داستان «کلاه قرمزی» که روزی یک مورچه بود

از وبسایت پندار-

یک پسربچه تنها، خیلی شیطان و پرحرف، ‌با کلاهی قرمز و لبخندی پررنگ.

همراه اصلی‌اش یک پسربچه دیگر است: پسرخاله مهربان، بامرام و لوتی مسلک. خال‌سیاهی بالای لبش دارد و گاهی با وجود این همه مرام و غیرت، باعث اذیت دیگران می‌شود. کلاه قرمزی و پسرخاله بازیگوش‌اند. رفیق اصلی‌شان آقای مجری است؛ نماد یک آدم بزرگ که هرچند گاهی جوش ‌می‌آورد و خسته می‌شود، اما هم خراب‌کاری‌های کلاه قرمزی را رفع و رجوع می‌‌کند، هم فرصت آزمون و خطا را به او می‌دهد.

کلاه قرمزی، عروسک تلویزیونی محبوب بزرگ‌تر‌ها و کوچک‌تر‌ها، چهره شناخته‌شده‌ای است که بیش از دو دهه است در تلویزیون و سینمای ایران حضور دارد. این عروسک محبوب که حالا نمونه‌هایی از آن در مغازه‌ها فروخته می‌شود و عکسش روی لوازم تحریر و اسباب‌بازی‌ها هست، زمانی یک مورچه بود: «عروسکی برای یک برنامه عروسکی دیگر.»

 ایرج طهماسب و حمید جبلی، نویسنده و کارگردان این مجموعه تلویزیونی محبوب، در یک گفت‌و گوی مطبوعاتی با ماهنامه ۲۴ تعریف کرده‌اند که به دلیل کمبود بودجه، امکان ساخت عروسک‌های جدید برای برنامه را نداشته‌اند. به همین خاطر از عروسک‌های نه چندان شناخته شده آرشیو تلویزیون استفاده می‌کرده‌اند و این عروسک‌ها را برای حضور برابر دوربین، مقداری تغییر شکل می‌داده‌اند. کلاه قرمزی، عروسک یک مورچه بود با شاخک‌های بلند. پسرخاله، قدیمی‌ترین عروسک همراه کلاه قرمزی در این مجموعه هم قبلا عروسک یک لاک‌پشت بوده که در این برنامه تبدیل به انسان شده است. حمید جبلی که صداپیشه نقش‌های پسرخاله و کلاه قرمزی هم هست، تعریف کرده که ورود عروسک کلاه قرمزی به استودیو کاملا تصادفی بوده و او اصلا قرار نبوده به شخصیت ثابت برنامه «صندوق پست» تبدیل شود. صندوق پست یک برنامه تلویزیونی برای کودکان و نوجوانان بود که در آن، قرار بود هر شغلی، نماینده‌ای داشته باشد؛ بنا، بقال و…. در یکی از قسمت‌ها، قرار بود کلاه قرمزی شاگرد کفاشی باشد که آمده تا کفش واکس خورده‌ آقای مجری را به او بدهد. سازندگان برنامه قرار می‌گذارند این پرسوناژ درست صحبت نکند تا آقای مجری بتواند درباره موضوع درست صحبت کردن، بچه‌ها را نصیحت کند و بگوید ببینید این خوب حرف نمی‌زند، شما سعی کنید قشنگ حرف بزنید. اما کلاه قرمزی وارد استودیو شد و همان‌جا ماند؛ چون کسانی که در اتاق فرمان نشسته بودند، از او خوششان آمد. آن‌ها اصرار کردند که او در اپیزود بعد هم حضور داشته باشد و این طور شد که عادت خوب حرف نزدن کلاه قرمزی، توی حرف پریدن و زیاد نزدیک شدنش به آقای مجری موقع حرف زدن، تبدیل به ویژگی‌هایی شد که او را بین بچه‌ها و بزرگ‌تر‌ها محبوب کرد. پسرخاله، دومین شخصیت این مجموعه است که تقریبا از زمان آغاز پخش آن همراه کلاه‌قرمزی بوده است. بعد از نخستین دوره پخش برنامه‌های تلویزیونی، کلاه قرمزی با یک فیلم به سینما راه پیدا کرد: کلاه قرمزی و پسرخاله به کارگردانی ایرج طهماسب که در سال ۱۳۷۳ ساخته شد. فیلم کلاه‌قرمزی و پسرخاله آن سال در عرض حدود سه ماه با قیمت بلیت میانگین ۸۰ تومان، در اکران تهران ۱۷۱ میلیون تومان فروش کرد. چند سال بعد،  در سال ۱۳۸۱، ایرج طهماسب «کلاه قرمزی و سروناز» را ساخت که با میانگین بهای بلیت ۵۵۰ تومان پرفروش‌ترین فیلم آن سال شد.

 سال ۱۳۸۸ بعد از یک غیبت طولانی، کلاه‌قرمزی باز هم به تلویزبون برگشت. کلاه قرمزی ۸۸، مجموعه‌ای ویژه نوروز بود که در آن با ورود شخصیت‌های جدید و حضور تعدادی از بازیگران مشهور سینما و تلویزیون، ماجراهای این شخصیت محبوب دوباره در خاطره‌ها زنده شد. این بار هوادارانی از نسل گذشته که مخاطب سابق برنامه‌های او بودند، به بینندگان کودک و نوجوان او اضافه شدند. کلاه قرمزی ۸۸ تغییرات زیادی کرده بود، خیلی از عادت‌ها و رفتار‌هایش عوض شده بودند، اما استقبال از این مجموعه نشان داد که محبوبیتش کم نشده است. این مجموعه‌ یک سال بعد در نوروز سال ۹۰ هم ساخته شد و در نوروز ۹۱ ادامه پیدا کرد. از آن زمان، هر سال شخصیت‌های تازه‌ای به داستان اضافه شده‌اند. پسرعمه‌زا، فامیل دور، ببعی، آقوی همسایه و جیگر، مهم‌ترین این شخصیت‌ها هستند. بسیاری از این شخصیت‌ها حالا در بین قشرهای مختلف مردم ایران طرفدارانی دارند و تکیه‌کلام‌ها و لحن صحبت‌کردنشان تقلید می‌شود. بخش‌های جذاب این مجموعه تلویزیونی در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته می‌شود و طرفدارانشان صفحه‌های مخصوصی برای آن‌ها ایجاد می‌کنند.

«کلاه‌قرمزی و بچه‌ننه»، سومین فیلم سینمایی بر اساس شخصیت کلاه قرمزی است که از روز ۲۷ مرداد ۱۳۹۱ در اکران عید فطر به روی پرده سینماهای ایران رفت و در پنج روز اول اکران ۷۵۰ میلیون تومان فروش کرد. مجموعه کلاه قرمزی قرار است در سال‌آینده نیز در تلویزیون ادامه پیدا کند.

نویسنده: نعیمه دوستدار