کوردها تجریه طلب یا قربانی تجزیه؟ بخش نهم ( نسل کشی در غرب کوردستان) «امید طاهری»

ژینوساید در غرب کوردستان (تحت سلطه سوریه)
کیفیت سیاستگذاری رژیم سوریه در غرب کوردستان ، متمایز از دیگر سلطه گران بود و انهدام ملت کورد با کیفیت متفاوتی دنبال می شد. دولت سوریه از همان روزهای نخست تأسیس ، همکاریهای نظامی – امنیتی خود برای سرکوب مناطق کوردنشین را با گروه سلطه آغاز کرد. سوریه هویت و تاریخ کوردها در کوردستان را انکار و در برنامه های آموزشی نیز ادعا می کرد که کوردها مهاجرینی از مکانی دیگر هستند که در سوریه ساکن شده اند.
به دنبال اعلام استقلال سوریه در سال ۱۹۴۶م و پایان قیومیت فرانسه، سیاست « تعریب» مناطق کورد نشین در مرزهای ترکیه و عراق با هدف همگون سازی سوریه و دور کردن کورد های ساکن سوریه از دیگر کوردها آغاز شد . رژیم سوریه می خواست در طول برنامه ای ۵ساله و با اجرای سیاست های تعریب و کوچ های اجباری و دسته جمعی، جمعیت کوردها را از کوردستان ریشه کن نماید.
در پی اجرای این سیاست ،منطقه ای به طول ۳۷۵ کیلومتر وعمق ۱۵کیلومتر ، و مجموعاً ۳۳۲ روستا در امتداد نوار مرزی به بهانه ایجاد منطقه نظامی تخلیه شد . پروژه دیگر سوریه «سرشماری کوردهای یاغی» بود که شامل بیگانه شناختن ۱۵۰.۰۰۰ کورد وعدم صدور شناسنامه برای آنها بود.
«محمد طلب هلال »‌ تئوریسین و برنامه ریز جنایات سوریه در قبال کوردها ، با هدف تعریب، انهدام و نابودی ملت کورد پروژه ای در ۱۲ ماده تدارک دید که مواد آن به شرح زیر است :
۱- تبعید اجباری جمعی، به خصوص در مورد کسانی که به لحاظ امنیتی، نظام را تهدید می کنند
۲- اجرای سیاست تجهیل ( عدم تأسیس مدارس و آموزشگاهها و ممانعت از آموزش در مقاطع مختلف).
۳- ابطال شناسنامه کوردهایی که از ترکیه به سوریه آمده بودند و استرداد آنها.
۴- ترویج بیکاری ، فساد، فحشاء و تشدید اختلاف درمیان کوردها تا ناچار به کوچ شوند.
۵- تشویق اعراب و تبلیغ در میان آنها برای ایجاد خصومت و خشونت با کوردها.
۶- جلوگیری از فعالیت مشایخ و روحانیون دینی کورد و اعزام مبلغان مذهبی عرب به مناطق کوردنشین.
۷- معرفی برخی از کوردها به عنوان مزدوران عرب جهت گسترش جو بی اعتمادی در میان کوردها.
۸- اسکان عشایر کوچ نشین و شمر عرب در مناطق کوردنشین ، جهت اشغال تدریجی این سرزمینها .
۹- تبدیل ارتفاعات جزیره به پادگانهای نظامی تا در مواقع لزوم، هر گونه نا آرامی را در اسرع وقت سرکوب کنند.
۱۰-ایجاد شهرکهای عرب نشین در مناطق کوردنشین و مسلح کردن آنها.
۱۱-محروم کردن کسانی که با زبان عربی آشنایی ندارند، از مشارکت در امور عمومی از جمله انتخابات و … .
۱۲-ممنوعیت صادرات کالاهای ساخت سوریه به مناطق کوردنشین.

همچنین در این راستا و افزایش فشار بر کوردها ، ۱۵.۰۰۰ خانوار عرب مناطق «حص» و «سلمیه» ، در مناطق خوش آب وهوای «ظهیریه» و «احمدیه» کوردستان اسکان داده شدند.
– ۱۴۰.۰۰۰ کشاورز و کارگر اجباراً به مناطق بد آب وهوا تبعید وبیش از ۶۰.۰۰۰ نفر ناگزیر به ترکیه ولبنان و…کوچ کردند.
– از سال ۱۹۴۵ تا ۱۹۸۵ میلادی بیشتر افسران کورد از ارتش اخراج شدند.
– در تابستان ۱۹۶۰ شمار زیادی از رهبران حزب دمکرات کوردستان سوریه کشته و قریب ۵۰۰۰ کورد دیگر بازداشت شدند
– در سال ۱۹۶۲ دولت سوریه در یک سرشماری مناطق کوردنشین، نزدیک به ۹۰%ساکنان کوردستان را از حقوق ملی محروم ساخته و شناسنامه آنها را باطل کرد و حکم محرومیت اجتماعی ۲۰۰.۰۰۰ کورد صادر شد.
-در سر شماری همان سال ۶۰.۰۰۰ نفر از ساکنان کورد دمشق نیز مشمول قانون ابطال شناسنامه شدند.
– در تاریخ ۹اکتبر سال ۱۹۶۳ میلادی پیمان اتخاذ ارتش سوریه وعراق امضاء وبیانیه دفاع مشترک در تاریخ ۲/۹/۱۹۶۳ رسماً اعلام شد. در پی این پیمان ارتش سوریه وارد مرز عراق شد و دوشادوش سپاه عراق در مناطق «زاخو»و«دهوک» مبارزان کورد را سرکوب کرد.
– درسالهای دهه ۱۹۷۰ میلادی در طرحی به نام « منطقه مدرن» چندین عشیره کورد به خارج کوردستان تبعید و اعراب بدوی جایگزین آنان شدند.
– در فاصله سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۸ میلادی رژیم سوریه ۱۰۰.۰۰۰ خانوار عرب را در «غمره» اسکان داد .
– در سال ۱۹۸۵ ورود کوردها به دانشگاههای افسری ونظامی کشور ممنوع و چاپ ونشر کوردی قدغن شد و یافتن کتاب کوردی در خانه ها مشمول محکومیتهای سنگین می شد.
در فاصله ۵/۸/۱۹۹۱ تا ۲۳/۸/۱۹۹۱ هیات ویژه مبارزه با نژاد پرستی در اجلاس چهاردهم ژنو در جلسات خود ، از دولت سوریه درمورد نژاد پرستی حکام سوریه علیه کوردها توضیح خواست و نماینده سوریه در پاسخ ادعا کرد که مسئله ای به نام کورد در سوریه وجود ندارد.
بارلمان اروپا در ماده ۲۳ از قطعنامه مورخ ۱۲ ژوئن ۱۹۹۲ ، در مورد مناطق کوردنشین تحت سلطه از سوریه می خواهد که “دست از سیاست تعریب در کوردستان بردارد و نظامیان را از مناطق کوردنشین خارج و زندانیان سیاسی آن کشور که عمدتاً کورد هستند را آزاد نماید.”
پارلمان اروپا همچنین در ۱۶ ژوییه ۱۹۹۳ قطعنامه دیگری در مورد کوردستان صادر نمود. در این قطعنامه آمده است: «با در نظر گرفتن سیاست سرکوبگرانه ای که توسط رژیم سوریه علیه کوردها اتخاذ شده است ، از جامعه ای جهانی می خواهیم کشورهایی را که اقلیت کورد در آن زندگی می کنند، برای رعایت حقوق فرهنگی و دموکراتیک این ملت ، تحت فشار قرار دهند تا حقوق کوردها بیش از این تضییع نشود.”
همزمان با تبعید و تعریب و ممنوعیت زبان و فرهنگ کوردی در سوریه، نام روستاها و شهرک و شهرهای کوردنشین به عربی تغییر یافت. به عنوان مثال «تربه سپی» به «قبور البیض» ، «سه ری کانی» به «راس العین»، «چل آغا» به «جوادیه» و «دیرک» به «مالکیه» تغییر نام یافت.
در پی بهار عربی و شروع اعتراضات مردمی سوریه در سال ۲۰۱۱ میلادی ، کوردها نیز در چند شهر به تظاهرات پرداختند و با شروع درگیری ها توانستند کنترل بخش هایی از غرب کوردستان را در دست بگیرند و حکومتی خودمختار و دموکراتیک را تشکیل دهند ، که متاسفانه مرتبا مورد هجوم و تجاوز اسلامگرایان تندرو و گروههای منتسب به القاعده قرار می گیرند.

اقدامات مشترک
بر اساس تحقیقات مستشرق روسی « م. س لازاریف» در میان ملتهایی که در جنوب غربی آسیا ساکنند ، کوردها کهن ترین ملت شناخته شده هستند .کوردها پیش از فارس ،ترک و عرب ها در جنوب غربی آسیا ساکن شده اند و از این رو درگیری ، میان آنها ریشه در تاریخ و فرهنگ دارد .
گروه سلطه در کوردستان علی رغم اختلافات عمیق سیاسی و مذهبی همواره ، متحد و مجدانه بر مسئله نابودی و سرکوب کوردها هم نظر بوده و همکاری های گسترده و نزدیک داشته است و در راستای نسل کشی و همگون سازی آنها گام برداشته است.

-در تاریخ ۳۰/۵/۱۹۲۶ پیمان نامه همکاری میان ترکیه و فرانسه منعقد شد . در آن هنگام ، سوریه تحت کنترل فرانسه بود ،‌ به همین خاطر طرفین این پیمان نامه ترکیه و سوریه را در برمی گرفت . پروتکل شماره ۸ ضمیمه این بیانیه در باره کنترل مرزهای ترکیه و سوریه بود و مبتنی بر همکاری مشترک دو طرف علیه نهضت ملی کورد ها در مناطق مرزی و به بازداشت «‌مبارزان کورد » اختصاص داشت . به موجب بند سوم نیز دو طرف ملزم شدند هر چه سریعتر اقدامات سیاسی – نظامی خود را برای سرکوب نهضت ملی کورد به صورت مشترک آغاز نمایند
-در آوریل ۱۹۲۶ در تهران ، معاهده ای میان ترکیه و ایران امضا و بر همکاری طرفین برای سرکوب قیام کورد ها تأکید شده است و آنها متعهد می شوند مانع هر گونه اقدام سیاسی یا نظامی از سوی گروههای مخالف یکدیگر در داخل مرزهای خود شوند
– درتاریخ ۵/۶/۱۹۲۷ بریتانیا ، عراق و ترکیه بیانیه ای امضاء‌ کردند که بند ۱۲ آن ترکیه و عراق را موظف به اتخاذ تدابیر مشترک جهت سرکوب قیام ملی کورد ها می نماید .
-در تاریخ ۹/۱/۱۹۳۲ پیمان نامه همکاری دیگری میان ترکیه و عراق به امضاء رسید. نیت اصلی انعقاد این معاهده ها سرکوب نهضت ملی ، به کار بستن نیروهای هوایی و زمینی کشورهای گروه سلطه جهت هدف قرار دادن کلیه شهرها و روستاهای کوردنشین بود.
– در اگوست ۱۹۳۷ در پیمان سعدآباد یکی از مهمترین قطعنامه ها در سرکوب کوردها میان ایران، عراق ،ترکیه و افغانستان، امضا شد و بر اساس آن حکومتهای ایران ، ترکیه و عراق متعهد می شوند در سرکوب جنبش های کورد ، با یکدیگر همکاری کنند و حکومت ایران متعهد می شود تا ترتیب جابجایی قومی کورد های ساکن در شرق کوردستان ( غرب ایران ) به شرق ایران را در میان مدت ، عملی سازد . همچنین حکومتهای ایران ،‌ترکیه و عراق متعهد می شوند صرفنظر از هر گونه اختلافی ، شورش کوردها را در مناطق مرزی با شدید ترین شیوه ممکن ،‌به صورت مشترک سرکوب کنند.
– در تاریخ ۹اکتبر سال ۱۹۶۳ پیمان اتخاذ بین ارتش سوریه وعراق امضاء گردید وبیانیه دفاع مشترک در تاریخ ۲/۹/۱۹۶۳ رسماً اعلام شد .براین اساس ارتش سوریه شانه بشانه سپاه عراق در مناطق «زاخو»و«دهوک» برای سرکوب کوردها می جنگد.
– در تاریخ ۱۳/ ۶/ ۱۹۷۵ به موجب پروتکل همکاری ، ایران و عراق متعهد به کنترل دقیق مرزهای خود می شوند دو طرف موظفند:
) اطلاعات خود را در مورد مبارزان کورد مبادله و هر عملی انجام دهند تا قیام کرد ها سرکوب شود
) بستن مرزهای دوکشور با همکاری مشترک پاسداران مرزی ایران و عراق .
) تعیین دقیق خطوط مرزی به منظور کنترل کامل آن
) استفاده از کلیه امکانات موجود جهت جلوگیری از نفوذ مخالفان به داخل مرزهای یکدیگر .
) مبادله جنگجوبان کورد .
) مناطق ناآرام در صورت لزوم« منطقه بسته نظامی » اعلام شوند تا از نفوذ و گسترش آن به سایر نقاط جلو گیری شود.
دامنه این همکاری ها بسته به روابط میان کشورهای گروه سلطه با آنکه تغییر کرده ، اما همواره در راستای نابودی ملت کورد مشترک بوده است.

از آن هنگام تا کنون نیز گروه سلطه چندین قرارداد و پیمان نامه آشکار و نهان دیگر را در راستای اتخاذ سیاست سرکوب و ممانعت از تشکیل جریان های ملی و رهایی بخش ، امضا کرده است.

منابع
– ژینوساید ملت کرد / مارف عمر گول -ترجمه بهزاد خوشحالی
– کردستان و کرد در اسناد محرمانه بریتانیا / بهزاد خوشحالی

نظرات

نظر (به‌وسیله فیس‌بوک)