مذاکرات اتمی؛ چرا حکومت ایران به دعوت آژانس پاسخ نداده است؟
رافائل گروسی: مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در روز جمعه ۲۱ آبان ۱۴۰۰ اعلام کرد عدم تماس از سوی دولت رئیسی با وی جهت مذاکره پیرامون چند موضوع مهم باقیمانده «تعجب‌برانگیز» است. گروسی افزود این رایزنی‌ها باید مدت‌ها قبل صورت می‌پذیرفت.
نشست آتی شورای حکام از روز اول آذر ۱۴۰۰ شروع می‌شود. به نظر می‌رسد دولت رئیسی به نیابت از حکومت ولایت فقیه عامدانه زمان شروع مجدد مذاکرات اتمی را به بعد از نشست آتی شورای حکام موکول کرده است تا با یک مانور، از صدور قطعنامه‌ای در شورای حکام علیه برنامه اتمی‌اش پیشگیری کند.
فرانسه پیش از این تهران را تهدید کرده بود که هنوز نیز میتواند قطعنامه‌ای را در شورای حکام به اجرا بگذارد.
عدم همکاری حکومت ایران با آژانس مانعی بر سر مذاکرات اتمی
عدم همکاری حکومت ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بدون پاسخ گذاشتن نگرانیهای جدی آژانس میتواند مانع جدی بر سر مذاکرات اتمی باشد هر چند ممکن است کشورهای غربی در یک سیاست نرم و دلجویانه و برای فراهم ساختن امکان از سرگیری مذاکرات اتمی از صدور قطعنامه علیه ایران خودداری کنند.
اما بدون پاسخ گذاشتن نگرانیهای آژانس که در واقع نگرانیهای کشورهای غربی شریک در توافق برجام است، میتواند مانعی بر سر مذاکرات اتمی باشد.
این امر بدیهی است که آمریکا از توافق موسوم به برجام خارج شده است اما روسیه، چین و سه کشور اروپایی کماکان در توافق باقی مانده‌اند و ادعاها و اقدامات احتمالی آنان پیرامون گسترش برنامه اتمی ایران میتواند برای این کشور مشکل‌‌‌آفرین شود.
مذاکرات اتمی و احتمال استفاده از مکانیسم ماشه
از جمله این اقدامات احتمالی میتوان به امکان استفاده سه کشور اروپایی از مکانیسم ماشه اشاره کرد که در صورت فعال سازی آن و عدم حصول توافق طی ۶۵ روز، تمامی تحریم‌های ۶ قطعنامه پیشین علیه حکومت ایران به صورت خودکار برگشته و روسیه و چین نیز قادر به وتوی آن نخواهند بود.
هر چند که در این مرحله فعال‌سازی روند مکانسیم ماشه دور از انتظار به نظر می‌رسد اما نمی‌توان آن را به کلی از معادله برنامه اتمی ایران حذف کرد خاصه آن که زیاده‌خواهی‌های حکومت ایران در مذاکرات آتی اتمی، بن‌بست کنونی را شدت بخشد.
چرا حکومت ایران به دعوت آژانس پاسخ نداده است؟
اما آنچه در مرحله کنونی شگفت‌انگیز می‌نماید آنچنان که رافائل گروسی بر روی آن انگشت گذاشته، عدم تمایل حکومت ایران به مذاکره حول نگرانیهای مشروع آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌باشد.
رافائل گروسی از یک ماه پیش خواهان سفر به ایران و دیدار با وزیر خارجه حکومت ایران؛ حسین امیر عبداللهیان و ابراهیم رئیسی؛ رئیس جمهور منصوب خامنه‌ای شده است.
اما دولت رئیسی تا کنون از دعوت گروسی به تهران برای مذاکره حول نگرانیهای آژانس که میتواند در راستای رفع نگرانیهای جهانی و پیشرفت مذاکرات اتمی باشد خودداری کرده است.
برای این خودداری، میتوان دو فرضیه را مطرح ساخت؛ نخست آنکه حکومت ایران می‌‌خواهد چنانکه تا کنون نشان داده سیاست سرکشی از مفاد برجام را ادامه دهد و به ظن موهوم خویش، از موضع برنده در مذاکرات اتمی وارد شود که این فرضیه با توجه به مواضع سخت‌شونده‌ی غرب بعید به نظر می‌رسد.
از جمله این مواضع سخت‌شونده میتوان به موضع اخیر جو بایدن؛ رئیس جمهور آمریکا در روز جمعه ۲۱ آبان اشاره کرد که در آن اعلام کرد عرضه کافی نفت به بازارهای جهانی، امکان کاهش خرید نفت از ایران را برای کشورهای جهان فراهم کرده و کاخ سفید را موظف ساخت تا اطمینان حاصل کند که این عرضه در حد کافی خواهد بود.
دوم آنکه در پس این پرده‌ی سرکشی از مفاد برجام و عدم همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ولع بسیار برای مذاکرات اتمی نهفته است اما حکومت ایران در یک سیاست «با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن» به دنبال برگشت سریع‌تر به مذاکرات اتمی است چرا که طناب تحریم‌ها هر لحظه بیشتر گلوی این حکومت را می‌فشارد.
تماس‌های تلفنی حسین امیر عبداللهیان وزیر خارجه حکومت ایران با همتایان اروپایی‌اش و سفر شتابزده علی باقری کنی؛ معاون سیاسی وزیر خارجه حکومت ایران به لندن را میتوان در این راستا تفسیر کرد. [مذاکرات وین و سفر علی باقری کنی به لندن]
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.