سایت کانال تلوزیونی المیادی
عوامل اصلی موضعگیری کشورهای منطقه از جنگ بر علیه داعش وهمتاهایش چیست ، کردهای شمال عراق وسوریه چه هدفی را دنبال میکنند، اختلاف ترکیه وآمریکا برای جنگ با داعش در چیست ؟ نقش خطوط لوله های گاز در براه افتادن رودخانه خون در کشورهای منطقه کدام است؟

جنگ گاز رودخانه خون را در خاورمیانه جاری میسازد

پس از گذشت سه سال ونیم از بحرانی که کشورهای منطقه وملتهایش درآن بسر میبرند ، موضعگیری کشورهای بزرگ وهمچنین کشورهائی که در اطراف سوریه بسر میبرند بیشتر روشن میگردد.

با شروع انفجار جنگ خونین ماههای اخیر در مناطق میانی عراق، شمال سوریه وتسلط داعش بر این مناطق ، ضروری است تا به تحلیل وقایع واسباب حقیقی آنچه میگذرد بپردازیم و مسیری که درآینده طی خواهد شد، به اضافه راز گشائی از موضعگیری کشورها ئی که همچنان به حمایت علنی و روزانه خود از جنگجویان بنیاد گرا ، ادامه میدهند ، در حالی که خواستار موفقیت ائتلا ف بین المللی درسرکوب آنان نیز هستند.

داعش بر سرزمینهای زیادی میان سوریه وعراق، در حد مساحت اردن ، تسلط پیدا کرد ، اما این تسلط موجب انفجار اختلا فاتی در درون ائتلاف آمریکا ئی گردید ، بطوریکه نظرات دوگانه سیاسی میان آمریکا وترکیه واولویتهای هرکدامشان علنی گردید.ومیان اختلا فات این دو، کردهای شمال سوریه درشهر خود کوبانی ومناطق اطرافی که کردها حضور دارند، در زیر آتش داعش قرار داشته ودر معرض تهدید ونابودی قرار دارند.

در پس پرده ….جنگ لوله های گاز

دو خط لوله گاز عربستان وقطر که قرار بود از عراق وسوریه بگذرد.

بدون شک حرج ومرجی که درچهار سال گذشته خاورمیانه به آن دچار گردیده عوامل مهم داخلی داشته ، اما امروز این حقیقت به وضوح آشکار گردیده که در گیریهای سیاستهای خارجی وژئو پلتیکی میان نیروهای منطقه ای و بین المللی ، در گذشته وحال نیروی اصلی ومحرک ادامه جنگها در منطقه بویژه سوریه وعراق بوده ودرگیریهای موجود در شهر عین العرب ویا کوبانی نیز بخشی از آن است که دارای دلایل بسیار مهمی هستند.

پپ اسکوبارتحلیلگر برازیلی در سال ۲۰۱۳ ، اظهار کرد که “هرکس بر سوریه تسلط پیدا کند ، بر شریان اصلی گازحکومت خواهد کرد” زیرا گاز مصدر اصلی انرژی این قرن است ، این مقوله کلید تحلیل همه حوادث منطقه میباشد، جنگی که در مراکز استراتژیکی آمریکا،روسیه، ایران، ترکیه، قطر وعربستان جریان دارد وکشورهائی که مستقیما این حوادث در آنجا اتفاق می افتد همچون سوریه وعراق ، به اضافه لبنان نیز که از همین مسئله تاثیر گرفته ، بعلت منابع عظیم گازی است که در عمق آبهای ساحلی این کشور قرار دارد.(۱)

در همین زمینه وهمین سال ، دکتر عماد فوزی شعیبی ، رئیس” مرکز مطالعات ونتیجه گیریهای استراتژیک” طی گفت وگوئی که با تلوزیون میادین داشت، اینچنین توضیح داد: جنگی که در منطقه در ورای منظره ظاهری جریان دارد ، پیرامون پروژه های بزرگ خطوط لوله های گاز ی است که باید به سراسر جهان امتداد یابد، مهمترین این خطوط آنست که برایش برنامه ریزی شده تا از خاک عراق وسوریه عبور نماید.

در خلا ل معلوماتی که دکتر فوزی در اختیار ما قرار د ا د ، خطوط لوله های گاز را به دو بخش تقسیم نمود ، یکی آنکه زیر نفوذ روسیه وهم پیمانانش قرار دارد ودیگری انکه زیر نفوذ وتاثیر آمریکا و هم پیمانانش میباشد ، و این در حالی است که هردو طرف میکوشند برنامه های تازه ای را از طریق کشورهای منطقه ای به احرا در آورند، همین درگیریها است که محرک اصلی سیاست گزاریها و نوع برخورد با احداث سوریه در سالهای اخیر بوده است.

براساس این دیدگاه مشترک در مورد خط لوله گاز بود که آمریکا، ترکیه ،قطر وعربستان در ابتدای حوادث یکسان عمل میکردند زیرا همه آنها میخواستند گاز را از طریق عراق وسوریه به ترکیه و سپس به مدیترانه ا نتقال دهند ، این چهار کشور دوش به دوش هم جنگ خودرا بر علیه سوریه وسپس عراق ادامه دادند ، اگر چه در مراحلی شرایط و جایگاه ونقش یکی از اینها با دیگری تغییر ویا دچار اختلا ف میشدند . اما پس از آنکه بعلت مقاومت سرسختانه سوریه وحضور جبهه مقاومت ، انها به این نتیجه رسیدند که امکان موفقیت برنامه اشان وجود ندارد ، هر کدام از این دولتها به این نتیجه رسیدند که به تنهائی به دنبال منفعت خود باشد ، امری که شاید برای کسانیکه ریشه های اقتصادی مسائل را ندانند ، عجیب بنظر برسد.

آمریکا برای تضعیف روسیه ، برنامه کاملی ، اقتصادی وسیاسی، در ارتباط با کشورهای قفقاز، بالکان و اروپای شرقی تنظیم نمود، با این هدف که روسیه را تضعیف نماید، زیرا روسیه بر۷۵ % گاز جهانی تسلط دارد وبخش عمده ای از گاز اروپا را نیز تامین میکند، اما آمریکا پس از آنکه ،اجرای خط “نوباکو” به تاخیرافتاد دچار نا امیدی گردید (۲)، زیرا قرار بود این خط درسال ۲۰۱۴ به بهره برداری برسد ولی اکنون به سال ۲۰۱۷ موکول شده است ، این خط از آذربایجان شروع میشود ، سپس از طریق ترکیه به بلغارستان ، رومانی واطریش میرسد، مخارج اولیه این خط ۱۰.۸ ملیارد دلار براورد شده بود که اکنون با تاخیری که پیش آمده مخارج آن به ۳۰ ملیارد دلار افزایش یافته است ، واین در حالی است که روسیه در حال کشیدن خط لوله گاز دیگری به آلما ن و اتریش است ، وبدین شکل روسیه تسلط کامل خود را بر بازار اروپا تثبیت میکند.

دکتر شعیبی در ادامه افزود که چگونه قرار بود در سال ۲۰۱۳ ، عربستان خط گازی خود را از طریق عراق (۳) ، سپس به منطقه حمص در سوریه واز آنجا به طرابلس لبنان به مدیترانه وصل کند، وفرع دیگر این خط قرار بود از منطقه حمص به ساحل شهر بانیاس سوریه کشیده شود، اضافه بر اینها ، خط گاز دیگر متعلق به قطر بود که از طریق خلیج فارس و با گذر از عراق به ترکیه میرسید که اکثر گاز خودرا از ایران تامین مینمود ، و از این پس درصورت موفقیت برنامه ، گاز ترکیه بوسیله قطر تامین میشد. دکتر شعیبی اضافه نمود که چگونه ایران نیز مسیر خط لوله مشترک خود را با قطر که از میدان گازی مشترک دوکشور در ژرف قاره ، گاز را از طریق خلیج فارس، سپس عراق واز انجا به ترکیه میرسانید ، تغییر داده ومسیر تازه ای برای انتقال گاز خود واینبار از طریق عراق وسوریه ، که به “خط صلح” معروف است ، انتخاب نمود، ایران همچنین بجای ترکیه که میبایست گاز در آنجا نگهداری میشد وسپس به اروپا ارسال میگردید، اینبار یونان را انتخاب نمود که موجب خشم وغضب ترکها و قطر گردید ؛ آنان نیز کوشیدند به آتش جنگ بر علیه سوریه وعراق دامن بزنند ، در این میان اسرائیل نیز از ترکیه حمایت نموده وبا ترکیه قراردادی را به امضا رسانید تا بخشی از گاز ترکیه را تامین کند.

این حوادث تاثیرات زیادی بر عملکردهای نظامی در جبهه ها داشت وهردو کشور ترکیه وقطر به گروههائی که از نظر آمریکائیها هم در رده تروریستی قرار داشتند ، کمک نمودند ، این وضعیت هنگامی شدت بیشتری پیدا کرد که گاز قطر قدرت رقابت خود را در بازار جهانی گاز از دست داد وترکیه نیز که امید داشت از قبل ترانزیت گاز شرق به اروپا منافع زیادی بدست آورد ، منتفی شد.

فهمیدن چگونگی و روابط حوادث فوق تا حد زیادی به ما کمک میکند تا موضعگیری سیاسی فعلی ترکیه وقطر بویژه سیاست آنانرادر مورد کمک به تشکیلات داعش را بدانیم و اینکه هردو آنان جنگ خود را برای تسلط بر دو منطقه وسط عراق وشمال سوریه تشدید میکنند، زیرا دو منطقه مذکور محل عبور خطوط لوله های گاز ی خواهد بود که گاز قطر را میتواند وارد بازارها رقابتی کند و جایگاه ترانزیتی گاز ترکیه را نیز به این کشور بازگرداند.

بزرگی حجم اهداف موجود، خطوط قرمز سنتی سابق را ساقط میکند

چهار سال پیش کسی فکر نمیکرد که خطوط سایکس-پیکو ساقط شود ، ویا یکی از چهار کشور همسایه ، ترکیه ، ایران، عراق وسوریه ، جرات کند از کارت کردها در درگیریها و بازیهای سیاسی میان خود استفاده کند ، اما این اوضاع تغییر کرد و به تبعیت از حجم اهداف بزرگ ، شرایط تازه ای بروز کرد، وکردها فرصت پیدا کردند که زمینه تشکیل دولت تاریخی خود که از زمانی بسیار طولانی انتظار انرا میکشیدند، فراهم آورند.

از ابتدای حوادث سوریه ، دولت این کشور به کردها اجازه داد تا خودشان حفاظت منطقه خود را به عهده بگیرند ، در پی این وضعیت کردها نیز در مناطق خود نوعی حکم محلی را برقرار کردند ، از انسو ترکیه مرزهای خود را بر روی تروریستها گشود وتصمیم گرفت تا دولت سوریه را سرنگون کند ، دولت سوریه نیز به این نتیجه رسید که نباید کوششهای زیادی ازنظر نظامی ، در منطقه مرزی میان خود وترکیه بکار ببرد ، زیرا در این موقعیت ومرحله جنگیدن در مرز سوریه – ترکیه بیشتر به هدر دادن نیرو میماند وباید منتظر ماند تا شرایط عمومی در منطقه و مرزها تغییر کند .

کردها از فرصت پیش آمده استفاده کرده و قدرت خود را در مناطق خود توسعه داده وتعمیق بخشیدند ، در این میان داعش با پشتیبانی ترکیه به مرزهای کردها رسیده و آنان را در شهر عین العرب ویا کوبانی در مرز ترکیه ، مورد تهدید قرارداد ، در هنگام پیدایش داعش و تسلط آنها بر بخشهائی از زمینهای سوریه و عراق ، امریکا دست به اقدامی نزده زیرا در هماهنگی با سیاستهایش بود به این علت که از یکسو ارتش سوریه هر روز مناطق تازه ای را از وجود تروریستها پاک میکرد ، همزمان در عراق مالکی در انتخابات پیروز شده و این وضعیت از نظر تاثیرات استرا تژیک میتوانست کل برنامه آمریکا را در منطقه متلا سی کندوبمثابه ضربه کشنده ای به سیاستهای اباما به حساب میآمد ، آمریکا وترکیه ابتدا اجازه دادند داعش در” منطقه خطوط لوله ها” متمرکز ومستقر شود، توسعه طلبی داعش ادامه یافت تا به دروازه های کرکوک واربیل در عراق و عین العرب در سوریه رسیدند.

در اینجا سیاست آمریکا تغییر کرد وزمان استفاده از برگ برنده کردها که همیشه در آستین داشتند ودر مواقع حساس وضروری از آن استفاده کرده بودند ، مجددا بکار گرفتند(۴) ، اینبار تحت نام مبارزه با داعش، همراه با ترویج عکسهای نوع سینمائی از جنگجویان دختر کرد در فضائی درامی ورودر روئی این دختران با داعش و انتشار داستانهائی از قهرمانیهای آنان در سراسر رسانه های جهانی وبه گستردگی انتشار یافت ، واینکه آنان با جریانی بنیاد گراواسلامی میجنگند ، جریاناتی که هیلاری کلینتون چندی پیش گفته بود که آمریکا آنان را ساخته و پرداخته است

در دور نما

دوراهی در مقابل همه بازیگران

هرکسی تحولات سوریه را با د قت دنبال کرده باشد متوجه میشود که چگونه کارتهای “مخالفان معتدل” یکی پس از دیگری سقوط کرده است ، چگونه تجربه” ارتش آزاد سوریه” ، ائتلاف ملی ، مجلس ملی و دولتهای انتقالی ، اما هیچکدام نتوانست آمریکا را از بحران سوریه برهاند.

پس از همه این تجربیات تلخ وسه سال خسارت جبران ناپذیر در سوریه ، اکنون ضرورت افتاده بود که نیروی تازه ای را کشف کند که بتواند در نقش یک نیروی معتدل مخالف دولت سوریه که در عین حال مقبولیت بین المللی نیز داشته باشد ، ظهور پیداکند، همه این شرایط در کردهای شمال سوریه وجود دارد وبه اضافه موضوعی فوق العاده با اهمیت، وآن اینکه کردها ملتی هستند دارای قضیه ای تاریخی در منطقه ، که حقوق آنها بتوسط کشورها ئی که در آن زندگی میکنند، انکار گردیده وازهمه بسیار مهمتر اینکه اکنون در معرض یک هولوکاست داعشی قرار دارند که با تمام توانشان قهرمانانه با کمک هواپیماهای آمریکائی به مبارزه مرگ وزندگی مشغولند.

اتخاذ سیاستهای تازه آمریکا در قبال کردها ، ترکیه را نگران میکند، از نظر ترکیه کردها اگر مسلح شوند در اولین فرصت پس از جنگ با داعش ، لوله های تفنگشان را بسوی ترکیه نشانه خواهند رفت، از سوی دیگر خواست آمریکا مبنی بر تشکیل دولت برای کردهانیز ترکیه را انقدر نگران میکند که بگوید ” شهر عین العرب برای ترکیه شهری استراتژیک است نه برای آمریکا” وترکیه اقدامات مهمی در قبال عین العرب اتخاذ خواهد کرد ، اردوخان سیاست یک بام ودو هوای آمریکا را بباد انتقاد گرفته ، وچنین میگوید” شما که در قبال کوبانی احساس نگرانی میکنید ، چرا در قبال شهرهای دیگر چنین احساساتی را ندارید که همین حوادث در آنجاها جریان دارد” ( برای مثال چند هزار کرد ایزدی در منطقه زمار عراق از طرف داعش محاصره وخطر قتل عام تهدیدشان میکند ، اگر تا حالا قتل عام نشده باشند، از اینجا باید سیاست خبیثانه اباما والبته اردوخان را مشاهده کرد. مترجم)

آمریکا در نظر دارد وترجیح میدهد دولتی کردی میان ایران، عراق وسوریه بوجود بیاورد که قادر باشد برای هر سه آنها دائما مشکلات و گرفتاری ایجاد کند ، از آنسو خود بتواند تحت نام مبارزه با داعش به جنگ با دولت سوریه ادامه دهد شاید بتواند دستآوردهای دولت سوریه را از بازستاند ، اما ترکیه در نظر دارد که به داعش کمک کند تا بر منطقه شمال سوریه کاملا مسلط شده وخود بمثابه وکیل و به نمایندگی از طرف کشورهای غربی ( بویژه فرانسه) منطقه را به اشغال درآورد وبرنامه های استراتژیک خود را به اجرا در آورد ، وبا استفاده از مقوله ” نیاز نداریم برای حفظ منافع ملی خود از کسی اجازه بگیریم” که در اینجا خط لوله گاز منافع ملی ترکیه به حساب میآید.

در مقابل برنامه های فوق ایران نیز ساکت ننشسته و آمادگی خودرا برای دخالت در کوبانی اعلام داشت اما شرط آن را موافقت دولت سوریه قرار داد ( ایران دوهفته پیش ۲۵ تن مواد کمکی از طریق حزب طالبانی در عراق که با پا در میانی آنها با یک هواپیمای سی ۱۳۰ ، امریکائی برای کوبانی فرستاد ، اما رسانه های بین المللی زیر نفوذ غرب انرا انعکاس ندادند ، اما بسیاری مطبوعات کشورهای عرب خبر آنرا منتشر کردند. مترجم) ایران همچنین تعرض هوا پیماهای ائتلاف را به مواقع دولتی سوریه خط قرمز نامید که نباید از آن تخطی کنند.

از طرف دیگر دولت سوریه پیشروی خود را در مناطق متعدد دیگر ی که اهمیت بیشتری دارد ادامه میدهد و زمینهای بیشتری را از زیر تسلط تروریستها خارج میکند وباید گفت اکنون تروریستها بسیار ضعیف تر از گذشته شده اند…اکنون بسیاری از صاحبنظران باور دارند که سوریه توانائی آنرا دارد تا در منطقه شمال با داعشیها مبارزه کند ، همچنانکه تا کنون توانسته است مناطق زیادی را در وسط کشور که تبدیل به پایگاه گروههای متعدد تروریستی شده بود ، پاکسازی نماید، این وضعیت برای مثال، هنوز در منطقه رقه وحلب فراهم نشده است.

با وجود وضعیت فوق ، این فرصت که داعش بتواند با کمک دولت ترکیه پیشروی بیشتری در منطقه داشته باشد محدود شده است، همچنین سناریو آمریکا نیز برای خلق نمودن دولتی کردی که بتواند جای داعش را برای آمریکا پرکند نیز بسیار کم شده است زیرا ایران وعراق با تمام توانشان به مقابله با این سناریو خواهند رفت وآنرا متوقف خواهند نمود، ومهمتر اینکه هم اکنون بحران میان روسیه وآمریکا به مرحله بیسابقه ای در سالهای اخیر رسیده واظهارات اخیر لاورف وزیر خارجه روسیه ، که درآن آمریکا را بشدت مورد هجوم قرارداد ، واز ضرورت تبدیل نظام تازه اقتصادی بین ا لمللی وتجدید نظر در معادلات موجود سخن گفت و به ابعاد حقیقی جنگ موجود نیز اشاره نمود.

توضیح وزیرنویسها از مترجم است

(۱) سرکوب و در گرسنگی نگهداشتن مردم غزه در اصل برای فراری دادن آنها به جای دیگری است ، زیرا درمقابل ساحل غزه منابع عظیم گازی قرار دارد که متعلق به سه کشور فلسطین، لبنان وقبرص میباشد ، چندی پیش سه کشور مذکور ، با شرکت متخصصان بین المللی مرزهای دریائی را میان خود تقسیم وعلامت گزاری کردند ، آمریکائیها ، از رفیق حریری نخست وزیر سابق لبنان قبل از ترور، درخواست کردند که در مقابل دریافت ۵ ملیارد دلار ، اجازه بدهد منطقهای را که مشخص کرده بودند برای اسکان دادن مردم غزه اختصاص دهد، اما حریری از موضع قومیت عربی و دفاع از فلسطین به این خیانت تن در نداد ، با بر سرکار آمدن اخوان المسلمین ، آمریکائیها خواستند با مبلغ ۸ ملیارد دلار ، مرسی همان کار را انجام دهد، مرسی برای محاصره کردن مطلق غزه و انتقال مردم به صحرای العریش، اقداماتی شروع کرد که …./

(۲) علت تاخیر و تخریب شدن خط نوباکو ، گرفتاری آمریکا در باتلاق جنگ عراق بود، دراین دوره فرصتی پیش آمد تاروسیه ، ایران وچند کشور دیگر آسیائی به اوضاع خود سروسامان داده که بعدا “بریکس” از میان آنها سر بر آورد، نوباکو نام یکی ازخدایان یهودی است که در تاریخ افسانه ای آنان بر عراقیها پیروز شده وانتخاب آن نه تصادفی بلکه کینه توزانه وسیاسی بوده است ، اسرائیل دولت نامشروع ، فاسد،ضدانسان و مخلوق استعمارقرن نوزدهم است و آینده ای در میان کشورهای اسلامی نخواهد داشت، دیروزود دارد ، سوخت وسوز ندارد.

(۳) عربستان از سالها با ارسال تروریست به تخریب عراق دامن میزد ، زیرا تصمیم داشت این کشور را به خود ملحق کرده ولوله های گاز خودرا ، البته با کمک آمریکا ، از این کشور بسوی سوریه ولبنان وسپس مدیترانه عبور دهد ، اما نه عراق ونه سوریه ولبنان تیول عربستان وآمریکا نخواهند شد.

(۴) متاسفانه وبه علت حاکمیت قبیله ای بارزانی وطالبانی در کردستان عراق ، کردهای این منطقه دائما مورد سوء استفاده امریکا، انگلیس،اسرائیل قرار داشته اند، سازمان جاسوسی اسرائیلی موساد در کردستان هیئت دائمی دارد ، آمریکا واسرائیل بطور دائم از کردها در جهت پیشبرد منافع خود سوء استفاده کرده اند، پس از بر قراری اولین حکومت ملی در عراق به رهبری عبد الکریم قاسم که اقدام به اصلاحات ارضی و ملی کردن صنعت نفت به تبعیت از مصدق در برنامه کار خود قرار داد ، فورا آمریکا و انگلیس دست بکار شده و مصطفی بارزانی را وادار نمودند تا به هانه مخالفت با اصلاحات ارضی وارد جنگ با دولت مرکزی عراق شود، حزب کمونیست عراق ، زکی خیری یکی از اعضای برجسته خودرا به کردستان فرستاد تا شاید بتواند از شروع جنگ استعماری جلوگیری کند ، اما موفق نشد وجنگی خونین با پشتیبانی استعمار گران وشاه مزدور آغاز گردید، عبدالکریم قاسم بنا به مشورت شوروی موقتا ملی کردن صنعت نفت عراق را متوقف کرد ، زیرا دو کشور آمر یکا وانگلیس در بیروت نیرو پیاده کرده تا به عراق حمله نظامی کنند ، البته روسیه به آنها التیماتوم داد ولی کشور عراق وارد جنگی خونین به رهبری بارزانی گردید و…../ در دوره بعدی همین سیاست را برای صدام حسین بکار گرفتند وامروز به شکلی دیگر و با بهانه کوبانی قرار است به داد امریکا برسند، چند روز پیش صالح مسلم رهبر “حزب اتحاد دموکراتیک” کردستان سوریه در مصاحبه ای گفت ،” تاکنون ما کردها برای دیگران میجنگیده ایم ، اما اکنون میخواهیم برای خودمان بجنگیم ” چگونه ؟ قابل بحث است ، برای اطلا عات بیشتر در این زمینه به مقاله ” استراتژی اسرائیل در مورد کردها “در سایت مجله هفته ویا دیگر سایتها مراجعه کنید.

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)

این یک مطلب قدیمی است و اکنون بایگانی شده است. ممکن است تصاویر این مطلب به دلیل قوانین مرتبط با کپی رایت حذف شده باشند. اگر فکر می‌کنید که تصاویر این مطلب ناقض کپی رایت نیست و می‌خواهید توسط زمانه بازیابی شوند، لطفاً به ما ایمیل بزنید. به آدرس: tribune@radiozamaneh.com

مطلب را به بالاترین بفرستید

این مطلب خلاف آیین نامه تریبون است؟ آن را به ایمیل tribune@radiozamaneh.com گزارش کنید