سپیده رشنو بازداشت شد. دختری که در مقابل فرمان حجاب اجباری دست به نافرمانی مدنی زد.

مبارزه با حجاب اجباری به مدد شبکه‌های مجازی و آگاهی و اراده نو پدید آمده در جامعه مدنی ایران، نوید بخش جامعه مدنی شده است که در مقابل اتوریته‌های تحکیم کننده ساختار استبدادی مقاومت می‌کند.

جامعه پیشتر از این به استبدادی بودن حجاب اجباری واقف بود ولی آنچه که باعث شد این دانش به سطح آگاهی برکشیده شود، ظهور جامعه شبکه‌ای جدید و پیوند‌های قدرت ساز افراد با یکدیگر بوده. این پیوند‌های قدرت ساز توانی به افراد جامعه داده تا با تسلط کافی بر حق خود برای تحقق آن نیز کوشش کنند.

این زنجیره دانش، اراده و آگاهی شبکه‌های ضد اتوریته‌ را چنان در سطح جامعه گسترده که مکانیزم لجوجانه قدرت سیاسی برای حفظ اقتدار را، هروز با چرخ‌دنده‌های مقاومت‌‌های پیوسته و پیگر خود کند و ناکارآمد می‌کند.

مقاومت‌های مدنی، جامعه‌ای را که به طور فرهنگی و سنتی همیشه منتظر منجی و رهبر بوده را به واسطه افزایش تشدید احساس مسئولیت و آگاهی، به تحولی در اندیشه و نگرش سوق می‌دهد که در آن جامعه از صغارت پیشین خود در مقابل رهبران نجات بخش رها خواهد شد.

در جامعه‌ای که مقاومت مدنی روزانه افراد عادی جامعه الهام بخش و جسارت دهنده باشد، در قیاس با جامعه‌ای که مقاومت الیت‌های مبارز و بعضا اسطوره‌ای مانند، پیشگام و تهیج کننده مبارزه بوده‌، کمتر در خطر بازتولید رهبران بلامنازع و اقتدارگرا قرار دارد؛ چرا که رهبر، که به صورت سنتی در فرهنگ‌های ما بیشتر قهرمان، پیشوا مقتدر، دست‌نیافتنی وکاریزماتیک بوده، از ضرورت این نقش‌ها که عموما او را ورای مردم قرار می‌داده رها می‌شود و به یک «راهبر» که تنها راهنما خواهد بود تبدیل خواهد شد.

جامعه مدنی قدرتمند، چرخه بازتولید اقتدارگرایی را در فرایند مبارزه تضعیف می‌کند و حتی به صورت تاکتیکی و با توجیه دوره گذار، تن به رهبری بلامنازع و وحدت بخش نمی‌دهد.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)