در سال های اخیر همزمان با افزایش نرخ ارز، ابعاد قاچاق سوخت روز به روز افزایش یافته است. مرزهای شرقی کشور به ویژه در استان سیستان و بلوچستان و مرزهای آبی کشور مانند مرزهای آبی جنوب سیستان و بلوچستان و هرمزگان از مراکز سوخت قابل توجهی برای قاچاق به خارج از کشور از جمله پاکستان، افغانستان، جنوب خلیج فارس و حتی فراتر از آن به دریای سرخ و کشورهای آفریقایی هستند. تفاوت محسوس قیمت سوخت در داخل و خارج از کشور یکی از مهمترین دلایل قاچاق سوخت است. اختلاف قیمت ایران و خارج از کشور گاهی بین ۷ تا ۲۰ برابر است. این اختلاف قیمت بالا باعث می شود گروهی به قاچاق سوخت روی بیاورند.
زنجیره ای از «قاچاق سوخت» از ایران به چین، سومالی و یمن توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وجود دارد. سپاه، افراد و شرکت های تحت حمایت دولت جمهوری اسلامی و همچنین چندین شرکت کشتیرانی خصوصی ثبت شده در کشورهای عربی در این عملیات مشارکت دارند.
حملکنندگان سوخت که در فارسی «سوختبر» نامیده میشوند، عموماً در فقر شدید در استان سیستان و بلوچستان زندگی میکنند و با تبعیض ریشهای مواجه هستند که دسترسی آنها به آموزش، مراقبتهای بهداشتی، و اشتغال، مسکن مناسب و مناصب سیاسی را محدود میکند. آنها سعی می کنند با فروش سوخت در روستاهای مرزی پاکستان امرار معاش کنند. این در حالیست که برخی با داشتن مجوز رسمی به انجام این فعالیت میپردازند. اکثریت قریب به اتفاق این کار را به طور نامنظم از طریق مسیرهای مرزی انجام داده و طبق گزارش ها از آنها خواسته می شود به طور منظم به ماموران سپاه پاسداران که گذرگاه های مرزی را کنترل می کنند، رشوه بپردازند. هر ساله نیروهای امنیتی ایران طی طرح هایی با عنوان «مقابله با قاچاق سوخت» به تعداد زیادی از حاملهای سوخت تیراندازی یا آنها را مجروح میکنند.
به عنوان نمونه ای از جنایات ضد بشری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سیستان و بلوچستان: ۳۰ بهمن ۱۳۹۰ را میتوان عنوان نمود که سپاه راه را برای ورود سوختبران ایرانی به کشورشان مسدود کرد و آنها را به مدت دو روز در حالی که گرسنه و تشنه بودند، منتظر نگه داشت. آنها پس از تحمل دو روز کم آبی و گرسنگی شروع به اعتراض کردند. سپاه با گشودن آتش به سوی گروهی از افراد غیرمسلح به مردم پاسخ داد. سپاه پاسداران ایران به طور غیرقانونی از نیروی مهلک علیه سوختبران غیرمسلح در حوالی شهر سراوان در استان سیستان و بلوچستان استفاده کرد،که طی آن حداقل ۱۰ نفر از جمله یک پسر ۱۷ ساله در ۲۲ بهمن کشته شدند.
به نظر میرسد سپاه سوختبران را رقیب خود میداند و طرح رزاق راهی برای انحصار فروش سوخت توسط سپاه برای کسب سود است که زندگی مردم فقیر منطقه را بیش از پیش سخت کرده است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به دنبال کنترل کامل انتقال سوخت به پاکستان از طریق «طرح رزاق» است. طرح رزاق که توسط سپاه اداره می شود تنها افراد محلی که در شعاع ۲۰ کیلومتری مرز زندگی می کنند را مجاز به خرید سوخت و انتقال آن به آن سوی مرز برای فروش میداند. این در حالی است که بسیاری از سوختبران افراد فقیری هستند که در حومه شهرهای کوچک در فاصله بیش از ۲۰ کیلومتری از مرز زندگی می کنند. فقط کسانی که دارای کارت شناسایی مورد تایید سپاه هستند می توانند سوخت را به آن سوی مرز منتقل کنند و آنهایی که ثبت نام نکرده اند، هدف آسانی برای رژیم می شوند.
با توجه به بحران فزاینده اقتصادی در ایران و تحریم ها، رژیم ایران برای فعالیت های جنگ طلبانه خود در منطقه به منابع مالی کلان نیاز دارد. سپاه همچنین به دلیل نقش خود در قاچاق و توزیع مواد مخدر در داخل و خارج از ایران که اکنون در کانون توجه بین المللی قرار گرفته است، و بدنام است.
در سال ۱۳۸۹، یک مقام عالی مبارزه با قاچاق کالا در ایران میزان قاچاق بنزین و گازوئیل روزانه را حدود ۱۱ میلیون لیتر یا نزدیک به ۳ میلیون گالن اعلام کرده بود. مقامات ایرانی هرگز هیچ توضیحی در مورد اینکه چگونه می توان چنین حجم عظیمی از سوخت را بدون هیچگونه درگیری خارج کرد، ارائه نداده اند.
عبدالحمید اسماعیل زهی، روحانی اهل سنت ایران که به عنوان «رهبر معنوی جمعیت اهل سنت ایران» شناخته میشود، اظهار میکند که مقامات دولتی ایران از فروش سوخت برای دور زدن تحریمها استفاده میکنند.
گفتنی است سپاه کنترل بسیار سختی بر مرزهای دریایی و همچنین تأسیسات بندری دارد. این در حالیست که بسیاری از قایقرانان و ملوانان به عنوان رشوه بین ۱۰۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ دلار بابت انتقال سوخت قاچاق ایران توسط کشتی های خود به کشورهای ذکر شده در بالا دریافت میکنند که این مساله بدون هماهنگی و همکاری سپاه قابل انجام نیست.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.