابان سرچشمه تهران به دنیا آمد.
در برخی منابع تولد گوگوش در بهمنماه ذکر شده، تاریخی که بر روی شناسنامه و پاسپورت گوگوش نیز وجود دارد اما گوگوش اردیبهشتی است. خودش در مورد تاریخ تولدش در گفتوگو با بیبیسی چنین میگوید: «من تا چند سال پیش فکر میکردم بهمنماه به دنیا آمدم و شناسنامه و پاسپورتم هم همین تاریخ رو داره، هجده بهمن یا هفت فوریه. چند سال پیش مرحوم مادرم قبل از اینکه از ایران بره آمریکا، یک روز به من گفت: «برای چی توُ بهمن برای تولدت کادو میفرستن؟ تو بهمن متولد نشدی». گفتم« تو شناسنامه ام هست. مگه غیر از اینه؟» گفت: «من شما رو زاییدم و شما پونزده اردیبهشت به دنیا اومدی.» از اون روز تمام ذهنیت من رو نسبت به ماه تولدم به هم زد. چون من همیشه مشخصات برج بهمن رو میخوندم و عجیب بود که هیچوقت هم به من نمیخورد ولی فکر میکردم که خوب حتما اینطوری هستم و خودم نمیدونم. ولی حالا که مشخصات اردیبهشت رو میخونم میبینم درسته.»
خانوادهی او اصالتا از آذربایجانیهایی بودند که از شوروی سابق به ایران مهاجرت کرده بودند. پدر گوگوش، صابر آتشین یک شومن بود و گوگوش از کودکی به همراه پدر خوانندگی و بازی در فیلم را شروع کرد. صابر آتشین فعالیتهای هنری خود را در سال ۱۳۲۶ با عملیات آکروباسی در پیشپردههای تئاتر تهران آغاز کرد. او پایش به سینما هم رسید که آغاز آن با بازی در فیلم «افسانه شمال» در سال ۱۳۳۸ بود. صابر آتشین پس از انقلاب اسلامی به ترکیه مهاجرت کرد و در سال ۱۳۶۶ در شهر استانبول درگذشت.
گوگوش از سن ۵ سالگی اجرای عملیات آکروباتیک را با پدر آغاز کرد و از سال ۱۳۳۸ وارد دنیای موسیقی شد. اولین تجربهی هنرپیشگی گوگوش در سن هفت سالگی و به روایتی در ده سالگی بود. او بعدها در فیلمهایی مانند «پرتگاه مخوف»، «شیطون بلا» و «پنجره» به ایفای نقش پرداخت. اگر آغاز کار هنرپیشگی گوگوش را در فیلم «بیم و امید» بدانیم باید گفت که گوگوش در سن ده سالگی و در سال ۱۳۳۹ که سال ساخت فیلم بیم و امید است وارد دنیای سینما شد. گوگوش تا پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۹ فیلم به ایفای نقش پرداخت.
گوگوش هشت ساله بود که کار خوانندگی را در برنامهی صبح جمعه رادیو ایران شروع کرد و در سن نوجوانی شروع به اجرای برنامه در کابارههای بزرگ تهران کرد. اولین کاری که گوگوش به طور مستقل اجرا کرد ترانهی «قصه وفا»، ساختهی پرویز مقصدی بود. گوگوش در سال ۱۹۷۱ با آهنگهایی مانند “Retour de la ville” و “J’entends crier je t’aime” جایزهی نخست فستیوال کان فرانسه را از آن خود کرد. گوگوش در سال ۱۹۷۳ در سن رمو ایتالیا با اجرای ۱۲ ترانه به زبانهای ایتالیایی و اسپانیایی موفقیت بینظیری به دست آورد. او در همان سال بود که با آهنگ “Desde hace tiempo” در موسیقی آمریکای لاتین نیز به جایگاه مناسبی دست پیدا کند. تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی گوگوش ۱۸ آلبوم موسیقی ارائه داد. آهنگسازان ِ بنامی همچون واروژان، حسن شماعیزاده و فرید زلاند ساخته شد و معروفترین ترانهسرایان تاریخ موسیقی ایران از جمله ایرج جنتی عطایی، شهیار قنبری برای آهنگهایش ترانه سرودند. گوگوش در موسیقی ایران لقب «شاهماهی» گرفت.
بسیاری از خوانندگان زن دوست داشتند صدا و رقص و مد لباس و مویی مانند گوگوش را بیازمایند بلکه بتوانند محبوبیتی در حد او پیدا کنند. مدل لباس و موی او علاوه بر هنرمندان زن ایران مورد اقبال بسیاری از زنان ایران قرار میگرفت و برخی معتقد هستند که در فضای مردسالارانهی جامعهی ایران گوگوش توانست رخنه ایجاد کند. مدل موی گوگوشی به عنوان یک مدل مو در اذهان جامعهی ایران به ثبت رسید. در دههی شصت و هفتاد میلادی گوگوش با هر اجرای موسیقی که خود در عالم موزیک پدیدهای محسوب میشد، مد لباس و مو و رقصی جدید عرضه میکرد. جذابیت گوگوش تنها در حصار مرزهای ایران محصور نماند. او توانست به عنوان هنرمندی موفق خود را در میان مردمان افغانستان، تاجیکستان، ترکیه، آذربایجان و ازبکستان نیز تثبیت کند.
انقلاب که پیروز شد، صدای زن قدغن شد. دیگر زنان حق نداشتند در محافل عمومی و حتا خصوصی آوازخوانی کنند. بیشتر هنرمندان ایرانی به همین دلیل و همچنین فشارهای روزافزون انقلابیان از ایران مهاجرت کردند. گوگوش در هنگام انقلاب در آمریکا به سر میبرد اما به ایران بازگشت و با سکوت، زندگی در انزوا را آغاز کرد. مدت کوتاهی بازداشت و زندانی شد اما همچنان در ایران ماند و دیگر آواز نخواند. در همهی این سالهای انزوا اما ترانههای گوگوش همچنان شنیده شد و او همچنان خوانندهای محبوب ماند. نوجوانانی که هیچ گاه او را بر روی صحنه ندیده بودند و بسیاریشان سنی به اندازهی سالهای انزوای گوگوش داشتند از طرفداران صدای او بودند. شاید بتوان گفت گوگوش از معدود هنرمندان ایرانی است که توانست مخاطبهای بسیاری از چند نسل جوان ایرانی داشته باشد.
گوگوش در سال ۱۳۷۹ با دریافت گذرنامه موفق به خروج از ایران شد و دورهای نو در زندگی هنری خود آغاز کرد. گوگوش پس از بیستویک سال سکوت به روی صحنه رفت. کنسرتهای گوگوش در سراسر دنیا با اقبال بسیار ِ علاقهمندان به صدای این هنرمند برگزار شدو در برخی از کسنرتهای او بیش از ۱۲ هزار نفر شاهد هنرنمایی او بودند. گوگوش در سال ۲۰۰۰ در مجموع ۲۷ کنسرت در کشورهای مختلف جهان اجرا کرد. از آلبومهای پیش از انقلاب گوگوش میتوان به «نیمهی گمشدهی من»، «فصل تازه»، «همسفر»، «مرداب»، «کوه»، «کویر»، «اگه بمونی، اگه نمونی»، « من و گنجشکای خونه» اشاره کرد.
فیلمهای «در امتداد شب» به کارگردانی پرویز صیاد، «همسفر»، «ممل آمریکایی»، «بیتا» به کارگردانی هژیر داریوش و «پنجره» از جمله فیلمهایی هستند که گوگوش پیش از انقلاب در آن به ایفای نقش پرداخت. گوگوش در گفتوگویی با رادیو بیبیسی پس از خروج از ایران میگوید: «ببینین به هر حال من هر بار که روی صحنه میرم انگار از نو متولد میشم. دیدن جمعیت در سالن کنسرت مثل یک حادثه تازه است، مثل یک حادثهای که هنوز برام اتفاق نیفتاده بنابراین من رو غرق احساسات هیجانانگیز و سرخوشی میکنه. من بیست و یک سال زندگی عادی داشتم، تو خونه بودم، برخوردی نداشتم، به حرفهام نپرداختم و در واقع تنبل شده بودم. تنبل از نظر صدا و ذهنیت روی صحنه رفتن. هر بار که روی صحنه رفتم تجربهای تازه بود.»
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.