امینه شرف‌الدین‌وا، فعال اجتماعی سمرقندی: پاسخ رنج و داغ‌های ما را کی می‌دهد؟

برای اولین بار یکی از تاجیکان سمرقند که سال‌ها اجازه کار رسانه‌ای نداشته با رادیو زمانه از نیازها و درخواست‌های تاجیکان سخن گفته است. امینه شرف‌الدین‌وا، از فعالان اجتماعی سمرقند، معتقد است این بهار سیاسی و اجتماعی تازه از سوم ماه می سال گذشته شروع شد و حال همه فارسی‌زبانان نشانه‌های آن را می‌بینند. صحبت کردن این فعال اجتماعی با رسانه‌ها به دنبال تحولاتی است که در سیاست دولت ازبکستان نسبت به تاجیکان این کشور به وجود آمده است. چنان که روز ۲۷ ژانویه ۲۰۱۸ گروه بزرگی از تاجیکان اهل سخن در تاشکند گردهم آمدند و برای اولین بار پس از سی سال به صورت آزادانه گردهمایی داشتند.

امینه شرف‌الدین‌وا، فعال اجتماعی بین تاجیکان ازبکستان به عنوان یکی از سیماهای مقاومت و ایستادگی در برابر ظلم و بی‌عدالتی شناخته شده است.

آغاز این تحولات را باید سوم ماه می ۲۰۱۷ دانست که قصر ملی ازبکستان میزبان نمایندگان شهرهای تاجیک‌نشین کشور بود. آنها دعوت شده بودند تا از نیازها و درخواست‌های خود را در راستای بهبود وضع فرهنگی و زبان مادری شان اظهارنظر کنند. به گفته خانم شرف‌الدین‌وا کسی باور نمی‌کرد: «همه با تردید به همدیگر می‌نگریستیم که این حقیقت دارد یا دامی‌ست برای پاک‌سازی دوباره تاجیکان.» اما نیازهای خود را بیان کردیم و حال می‌بینیم که آهسته آهسته آن درخواست‌های ما جامه عمل می‌پوشد.

درخواست تاجیکان سمرقند از مقامات دولتی کشور:

– برداشتن روادید یا ویزا بین کشورهای تاجیکستان و ازبکستان.
– راه اندازی مجله سراسری برای تاجیکان کشور است تا بتوانند از خبرها و رویدادهای باهمستان تاجیکی آگاه باشند.
– باز شدن مدرسه‌های فارسی-تاجیکی
– برگرداندن مجسمه‌های رودکی، جامی و نوایی به سر جای اولیه خود.
– اختصاص دادن یکی از ده شبکه تلویزیونی کشور به زبان فارسی-تاجیکی.
– اجازه نام‌گذاری سنتی و بدون “اوا” و “اوف” برای فرزندان خود.
– رفت و آمد با تاجیکستان و فراهم شدن امکان خرید کتاب‌های جدید تسهیل شود.
– بودجه جداگانه‌ای برای تولید کتاب‌های درسی برای مدارس میانه از طرف دولت اختصاص یابد.
– نویسندگان تاجیک می‌خواهند بخش تاجیکی در اتحادیه نویسندگان ازبکستان دوباره فعال شود.
– برگزاری همایش‌های فرهنگی در تمام شهرهای تاجیک‌نشین ازبکستان اجازه داده شود.
– برگزاری شایسته و گسترده یادبود صدرالدین عینی در ماه آوریل، در صد و چهلمین سالگرد این چهره مهم تاجیک.

مجسمه رودکی در میدان ریگستان که برکنده شدن این مجسمه در دهه ۹۰ میلادی موجی از اعتراض مردم تاجیک را به همراه داشت.

خانم شرف‌الدین‌وا می‌گوید: «در این درخواست همین‌طور نوشتیم که ۲۷ ماه آوریل آینده صد و چهلمین سالگرد صدرالدین عینی، سردفتر ادبیات تاجیک است، ما درخواست کردیم که این روز جشن ملی در بخارا، در زادگاه این چهره کلیدی فرهنگ و ادبیات تاجیک، برگزار کنیم و تاجیکان بخارا را دوباره به هویت و زبان مادری خود دلگرم سازیم.»

امینه شرف‌الدین‌وا، از سال ۱۹۹۴ تا حال به خاطر فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی خود در لیست سیاه اسلام کریموف قرار داشت و اجازه کار در سازمان‌های دولتی را نداشت. او به پنج سال زندان محکوم شده ولی به خاطر داشتن کودک نوزاد عفو شده است. خانم شرف‌الدین‌وا می گوید: «حال که فضا باز شده و آزادی سخن گفتن از نیاز و طلبات ملی خود داریم شادمان هستیم، اما چشمان‌مان پر اشک است و جوانی‌مان از دست رفته است.» او می‌پرسد: «چه کسی پاسخ این همه درد و داغ و بدنام‌شدن‌های ما را خواهد داد؟»

به این گفت‌وگو با امینه شراف‌الدین‌وا می‌توانید در اینجا گوش دهید:

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)