شبرنگ به تاریخ؛ مشابهت تاریخی دولت ملی سالوادور آلنده و دولت ملی دکتر محمد مصدق

روز ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ روایت آخرین لحظات مقاومت دولت ملی دکتر مصدق را منتشر کردیم. به جهت مشابهت تاریخی که بین وقایع شیلی و ایران آن موقع وجود دارد، شایسته دیدیم که سر فصل آخرین ساعات دولت ملی سالوادور آلنده را نیز در اینجا بیاوریم.

در۴ سپتامبر۱۹۷۰همان گونه که پیش بینی شده بود سالوادورآلنده سوسیالیست و پزشک به ریاست جمهوری شیلی انتخاب شد.

کتاب «مرگ سالوادورآلنده» نوشته گابریل گارسیامارکز ترجمه یارتایاران:

… سالوادورآلنده هنوز در بند قانون گرایی بود. دشمن سرسخت ستم و در عین حال، یک انقلابی دل رحم، این دراماتیک ترین تناقض زندگیش بود. او بر سر آن بود که این تناقض را حل کرده است، با این فرضیه که شرائط در شیلی تکاملی صلح آمیز به سوی سوسیالیزم را طبق قانونی بودن بورژوازی اجازه میدهد. تجربه بسیار دیر به او آموخت که هیچ سیستمی به دست یک دولت بدون قدرت نمی‌تواند تغییر یابد.

آن دیر رستن از اوهام می‌باید همان نیرویی باشد که او را بر آن داشت که تا پای مرگ پایداری کند، در دفاع از خرابه‌های شعله‌ور خانه‌یی که از آن او نبود، عمارتی بزرگ و مجلل، گرفته و مات، که یک مهندس ایتالیایی آنرا بنام بنای یک فرهنگستان ساخته بود، و سرانجام پناهگاهی شد برای رئیس جمهورهای فاقد قدرت.

درباره؛

سالوادور آلنده اولین رئیس جمهور ملی و مردمی شیلی + ویدئو

کتاب آخرین روز شیلی در حکومت آلنده ـ از خاطرات یک جامعه شناس نوشته «آلن تورن» جامعه شناس معاصر فرانسوی، استاد دانشگاه نانتر، شاهد صحنه:

۱۱سپتامبر ۱۹۷۳ساعت ۸ و۳۰ دقیقه صبح، رؤسای ارتش‌های سه گانه و ژاندارمری (پینوشه ـ مرینوـ لی ـ ماندوزا) با یک اعلامیه پر طمطراق کودتا را اعلام می‌کنند.

ساعت ۹و۲۰ دقیقه صدای آلنده از رادیو ماگالانژ شنیده می‌شود: آلنده امپریالیزم و ارتجاع را متهم می‌کند، او از کارگران می‌خواهد که مبارزه کنند اما جان خود را از دست ندهند. روی سخن آلنده با تاریخ است. او در این لحظه به توده‌های پشت سر خویش بدرود می‌گوید.

اعلامیه‌های نظامی پشت سر هم از رادیو خوانده می‌شود… با آلنده اتمام حجت شده که پیش از ساعت۱۱ خود را تسلیم کند…

ادامه در سایت ایران آزادی