محیط زسیتهیچکس و مطلقا هیچکس در تاریخ چند صد ساله سرمایه داری و به جرات در تاریخ بشر چون مارکس کل لجن زار اقتصادی و سیاسی یک سیستم تولید اجتماعی را تجزیه و تحلیل نکرده است. دید ژرف و آینده نگر انتقادی او مرزهای ناپیدا و هنوذ غیر آشکار محیط زیست را میدید و همانطور که شرایط کار طبقه کارگر را در محیط تولیدش مورد برسی قرار میداد به انهدام و نابودی محیط زیست او همچون جزء جدا نشدنی سلامتی اش با مسو لیتی عمیق یه تحلیل میپرداخت (در این رابطه میتوان به تحلیل های عمیق و طولانی او در مورد گزارشهایی در باره بهداشت عمومی و گزارشهای بازرسهای کارخانه ها گزارش استثمار کودکان در انگلستان و همچنین شرایط طبقه کارگر در انگلستان از فردریش انگلس مراجعه کرد). مارکس در ۱۵۰ سال پیش که کشاورزی هنوذ مراحل میانی گسترش سرمایه داری خودرا در انگلیس میگذراند از خرابی محیط زیست و کشاورزی در نتیجه استفاده از مواد شیمیایی که باعث مرگ کودکان میگردد سخن میگوید. وی در جلد اول سرمایه خود به بیش از سه فصل (فصل هشتم نیمی از فصل سیزدهم و بخشهای بزرگی از فصل ۲۳) و همچنین فصل سیزدهم جلد دوم و فصل پنجم جلد سوم به مسایل محیط زیستی و کار طبقه کارگر میپردازد.
هدف نقل از نوشته های کارل مارکس در اینجا یک چیز است. اینکه تکامل سرمایه دارانه جوامع بشری از دیر باز همراه با ویران سازی محیط زیست و کار بوده است. این بهیچ طریق یک حادثه و یا مجموعه ای از حوادث جسته و گریخته و یا اینکه سرمایه داری گویا در انکشاف خود در هر کشوری مرتکب اشتباهات و نابسامانی هایی میگردد نیست. دیرباز بودن این مساله خود همزادی این پدیده را با سرمایه داری نشان میدهد.
ولی راستی چرا چنین است. چگونه سیستم تولید سرمایه داری به نحوی ساده اینطور محیط زیست را آلوده میکند بدون اینکه به نتایج وحشتناک و خانمان برانداز آن لحظه ای باندیشد؟ ابعاد و اشکال این ویرانگری در طول تاریخ کوتاه سرمایه داری بسیار تغییر کرده است ولی این پدیده نه تنها تکرار میشود بلکه به عنوان جزء همزاد این سیستم عملکردی وحشتناکتر مییابد. هر چه صنعت بزرگ تکامل مییابد فرایند تخریبی آن نیز سریعتر و گسترده تر میگردد. اگر در قرن ۱۸ و ۱۹ دولتهای اروپایی زمینهای مشاع و عمومی را چوب حراج میزدند و به مالکین سرمایه به پشیزی میفرختند و از این طریق هزاران دهقان فقیر را آواره شهرها میکردند این پروسه اجتناب ناپذیر گسترش سرمایه خود در همین بعد باعث بد بختی دهقانان در اجبار فروش نیروی کارشان به نازل ترین قیمت و زندگی در بیغوله های تنگ و تاریک میشد، امروزه سرمایه در بعد بین المللی خود با تولید ذرت تغیر ژن داده شده تمامی بشریت را در معرض تغییرات ژنتیک قرار میدهد. بعد مصرف انرژی در تولید کالا بجایی رسیده است که افزایش ناچیزی بر حرارت زمین در طول سده جاری ابعاد فاجعه بار خشکی بیشتر مناطق وسیعی از زمین و افزایش توفانها و سیلابهای ناگهانی را در بر دارد. ابعادجنگل زدایی به آنچنان سطحی رسیده است که آنچه برای حفظ و باز تولید آن انجام میشود در مقابل ویران سازی آن مقدار کاملا ناچیزی به شمار میاید. روزگاری بشر بازیگوش گلوله برفی را از سراشیبی کوه رها کرد، امروز سرمایه به سان بهمنی عظیم میماند که همه چیز را در راه انباشت خود نابود میکند. امروز انبوه پیشرفتهای تکنیکی صنعت بزرگ که خود پیش زمینه ی تولید انبوه است زمینه ساز تخریب هر چه وسیعتر منابع پایدار همین پیشرفتهاست. برای پاسخ به پرسش بالا لازم است کمی بر روابط تولیدی گذشته بشر مروری کنیم.
تا آن هنگام که انسان در صنعت روستایی و خانواده پدر سالار دهقانی هر انچه تولید میکرد برای مصرف خویش بود (در انیجا احتیاج به بازگشت به زمانهای بس دور مانند جوامع با پایه ی مالکیت اشتراکی نیست بلکه حتی به جامعه فئودالی نیز میتوان اکتفا کرد) و تمامی این محصولات برای عموم مفید بودندو بین افراد اجتماع تقسیم میشدند (شیوه ی این تقسیم که اینجا مورد نظر ما نیست در هر سازمان اجتماعی بسته به تکامل آن تغییر میکرد). آنچه که در این جوامع مازاد بر احتیاج بود با همسایگان اعم از جوامع همجوار و یا حتی همسایگانی از اقوام دیگر مبادله میشد. تا اینجا تولید با هدف ایجاد محصولات مفید و ضروری زندگی بود و به همین دلیل ابعاد محدود تولید تاثیر مخرب انسان و کار او بر طبیعت بسیار محدود بود. از این گذشته بین انسان و طبیعت فاصله ای نبود زیرا او جزئی از طبیعت اطراف خود و برای نگهداری و مراقبت از ان کوشا بود و نا بسامانی و خرابی در ان ضربه مستقیم بر خود او بود.
تبدیل محصول به کالا و بنابر این تبدیل هستی انسان به عنوان تولید کننده کالا و از ان هنگام که تولید برای رفع احتیاج فی نفسه هدف نبود بلکه تولید وسیله ای برای فروش گردید تاثیر مخرب تولید او بر طبیعت دیگر در کنترل او نبود. بنابر این در جوامع خود کفا و تولید برای رفع احتیاج، انسان همواره هدف تولید بوده است و از آن زمان که تولید کالا یعنی تولید برای فروش آغاز گردید هدف خود تولید و انباشت ثروت شد. نتیجه اینکه در تولید طبیعی، آنجا که انسان برای مصارف روزمره اش تولید میکرد یک وحدت اصلی بین او و طبیعت وجود داشت. در حقیقت انسان به طبیعت وابسته بود و این حتی شامل آنها که مالک زمین و یا ابزاری بودند نیز میگردید. تولید کننده اعم از انکه بر روی زمین کار میکرد یا او که ابزاری برای اولی میساخت هر دو در ارتباط تنگی با طبیعت زندگی و کار میکردند و انرا از هستی خود جادا نمی دانستند بهمین دلیل تولید و تجدید تولید احتیاج به مراقبت از زمین و محتویات آن داشت.
اکنون ما پا در دنیای سرمایه داری میگذاریم، هنگامیکه پول به سرمایه تبدیل میشود و کارگران آزاد غارت شده را به کار وامیدارد. سرمایه دار صاحب مواد خام ماشین آلات وتاسیسات است. کارگر جز نیروی کار خود برای فروش چیز دیگری ندارد از اینرو نیروی کار خودرا باذای وسایل معیشت با سرمایه دار مبادله میکند. کار از شرایط عینی تولید جدا شده هیچ دخالتی در آنچه باید تولید شود مقدار تولید و چگونگی آن ندارد. تمامی این شرایط را سرمایه تعیین میکند.
نتیجه عدم دخالت در روند برنامه ریزی تولید و کالا شدن نیروی کار بیگانگی است. بیگانگی یعنی فقدان تماس با واقعیت و آنجائیکه کارگر از محصول کارش جدا میگردد تماس او با واقعیت قطع میشود. خصلت کالایی محصولات کار که به دیگران، آنها که مالک آنند تعلق دارد اصل وریشه جهان بیگانه شده کارگر را میسازد. این جهان بیگانه و در عین حال عینی که ساخته کارگران است دارایی دیگران میگردد و او هیچ سهمی در آن ندارد. این بخصوص با تقسیم کار و ماشینی شدن تولید که هر لحظه موجودیت کارگر را تهدید میکند و احتیاج هر چه کمتر به او را گوشزد مینماید تشدید و هر لحظه عمیقتر میگردد. تقسیم کار، کارگر را به مهره ای قابل تعویض، موجودیکه هر گونه ابتکار و نو آوری از او سلب شده است تبدل می نماید. با رشد انباشت سرمایه هر چه کارگر بیشتر اشیا تولید میکند بیشتر تحت نفوذ محصول خود یعنی سرمایه قرار میگیرد. پدیده بیگانگی از روند کار، ابزار آن و محصولاتش فقط به همین محدود نمیگردد. انسانی که بوسیله ابزارش و یا قطعه زمینی که از کار بر روی آن مایهتاجش را فراهم می کرد و بدین سان با طبیعت همراه و هم گن بود اکنون با طبیعت بیگانه است. بنابراین کارگر مزدی نه تنها با کالای منفرد آفریده خود بلکه بخصوص با کار مرده یعنی سرمایه کاملا بیگانه و در مقابل قرار میگیرد. اما اگر چه به ظاهر سرمایه علت اصلی بیگانگی کار است ولی در واقع این خود نیز نتیجه بیگانگی است. به این معنا که سرمایه دار نیز بنده سرمایه است. فرایند اجتناب ناپذیر باز تولید هر چه انبوه تر سرمایه معنایی جز بندگی سرمایه دار ندارد. ولی این طبقه به عکس طبقه کارگر صاحب وسایل تولید مادی و سازمان دهنده آن و بخصوص سازماندهنده ایده های مسلط جامعه است. هر چند به گفته کارل مارکس، این آگاهی انسانها نیست که هستی اشانرا تعیین میکند بلکه بر عکس هستی اجتماعی آنانست که آگاهی شان را تعیین میکند. ولی این بدین معنا نیست که طبقه حاکمه بر علیه منافع اقتصادی خود و در نتیجه در مقابل قانونمندی روابط تولید ایده آفرینی و عمل میکند. طبقه سرمایه دار مانند تمامی طبقات حاکم گذشته هیچگاه وانمود نمیکند که تنها منافع اوست که باید صدر منافع جامعه قرار گیرد بلکه بازیرکی یک طبقه حاکم منافع خودرا به مثابه منافع کل جامعه می نماید و در این راه از تمامی وسایل از پارلمان تا وسایل ارتباط جمعی سود میجوید تا این را به گوش طبقه کارگر فرو کند که هر آنچه او فکر و عمل میکند در راه منافع عمومی جامعه است.
تا اینجا از خود بیگانگی انسان از خویش واز طبیعت گفتیم و بیان کردیم که سرمایه فعال ما یشاع است. با گسترش سرمایه صنعتی، انباشت سرمایه ثابت نظیر ماشین آلات، ادوات کمکی وتاسیسات از ضروریات است و این بدنبال خود احتیاج بیشتر به مواد اولیه و کمکی را اجتناب ناپذیر میکند. این دور تمامی ندارد بدین معنا که هرچه سرمایه گسترش مییابد اعم از اینکه حوضه های جدیدی کسب میکند و یا در همان بخشهای تولیدی به افزایش تولید می پردازد نیاز به مواد خام کشاورزی ودامی مواد معدنی شیمیا یی و غیره افزایش مییابد. بار آوری کار از طریق تکامل ماشین آلات و فرایند تقسیم کار چه در سطح تولیدی و چه اجتماعی باعث کاهش نسبی نیروی کار میگردد. درست است که ارزش کالا با مقدار کاری که برای تولید آن بکار میرود متناسب است ولی این تمامی ارزش آن نیست بلکه آن بخش از ماشین آلات و تاسیسات که در جریان تولید مستهلک میشوند و به تدریج ارزش خودرا به کالا میدهند نیز باید به حساب آورد، از این گذشته مواد خام و کمکی که کارگر از آن کالا را میسازد را نیز باید به ارزش آن افزود. ولی ارزشی که در سرمایه ثابت وجود دارد خود به خود کاری انجام نمیدهد جز اینکه بوسیله نیروی کار به فراورده منتقل میشود. در این فرایند کارگر بخشی از زمان کار خودرا بصورت حقوق در حد امرار معاش دریافت میکند ولی این تنها بخشی از کار روزانه است که پرداخت میشود بخش دیگر آن که پیوسته بطور نسبی با افزایش بهره وری کار افزایش مییابد همواره بدون پرداخت بصورت کار اضافی در کالا میماند ومنبع ارزش اضافی و سود کارفرمایان میگردد. ولی با این وجود با افزایش بهره وری کار نیاز به نیروی کار پیوسته در حال کاهش است. پیشرفت تکنیک بطور نسبی باعث کاهش ارزش ماشین آلات میگردد زیرا ۱. تولید ماشین آلات جدید ارزانتر تمام میشوند و ۲. ماشینهای قدیمی با سرعت بیشتری به وسیله نوع جدید کنار زده میشوند. بدین ترتیب کاهش ارزش ماشین آلات باعث انتقال نسبی هر چه کمتری از ارزش آنها به کالا میگردد. پس در اینصورت این ارزش مواد خام است که در کالا افزایش مییابد و این بدو طریق همزمان انجام میشود. اول اینکه ارزش مواد خام بوسیله کار مزدی تقریبا بطور کامل به کالا منتقل میشود و دوم اینکه دو بخش دیگر ارزشی یعنی استهلاک ماشین آلات و کار مزدی بطور نسبی کاهش مییابد. از همین روست که عطش سرمایه به مواد خام بیش از سایر اجزائ آن پیوسته افزایش مییابد. البته این بدین معنی نیست که ارزش مطلق ماشین آلات نیز کاهش مییابد بر عکس سرمایه بزرگتر اضافه ارزش بیشتر و لزوما انباشت بیشتر.
بنابراین پیشرفت تکنولژی تولید و بالا رفتن بهره وری کار افزایش مصرف مواد خام و کمکی را به دنبال دارد. بهمین سبب نیاز سیری ناپذیر وافزاینده سرمایه به مواد خام چاره جویی های مبرمی را در تولید بزرگ ضروری میسازد. یکی از وسایل سرمایه داران صرفه جویی در کاربرد این مواد است. البته آنها چنین راه حلی را فقط برای کاهش هزینه های تولید جستجو میکنند. گران بودن مواد خام، بکار بردن مجدد ریخت و پاشهای تولید را ضروری میکند. در این رابطه میتوان از استفاده مجدد از کالاهای مصرف شده نیز نام برد. تمامی اینها فقط در رابطه با کاهش هزینه های تولید و در آخر افزایش نرخ سود قابل توجیح است وگرنه در هیچیک از دوره های پیشین تاریخ هیچ طبقه حاکمی را نمیتوان سراغ کرد که این چنین بیرحمانه به غارت زمین و محتویات آن پرداخته باشد. اینان آنچنان به تهی کردن منابع طبیعی مشغولند که گویا این منابع تمای ندارد. فقط کافی است به سخنان مدیر اقتصادی سازمان انرژی کشورهای او.ای.سی.د. یعنی آی. ای. آ. دکتر بیرول که مینویسد دنیا تا سال ۲۰۳۰ به چهار مخزن نفت نظیر عربستان صعودی احتیاج دارد. وی سپس در نوامبر ۲۰۱۳ در کنفرانسی در استکهلم موضوع افزایش نیاز به نفت بیشتر را بدین صورت فرموله میکند که دنیا تا سال ۲۰۳۰ احتیاج به دو مخزن نفت به تمامی مخازن نفتی خاورمیانه دارد! درست است که این اقتصاددان تحت تائثیر نفوذ شدید سرمایه داران اهل عمل از نیازهای انرژی اشان سخن میگوید اما شاید نا دانسته چنین میگوید. البته ما، یعنی کارگران این سوال را طرح میکنیم که گویا این مردکه دیوانه است. اما او نه اقتصاددانی عامی است و نه مبلغ پیش پا افتاده سرمایه داری بلکه مانند تمامی سرمایه داران اهل عمل است. آرمان خواهی و یا تصوری رمانتیک از دنیای آینده در قاموس او جایی ندارد. تمامی هم و غم او برنامه ریزی رفع نیازهای این سیستم است. از همین رو میتوان تصور کرد که در محاسبات اقتصاددانان نظیر او تخمین های نسبتا دقیقی از میزان نفت و گاز ذخیره دنیا وجود دارد.
میزان گاز تخمینی موجود در لایه های اسلیت سنگی زیر زمین (حدود ۲.۵ تا ۳ کیلومتر زیر زمین) در امریکا بیش از تمامی ذخایر نفتی عربستان صعودی است. تکنیک استخراجی آن هم اکنون وجود دارد و میزان تولید آن در حال افزایش است. برای این برنامه ریزان اهمیتی ندارد که آبهای زیر زمینی و حتی در آینده آبهای سطحی منطقه استخراجی آلوده میشود و هم اکنون توده های کارگر در این نواهی از استفاده این آبها خودداری میکنند (این نکته کاملا روشن است که سرمایه داران منطقه استخراجی هم اکنون محل را یا ترک کرده اند و یا وسایل کافی برای مراقبت های لازم را تهیه نموده اند).
و یا گاز متان که در حبابهای داخل یخهای قطبی و در یخچال های روی زمین وجود دارد به بیش از ۱۰ برابر تمامی ذخایر نفتی جان تخمین زده میشود و تکنیک استخراج آن بخصوص در امریکا کانادا و روسیه در حال تکمیل شدن است. حال از قیر شنی صحبتی نمیکنیم که در بسیاری خاکهای کناره رودها و دریاچه های دنیا وجود دارد. بیشترین آن در حال حاضر در کانادا و ونزوئلا کشف شده است. تکنیک بهره برداری آن هم اکنون وجود دارد و در کانادا هم اکنون (از سال ۲۰۰۷) تولید آن آغاز شده است. ولی این فرایند تولید با خود چهار برابر بیشتر گازهای گلخانه ای در هر بشکه تولید شده نفت، در مقایسه با تولید نفت معمولی در بر دارد. واین تازه آغاز کار است زیرا مصرف چنین نفتی با خود بین ۱۰ تا ۴۵% بیشتر از نفت معمولی گاز گلخانه ای به همراه می آورد. میزان این ذخایر باندازه تمامی ذخایر باقیمانده نفت جهان تخمین زده میشود. فقط یکی از این ذخایر در کانادا ظرفیتی در حدود ۲۰۰۰ ترلیون بشکه نفت است یعنی خود به تنهایی میتواند ۵۰ سال نفت جهان را تامیین کند. این مخازن همراه با مخازن گاز در لایه های سلیت زیر زمین میتواند احتیاج چند صد ساله جهان به انرژی و مواد خام را به پوشاند. حال برای تولید کنندگان و سرمایه داران صنعتی مصرف کننده نفت شنی اهمیتی ندارد که اغلب این منابع در مناطق جنگل های بارانی، دریاچه ها و رودخانه ها قرار دارد. شرکت نفتی نروژ در تخمین خود از تخریب های محیطی و طبیعی این نوع نفت (قیر شنی) نسبت به تولید ومصرف نفت معمولی خود از رقمی بیش از ۸ برابر صحبت میکند. البته اشاره به این نکته در اینجا ضروری است که این تخمین ها ممکن است با هدف جلب سرمایه گذاری کمی با غلو همراه باشد. چنانکه هم اکنون در رسانه های انترنتی سایت هایی در جهت افشا غلو بودن این تخمین ها ایجاد شده است ولی اینها نیز هیچ عددی ویا تخمینی در مقابل اراعه نمی دهند و در انتقاد خود منابعی ندارند.

امروزه تقریبا در تمامی جوامع سرمایه داری موضوع تخریب محیط زیست و طبیعت تبدیل به کالایی از جانب احزاب و گروه های بورژوایی برای عرضه به کارگران شده است. اینان که عموما احزاب سبز نامیده میشوند منتقد این سیستم نیستند و حتی اگر قصد دستکاری در گوشه وکنار آن دارند در دفاع از آن است. اینان که وانمود میکنند که آگاه و با مبانی درست، با برنامه و منسجم به مسایل زیستی و محیطی جامعه از دید اومانیستی می نگرند در عمل کاری جز رنگ جدید زدن به لاشه پوسیده و متعفن سرمایه داری و فروش دو باره و چندباره آن در آرایشی جدید به کارگران ندارند. این جریانات نئولیبرالی سرمایه که به پالایش ساختار آن مشغولند فقط انعکاس ارتجاعی فریاد خشم میلیونها کارگر جهان بر علیه شرکت ها و دولتهای اشان که نه فقط به استثمار هرچه بیشتر آنها مشغولند بلکه محیط زیست و طبیعی اشان را به نابودی میکشانند. کارگران در هر گوشه دنیا از بنگلادش و هند گرفته تا امریکای لاتین هر روز شاهد تهاجم سرمایه در جنگل زدایی، غارت معادن، استفاده لجام گسیخته از مواد شیمیایی مضر در تولیدات کشاورزی، تهیه لباس، مواد غذایی و خلاصه همه هستی آنها هستند. سرمایه که خود انبار اضافه ارزش هاست بدون کوچکترین اهمیتی به محدودیتهای طبیعی هر روزه، مرزهای جدیدی برای انباشت خود میگشاید و همراه با افزایش تولید هر مانعی را نابود میکند. این احزاب که نمایندگانشان به وفور در مجمع بین المللی تغییرات آب وهوایی شرکت دارند همانند احزاب دیگر نئولیبرال و سوسیال دموکرات سرمایه داری با هدف ماندگارسازی نظام بردگی مزدی سپر محافظ این نظام در مقابل نفرت و انزجار توده های کارگر جهان علیه تخریب طبیعت و محیط زیست آنها، هستند. رویکرد سطحی این احزاب و گروه ها که از سردر گمی، بی دانشی و بی افقی آنها حکایت دارد به دست آویز هایی نظیر افزایش مصرف، جمعیت و امثالهم بعنوان پایه های اساسی مشکلات محیطی میپردازد. این دونکیشوت های زمان برای باصطلاح به کنترل در آوردن سرمایه، در آخرین گزارش مفصل خود که در برلین در آپریل ۲۰۱۴ منتشر شد چنین توصیه میکنند که برای حفظ حد اکثر افزایش درجه حرارت زمین به میزان ۲ درجه تا سال ۲۰۵۰ محدود کردن رشد اقتصادی دنیا و یا توقف کامل آن و موکول کردن این رشد به آینده ای مناسب، ضروری است!!. اینان از این درک عاجزند که سرمایه تمامی هست ونیست بشر را کنترل میکند نه بر عکس. نویسندگان گزارش چند صفحه عقبتر از میزان رشد گازهای گلخانه ای در دوره بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۰ صحبت میکنند و جالب اینجاست که در این دوره، سرمایه داری دچار بحران های اقتصادی کم و بیش طولانی گردید. همزمانی رکود با افزایش مصرف کثیف ترین نوع کالاهای انرژی زا که منجر به بحرانی تر شدن مسئله زیست میشود پدیده ای از سر اتفاق نیست زیرا این جزئی از مکانیسم ساده تولید سرمایه داری است که صرفه جویی و کاهش هزینه های تولیدی در مواقع بحران از ضروریات عاجل است. در واقع حتی اگر در عالم خیال کنترل سرمایه میسر میبود این خود به وخامت بیشتر اوضاع می انجامید. در رابطه با کنترل سرمایه به ناگاه یاد بحث مارکس در گروند ریسه افتادم که میگوید سرمایه هیچ محدودیتی قایل نیست و میخواهد تمام سد هارا شکسته و به مورائ آنها برود. هر مرزی برای سرمایه مانع است، و چنین نیز باید باشد. به دلیل اینکه اگر چنین نباشد، این دیگر سرمایه نیست. موضوعات دیگر مطرح شده در قطعنامه این کنفرانس افزایش جمعیت و مصرف هر دو از مکانیسم های ضروری تنظیم روند تولید در این سیستم هستند. مگر نه اینست که افزایش جمعیت بعنوان ارتش ذخیره کار در جهت تنظیم دستمزدهای ما ضروری است و مصرف کالاهای تولید شده شریان جاری خون سرمایه است. دستمزد از طرفی وسیله باز تولید نیروی کار ما است و از طرف دیگر بهنگام خرید کالاهای مصرفی به سرمایه باز میگردد. حال کدام دونکیشوت در تاریخ سرمایه داری سعی در کند کردن این روند نموده است، سوالی است که این فیلسوفان محیط زیست با توهم کنترل سرمایه باید جواب دهند.
آنچه ما گارگران در مقابل میگوییم و به آن عمل نیز خواهیم کرد تنها کار جمعی آزادانه است که باعث خواهد شد که نه تنها قدرت جادویی کالا بلکه خود کالا از بین برود. تحقق این امر، معنانی جز پایه گذاری یک جامعه نوین که در آن ما در شوراهای خود تصمیم بر آنچه باید تولید شود، به چه میزان و چگونه این امر انجام گیرد، امکان پذیر است. در این جامعه تمامی طبیعت به ما و سایر موجودات آن تعلق دارد لذا ضرورت حفظ آن همچون پایداری خود بشر لازم و ملزوم یکدیگرند.
این مقدمه ای بود بر سلسله مطالبی که در آینده در رابطه با محیط کار، زیست و طبیعت خواهد آمد. ما بهیچ وجه معتقد نیستیم که تخریب سرمایه در این محیط ها امری موقتی و کوتاه مدت است. وجود این پدیده از سر اتفاق نیست، اگر در سده های گذشته این بشکل آوارگی کشاورزان غارت شده و زندگی در بیغوله های تنگ و تاریک و مرگ در گرسنگی بود، امروز نه تنها این بلا یا هنوذ بر سرما می آید بلکه عوامل و پدیده های وحشتناک جدیدی با ابعاد تخریبی باور نکردنی بر آنها افزوده گردیده است. لذا بر ما کارگران جهان ضروری است که نه تنها با سرمایه در همه حوضه های همیشگی اش بلکه با این پدیده نیز جنگی مستمر را آغاز کنیم. این زندگی ماست که در دست سرمایه داران به تاراج میرود و ما نباید بگذاریم مشتی سیستمدار بی کفایت و پژوهشگر سرمایه داری با لفاضی های بی معنی و کلیشه ای، خود را سخنگوی ما جلوه دهند. این حوضه نیز مانند همه حوضه ها برای ما اهمیت دارد و میبایست در تجزیه و تحلیل آن کوشا و با نقد مارکسی در جهت خواستگاه طبقه کارگر تلاش کنیم.

حسن عباسی آوریل ۲۰۱۴

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com