Қарор аст ки оби кӯл ё дарёчаи Сарез бо ҳамкории як ширкати чинӣ ба бозор ъарза шавад. Дарёчаи Сарез бузургтарин кӯли оби ширин дар Тоҷикистон аст, ки ۱۱۷ сол қабл бар асари заминларза ба вуҷуд омадааст. Расонаҳои дохилии Тоҷикистон гузориш додаанд, ки ширкати тиҷории Ориёнбанки Тоҷикистон бо ширкате чинӣ мавсум ба “Heaven Springs Dynasty Harvest Group” қарордодеро имзо кардаанд, ки бар асоси он оби кӯли Сарез ба бозори байналмиллалӣ ироъа хоҳад шуд.
سد اُسای در ناحیه روشان بدخشان تاجیکستان Садди Усой ва кӯли Сарез
Ин барномаи тиҷориро кишвари Тоҷикистон солҳост пайгирӣ мекарда ва тавофуқҳои қаблӣ бо кишварҳои ъарабӣ ва Эрон ба натиҷа нарасидааст. Ҳол ширкати ҷинӣ ин фурсатро дорад, ки оби кӯли Сарезро ба ъунвони оби нӯшиданӣ ба кишварҳои ҳамсояи Тоҷикистон ва дигар кишварҳои хориҷӣ бифрушад.
Коршиносони муддатҳост ибрози нигаронӣ мекунанд, ки мумкин аст оби ин кӯл бо заминларзае ба сурати селоб сарозер шавад ва кишварҳои ҳамсояро низ дар маърази хатар қарор диҳад.
Кӯли Сарез моҳи феврияи соли ۱۹۱۱ дар натиҷаи фурӯрехтани кӯҳ бар рӯди Мурғоб ва рустои Усой, эҷод шудааст. Бар асари ин фоҷеъаи табиъӣ ۵۷ тан аз сокинони Усой ҷони худро аз даст додаанд. Пасларзаҳои ин заминларза дар кишвари ҳамсояи Афғонистон низ қурбониҳои зиёде ба ҷо гузошт. Бар асоси гузоришҳои мавҷуд беш аз ҳазор нафар дар маҷмӯъ ҷони худро аз даст доданд. Кӯли Сарез аз он замон то ҳол таҳти назорати коршиносони маҳаллӣ аст ва беш аз як қарн аст ки ин дарёчаи маҳсуршуда, боъиси нигаронии мардуми минтақа боқӣ мондааст.
Кӯли Сарез дар ноҳияи Рушони Бадахшони Кӯҳии Тоҷикистон воқеъ аст ва баландии ин кӯли табиъӣ аз тарози дарё ۲۲۰۰ метр аст. Дарозои ин садди табиъӣ ۶۲ килуметр, паҳнояш ۳.۳ килуметр ва жарфояш то ۵۰۰ метр аст. Ҳаҷми оби он ۱۷ миллиюн метри мукаъаб ва вазнаш ҳудудан ۱۹ миллюн тун баровард шудааст.
Ъолимони табиъатшиноси Тоҷикиситон мӯътақиданд ки се ъомил метавонад ба ин садди табиъӣ рахна ворид кунад: заминларза, афзоиши сатҳи оби кӯл ва фурӯрехтани кӯҳпораҳои атроф. Кӯли Сарезро мардуми маҳаллӣ “аждаҳои хуфта” меноманд ва коршиносон пешбинӣ кардаанд, ки дар сурати эҷоди рахна дар ин садд, мумкин аст, ки дар муддати ۱۲ соъат бахшҳои зиёде аз Тоҷикистон, Афғонистон ва Туркманистон зери об бимонад.
Нигаронии бисёре аз мардуми маҳаллӣ бо иттилоъ аз қарордоди ҷадид ва сохтани корхона дар атрофи кӯли Сарез афзудааст. Ба гуфтаи онҳо ҳар гуна ҳаракат ё ворид кардани худравҳои сангин ва сохтани ҷоддаҳои ҷадид, эҳтимоли эҷоди рахна дар садд ва фурӯрехтани оби кӯли Сарезро боло хоҳад бурд.
نظرات
این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.